Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

¿Alkye qʼil twitz aqʼuntl toj ttnam Dios jaʼlo?

¿Alkye qʼil twitz aqʼuntl toj ttnam Dios jaʼlo?

«Kynaʼntze qe nejenel e ten kyxole» (HEBREOS 13:7).

BʼITZ: 34 EX 43

1, 2. Tej naʼmxtoq tmeltzʼaj Jesús toj kyaʼj, ¿tiʼlo kubʼ kyxjelin apóstol?

ATEʼTOQ apóstol tibʼaj witz Olivo tukʼil Jesús, aju kyamiw ex aj xnaqʼtzal kye. Noq minabʼen, xi kykeʼyin tzyet tjax Jesús toj kyaʼj ex chebʼe chebʼe kubʼ naj toj muj (Hechos 1:9, 10). Tojlo kabʼe abʼqʼi otoq t-xi t-xnaqʼtzaʼn Jesús nim tiʼchaq kye, otoq t-xi tqʼuqbʼaʼn kykʼuʼj ex otoq t-xi tyekʼun kybʼe. Noqtzun tuʼnj, ¿tiʼ kbʼantel kyuʼn tuʼnju ya mintiʼ Jesús kyukʼil?

2 Tej naʼmxtoq tmeltzʼaj Jesús toj kyaʼj, xi tqʼamaʼn jlu kye t-xnaqʼtzbʼen: «Che okele testiw wiʼje tuj tnam Jerusalén, tuj tkyaqil txʼotxʼ Judey, tuj txʼotxʼ Samaria, ex tuj tkyaqil twitz txʼotxʼ» (Hechos 1:8). ¿Alkye tten kbʼanteltoq aqʼuntl lu kyuʼn? Otoq txi ttziyen Jesús kye qa che ultoq onin tuʼn xewbʼaj xjan (Hechos 1:5). Noqtzun tuʼnj, ¿alkye tuʼn tbʼaj nukʼun ex tuʼn tkubʼ nej twitz pakbʼabʼil twitz tkyaqil Txʼotxʼ? Ojtzqiʼntoq kyuʼn apóstol qa otoq che ajbʼen junjun xjal tuʼn Jehová tuʼn kykubʼ nej kywitz aj Israel. Tuʼntzunju, kubʼlo kyxjelin qa kjawiltoq t-skʼoʼn Jehová juntl nejenel.

3. a) Tej otoqxi tzʼaj Jesús toj kyaʼj, ¿alkye ximbʼetz nim toklen kubʼ kyximen apóstol tuʼn tbʼant? b) ¿Alkyeqe xjel che xel tzaqʼwet toj xnaqʼtzbʼil lu?

3 Tej tikʼ chʼin ambʼil tajlen Jesús toj kyaʼj, e ok ten t-xnaqʼtzbʼen jyol tqanil toj Tyol Dios, xi kyqanin onbʼil te Jehová ex jaw kyskʼoʼn Matías tuʼntzun tok te t-xel Judas Iscariote. Iktzun tten japun kabʼlaj kybʼet apóstol juntl maj (Hechos 1:15-26). ¿Tiquʼn nim toklen jlu toj kywitz ex toj twitz Jehová? El kynikʼ t-xnaqʼtzbʼen Jesús tiʼj qa il tiʼj tuʼn tten kabʼlaj kybʼet apóstol * (qʼonka twitza tiʼj tqanil). Otoq che jaw t-skʼoʼn Jesús qe apóstol ex otoq che bʼaj t-xnaqʼtzaʼn tuʼntzun tbʼant aqʼuntl nim toklen toj ttnam Jehová. ¿Alkye aqʼuntl lu? ¿Alkye tten onin Jehová ex Jesús kyiʼj tuʼn tbʼant aqʼuntl lu kyuʼn? ¿Atpe jun kʼloj xjal in bʼant aqʼuntl lu tuʼn toj ambʼil jaʼlo? ¿Ex alkye tten jaku tzaj qnaʼn qe nejenel toj ttnam Dios toj ambʼil jaʼlo, mas «aju majen in bʼant taqʼun [...] ex at tnabʼl»? (Mateo 24:45; Hebreos 13:7). Qo xnaqʼtzan tiʼj.

KUBʼ NEJ JESÚS TWITZ KʼLOJ XJAL QʼIL TWITZ AQʼUNTL

4. ¿Alkye oklenj xi qʼoʼn kye apóstol ex kye junjuntl ansyan te tnam Jerusalén?

