Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

XNAQʼTZBʼIL 11

Qbʼinx tqʼajqʼajel twiʼ Jehová

Qbʼinx tqʼajqʼajel twiʼ Jehová

«Atzun Nkʼwaʼle jlu [...]. Kybʼinxe tyol» (MAT. 17:5).

BʼITZ 89 In tzaj tkʼiwlaʼn Jehová xjal bʼaʼn bʼin ex bʼaʼn nimen

AJU KʼELEL QNIKʼ TIʼJ *

1, 2. a) ¿Alkye tten o tzaj yolin Jehová kyukʼil xjal? b) ¿Tiʼ qo xnaqʼtzal tiʼj toj xnaqʼtzbʼil lu?

TGAN Jehová tuʼn tyolin qukʼil. In bʼant jlu tuʼn tuʼntzun tel qnikʼ kyiʼj t-ximbʼetz ex kyiʼj tmod. Ex tuʼntzunju, toj ambʼil ojtxe ajbʼen qe profeta tuʼn, qe anjel ex Jesús, aju Tkʼwaʼl (Amós 3:7; Gál. 3:19; Apoc. 1:1). Toj ambʼil jaʼlo, in najbʼen Xjan Uʼj tuʼn tuʼn ttzaj yolin qukʼil.

2 Tej tten Jesús tzalu twitz Txʼotxʼ, oxe maj tzaj yolin Jehová tukʼil. Qo xnaqʼtzaʼn tiʼj tiʼ tzaj tqʼamaʼn, tiʼ jaku tzʼel qkanoʼn kyiʼj tyol ex tiʼ il tiʼj tuʼn tbʼant quʼn qa qaj tuʼn ttzaj tbʼanel qe kyuʼn tyol.

«AYA NKʼWAʼLE, KʼUJLAʼNXIXA WUʼNE»

3. Ik tzeʼn in tzaj qʼamaʼn toj Marcos 1:9 a 11, ¿tiʼ tqʼama Jehová tej tjaw aʼ twiʼ Jesús ex tiʼ tzaj kyyekʼin yol lu?

3 (Kjawil uʼjit Marcos 1:9-11). Atzun tnejel maj tzaj yolin Jehová tzmax toj kyaʼj. Tqʼama jlu: «Aya Nkʼwaʼle, kʼujlaʼnxixa wuʼne; in chin tzalaje tiʼja». Nimxixlo onin tiʼj Jesús tej tok tbʼiʼn tkʼujlabʼil ex qʼuqbʼil tkʼuʼj Ttat ten tiʼj. Qo xnaqʼtzan tiʼj oxe tiʼ nim toklen tqʼama Jehová: qa a Jesús aju Tkʼwaʼl, qa kʼujlaʼn tuʼn ex qa in tzalaj tiʼj.

4. Tej tjaw aʼ twiʼ Jesús, ¿tiʼ akʼaj toklen xi tqʼoʼn Jehová?

4 «Aya Nkʼwaʼle». Kyukʼil yol lu tzaj tyekʼin Jehová qa toj ambʼil aju xi tzyet jun akʼaj toklen Tkʼwaʼl tukʼil. Jun xewbʼaj Jesús tej tten toj kyaʼj ex atzun jun kyxol tkʼwaʼl Dios. Pero tej tjaw aʼ twiʼ, moqa tej tbʼyan, jaw skʼoʼn tuʼn xewbʼaj xjan. Toj ambʼil aju, kubʼ tyekʼin Jehová qa a Jesús Tkʼwaʼl, aju otoq jaw tskʼoʼn ex qa jakutoq tzʼaj juntl maj toj kyaʼj tuʼn tok te aj Kawil ex te Tnejel Pal (Luc. 1:31-33; Heb. 1:8, 9; 2:17). Tuʼntzunju tej tbʼyan Jesús, at nim tiquʼn tuʼn t-xi tqʼamaʼn Jehová jlu: «Aya Nkʼwaʼle» (Luc. 3:22).

