Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

Chʼixme kykyaqil xjal at jun yabʼil tiʼj kyximbʼetz

Chʼixme kykyaqil xjal at jun yabʼil tiʼj kyximbʼetz

«Kukx in kubʼ nnaʼne chʼin ansiedad maske mintiʼ jun tiquʼn tuʼn tkubʼ naʼne».

«Aj tkubʼ nximane qa bʼaʼn taʼ tkyaqil, kukx in tzaj bʼaj nkʼuʼje. Ex in kubʼ nnaʼne qa chin bʼisule aj ntzalaje».

«In nok tilil wuʼne tuʼn nximane tiʼjju kxel nbʼinchaʼne toj jun qʼij, pero at maj in chin ximane tiʼjju jaku bʼaj wiʼje yajxitl».

Atzun jlu kyqʼama xjal at jun yabʼil tiʼj kyximbʼetz. ¿Axpe jlu in kubʼ tnaʼna moqa at jun xjal ojtzqiʼn tuʼna aju in kubʼ tnaʼn ik tzeʼn jlu?

Qa ikju, nya oʼkx teya in kubʼ tnaʼn jlu. Twitz tkyaqil Txʼotxʼ, ateʼ nim xjal at jun yabʼil tiʼj kyximbʼetz moqa in tzaj bʼaj kykʼuʼj tuʼnju at jun toj kyja at yabʼil lu tiʼj.

In nel qnikʼ tiʼj qa in qo anqʼin kyoj «mankbʼil tqʼijlalil», tuʼntzunju at nim tiʼchaq in tzaj bʼaj qkʼuʼj ex in tzaj qbʼis tuʼn (2 Timoteo 3:1). In tzaj tqʼamaʼn Organización Mundial de la Salud, qa jun tiʼj 8 xjal twitz tkyaqil Txʼotxʼ at jun yabʼil tiʼj t-ximbʼetz. Ex tej ttzaj COVID-19 toj 2020, mas tzaj ansiedad tiʼj 26% xjal ex trastorno depresivo grave tiʼj 28%.

Nya nim toklen tuʼn tok qojtzqiʼn qa ateʼ nim xjal in tzaj ansiedad ex depresión kyiʼj. Sino mas nim toklen tuʼn tel tnikʼa tiʼj alkyeqe tiʼchaq jaku che onin tiʼja ex kyiʼj toj tjaya tuʼntzun tkubʼ kynaʼne bʼaʼn.

¿Tiʼ in kubʼ tnaʼn jun xjal qa mintiʼ yabʼil tiʼj t-ximbʼetz?

Qa mintiʼ yabʼil tiʼj t-ximbʼetz jun xjal, in kubʼ tnaʼn bʼaʼn ex in xi tbʼinchaʼn qe taqʼun toj tumel tkyaqil qʼij. Ax ikx, in nex kywitz nya bʼaʼn, tgan tuʼn taqʼunan ex in tzalaj tiʼj tanqʼibʼil.

¿Tiʼ in bʼaj aj ttzaj jun yabʼil tiʼj kyximbʼetz xjal?

  • NYA A T-XILEN qa mintiʼ tipumal jun xjal.

  • A T-XILEN qa at jun yabʼil tiʼj ex tuʼn jlu, jaku tzaj bʼaj tkʼuʼj, jaku ten t-ximbʼetz nya toj tumel, kwest tuʼn tkubʼ tnaʼn bʼaʼn ex kwest tuʼn miʼn tkubʼ tyekʼin nya bʼaʼn tmod.

  • Chʼixmi tkyaqil maj, kwest in nela te tuʼn tten kyukʼil txqantl ex tuʼn t-xi tbʼinchaʼn qe tiʼchaq in bʼant tuʼn tkyaqil qʼij.

  • Jaku tzaj yabʼil lu tiʼj alkyexku xjal, noq alkyexku tabʼqʼi, ttnam, tokslabʼil, t-xnaqʼtzbʼil, qa at tpwaq moqa mintiʼ.

Jyona onbʼil

At maj in chʼexpaj kymod xjal, in chʼexpaj tzeʼn che wan ex mintiʼ in che jtan. Bʼalo o tzikʼ ambʼil in che bʼisun ex in tzaj bʼaj kykʼuʼj. Qa a jlu in bʼaj tiʼja moqa tiʼj jun xjal ojtzqiʼn tuʼna, nimlo toklen tuʼn tjyona onbʼil tukʼil jun xjal at tojtzqibʼil tiʼj jlu tuʼn tok tbʼiʼna tiʼ in bʼaj tiʼja ex tiʼ jaku txi tbʼinchaʼna. Pero, ¿jatumel jaku kanet onbʼil tuʼna?

Aju xjal mas at tnabʼil o tzʼanqʼin tzalu twitz Txʼotxʼ, a Jesucristo ex tqʼama jlu: «Qe xjal mya yabʼ, mya il tiʼj jun qʼanal kye, noq oʼkx qe xjal yabʼ» (Mateo 9:12). Qa ma txi tjyoʼna onbʼil kyukʼil xjal at kyojtzqibʼil tiʼj yabʼil, mas nya kwest kʼelel tkyaqil toj twitza, kxel tbʼinchaʼna qe tiʼchaq toj tumel ex jaku tzalaja juntl maj toj tanqʼibʼila. Qa qʼanchaʼlxix yabʼil tok tiʼja moqa o tzikʼ nim ambʼil toklen, nim toklen tuʼn t-xiʼ naja jyol onbʼil. a

Nya jun libro te qʼanbʼil Biblia, pero aʼyeju nabʼil tkuʼx toj in che onin qiʼj tuʼn miʼn ttzajxix yabʼil tiʼj qximbʼetz. Kyoj xnaqʼtzbʼil che ul, ktzajel qʼamaʼn tzeʼn jaku tzʼonin Biblia qiʼj tuʼn tel qnikʼ tiʼj tiʼ jaku bʼant quʼn qa at jun yabʼil tiʼj qximbʼetz. In qo txokine tiʼja tuʼn tkubʼ tuʼjina qe xnaqʼtzbʼil.

a Mintiʼ in xi tqʼamaʼn uʼj Xqʼuqil alkye jun qʼanbʼil jaku tzʼonin tiʼj jun xjal. Sino teyele junjun kbʼel t-ximen alkye jun qʼanbʼil jaku tzʼonin tiʼj.