4 Toj abʼqʼi 33 te Pentecostés, tzaj tzyet tuʼn kykubʼ nej apóstol kywitz kʼloj okslal. In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios qa kubʼ «weʼ Pedro kyukʼix qe junlajtl apostl», ex e ok ten xnaqʼtzal kye nim xjal tiʼjju axix tok, aju jaku che klet tuʼn (Hechos 2:14, 15). Nim kyxol xjal lu e ok te okslal. Tibʼajxi jlu, «ax e kyaj ten kykyaqil tuj xnaqʼtzbʼil kyuʼn apostl» (Hechos 2:42). Attoq kyoklen apóstol tuʼn kyximen tiʼj alkye tten tuʼn tajbʼen pwaq kyxol okslal (Hechos 4:34, 35). Nya oʼkxju, ax ikx xi kyqʼoʼn xnaqʼtzbʼil kye tmajen Dios ex e naʼn Dios kyiʼj, axpe ikx, kyqʼama jlu: «Atzun qeye, oʼkx qaqʼune tuʼn qnaʼne Dios ex tuʼn t-xi qqʼoʼne xnaqʼtzbʼil tiʼj tyol Dios» (Hechos 6:4). Ax ikx xi kysamaʼn apóstol qeju okslal attoq nim kyojtzqibʼil tuʼn kyxiʼ pakbʼal kyoj lugar jatumel naʼmxtoq t-xi pakbʼet Tyol Dios (Hechos 8:14, 15). Tej tbʼet mas ambʼil, ax ikx e onin junjun ansyan skʼoʼn maj kyiʼj apóstol tuʼntzun kyok xqʼuqit kʼloj okslal. Kykyaqil okslal lu e ok te kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl ex e kubʼ nej kywitz kykyaqil kʼloj okslal (Hechos 15:2).

«Aju majen in bʼant taqʼun [...] ex at tnabʼl», atz in yolin tiʼj jun kʼloj okslal skʼoʼn maj ex in nok te Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl

5, 6. a) ¿Alkye tten tzaj tqʼoʼn xewbʼaj xjan kyipumal kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl? (Qʼonka twitza tiʼj tnejel tilbʼilal). b) ¿Alkye tten e onin anjel tiʼj kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl? c) ¿Alkye tten onin Tyol Dios tiʼj kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl?

5 Qʼuqlitoq kykʼuʼj okslal toj tnejel syent abʼqʼi qa ajbʼen Jesús tuʼn Jehová tuʼntzun tkubʼ nej twitz kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl. ¿Tiquʼn? Tuʼnju xi tqʼoʼn xewbʼaj xjan kyipumal (Juan 16:13). Kykyaqil okslal skʼoʼn maj xi kykʼamoʼn xewbʼaj xjan, noqtzun tuʼnj, mas xi tqʼoʼn xewbʼaj xjan kyipumal apóstol ex qe ansyan te tnam Jerusalén, tuʼntzun tbʼant tbʼanel kyaqʼun aj kykubʼ nej kywitz kʼloj okslal. Jun techel, onin xewbʼaj xjan tiʼj kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl toj abʼqʼi 49 tuʼntzun tkubʼ ximet tiʼ tuʼn tbʼant tiʼj circuncisión. Ex tuʼnju xi kynimen kʼloj okslal tqanil tzaj qʼoʼn tuʼn kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl, kukx «e kyuwsanjtz qe okslal tuj kyokslabʼl tuj junjun tnam, ex in chmet-xi kybʼet junjun qʼij» (Hechos 16:4, 5). Tej xi samaʼn uʼj in yolin tiʼjju circuncisión kyxol kʼloj okslal, in tzaj tyekʼun qa attoq xewbʼaj xjan tukʼil kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl ex qa attoq kymod ik tzeʼn kʼujlabʼil ex qʼuqbʼil kykʼuʼj (Hechos 15:11, 25-29; Gálatas 5:22, 23).

