Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

XNAQʼTZBʼIL 1

Miʼn qo xobʼ ex qeʼk qkʼuʼj tiʼj Jehová

Miʼn qo xobʼ ex qeʼk qkʼuʼj tiʼj Jehová

TAQIKʼ TYOL DIOS TE ABʼQʼI 2021 «Qa ma che kubʼ txuleye ex qa ma qeʼ kykʼuʼje wiʼje, oktzun kykʼmaʼye kyipumale» (IS. 30:15).

BʼITZ 3 Aya qʼol qipumale, onil qeye ex qʼuqbʼil qkʼuʼje

AJU KʼELEL QNIKʼ TIʼJ *

1. ¿Tiʼ jaku kubʼ kyxjelin junjun okslal ik tzeʼn te aj kawil David?

QKYAQILX qaj tuʼn qanqʼin toj txubʼtxaj ex toj tzalajbʼil. Pero qkyaqilx in qo ok weʼ kywitz nya bʼaʼn maske nya qgan. Axpe ikx, ateʼ junjun okslal jaku kubʼ kynaʼn ik tzeʼn te aj kawil David ex jaku txi kyqanin jlu te Jehová: «¿Kukxpetzun kʼikʼex yajbʼil wuʼne ex tuʼn nbʼisune tkyaqil qʼij?» (Sal. 13:2).

2. ¿Tiʼ kʼelel qnikʼ tiʼj toj xnaqʼtzbʼil lu?

2 At maj, mlay bʼant jun tiʼ quʼn tuʼn miʼn ttzaj bʼaj qkʼuʼj, pero jaku bʼant junjuntl tiʼchaq quʼn tuʼntzun miʼn qkubʼ numj. Toj xnaqʼtzbʼil lu, kʼelel qnikʼ tiʼj alkyeqe tiʼchaq jaku tzaj bʼaj qkʼuʼj kyuʼn. Yajxitl, kʼelel qnikʼ tiʼj qaq consej che onil qiʼj tuʼn miʼn ttzaj bʼaj qkʼuʼj aj qok weʼ twitz nya bʼaʼn.

¿TIQUʼN JAKU TZAJ BʼAJ QKʼUʼJ?

3. ¿Alkyeqe nya bʼaʼn in qo ok weʼ kywitz ex jakupe bʼant jun tiʼ quʼn kyiʼj?

3 Ateʼ junjun tiʼchaq jaku tzaj bʼaj qkʼuʼj kyuʼn ex at maj mlayx bʼant jun tiʼ quʼn kyiʼj. Jun techel, mlay bʼant jun tiʼ quʼn aj tjax twi wabʼaj, twi xbʼalun ex twi ja jatumel in qo anqʼin. Ax ikx, mlay che maqet xjal quʼn aj kyok ten qʼamalte tuʼn tkubʼ qbʼinchaʼn jun nya bʼaʼn toj aqʼuntl moqa toj tja xnaqʼtzbʼil. Ex mlay che kubʼ naj eleqʼ quʼn jatumel in qo anqʼin. Atzun jlu in bʼaj toj ambʼil jaʼlo ex chʼixmi kykyaqil xjal mintiʼ in che ok lepeʼ kyiʼj nabʼil in tzaj tqʼoʼn Tyol Dios tuʼnju a Satanás in kawin kyibʼaj. Ojtzqiʼn tuʼn qa mlay che ajbʼen xjal te Dios aj ttzaj bʼaj kykʼuʼj kyiʼj tiʼchaq te twitz txʼotxʼ (Mat. 13:22; 1 Juan 5:19). Tuʼntzunju, at nim nya bʼaʼn ex in tzaj bʼaj kykʼuʼj xjal tuʼn.

4. ¿Tiʼ jaku kubʼ qnaʼn qa in qo ximen kyiʼj nim tiʼchaq?