In kubʼ qnaʼn bʼaʼn aj ttzaj qʼamaʼn tbʼanel yol qe ex aj ttzaj qʼuqbʼaʼn qkʼuʼj kyuʼn txqantl. (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 5). *

5. Ik tzeʼn in bʼant tuʼn Jehová, ¿tiʼ il tiʼj tuʼn tbʼant quʼn?

5 «Kʼujlaʼnxixa wuʼne». Nya oʼkx xi tqʼamaʼn Jehová qa kʼujlaʼn Tkʼwaʼl tuʼn sino xi tqʼuqbʼaʼn tkʼuʼj. Ax ikx qe jaku txi qjyoʼn junjun tumel tuʼn t-xi qqʼuqbʼaʼn kykʼuʼj txqantl (Juan 5:20). In kubʼ qnaʼn bʼaʼn aj ttzaj tqʼamaʼn jun xjal qe qa kʼujlaʼn qoʼ tuʼn ex aj ttzaj tqʼamaʼn tbʼanel yol qe aj tbʼant jun tbʼanel tiʼ quʼn. Ax ikx qe erman ex qe toj qja, kyaj tuʼn tkubʼ qyekʼin qkʼujlabʼil kyiʼj ex tuʼn t-xi qqʼuqbʼaʼn kykʼuʼj. Qa ma bʼant jlu quʼn, qo onil kyiʼj tuʼn tchʼiy kyokslabʼil ex tuʼn kukx kyajbʼen te Jehová. Nim toklen tuʼn kyonin mambʼaj kyiʼj kykʼwaʼl ex tuʼn t-xi kyqʼamaʼn tbʼanel yol kye tukʼil kʼujlabʼil. Iktzun tten che onil kyiʼj tuʼn tbʼant tbʼanel tiʼchaq kyuʼn.

6. ¿Tiquʼn jaku tzʼok qeʼ qkʼuʼj tiʼj Jesús?

6 «In chin tzalaje tiʼja». Tej tqʼama Jehová jlu, qʼuqli tkʼuʼj tiʼj qa kbʼanteltoq tajbʼil tuʼn Tkʼwaʼl. Qa ok qeʼ tkʼuʼj Jehová tiʼj, ax ikx qe jaku tzʼok qeʼ qkʼuʼj tiʼj qa kjapunel twiʼ tkyaqil t-xim Jehová tuʼn Jesús (2 Cor. 1:20). Aj qximen tiʼj techel kyaj tqʼoʼn Jesús tej kukx ajbʼen te Jehová, in nonin qiʼj tuʼn tok qojtzqiʼn mas ex tuʼn qok lepeʼ tiʼj. Ax ikx in nok qeʼ tkʼuʼj Jehová kyiʼj kykyaqil tmajen qa kukx kʼokel kyojtzqiʼn mas aju Tkʼwaʼl (1 Ped. 2:21).

«KYBʼINXE TYOL»

7. Ik tzeʼn in tzaj tyekʼin Mateo 17:1 a 5, ¿toj alkye juntl ambʼil tzaj yolin Jehová tzmax toj kyaʼj ex tiʼ tqʼama?

7 (Kjawil uʼjit Mateo 17:1-5). Tzaj yolin Jehová tkabʼin maj tej tchʼexpaj tilbʼilal Jesús. Otoq txi tqanin te Pedro, Santiago ex te Juan tuʼn kyjax tukʼil twiʼ jun witz maʼ tweʼ. Atztzun ok kyqʼoʼn kywitz tiʼj jun tbʼanel witzikʼ. Tzaj qoptzʼaj toj twitz Jesús ex jaw tilkʼaj, moqa jaw lemkʼaj, t-xbʼalun. Ex tzyet kyyolin kabʼe tilbʼilal, aqeju kubʼ kyechlaʼn Moisés ex Elías, ex xi tzyet tuʼn kyyolin tukʼil Jesús tiʼj tkyimlen ex tiʼjju tuʼn tjaw anqʼin. Maske «otoq tzaj kywatl» qe oxe t-xnaqʼtzbʼen Jesús, ok kykeʼyin witzikʼ lu tej tel bʼaj kywatl (Luc. 9:29-32). Yajxitl, kubʼ ten jun muj kyibʼaj ex toj jlu etz tqʼajqʼajel twiʼ Jehová. Ik tzeʼn bʼant tuʼn tej tjaw aʼ twiʼ Jesús, tzaj tyekʼin qa kʼujlaʼn tuʼn ex qa in tzalaj tiʼj tej tqʼama qe yol lu: «Atzun Nkʼwaʼle jlu kʼujlaʼnxix wuʼne, in chin tzalaje tiʼj». Pero tzalu ok ttzʼaqsaʼn kyukʼil yol lu: «Kybʼinxe tyol».

