Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

ONBʼIL KYE JA XJAL | KYE MEJEBʼLEʼN

¿Jakupe qo anqʼin junx naʼmxtoq qkasarin?

¿Jakupe qo anqʼin junx naʼmxtoq qkasarin?

 Nim xjal in che anqʼin junx naʼmxtoq kykasarin. At junjun in bʼant jlu kyuʼn tuʼn tel kynikʼ tiʼj qa junx taʼ kyximbʼetz ex in kubʼ kyximen qa tuʼn jlu jaku che ten toj tzalajbʼil aj kykasarin. Pero ¿tbʼanelpe ximbʼetz jlu?

Toj xnaqʼtzbʼil lu kxel qqʼoʼn tzaqʼwebʼil kyiʼj xjelbʼitz lu:

  • ¿Tiʼ in tzaj tqʼamaʼn Biblia?

  • ¿Jakupe bʼaj qbʼinchaʼne qtene tuʼn qkasarine qa tnejel ma qo anqʼine junx?

  • ¿Kʼonilpe qiʼje tuʼn tchmet qpwaqe qa tnejel ma qo anqʼine junx?

  • Qa nya waje tuʼn nkasarine tukʼil jun xjal nya bʼaʼn tmod ¿bʼaʼnpe tuʼn qanqʼine junx tnejel?

  • ¿Atpe juntl tumel mas tbʼanel?

¿Tiʼ in tzaj tqʼamaʼn Biblia?

  •   In tzaj tqʼamaʼn Biblia qa jun il qa ma kubʼ ten jun xjal tukʼil juntl xjal naʼmxtoq kykubʼ mojeʼ. Jun techel, in tqʼamaʼn «tu’n mi’n kyb’inchanteye aj pajil» (1 Tesalonicenses 4:3; 1 Corintios 6:18). Ax ikx in nyolin kyiʼj qeju in che anqʼin junx maske ximen kyuʼn tuʼn kykasarin yajxitl. a Aqeju kawbʼil ateʼ toj Biblia in che onin tuʼn miʼn kytzaj nya bʼaʼn kyiʼj qeju naʼmxtoq kykasarin, ik tzeʼn qa ma tzul jun kykʼwal mintiʼ ximen kyuʼn.

  •   A Jehová kubʼ bʼinchante mejebʼleʼn, tej tbʼant tuʼn tqʼama: «Tuʼntzun jlu, kyjel tq’o’n xinaq tman ex ttxuʼ, kʼokeltzun mojeʼ tukʼil t-xuʼjil, ex kykabʼil che okel te junx» (Génesis 2:24). Aj txi kytziyen kabʼe xjal tuʼn kykubʼ mojeʼ in onin kyiʼj tuʼn tten jun kymejebʼleʼn kyuwxix ex tukʼil kʼujlabʼil.

¿Jakupe bʼaj qbʼinchene qtene tuʼn qkasarine qa tnejel ma qo anqʼine junx?

 In tzaj kyqʼamaʼn junjun qa jaku. In kubʼ kyximen qa tuʼn tok kyojtzqin kyibʼ il tiʼj tuʼn kybʼant junjun aqʼuntl junx kyuʼn toj kyja ex tuʼn tok kykeʼyin tzeʼn kymod junjun qʼij. Pero jun tiʼ nim toklen tuʼntzun ttzalaj jun mejebʼleʼn a tuʼn tok kyqʼoʼn toklen aju tziybʼil in bʼant kyuʼn.

 ¿Tiʼ jaku bʼant kyuʼn kabʼe xjal tuʼn miʼn tel kypaʼn kyibʼ aj kyok weʼ kywitz qe tiʼchaq che tzajel toj kyanqʼibʼil? Mlay tzʼonin kyiʼj qa oʼkx ma che anqʼin junx «ik tzeʼn jun prueba» tuʼnju nok alkye jun kye jaku tzʼel tpaʼn tibʼ tiʼj juntl. Tuʼntzunju, qa kyaj tuʼn kyten toj tbʼanel aj kykubʼ mojeʼ il tiʼj tuʼn tkubʼ kyximen tuʼn kyel twitz kytziybʼil ex tuʼn tbʼaj kyonin kyibʼ kyxolx tuʼn kyex kywitz nya bʼaʼn.

 Toj chʼin yol: Aj kyanqʼin kabʼe xjal junx naʼmxtoq kykasarin nya a t-xilen tuʼn tkubʼ kybʼinchan kyten tuʼn kykasarin sino tuʼn tel kypan kyibʼ.