4 Qa in qo ximen kyiʼj nim tiʼchaq, jaku tzʼok jlu ik tzeʼn jun iqtz ex jaku tzaj bʼaj qkʼuʼj kyuʼn. Jun techel, jaku tzaj bʼaj qkʼuʼj qa nya nim qpwaq at tuʼn kylaqʼet qe tiʼchaq qe, qa ma tzaj jun yabʼil qiʼj moqa mintiʼ in kanet jun qaqʼun. Ex jaku tzaj bʼaj qkʼuʼj qa ma qo ximen tiʼj tzeʼn jaku qo ten tzʼaqli twitz Jehová aj kyok ten txqantl qʼamalte tuʼn tkubʼ qbʼinchaʼn jun nya bʼaʼn. Nya oʼkxju, ax ikx jaku tzaj bʼaj qkʼuʼj aj qximen tiʼj tiʼ kbʼantel quʼn aj tok ten Satanás bʼinchalte nya bʼaʼn kyiʼj tmajen Jehová. Ex jakulo kubʼ qxjelin jlu: «¿Bʼaʼnpe tuʼn ttzaj bʼaj nkʼuʼje kyiʼj tiʼchaq lu?».

5. ¿Tiʼ tajtoq Jesús tuʼn tel qnikʼ tiʼj tej tqʼama jlu: «Miʼn bʼaj kykʼuʼje tiʼj kychwinqlale»?

5 Xi tqʼamaʼn Jesús jlu kye t-xnaqʼtzbʼen: «Miʼn bʼaj kykʼuʼje tiʼj kychwinqlale» (Mat. 6:25). ¿Ape t-xilen jlu qa mintiʼx tuʼn ttzaj bʼaj chʼin qkʼuʼj? Miʼn. ¿Tiquʼn? Tuʼnju ateʼ junjun tmajen Jehová te ambʼil ojtxe tzaj bʼaj kykʼuʼj, pero nya tuʼn jlu ya mintiʼ e ok kʼujlaʼn tuʼn (1 Rey. 19:4; Sal. 6:3). * Tej tqʼama Jesús tuʼn miʼn ttzaj bʼaj qkʼuʼj, tajtoq tuʼn ttzaj tqʼamaʼn tuʼn miʼn txi qqʼoʼn ambʼil tuʼn qkubʼ numj kyuʼn nya bʼaʼn tuʼntzun kukx qajbʼen te Jehová. Tuʼntzunju, ¿tiʼ jaku bʼant quʼn aj ttzaj bʼaj qkʼuʼj? (Qʼonka twitza tiʼj recuadro, « ¿Tzeʼn jaku bʼant jlu quʼn?»).

QAQ TIʼCHAQ JAKU CHE ONIN QIʼJ TUʼN MIʼN TTZAJ BʼAJ QKʼUʼJ

(Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 6). *

6. Ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn Filipenses 4:6 ex 7, ¿tiʼ in nonin qiʼj tuʼn miʼn ttzaj bʼajxix qkʼuʼj?

6 Tnejel, kukx qo naʼn Dios. Kqebʼil qkʼuʼj qa kukx ma qo naʼn Dios te Jehová aj tkubʼ qximen qa ya mlay qo ex kywitz nya bʼaʼn (1 Ped. 5:7). Aj kytzaj tzaqʼweʼn qnaʼj Dios, kʼelel qnikʼ tiʼj qa ax tok qe yol lu: «Kqebʼil kykʼuʼje tuʼn Dios; mas maʼ t-xilen jlu twitz tkyaqil kynabʼl xjal, tuʼn jlu kʼokel kwentin kyanmiye ex kyximbʼetze» (kjawil uʼjit Filipenses 4:6, 7). In najbʼen xewbʼaj xjan tuʼn Jehová tuʼn tonin qiʼj tuʼn miʼn ttzaj bʼaj qkʼuʼj (Gál. 5:22).

7. ¿Tiʼ bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn aj qnaʼn Dios te Jehová?

