In nul itzʼje toj 1983. Bʼaʼntoq qine tej tzmatoq in chin chʼiye, pero tej in japune twi 10 abʼqʼi, tzaj choʼn tkyaqil nxmilale. Tej tikʼ juntl kabʼe abʼqʼi, el nwatle toj jun prim ex ya mintiʼtoq in chin yukche. Ok tilil wuʼne tuʼn kyyukch nqane, pero mintiʼtoq wipumale. Atxix toj ambʼil aju, ya mintiʼ in chin bʼete. Ax ikx ya mintiʼ chʼiy nweʼye tuʼn yabʼil. Tuʼntzunju, ik nweʼye ik tzeʼn jun tal kʼwal.

Otoq tzikʼ junjun xjaw mintiʼ in chin etze toj ja tej kypon kabʼe testigo de Jehová visitaril qeye. Chʼixmi tkyaqil maj, aj in che pon xjal visitaril, in xi wewin wibʼe, pero toj qʼij aju, xi nqʼoʼne ambʼil tuʼn kyyolin ermana wukʼile. Akux in che yolin tiʼj Tbʼanel Najbʼil wukʼile, tzaj nnaʼne qa in nultoq jun misionero Jethro tbʼi visitaril qeye jun maj toj xjaw tej qʼiʼntoq junlo jweʼ abʼqʼi wuʼne, ex atztoq in tzaj erman toj tnam Surinam. Toj ambʼil aju, in xitoq tqʼoʼn erman xnaqʼtzbʼil te nmane. Tbʼanel ela tmod Jethro toj nwitze. Ax ikx, at maj in chinxtoq qʼiʼne kyuʼn nchmane kyoj chmabʼil in nok kyuʼn testigo de Jehová jatumel in qo anqʼine. Tuʼntzunju, tej ttzaj tqanin ermana Florence weye, jun kyxol qe testigo de Jehová e ul visitaril qeye, qa waje tuʼn tel mas nnikʼe tiʼj Tyol Dios, xi nqʼamaʼne te qa waje.

Ul Florence wukʼile tukʼil Justus, aju tchmil ex xi tzyet tuʼn ttzaj kyqʼoʼn xnaqʼtzbʼil tiʼj Tyol Dios weye. Tzaj kyyekʼin weye tuʼn tbʼant wuʼjine tuʼnju el kynikʼ tiʼj qa mintiʼtoq in bʼant wuʼne. Tej tikʼ chʼin ambʼil, ya in bʼanttoq wuʼjine ex mintiʼ jun in nonin wiʼje. Jun qʼij, tzaj kyqʼamaʼn weye qa otoq chex samaʼn pakbʼal atz Surinam. Bʼisbʼajil tuʼnju mintiʼ jun kyaj ten tuʼn ttzaj qʼonte xnaqʼtzbʼil weye tiʼj Tyol Dios. Pero kubʼ nnaʼne tzalajbʼil tuʼnju kukx in tzaj naʼne tuʼn Jehová.

Tej tikʼ chʼintl ambʼil, ul jun precursor tzalu Orealla, aju Floyd tbʼi. Ul visitaril weye akux in pakbʼan kyojele kypach xjal. Tej ttzaj tqʼamaʼn qa jaku bʼant tuʼn ttzaj tqʼoʼn xnaqʼtzbʼil tiʼj Tyol Dios weye, in jaw tzeʼne. Tzaj tqanin erman weye: «¿Tiʼ in xi ttzeʼna?». Xi nqʼamaʼne te qa otoq chin xnaqʼtzane tiʼj folleto ¿Tiʼ ntzaj tqanin Dios qe? ex otoq txi tzyet tuʼn nxnaqʼtzane tiʼj libro El conocimiento que lleva a vida eterna. * Ax ikx xi nqʼamaʼne te tiquʼn ya mintiʼ in xnaqʼtzane tiʼj Tyol Dios. Kubʼaj uʼj Conocimiento wuʼne tukʼil Floyd, noqtzun tuʼnj, ax ikx  te xi samaʼn ajbʼel toj juntl lugar. Juntl maj, in kyaj tene njunalxe.

Pero toj 2004, ul Granville ex Joshua tzalu Orealla tuʼn kyajbʼen te precursor especial. In kanete kyuʼn akux in che pakbʼan kyojele kypach xjal. Tej ttzaj kyqanin weye qa waje tuʼn nxnaqʼtzane tiʼj Tyol Dios, in jaw tzeʼne juntl maj. Xi nqʼamaʼne kye tuʼn t-xi tzyet nxnaqʼtzane tiʼj uʼj Conocimiento. Wajtoqe tuʼn tel nnikʼe tiʼj qa ax xnaqʼtzbʼil tzul kyqʼoʼn weye ik tzeʼn otoq tzaj yekʼin weye kyuʼn tnejel erman. Tzaj tqʼamaʼn Granville weye qa ax ikx in che ok chmabʼil jatumel in qo anqʼine. Maske otoq tzikʼ lajaj abʼqʼi mintiʼtoq in chin netze toj ja, wajtoqe tuʼn nxiʼye. Tuʼntzunju, ul Granville qʼil weye ex in xi tiʼne toj Ja te Chmabʼil toj jun silla de rueda.