6 Tkabʼin, tuʼnju e onin anjel tiʼj kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl. Jun techel, xi tqʼamaʼn jun anjel te Cornelio tuʼn tjyon tiʼj apóstol Pedro. Nya aj Judiy Cornelio ex mintiʼ otoq kubʼ circuncidarin. Tej t-xi tpakbʼaʼn Pedro te Cornelio ex kye toj tja, tzaj kykʼamoʼn xewbʼaj xjan maske mintiʼ otoq che kubʼ circuncidarin. Tuʼntzunju, a Cornelio ok te tnejel okslal nya aj Judiy ex mintiʼ otoq kubʼ circuncidarin. Tej kybʼinte txqantl apóstol ex erman jlu, xi kynimen aju tajbʼil Dios ex xi kykʼamoʼn qe xjal nya aj Judiy kyxol erman maske mintiʼ otoq che kubʼ circuncidarin (Hechos 11:13-18). A jlu in tzaj tyekʼun qa e onin anjel tiʼj pakbʼabʼil bʼant kyuʼn kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl (Hechos 5:19, 20). Toxin, tuʼnju onin Tyol Dios tiʼj kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl. Kukx in che jyontoq erman onbʼil toj Tyol Dios aj tkubʼ kyximen tiʼ tuʼn tbʼant tiʼj jun xnaqʼtzbʼil ex alkye tten tuʼn tbʼaj kynukʼun kʼloj okslal (Hechos 1:20-22; 15:15-20).

7. ¿Tiquʼn jaku txi qqʼamaʼn qa a Jesús kubʼ nej kywitz okslal toj tnejel syent abʼqʼi?

7 Maske attoq kyoklen kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl kyibʼaj okslal, noqtzun tuʼnj, el kynikʼ tiʼj qa a Jesucristo Nejenel kywitz. ¿Tiquʼn ojtzqiʼn quʼn? Tuʼnju tqʼama apóstol Pablo qa a Jesús in xi qʼonte kyoklen junjun okslal tuʼn kyok «te apostl». Ax ikx tqʼama qa a Jesús wibʼaj, moqa nejenel, kyibʼaj kʼloj okslal (Efesios 4:11, 15). Nya oʼkxju, ax ikx tajbʼiltoq Jehová tuʼn tok kybʼi t-xnaqʼtzbʼen Jesús te «okslal» ex nya tuʼn tok tbʼi jun apóstol kyiʼj (Hechos 11:26). Ojtzqiʼntoq tuʼn Pablo qa nim toklen tuʼn tok lepeʼ tiʼjju xnaqʼtzbʼil in kyqʼon apóstol ex junjuntl ansyan qʼil twitz aqʼuntl kyxol kʼloj okslal, tuʼnju atz jatz kyiʼn xnaqʼtzbʼil toj Tyol Dios. Ax ikx tqʼama Pablo jlu: «Waje tuʼn kybʼinteye, ate Crist nejenel te tkyaqil xinaq». Ax ikx in yolin jlu tiʼj teyele junjun at toj kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl. Ex tqʼamatl Pablo jlu: «Ate Dios nejenel te Crist» (1 Corintios 11:2, 3). Tuʼn jlu qʼanchaʼlxix qa a Jehová otoq jaw skʼonte Tkʼwaʼl tuʼn tkubʼ nej kywitz kʼloj okslal.

«NYA TE XJAL AQʼUNTL LU»

8, 9. ¿Alkye aqʼuntl nim toklen bʼant tuʼn ermano Russell?

8 Atxix toj abʼqʼi 1870, ok tilil tuʼn Charles Taze Russell ex junjuntl tbʼanel tamiw tuʼn kyajbʼen te Dios ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn Xjan Uʼj. Kyajbʼiltoq tuʼn kyonin kyiʼj txqantl xjal tuʼn tbʼant ax jlu kyuʼn, axpe ikx qeju in che yolin kyoj txqantl yol. Tuʼn tbʼant jlu, kubʼ kybʼinchaʼn jun corporación ex ok kyqʼoʼn tbʼi te Zionʼs Watch Tower Tract Society toj 1884. Ax ikx kux kytzʼibʼin tbʼi toj ley. A ermano Russell ok te nejenel toj corporación lu * (qʼonka twitza tiʼj tqanil). Noq tuʼnju ok tqʼoʼnxix twiʼ tiʼj t-xnaqʼtzbʼil tiʼj Tyol Dios, mintiʼ tzaj xobʼ tej tqʼama qa nya ax tok aju xnaqʼtzbʼil in kyqʼoʼn junjun iglesia, ik tzeʼn aju qa Oxe Kybʼet Dios ex qa kukx itzʼ kyanmi xjal aj kykyim. Ax ikx el tnikʼ ermano Russell tiʼj qa aj tul Jesús juntl maj, mlay qʼanchaʼlix ex qa toj 1914 tuʼn tjapun «bʼaj tqʼijlalil tuʼn kykawin qe nasyon mya judiy qe» (Lucas 21:24). Tuʼn t-xi t-xnaqʼtzaʼn ermano Russell qe axix tok xnaqʼtzbʼil kye xjal, ajbʼen tipumal, tpwaq ex ambʼil tuʼn. Qʼuqli qkʼuʼj tiʼj qa ajbʼen erman lu tuʼn Jehová ex tuʼn Jesús, tuʼntzun tkubʼ nej kywitz kʼloj okslal toj jun ambʼil nim toklen.