8. ¿Tzeʼn onin aju witzikʼ tiʼj Jesús ex kyiʼj t-xnaqʼtzbʼen?

8 Ok witzikʼ lu te jun techel tiʼj toklen ex tipumal Jesús ktel aj tok te aj kawil toj Tkawbʼil Dios. Onin qe yol lu tiʼj Cristo tuʼn tikʼx kʼixkʼoj tuʼn ex tkyaqilju kʼokeltoq bʼinchaʼn tiʼj aj tkyim. Kyuʼn yol lu xi qʼuqbʼaʼn kykʼuʼj t-xnaqʼtzbʼen ex onin kyiʼj tuʼn tten kyipun tuʼntzun kyex kywitz joybʼil ex tuʼn tbʼant aqʼuntl kyuʼn. Yolin apóstol Pedro tiʼj witzikʼ lu tej otoqxi tzikʼ junlo 30 abʼqʼi, aju in tzaj tyekʼin qa kukx naʼn jlu tuʼn (2 Ped. 1:16-18).

9. ¿Alkyeqe consej xi tqʼoʼn Jesús kye t-xnaqʼtzbʼen?

9 «Kybʼinxe tyol». Taj Jehová tuʼn qbʼin ex tuʼn qnimen te Tkʼwaʼl. Tej tten Jesús tzalu twitz Txʼotxʼ, tqʼama nim tiʼchaq aju bʼaʼn tuʼn tok qqʼoʼn qwiʼ tiʼj. Jun techel, xi tyekʼin kye t-xnaqʼtzbʼen tuʼn kypakbʼan tiʼj tbʼanel tqanil tiʼj Tkawbʼil Dios ex kukx xi tnaʼn kye tuʼn kyxqʼuqin (Mat. 24:42; 28:19, 20). Ax ikx, xi tqʼamaʼn kye tuʼn kukx tok tilil kyuʼn ex onin kyiʼj tuʼn miʼn kysikt (Luc. 13:24). Ex tqʼama qa il tiʼj tuʼn tok kykʼujlan kyibʼ, tuʼn tten mujbʼabʼil kyxol ex tuʼn kynimen kyiʼj tkawbʼil (Juan 15:10, 12, 13). In nel qnikʼ tiʼj qa nim onin qe consej kyiʼj t-xnaqʼtzbʼen ex in che onin qiʼj toj ambʼil jaʼlo.

10, 11. ¿Alkye ten in kubʼ qyekʼin qa in xi qbʼiʼn Jesús?

10 Tqʼama Jesús jlu: «Kykyaqil qeju in xi kyniman ju yol axix tok, in xi kybʼiʼn nyole» (Juan 18:37). In kubʼ qyekʼin qa in xi qbʼiʼn tqʼajqʼajel twiʼ aj t-xi qbʼiʼn consej lu: «Kukx tzikʼx kyuʼne kyxolxe ex kynajsam kyile tuʼn tkyaqil kykʼuʼje» (Col. 3:13, TNM; Luc. 17:3, 4). Ax ikx in kubʼ qyekʼin aj qpakbʼan tukʼil tzalajbʼil kyoj tbʼanel ambʼil ex kyoj ambʼil kwest (2 Tim. 4:2).