Tej tikʼ chʼintl ambʼil, tzaj tqanin Granville weye qa waje tuʼn tex woklene toj Xnaqʼtzbʼil tuʼn Tbʼant Qpakbʼan. Tqʼama jlu weye: «Ax tok, mintiʼ in bʼant tbʼeta, pero in bʼant tyolina. Kpol jun qʼij jatumel kʼelex tqʼoʼna jun chikʼbʼabʼil kye kykyaqil xjal. Jakutzun tila». E onin tyol wiʼje ex qeʼ nkʼuʼje tuʼn.

Xi tzyet tuʼn wexe pakbʼal tukʼil ermano, pero chʼixmi tkyaqil bʼe nyatoq bʼaʼn taʼ ex kwest tuʼn nxiʼye toj silla de rueda. Tuʼntzunju, xi nqʼamaʼne te qa jaku chinx tiʼne toj jun carreta ex mas tbʼanel ok jlu. Jaw aʼ nwiʼye toj abril te 2005. Tej tikʼ chʼintl ambʼil, tzaj qʼoʼn ambʼil weye tuʼn woke te encargado kyiʼj uʼj toj kʼloj okslal ex tzaj kyqʼoʼn erman xnaqʼtzbʼil weye tiʼj sonido.

Bʼisbʼajil tuʼnju toj 2007 tzaj jun aksident tiʼj nmane toj bark ex kyim. Tzaj nim bʼis kyiʼj toj njaye. Ok ten Granville naʼl Dios qukʼile ex tzaj tqʼuqbʼaʼn qkʼuʼje tuʼn Tyol Dios. Tej tzmatoq in nikʼ kabʼe abʼqʼi, tzaj juntl bʼis qiʼje. Ax ikx tzaj jun aksident tiʼj Granville toj bark ex bʼiʼx kyim.

Tzaj nim bʼis kyiʼj erman toj kʼloj okslal ex ya mintiʼ jun ansyan kyaj ten, oʼkx attoq jun onil kye ansyan. Tzaj nim nbʼise tej tkyim Granville tuʼnju ok te tbʼanel wamiwe ex onin wiʼje toj tkyaqil ambʼil toj wajbʼebʼile te Jehová ex kyukʼil junjuntl tiʼchaq. Tej tok tnejel chmabʼil tej otoq kyim, otoq tzaj qʼoʼn woklene tuʼn tjaw wuʼjine qe taqikʼ tiʼj Xnaqʼtzbʼil tiʼj uʼj Aju Xqʼuqil. Bʼant tuʼn kyjaw wuʼjine kabʼe taqikʼ, pero tibʼajxi jlu, tzyet woqʼe. Tuʼnju mintiʼ weʼ tuʼn woqʼe, in kuʼtze tibʼaj plataforma.

Kubʼ nnaʼne chʼin tzalajbʼil tzmaxi tej kyul junjuntl erman onilte kʼloj okslal tzalu Orealla. Ax ikx, tzaj tsamaʼn ninja qʼil twitz aqʼuntl jun precursor especial, aju Kojo tbʼi. Nim in tzalaje tej t-xi tzyet t-xnaqʼtzan ntxuʼye ex witzʼine tiʼj Tyol Dios ex tej tjaw aʼ kywiʼ. Toj marzo te 2015, tzaj qʼoʼn woklene te onil kye ansyan. Tej tikʼ chʼintl ambʼil, ex nqʼoʼne tnejel nchikʼbʼabʼile kye kykyaqil xjal. Toj ambʼil aju, tzaj nnaʼne tukʼil tzalajbʼil ex tukʼil oqʼel aju otoq tqʼama Granville weye: «Kpol jun qʼij jatumel kʼelex tqʼoʼna jun chikʼbʼabʼil kye kykyaqil xjal. Jakutzun tila».

Noq kyuʼn programa in che etz toj JW Broadcasting^®, o tzʼok wojtzqiʼne junjuntl erman in che ikʼ kyoj junjun nya bʼaʼn ik tzeʼn weye. Maske at junjun tiʼchaq mintiʼ in bʼant kyuʼn, in nok tilil kyuʼn tuʼn kyajbʼen te Jehová ex in che tzalaj. Ax ikx weye jaku che bʼant junjun tiʼchaq wuʼne. Tuʼnju wajtoqe tuʼn t-xi nqʼoʼne te Jehová tkyaqilju jaku bʼant wuʼne, xi tzyet tuʼn wajbʼene te precursor regular. Ex noq in jaw labʼine toj septiembre te 2019, tuʼnju tzaj qʼoʼn woklene te ansyan toj kʼloj okslal, jatumel ateʼ junlo 40 pakbʼal.

In xi nqʼoʼne nim chjonte kye ermano ex ermana tuʼnju tzaj kyyekʼin axix tok weye ex tuʼnju o che onin wiʼje tuʼn wajbʼene te Jehová. Pero aju mas nim toklen, waje tuʼn t-xi nqʼoʼne chjonte te Jehová tuʼnju kukx in chin tzaj naʼne tuʼn.