7 Aj qnaʼn Dios, qqʼamanx te Jehová tkyaqilju in bʼaj qiʼj. Qqʼamanx te tiʼxix nya bʼaʼn in qo ok weʼ twitz ex tiʼ in kubʼ qnaʼn tuʼn. Qa jaku bʼant jun tiʼ quʼn tuʼn qex twitz, qqaninx qnabʼil te Jehová ex qqaninx qipumal te tuʼntzun t-xi qbʼinchaʼn qe tiʼchaq toj tumel. Qatzun mlay bʼant jun tiʼ quʼn, qqaninx te tuʼn tonin qiʼj tuʼntzun miʼn ttzaj bʼajxix qkʼuʼj. Qa ma txi qqʼamaʼn te Jehová tiʼxix in bʼaj qiʼj, kʼelel qnikʼ tiʼj tzeʼn otoq tzʼonin qiʼj. Qa mintiʼ ma tzaj tzaqʼweʼn naj qnaʼj Dios, miʼn qo sikt. Nya oʼkx taj Jehová tuʼn t-xi qqʼamaʼn te tiʼxix in bʼaj qiʼj, ax ikx taj tuʼn kukx qnaʼn Dios te (Luc. 11:8-10).

8. ¿Alkye juntl tiʼ bʼaʼn tuʼn t-xi qqʼamaʼn toj qnaʼj Dios?

8 Aj t-xi qqʼamaʼn te Jehová tkyaqilju nya bʼaʼn in qo ikʼ twitz, ax ikx bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn tkyaqil tiʼchaq tbʼanel in nikʼ qiʼj ex qqʼonx chjonte te tiʼj tkyaqil. At maj, kbʼel qnaʼn qa mintiʼ in che kanet yol quʼn tuʼn t-xi qqʼamaʼn qe qbʼis te Jehová. Pero bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn qa jaku qo tzaj ttzaqʼweʼn maske oʼkx jaku txi qqʼamaʼn jlu te: «Chin tonintza Jehová» (2 Crón. 18:31; Rom. 8:26).

(Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 9). *

9. ¿Jatumel jaku kanet axix tok kolbʼil quʼn?

9 Tkabʼin, qeʼk qkʼuʼj tiʼj Jehová ex nya qiʼjx. Toj siglo 8 tjaqʼxi ambʼil qʼiʼn quʼn jaʼlo, e tzaj xobʼ xjal te Judá tuʼnju kubʼ kyximen qa che okel tzoqpaj xjal te Asiria kyiʼj ex qa che okel te kymajen. Tuʼntzunju, xi kyqanin onbʼil kye xjal te Egipto (Is. 30:1, 2). Xi tqʼamaʼn Jehová kye qa mlay tzʼonin jlu kyiʼj (Is. 30:7, 12, 13). Ajbʼen profeta Isaías tuʼn Jehová tuʼntzun t-xi tqʼamaʼn kye jatumel jakutoq kanet axix tok kolbʼil kyuʼn. Tqʼama Isaías jlu: «Qa ma che kubʼ txuleye ex qa ma qeʼ kykʼuʼje wiʼje, [chi Jehová,] oktzun kykʼmaʼye kyipumale» (Is. 30:15b).

10. ¿Toj alkye ambʼil jaku kubʼ qyekʼin qa qʼuqli qkʼuʼj tiʼj Jehová?

10 Qo xnaqʼtzan kyiʼj junjun techel jatumel jaku kubʼ qyekʼin qa qʼuqli qkʼuʼj tiʼj Jehová. Qo ximen tiʼj qa ma tzaj qʼamaʼn jun aqʼuntl qe jatumel jaku tzaj qʼoʼn nim twi qkʼuʼj, pero mlay tzaj tqʼoʼn ambʼil qe tuʼn qajbʼenxix te Jehová. Moqa in kubʼ tyekʼin jun qukʼil toj aqʼuntl tkʼujlabʼil qiʼj ex nya testigo de Jehová. Ex bʼalo jaku tzaj tqʼamaʼn jun toj tjaya jlu teya: «¿Alkye kʼokel tkʼujlaʼna, aʼyine moqa a Tdiosa?». Kwest aj qok weʼ kywitz nya bʼaʼn lu, pero tzul tyekʼin Jehová qe tzeʼn jaku qo ex kywitz (Mat. 6:33; 10:37; 1 Cor. 7:39). Noqtzun tuʼnj, ¿kʼokelpe qeʼ qkʼuʼj tiʼj Jehová ex kxelpe qbʼiʼn aju tzul tqʼamaʼn qe?

(Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 11). *

11. ¿Alkyeqe techel jaku qo xnaqʼtzan kyiʼj toj Tyol Dios tuʼntzun miʼn ttzaj bʼaj qkʼuʼj aj qok weʼ twitz ikʼbʼil?

11 Toxin, bʼaʼn tuʼn tel qiʼn xnaqʼtzbʼil kyiʼj xjal in yolin Tyol Dios tiʼj. In yolin Xjan Uʼj kyiʼj junjun xjal mintiʼ ok qeʼ kykʼuʼj tiʼj Jehová. Noqtzun tuʼnj, ax ikx in yolin kyiʼj qeju ok qeʼ kykʼuʼj tiʼj ex ten kyipumal. Aj qxnaqʼtzan kyiʼj tbʼanel techel, bʼaʼn tuʼn qximen tiʼj tiʼ onin kyiʼj tmajen Jehová tuʼn miʼn ttzaj bʼaj kykʼuʼj tej kyel ikʼun. Jun techel, mintiʼ e tzaj xobʼ apóstol tej t-xi kyqʼamaʼn aj kawil kye tuʼn ya miʼn kypakbʼan. Aju bʼant kyuʼn, xi kyqʼamaʼn jlu tuʼn tkyaqil kykʼuʼj: «Tnejel ilxix tiʼj tuʼn t-xi qnimane Dios, ex mya qe xjal» (Hech. 5:29). Mintiʼ e tzaj xobʼ, axpe ikx tej kyok kʼixbʼisaʼn. ¿Tiquʼn? Tuʼnju ojtzqiʼntoq kyuʼn qa attoq Jehová kyukʼil ex qa in nonintoq kyiʼj. Tuʼntzunju, kukx e pakbʼan tiʼj tbʼanel tqanil (Hech. 5:40-42). Ax jlu bʼant tuʼn Esteban, jun kyxol qeju t-xnaqʼtzbʼen Jesús. Tej tok weʼ twitz kamik, mintiʼ tzaj bʼaj tkʼuʼj ex «kyil twitz ik tzaʼn twitz jun anjel» (Hech. 6:12-15). ¿Tiquʼn? Tuʼnju ojtzqiʼntoq tuʼn qa in tzalaj Jehová tiʼj.

12. Ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn 1 Pedro 3:14 ex 4:14, ¿tiquʼn jaku qo tzalaj aj qel ikʼun?

12 Qʼuqlitoq kykʼuʼj apóstol tiʼj qa in nonintoq Jehová kyiʼj tuʼnju otoq tzaj qʼoʼn kyipumal tuʼn kybʼant milagr kyuʼn (Hech. 5:12-16; 6:8). Toj ambʼil jaʼlo, mintiʼ in che bʼant milagr quʼn ik tzeʼn kye apóstol. Pero in najbʼen Xjan Uʼj tuʼn Jehová tuʼn ttzaj tyekʼin qe qa in nonin qiʼj tukʼil kʼujlabʼil ex qa in tzaj tqʼoʼn xewbʼaj xjan qe aj qel ikʼun (kjawil uʼjit 1 Pedro 3:14; 4:14). Tuʼntzunju, tzʼok tilil quʼn tuʼn miʼn qximen oʼkx tiʼjju jaku bʼant quʼn toj ambʼil tzul qa ma qo el ikʼun. Sino mas bʼaʼn tuʼn tok tilil quʼn tuʼn tok qeʼ qkʼuʼj tiʼj Jehová qa kʼonil qiʼj toj ambʼil tzul ex qa kkolil qiʼj. Ex iktzun bʼant kyuʼn t-xnaqʼtzbʼen Jesús, bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn aju kyaj ttziyen qe tej tqʼama jlu: «Porke aqine chin qʼolte yol tuj kytziʼye tukʼix kynabʼle, tuʼntzunju mlay kubʼ tiʼj kyyole kyuʼn kykyaqil aj qʼoj kyiʼje, ex mlay maqet kyyole kyuʼn». Ax ikx in tzaj ttziyen jlu qe: «Qa ma tzikʼx kyuʼne, ok kykambʼaʼye kychwinqlale axix tok» (Luc. 21:12-19). Ex bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn qa ma kyim jun tmajen Jehová, tzul tnaʼn tkyaqil tqanil tiʼj ex kjawil anqʼin tuʼn.

13. ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn kyiʼj qeju mintiʼ e jyon onbʼil tukʼil Jehová tej ttzaj bʼaj kykʼuʼj?

13 Ax ikx, jaku tzʼel qiʼn jun xnaqʼtzbʼil kyiʼj qeju mintiʼ ok qeʼ kykʼuʼj tiʼj Jehová. Aj qxnaqʼtzan kyiʼj techel lu, kʼonil qiʼj tuʼn miʼn t-xi qbʼinchaʼn qe tiʼchaq ik tzeʼn kye. Jun techel, tej t-xi tzyet tkawbʼil Asá, ok tzoqpaj jun kʼloj aj qʼoj kyiʼj ex e kambʼan tuʼnju e tzaj kʼiwlaʼn tuʼn Jehová (2 Crón. 14:9-12). Pero ¿tiʼ bʼant tuʼn tej kyok tzoqpaj tsoldad aj kawil Baasá te tnam Israel tiʼj ex mas nya nimtoq kybʼet? Mintiʼ jyon onbʼil tukʼil Jehová ik tzeʼn otoq bʼant tuʼn. Sino xi tchjoʼn qe xjal te Siria tuʼntzun kyonin kyiʼj (2 Crón. 16:1-3). Ex tej ttzaj yabʼil tiʼj ex chʼixtoq tkyim, mintiʼ jyon onbʼil tukʼil Jehová (2 Crón. 16:12).

14. ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼj Asá tej tel txalpaj?

14 Tnejel, jyon Asá onbʼil tukʼil Jehová tej tok weʼ twitz nya bʼaʼn. Pero tej tbʼet ambʼil, ya mintiʼ jyon onbʼil tukʼil tuʼnju kubʼ tbʼinchaʼn qe tiʼchaq ik tzeʼn tajtoq. Bʼalo jaku kubʼ qximen qa toj tumel tej tjyon Asá onbʼil kyukʼil xjal te Siria tuʼntzun kyqʼojin kyiʼj xjal te Israel. Noqtzun tuʼnj, mintiʼ onin jlu kyiʼj. Ajbʼen jun profeta tuʼn Jehová tuʼn t-xi tqʼamaʼn jlu te: «Tuʼnju ma tzʼok qeʼ tkʼuʼja tiʼj rey kye aj Siria ex mya tiʼj Qman aju Tdiosa ma tzok qeʼ tkʼuʼja, kyjaʼtzun ma che tzoqpaj qe t-soldad rey te Siria tuj tqʼabʼa» (2 Crón. 16:7). Ax ikx qe, miʼn tzʼok qeʼ qkʼuʼj qiʼjx, sino kukx qo jyon onbʼil toj Tyol Jehová. At maj, qo okel weʼ twitz jun ambʼil jatumel il tiʼj tuʼn tkubʼ qximen naj tiʼ kbʼantel quʼn. Maske ikju, tbʼanel che elel qe tiʼchaq qa mintiʼxix ma tzaj bʼaj qkʼuʼj ex qa ma tzʼok qeʼ qkʼuʼj tiʼj Jehová.

(Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 15). *

15. ¿Tiʼ jaku bʼant quʼn aj quʼjin tiʼj Tyol Dios?

15 Tkyajin, bʼaʼn tuʼn kykyaj taqikʼ Tyol Dios toj qwiʼ. Aj kyjaw quʼjin qe taqikʼ Tyol Dios jatumel in tzaj kyyekʼin qa mintiʼxix tuʼn ttzaj bʼaj qkʼuʼj ex qa tzul tqʼoʼn Jehová qipumal, bʼaʼn tuʼn tok tilil quʼn tuʼn kykyaj texto lu toj qwiʼ. Bʼalo jaku che kyaj toj qwiʼ qa ma che jaw quʼjin tukʼil tqʼajqʼajel qwiʼ, qa ma che kux qtzʼibʼin moqa aj kyjaw quʼjin juntl maj. Xi tqʼamaʼn Jehová te Josué tuʼn tjaw tuʼjin Ley ex tuʼn t-ximen tiʼj qʼij ex qonikʼen tuʼntzun tten tnabʼil. Onin qe nabʼil lu tiʼj tuʼn miʼn ttzaj xobʼ tej tok weʼ kywitz nya bʼaʼn (Jos. 1:8, 9). In che kanet nim nabʼil quʼn toj Tyol Dios ex jaku che onin qiʼj tuʼn miʼn ttzaj bʼajxix qkʼuʼj aj qok weʼ kywitz nya bʼaʼn, ex tuʼn miʼn qtzaj xobʼ kyuʼn (Sal. 27:1-3; Prov. 3:25, 26).

(Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 16). *

16. ¿Alkye tten in che ajbʼen erman tuʼn Jehová tuʼn miʼn qtzaj xobʼ ex tuʼn tok qeʼ qkʼuʼj tiʼj?

16 Tjweʼyin, qpaʼmil ambʼil tuʼn qten kyukʼil erman. In che ajbʼen erman tuʼn Jehová tuʼn miʼn qtzaj xobʼ ex tuʼn tok qeʼ qkʼuʼj tiʼj. Aj qpon kyoj chmabʼil, in che onin xnaqʼtzbʼil qiʼj, in che onin kyyol erman qiʼj ex aj qyolin kyukʼil, ax ikx in nonin qiʼj (Heb. 10:24, 25). Ax ikx, qa ma txi qqʼamaʼn te jun qamiw aju in bʼaj qiʼj, jaku tzʼonin qiʼj. Ex aj ttzaj tqʼamaʼn qamiw jun tbʼanel yol qe, in chewix qanmi tuʼn (Prov. 12:25).

(Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 17). *

17. Ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn Hebreos 6:19, ¿tzeʼn jaku tzʼonin qʼuqbʼil qkʼuʼj at tiʼj Tkawbʼil Dios tuʼn miʼn ttzaj bʼaj qkʼuʼj kyuʼn nya bʼaʼn?

17 Tqaqin, qo ximen tiʼj qʼuqbʼil qkʼuʼj. Aju qʼuqbʼil qkʼuʼj at tiʼj Tkawbʼil Dios, «ik tten ik tzaʼn taqʼal barc, in ajbʼen te tzuybʼil te qanmi tuʼn tten qanmi segurxix ex tuʼn miʼn qyyukch» (kjawil uʼjit Hebreos 6:19). Qo ximen kyiʼj ttziybʼil Jehová jatumel in tzaj tqʼamaʼn qa ya mlay che tzaj qnaʼn nya bʼaʼn aj qanqʼin toj Tbʼanel Najbʼil (Is. 65:17). Aj tpon ambʼil lu, qo anqʼil toj mujbʼabʼil, ya mlay qo bʼisun ex ya mlay che ten nya bʼaʼn (Miq. 4:4). Aj qyolin tiʼj qʼuqbʼil qkʼuʼj kyukʼil txqantl, atzun juntl tten tuʼn qximen tiʼj. Tuʼntzunju, kukx tzʼok tilil quʼn tuʼn qpakbʼan ex tuʼn qonin kyiʼj xjal tuʼn kyok te t-xnaqʼtzbʼen Jesús. Qa ma bʼant jlu quʼn, kukx qo ximel tiʼj qʼuqbʼil qkʼuʼj tzmaxi aj tul akʼaj twitz Txʼotxʼ (Heb. 6:11).