9 Mintiʼ ten tajbʼil ermano Russell tuʼn tok qʼoʼn jun toklen matij tuʼn jun xjal. Toj 1896, kubʼ ttzʼibʼin ermano Russell qa nya tajbʼil tuʼn oʼkx tok bʼaj kywitz txqantl tiʼj ex kyiʼj junjun erman at kyoklen. Ex nya kyajbʼiltoq tuʼn tok qʼoʼn jun kybʼi nim toklen nix tuʼn tok qʼoʼn kybʼi tiʼj jun kʼloj xjal. Tej tikʼ chʼintl ambʼil, tqʼama ermano Russell jlu: «Nya te xjal aqʼuntl lu».

10. a) ¿Toj alkye abʼqʼi jaw t-skʼoʼn Jesús «aju majen in bʼant taqʼun [...] ex at tnabʼl»? b) Qʼamantza alkye tten el nikʼbʼaj tiʼj qa nya junx taʼ aju Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl tukʼilju Sociedad Watch Tower.

10 Kyim ermano Russell toj abʼqʼi 1916. Tojtzun 1919, jaw t-skʼoʼn Jesús «aju majen in bʼant taqʼun [...] ex at tnabʼl». ¿Tiquʼn jaw t-skʼoʼn? Tuʼn t-xi qʼet xnaqʼtzbʼil kye qeju lepchiqeʼk tiʼj tojxix ambʼil at tajbʼen (Mateo 24:45). Kyoj abʼqʼi aju, ya in xi qʼoʼntoq xnaqʼtzbʼil kye tuʼn jun kʼloj okslal skʼoʼn maj ateʼtoq kyoj junjun ja atz Brooklyn (Nueva York). Kyoj abʼqʼi 1940 tzyet tuʼn tajbʼen yol «kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl» kyoj quʼj. Toj ambʼil aju, kubʼ ximet qa atz in yolin aju yol «kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl» kyiʼj director te Watch Tower Bible and Tract Society. Noqtzun tuʼnj, toj 1971 el nikʼbʼaj tiʼj qa junxitl Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl tukʼil Sociedad Watch Tower, tuʼnju atz in naqʼunan jlu tiʼjju at toklen tukʼil ley. Tojtzun ambʼil aju, ateʼ junju erman skʼoʼn maj, aqeju nya ateʼ kyxol director te Sociedad Watch Tower, jakutoq tzʼok qʼoʼn kyoklen kyxol Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl. Kyoj abʼqʼi kʼitzqeku che ikʼ, o che ajbʼen erman ateʼ kyxol txqantl ẍneʼl tuʼntzun kyok te director toj Sociedad Watch Tower ex toj junjuntl corporación in najbʼen tuʼn ttnam Jehová. A jlu in tzaj tqʼoʼn ambʼil te Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl tuʼn tok tqʼoʼn twiʼ tiʼj tuʼn t-xi tyekʼun kybʼe tmajen Dios ex tuʼn t-xi tqʼoʼn xnaqʼtzbʼil kye (Juan 10:16; Hechos 6:4). Tojju uʼj Aju Xqʼuqil etz toj kastiy te 15 te julio te 2013, tzaj chikʼbʼaʼn qa «aju majen in bʼant taqʼun [...] ex at tnabʼl», atz in yolin tiʼj jun kʼloj okslal skʼoʼn maj ex in nok te Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl.

Aju kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl toj abʼqʼi 1950.

11. ¿Alkye tten in kubʼ kyximen Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl tiʼ kbʼantel kyuʼn?