11 Ax Jesús qʼamante qa in che bʼin t-ẍneʼl tiʼj tqʼajqʼajel twiʼ (Juan 10:27). Aj qnimen te Jesús, in kubʼ qyekʼin qa in xi qbʼiʼn tyol ex nya oʼkx in nok qqʼoʼn qwiʼ tiʼjju in tzaj tqʼamaʼn. Miʼn txi qqʼoʼn ambʼil tuʼn tok bʼaj qwiʼ kyiʼj tiʼchaq in bʼaj qkʼuʼj tiʼj (Luc. 21:34). Sino bʼaʼn tuʼn tok qqʼoʼn toklen aju tuʼn qnimen te Jesús, axpe ikx aj qikʼ kyoj ambʼil kwest. Nim erman in che ok weʼ twitz nim nya bʼaʼn, ik tzeʼn kyuʼn aj qʼoj, tuʼn nim mebʼayil ex tuʼn xitbʼil in tzaj tuʼnx twitz txʼotxʼ. Pero noq tiʼxku in bʼaj, kukx in che ajbʼen te Jehová. In tzaj ttziyen Jesús jlu kye: «Aju xjal at qe nmandamyente tukʼil ex in che japun tuʼn, atzunju in chin kʼujlanjtze tuʼn; ex aju xjal in chin kʼujlanjtze tuʼn, ok kkʼujlanjtzel tuʼn Nmane» (Juan 14:21).

Aj qpakbʼan in nonin qiʼj tuʼn kukx t-xi qbʼiʼn tqʼajqʼajel twiʼ Jesús. (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 12). *

12. ¿Alkye juntl tten in kubʼ qyekʼin qa in xi qbʼiʼn Jesús?

12 Aj qnimen kye qeju o txi qʼoʼn kyoklen tuʼn kyxqʼuqin qiʼj, atzun juntl tten in xi qnimen Jesús (Heb. 13:7, 17). Kyoj qeju abʼqʼi tzma in che ikʼ, o che bʼant nim chʼixpubʼil tuʼn ttnam Jehová. Jun techel, o tzaj tqʼoʼn junjuntl akʼaj tten tuʼn qpakbʼan ex qe onbʼil tiʼj jlu. Ax ikx o chʼexpaj kyten chmabʼil in che ok txolekxi qʼij ex o chʼexpaj tzeʼn tuʼn kyjaw bʼinchet Ja te Chmabʼil, tuʼn kybʼaj bʼinchet chʼintl ex tuʼn kyok xqʼuqit. In xi qqʼoʼn nim chjonte tuʼnju in tzaj qʼoʼn onbʼil tukʼil kʼujlabʼil ex toj tumelxix. Ojtzqiʼn quʼn qa tzul tkʼiwlaʼn Jehová qoʼ qa ma txi qbʼiʼn aju in tzaj tqʼamaʼn ttnam tuʼn tbʼant quʼn.

13. ¿Tiʼ tbʼanel in tzaj qe qa ma qo bʼin te Jesús?

13 In tzaj nim tbʼanel qe aj t-xi qbʼiʼn tkyaqilju in tzaj tqʼamaʼn Jesús qe. Jun techel, xi ttziyen kye t-xnaqʼtzbʼen qa kxel qʼuqbʼan kykʼuʼj kyuʼn t-xnaqʼtzbʼil. Tqʼama jlu: «Oktzun knetel jun ojlabʼl kyuʼne te kyanmiye. Porke aju nyuwiye mya yajkux tiqanjtz, ex sasj wiqatze kxel kyiqane» (Mat. 11:28-30). In tzaj qʼuqbʼan qkʼuʼj tuʼn Tyol Dios, in nonin qiʼj tuʼn qchʼiy toj qokslabʼil ex in nok qnabʼil tuʼn, axpe ikx kyuʼn qeju kyaje uʼj in che yolin tiʼj tanqʼibʼil Jesús (Sal. 19:7; 23:3). Tqʼama Jesús jlu: «Mas at tzalajbʼil kye qeju in xi kybʼiʼn tyol Dios ex in xi kyniman» (Luc. 11:28).

IN JAW TNIMSAʼN DIOS TBʼI

14, 15. a) Ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn Juan 12:27 ex 28, ¿toj alkye ambʼil tzaj yolin Jehová toxin maj tzmax toj kyaʼj? b) ¿Tiquʼn xi qʼuqbʼan tkʼuʼj Jesús ex xi qʼoʼn tipun kyuʼn yol tqʼama Jehová te?