18. ¿Tiʼ qo okel weʼ twitz toj ambʼil tzul, pero tiʼ kʼonil qiʼj tuʼn qex twitz?

18 Tuʼnju ya chʼix tul xitbʼil, mas qo okel weʼ twitz nya bʼaʼn, mas tzul bʼaj qkʼuʼj ex mas kbʼel qnaʼn qa in qo sikt. Pero tzul tnaʼn taqikʼ Tyol Dios te abʼqʼi 2021 qe qa mlay qo kubʼ numj kyuʼn nya bʼaʼn qa ma tzʼok qeʼ qkʼuʼj tiʼj Jehová ex nya qiʼjx. Toj abʼqʼi lu, bʼaʼn tuʼn tkubʼ qyekʼin qkyaqilx qa qʼuqli qkʼuʼj tiʼj ttziybʼil Jehová lu: «Qa ma che kubʼ txuleye ex qa ma qeʼ kykʼuʼje wiʼje, oktzun kykʼmaʼye kyipumale» (Is. 30:15).

BʼITZ 8 A Jehová in kolin qiʼj

^ taqik' 5 Aju taqikʼ Tyol Dios te abʼqʼi 2021, in yolin tiʼj qa nim toklen tuʼn tok qeʼ qkʼuʼj tiʼj Jehová aj qok weʼ twitz nya bʼaʼn toj ambʼil jaʼlo ex toj ambʼil tzul. Toj xnaqʼtzbʼil lu, kʼelel qnikʼ tiʼj tzeʼn jaku txi qbʼiʼn aju in tzaj tqʼamaʼn taqikʼ Tyol Dios te abʼqʼi lu.

^ taqik' 5 Ateʼ junjun erman in che xobʼ tuʼnju at jun yabʼil kyiʼj. Pero nya tiʼj jlu yolin Jesús tej ttzaj tqʼamaʼn tuʼn miʼn ttzaj bʼaj qkʼuʼj.

^ taqik' 63 TQANIL TIʼJ TILBʼILAL: Jun, akux in nex qʼij, in naʼn jun ermana Dios tuʼntzun t-xi tqʼamaʼn te Jehová tiʼxix in bʼaj tkʼuʼj tiʼj.

^ taqik' 65 TQANIL TIʼJ TILBʼILAL: Tkabʼin, aj twaʼn ermana te tmij qʼij, in jyon onbʼil tukʼil Jehová aj tuʼjin tiʼj Tyol.

^ taqik' 67 TQANIL TIʼJ TILBʼILAL: Toxin, in xnaqʼtzan ermana tiʼj alkyeqe xjal ok qeʼ kykʼuʼj tiʼj Jehová ex alkyeqe mintiʼ, ex in nel tiʼn jun xnaqʼtzbʼil kyiʼj.

^ taqik' 69 TQANIL TIʼJ TILBʼILAL: Tkyajin, in kubʼ ttzʼibʼin ermana jun taqikʼ Tyol Dios tuʼntzun tkyaj toj twiʼ ex in nok tqʼoʼn tiʼj refri.

^ taqik' 71 TQANIL TIʼJ TILBʼILAL: Tjweʼyin, in tzalaj aj tpakbʼan tukʼil jun tamiw.

^ taqik' 73 TQANIL TIʼJ TILBʼILAL: Ex tqaqin, in bʼaj tchʼiysaʼn qʼuqbʼil tkʼuʼj aj t-ximen tiʼj ambʼil tzul.