11 Tkyaqil seman, junx in bʼaj kyximen erman ateʼ toj Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl tiʼ kbʼantel. Aj tok kychmon kyibʼ tkyaqil seman, in nonin kyiʼj tuʼn tel kynikʼ tiʼj junjun tiʼchaq ex tuʼn tten mujbʼabʼil kyxol (Proverbios 20:18). Nya mas nim toklen jun kye kywitz txqantl toj Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl. Tuʼntzunju, tkyaqil abʼqʼi junxitl kye in kubʼ nej twitz chmabʼil in nok tkyaqil seman (1 Pedro 5:1). Iktzun tten in che aqʼunan qeju qaq kʼloj xjal at toj Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl. Mintiʼ in kubʼ t-ximen jun erman at toj Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl qa a nejenel kywitz txqantl. Teyele junjun kye, at toklen kyxol qeju ateʼ toj ja. Tuʼntzunju, ax ikx in xi qʼet xnaqʼtzbʼil te teyele junjun kye ex in che ok lepeʼ tiʼjju in tzaj tqʼamaʼn majen in bʼant taqʼun.

Atxix toj abʼqʼi 1919 xi qʼoʼn toklen majen in bʼant taqʼun tuʼn t-xi tqʼoʼn xnaqʼtzbʼil kye tmajen Dios. (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 10 ex 11).

¿ALKYETZUN IN NOK TE «MAJEN IN BʼANT TAQʼUN [...] EX AT TNABʼL»?

12. ¿Alkyeqe xjel che xel tzaqʼwet kyoj taqikʼ che ul?

12 Mintiʼ in tzaj yekʼun witzikʼ te Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl tuʼn Jehová ex nya tzʼaqli. Jaku tzʼel txalpaj aj ttzaj tchikʼbʼaʼn jun xnaqʼtzbʼil moqa aj ttzaj tqʼoʼn jun tqanil. Jun techel, tojju uʼj Índice de las publicaciones Watch Tower, aju at toj kastiy, at jun xnaqʼtzbʼil tok tbʼi «Aclaración de creencias». Toj xnaqʼtzbʼil lu, in tzaj tqʼoʼn jun tajlal chʼixpubʼil o bʼant tiʼj junjun xnaqʼtzbʼil in jatz toj Tyol Dios, atxix toj abʼqʼi 1870 tzaj tzyet jlu. Mintiʼ tqʼama Jesús qa tzul tqʼoʼn majen in bʼant taqʼun xnaqʼtzbʼil tzʼaqli qe. Qa ikju, ¿alkyetzun in nok te «majen in bʼant taqʼun [...] ex at tnabʼl» aju yolin Jesús tiʼj? (Mateo 24:45). ¿Tiʼ yekʼbʼil at tiʼj qa a Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl in nok te majen in bʼant taqʼun? Qo xnaqʼtzan tiʼj alkye tten in tzaj tkʼamoʼn kʼloj xjal lu aʼyex oxe onbʼil xi qʼoʼn te kʼloj xjal qʼil twitz aqʼuntl toj tnejel syent abʼqʼi.

13. ¿Alkye tten o tzʼonin xewbʼaj xjan tiʼj Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl?

13 In nonin xewbʼaj xjan tiʼj Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl. O tzʼonin xewbʼaj xjan tiʼj Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl tuʼn tel tnikʼ kyiʼj xnaqʼtzbʼil tkuʼx toj Tyol Dios, aju mintiʼ el tnikʼ tiʼj nej. Jun techel, qo ximen tiʼjju tajlal xnaqʼtzbʼil o bʼaj chʼixpet, aju ma qo yolin tiʼj toj taqikʼ ma kyaj. Mlayx tzʼel tnikʼ jun xjal tiʼj jlu tuʼn tex tnabʼil ex tuʼn tbʼant tchikʼbʼet tuʼn aju «t-ximbʼetz Dios» kwest tuʼn tel qnikʼ tiʼj (kjawil uʼjit 1 Corintios 2:10). Ax t-ximbʼetz Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl ik tzeʼn te Pablo: «In qo yoline tiʼj jlu, pero mintiʼ ma qo xnaqʼtzanjtze tiʼj tuʼn kynabʼl xjal, noq oʼkx ma qo xnaqʼtzanjtze tiʼj tuʼn Xewbʼaj Xjan» (1 Corintios 2:13). Kyoj nim syent abʼqʼi, o ten tipumal okslabʼil nya ax tok kyibʼaj xjal ex mintiʼ xi tqʼoʼn jun xnaqʼtzbʼil toj tumel kye. Qa ikju, ¿tiquʼn o tzʼel mas nikʼbʼaj tiʼj Tyol Dios atxix toj abʼqʼi 1919? O bʼant jlu tuʼnju in najbʼen xewbʼaj xjan tuʼn Jehová tuʼn tonin tiʼj jlu.

14. Ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn Apocalipsis 14:6 ex 7, ¿alkye tten in che onin anjel tiʼj Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl?

14 In che onin anjel tiʼj Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl. At toklen Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl tuʼn tbʼaj nukʼet pakbʼabʼil in bʼant kyuʼn mas te 8 millón pakbʼal twitz tkyaqil Txʼotxʼ. ¿Tiquʼn in bʼant tbʼanel aqʼuntl toj pakbʼabʼil? Tuʼnju in che onin anjel tiʼj (kjawil uʼjit Apocalipsis 14:6, 7). Chʼixmi tkyaqil maj, aʼye anjel in chex ẍaqlunte kye pakbʼal tuʼn kypon tukʼil jun xjal otoq txi tqanin onbʼil te Dios * (qʼonka twitza tiʼj tqanil). Aju pakbʼabʼil ex xnaqʼtzbʼil tiʼj Tyol Dios, kukx in chʼiy kyoj lugar jatumel in che el ikʼun erman. In bʼant jlu noq tuʼn kyonbʼil anjel.

15. Qʼamantza tukʼil jun techel tiquʼn junxitl Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl kyukʼil nejenel kye okslabʼil nya ax tok.

15 In nonin Tyol Dios tiʼj Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl (kjawil uʼjit Juan 17:17). Qo ximen tiʼjju bʼaj toj abʼqʼi 1973. Tzaj tqanin uʼj Aju Xqʼuqil te 15 te octubre te abʼqʼi aju, aju xjel: ‹¿Bʼaʼnpe tuʼn tjaw aʼ twiʼ jun xjal qa mintiʼ in kyaj tkolin sichʼ?›. Tzaj qʼamaʼn qa mlay ex atz jatz tzaqʼwebʼil toj Tyol Dios. Ajbʼen nim taqikʼ Tyol Dios tuʼn uʼj tuʼntzun ttzaj tchikʼbʼaʼn tiquʼn il tiʼj tuʼn tex lajet jun xjal toj ttnam Jehová qa mintiʼ in kyaj tkolin tuʼn t-sichʼin (1 Corintios 5:7; 2 Corintios 7:1). Ax ikx tqʼama uʼj qa nya tkawbʼil jun xjal lu, sino te Dios, tuʼnju in najbʼen Tyol tuʼn tuʼntzun ttzaj tqʼamaʼn t-ximbʼetz qe. Oʼkx qe testigos de Jehová in nok tilil kyuʼn tuʼn kyok lepeʼ tiʼjju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios. Ex o bʼant tuʼn maske kwest tuʼn kyok lepeʼ junjun erman tiʼj. Naʼmx tikʼ nim ambʼil, tqʼama jun uʼj te Estados Unidos aju in yolin tiʼj okslabʼil: «Aʼyeju nejenel kye okslabʼil in nok kyqʼoʼn kywitz tiʼj kyxnaqʼtzbʼil ex in bʼaj kychʼixpuʼn. In kubʼ kyqʼoʼn ik tzeʼn nimen kyuʼn txqantl ex aju mas bʼaʼn in nela toj kywitz kyukʼil, ex toj kywitz txqantl xjal». Atzun te Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl mintiʼ in nok lepeʼ tiʼjju mas bʼaʼn in nel toj kywitz txqantl xjal. Aju in bʼant tuʼn, in nok lepeʼ tiʼjju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios. A jlu in tzaj tyekʼun qa a Jehová nejni twitz ttnam.

«KYNAʼNTZE QE NEJENEL E TEN KYXOLE»

16. ¿Alkye jun tten jaku tzaj qnaʼn Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl?

16 (Kjawil uʼjit Hebreos 13:7). In tzaj tqʼmaʼn Tyol Dios qa il tiʼj tuʼn ttzaj qnaʼn qe «nejenel» at qxol. Jun tten tuʼn kytzaj qnaʼn, aju qa ma qo naʼn Dios tiʼj Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl (Efesios 6:18). At nim aqʼuntl in nok kyqʼoʼn kywitz tiʼj. Jun techel, in tzaj kyqʼon xnaqʼtzbʼil qe, in bʼaj kynukʼun pakbʼabʼil twitz tkyaqil Txʼotxʼ ex in bʼaj t-ximen tuʼn tajbʼen pwaq toj tumel tuʼn, aju in xi qʼet te oyaj. Tuʼntzunju, nim toklen tuʼn kukx qnaʼn Dios kyiʼj erman lu.