14 (Kjawil uʼjit Juan 12:27, 28). In yolin uʼj te Juan tiʼjju toxin maj tej ttzaj yolin Jehová tzmax toj kyaj. Tej atxtoq junjun qʼij tuʼn tkyim Jesús, attoq toj tnam Jerusalén tuʼn tkubʼ tikʼsaʼn mankbʼil Xjan Qʼij. Tej otoqxi tqʼama qa otoq tzaj bʼajxix tkʼuʼj, xi tqanin jlu te Jehová toj tnaʼj Dios: «Tat, nimsaʼnktz tbʼiya». Ex tzmax toj kyaʼj tzaj ttzaqʼweʼn Jehová: «Ma jaw nnimsaʼne, ex kjawil nnimsaʼntle juntl maj».

15 Tzaj bʼaj tkʼuʼj Jesús tej t-ximen tiʼjju qa nim toklen tuʼn tten tzʼaqli twitz Jehová. Ojtzqiʼntoq tuʼn qa kbʼajel asyalin ex kbʼeltoq bʼyoʼn (Mat. 26:38). Pero aju mas nim toklen toj twitz aju tuʼn tjaw tnimsan tbʼi Ttat. Tzaj bʼaj tkʼuʼj qa tuʼn tkyimlen jakutoq che yolin xjal nya bʼaʼn tiʼj tbʼi Dios, tuʼnju kyqʼama xjal qa yolin Jesús nya bʼaʼn tiʼj Dios. Noqtzun tuʼnj, xilo qʼuqbʼaʼn tkʼuʼj Jesús kyuʼn tyol Jehová tej t-xi tqʼamaʼn qa kukx kjawil tnimsaʼn te Jehová tbʼi. Chewixlo tkʼuʼj kyuʼn yol lu ex oninlo tiʼj tuʼn tikʼx tkyaqilju kʼokeltoq bʼinchaʼn tiʼj. Maske oʼkx Jesús el tnikʼ tiʼj, ok tilil tuʼn Jehová tuʼn kykyaj tzʼibʼin toj Xjan Uʼj tuʼntzun kyonin qiʼj (Juan 12:29, 30).

Kjawil tnimsaʼn Jehová tbʼi ex kkolil tiʼj ttnam. (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 16). *

16. ¿Tiquʼn jaku tzaj bʼaj qkʼuʼj junjun maj tuʼn tok tzʼilsaʼn tbʼi Jehová?

16 Ik tzeʼn bʼaj tiʼj Jesús, ax ikx qe jaku tzaj bʼaj qkʼuʼj tuʼn tok tzʼilsaʼn tbʼi Jehová. Bʼalo in nok bʼinchaʼn nya bʼaʼn qiʼj, ik tzeʼnx bʼaj tiʼj Jesús. Moqa in bʼaj qkʼuʼj kyuʼn nya ax tok yol in kyqʼamaʼn aj qʼoj qiʼj. Jakulo qo ximen tiʼjju jaku tzaj tiʼj tbʼi Jehová kyuʼn yol in tzaj qʼamaʼn tiʼj ex tiʼj ttnam, pero mintiʼ tuʼn ttzaj bʼaj qkʼuʼj kyuʼn jlu. Kyoj ambʼil ik tzeʼn jlu, in tzaj qʼuqbʼan qkʼuʼj kyuʼn yol tqʼama Jehová te Jesús. Kukx in jaw tnimsaʼn Jehová tbʼi. Kʼajbʼel Tkawbʼil Jehová tuʼn t-xi tbʼinchaʼn tiʼj tkyaqil nya bʼaʼn o tzʼok bʼinchan kyiʼj tmajen tuʼn Satanás ex tuʼnju tokx tjaqʼ tkawbʼil (Sal. 94:22, 23; Is. 65:17). Qʼuqli qkʼuʼj tiʼj qa kjapunel kywiʼ yol lu: «Kqebʼil kykʼuʼje tuʼn Dios; mas maʼ t-xilen jlu twitz tkyaqil kynabʼl xjal, tuʼn jlu kʼokel kwentin kyanmiye ex kyximbʼetze, tuʼnju at kymojbʼabʼl kyibʼe tukʼil Jesucrist» (Filip. 4:6, 7).

TBʼANEL TUʼN T-XI QBʼIʼN TQʼAJQʼAJEL TWIʼ JEHOVÁ

17. Ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn Isaías 30:21, ¿tzeʼn in tzaj yolin Jehová qukʼil toj ambʼil jaʼlo?