17, 18. a) ¿Alkye juntl tten in tzaj qnaʼn Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl? b) ¿Tiquʼn nim toklen tuʼn tok tilil quʼn tuʼn qpakbʼan?

17 Ax ikx in tzaj qnaʼn Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl aj t-xi qbʼiʼn tkyaqil xnaqʼtzbʼil ex tqanil in tzaj tqʼoʼn qe. In che ajbʼen uʼj, chmabʼil ex qe nimaq chmabʼil tuʼn Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl tuʼntzun ttzaj tqʼoʼn xnaqʼtzbʼil qe. Nya oʼkxku, ax ikx in jaw t-skʼoʼn qe ansyan in che bʼet kyojele Ja te Chmabʼil, atzun qe jlu, in xi kyqʼoʼn kyoklen ansyan kyxol kʼloj okslal. In tzaj kynaʼn ansyan in che bʼet kyojele Ja te Chmabʼil ex qe ansyan aju Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl aj t-xi kynimen aju tuʼn tbʼant kyuʼn. Ex qkyaqilx jaku qo nimen te Jesús, aju Nejenel qwitz aj t-xi qbʼiʼn qe erman in che ajbʼen tuʼn toj ambʼil jaʼlo (Hebreos 13:17).

18 Juntl tumel tuʼn ttzaj qnaʼn Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl aju qa ma tzʼok tilil quʼn tuʼn qpakbʼan. In tzaj tqʼamaʼn Hebreos 13:7 qa bʼaʼn tuʼn tten moqa tuʼn tel qkanoʼn tiʼj qʼuqbʼil kykʼuʼj qe nejenel. O kubʼ tyekʼun Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl nim qʼuqbʼil tkʼuʼj aj tok tilil tuʼn tuʼn t-xi pakbʼet tbʼanel tqanil kyoj juntl lugar. ¿In qo oninpe tukʼil tiʼjju aqʼuntl nim toklen? Qa ma bʼant jlu quʼn, qo tzalajel aj ttzaj tqʼamaʼn Jesús jlu qe: «Aju kybʼinchaye kye wermaniye tal chʼin, weye o kybʼinchaye jlu» (Mateo 25:34-40).

19. ¿Tiquʼn qaj tuʼn qok lepeʼ tiʼj Jesús, aju Nejenel qwitz?

19 Tej tmeltzʼaj Jesús toj kyaʼj, mintiʼ kyaj tkolin qe t-xnaqʼtzbʼen (Mateo 28:20). Ojtzqiʼntoq tuʼn qa otoq tzʼonin xewbʼaj xjan, qe anjel ex Tyol Dios tiʼj tej t-xi t-xnaqʼtzaʼn qe t-xnaqʼtzbʼen tej tten tzalu twitz Txʼotxʼ. Toj ambʼil jaʼlo, aʼyex onbʼil lu in xi tqʼoʼn te majen in bʼant taqʼun. In nok lepeʼ Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl «tiʼj Tal Ẍneʼl noq jaʼx jatum in xiʼ» (Apocalipsis 14:4). Tuʼntzunju, aj t-xi qbʼiʼn aju in tzaj tqʼamaʼn Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl, in kubʼ qyekʼun qa in qo ok lepeʼ tiʼj Jesús, aju Nejenel qwitz. Toj chʼintl ambʼil, qo «xel tiʼn jatum in che jatz twi aʼ te chwinqlal» (Apocalipsis 7:14-17). Mintiʼ jun xjal nejenel jaku tzaj ttziyen jlu qe.

^ taqik' 3 Tuʼn jlu in nel qnikʼ tiʼj qa taj Jehová tuʼn tten kabʼlaj kybʼet apóstol tuʼntzun kyok te «kabʼlaj t-simyentil» akʼaj Jerusalén (Apocalipsis 21:14). Tuʼntzunju, mintiʼ jaw jyet t-xel nijun apóstol kukx ajbʼen te Jehová tej tkyim.

^ taqik' 8 Atxix toj 1955, ok qʼoʼn tbʼi corporación lu te Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania.

^ taqik' 14 Qʼonka twitza tiʼj uʼj «Testimonio cabal» del Reino de Dios, toj t-xaq 58 ex 59.