17 Kukx in tzaj yolin Jehová qukʼil toj ambʼil jaʼlo (kjawil uʼjit Isaías 30:21). Ax tok, mintiʼ in tzaj yolin qukʼil tzmax toj kyaʼj. Pero in tzaj tqʼoʼn tqanil qe toj Xjan Uʼj. Axpe ikx, in nonin xewbʼaj xjan tiʼj «mayordom in japunxix taqʼun» tuʼn kukx ttzaj tqʼoʼn xnaqʼtzbʼil qe, ik tzeʼn toj uʼj, toj Internet, toj video ex toj audio (Luc. 12:42). Nimxix xnaqʼtzbʼil in tzaj qkʼamoʼn.

18. ¿Tiquʼn in chʼiy qʼuqbʼil qkʼuʼj ex in ten qipumal kyuʼn tyol Jehová?

18 Mintiʼ tuʼn tikʼ tnaʼl qe yol quʼn, aʼyeju tqʼama Jehová te Tkʼwaʼl tej tten tzalu twitz Txʼotxʼ. In tzaj qʼuqbʼan qkʼuʼj kyuʼn yol kyaj ttzʼibʼin toj Xjan Uʼj, tuʼnju in tzaj kyyekʼin qa kkolil Jehová qiʼj tiʼj alkyexku nya bʼaʼn jaku tzʼok tbʼinchaʼn Satanás qiʼj ex aju tokx tjaqʼ tkawbʼil. Tbʼanel tuʼn t-xi qbʼiʼn tqʼajqʼajel twiʼ Jehová. Qa ma bʼant jlu quʼn, kʼonil qiʼj tuʼn qex twitz alkyexku nya bʼaʼn qo okel weʼ twitz jaʼlo ex toj ambʼil tzul. In tzaj tnaʼn Tyol Dios jlu qe: «Il tiʼj tuʼn tten kypasense, tuʼntzun kybʼinchanteye aju tajbʼil Dios; oktzun kykʼmaʼye aju ma tzaj ttziyan Dios kyeye» (Heb. 10:36).

BʼITZ 4 A Jehová xqʼuqil weye

^ taqik' 5 Tej tten Jesús tzalu twitz Txʼotxʼ, oxe maj tzaj yolin Jehová tukʼil tzmax toj kyaʼj. Tej ttzaj yolin jun maj, tqʼama kye t-xnaqʼtzbʼen Jesús tuʼn kybʼin te Tkʼwaʼl. Toj ambʼil jaʼlo, in tzaj yolin Dios qukʼil toj Xjan Uʼj, aju tkuʼx t-xnaqʼtzbʼil Jesús toj. Ax ikx in najbʼen ttnam tuʼn tuʼn ttzaj yolin qukʼil. Toj xnaqʼtzbʼil lu, kʼelel qnikʼ tiʼj tiʼ il tiʼj tuʼn tbʼant quʼn qa qaj tuʼn ttzaj tbʼanel qe qa ma qo bʼin te Jehová ex te Jesús.

^ taqik' 52 TQANIL KYIʼJ TILBʼILAL: In nok tqʼoʼn jun ansyan twitz tiʼj jun onil kye ansyan aju in nonin tuʼn tbʼaj saqset Ja te Chmabʼil, in nonin tuʼn t-xi qʼet uʼj kye erman, ex tuʼn jlu in xi tqʼamaʼn ansyan tbʼanel yol te.

^ taqik' 54 TQANIL KYIʼJ TILBʼILAL: In xi tqʼoʼn jun mejebʼleʼn te Sierra Leona jun txokbʼil te jun xjal in tzyun pescad tuʼn tpon kyoj chmabʼil.

^ taqik' 56 TQANIL KYIʼJ TILBʼILAL: Toj jun tnam jatumel mintiʼ qʼoʼn ambʼil tuʼn tok kychmon kyibʼ erman kyoj Ja te Chmabʼil, in nok kychmon kyibʼ toj jun ja. Tuʼn miʼn tel nikʼbʼaj kyiʼj mintiʼ in bʼaj kyxbʼalumin kyibʼ ik tzeʼn aj in cheʼx kyoj chmabʼil.