 Texto nim toklen: «Porke alkyeju in kuʼx tawaʼn xjal, axtzunju kjawil tchmoʼn» (Gálatas 6:7).

¿Kʼonilpe qiʼje tuʼn tchmet qpwaqe qa tnejel ma qo anqʼine junx?

 At junjun in tzaj kyqʼamaʼn qa jaku. Ik tzeʼn tqʼama jun jyol tqanil Pew Research Center, atz Estados Unidos kyaje te lajaj xjal in che anqʼin junx in bʼant jlu kyuʼn tuʼn miʼn tnaj kypwaq. Noqtzun tuʼnj, aj kyanqʼin jun ambʼil junx nim kye in tzaj qʼamante qa mintiʼ bʼinchan kyten tuʼn kykasarin tuʼnju mintiʼ kypwaq.

 In tzaj nya bʼaʼn kyiʼj qa ma che anqʼin junx naʼmxtoq kykasarin ex mas kyiʼj xuʼj. Jun techel, aj tel kypan kabʼe xjal kyibʼ chʼixme tkyaqil maj a qe xuʼj in che kyaj ten kyjunalx kyukʼil kʼwal.

 Toj chʼin yol: Mas nimxix nya bʼaʼn in tzaj kyiʼj xjal tuʼnju in che anqʼin junx naʼmxtoq kykasarin twitzju tbʼanel in kubʼ kyximen.

 Texto nim toklen: «Aqine Dios aju Kymane, aqine chin xel xnaqʼtzante ju bʼaʼn tuʼn tajbʼen te kyeye» (Isaías 48:17).

Qa nya waje tuʼn nkasarine tukʼil jun xjal nya bʼaʼn tmod ¿bʼaʼnpe tuʼn qanqʼine junx tnejil?

 At junjun in tzaj kyqʼamaʼn qa ikju. Noqtzun tuʼnj, «aqeju xjal ma che anqʼin junx naʼmxtoq kykasarin mas kwest tuʼn tel kypan kyibʼ» ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn toj libro Fighting for Your Marriage (Luche por salvar su matrimonio) ¿Tiquʼn? Tuʼnju at junjun pareja in nel kynikʼ tiʼj qa nya junx taʼ kyximbʼetz, kymod ex mlayx che ten junx. Pero aj tel kynikʼ tiʼj jlu, ya at junjun tiʼ in bʼant junx kyuʼn ik tzeʼn tuʼn txi kykwentin jun txʼyan, tuʼn txi chjet jun ja, moqa tuʼn txi kykwentin jun neʼ aju toj tnejel nya ximen kyuʼn tuʼn tten. Tuʼn tkyaqil jlu, in kyqʼamaʼn junjun aj nabʼil qa «in che naqʼet tuʼn kyanqʼin junx». b Toj juntl yol, «ate qe xjal in che anqʼin junx mintiʼ in nel kypan kyibʼ ex in che kasarin tuʼnju a jlu mas fácil tuʼn tbʼant kyuʼn» in tzaj tqʼamaʼn ax libro Fighting for Your Marriage.

 Toj chʼin yol: Qa ma che anqʼin kabʼe xjal junx ex naʼmxtoq kykubʼ mojeʼ, aj tel kynikʼ tiʼj qa nya bʼaʼn kypareja, kwestlo jaku tzʼela kye tuʼn tel kypaʼn kyibʼ.

 Texto nim toklen: «Aju xjal at tnabʼl, ok t-xi tkeʼyin qa kyjaʼ ttzaj xobʼajil tibʼaj, in jyon naj tumel tuʼn tex twitz; atzunju xjal mintiʼ tnabʼl, kukx in xi laqʼeʼ tuj tbʼe ex in kʼixbʼi tuʼnju mya bʼaʼn» (Proverbios 22:3).

¿Atpetzun juntl tumel mas tbʼanel?

 Jaku ten jun mejebʼleʼn toj tzalajbʼil, ex nya il tiʼj tuʼn kyanqʼin junx naʼmxtoq kykubʼ mojeʼ tuʼntzun miʼn ttzaj nya bʼaʼn kyqʼij. ¿Alkye tten? Qa ma txi kynimen aju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios tiʼjju mejebʼleʼn. Nim toklen tuʼn txi tqʼoʼna ambʼil tuʼn tok tojtzqiʼna xjal taja tuʼn tkasarina tukʼil naʼmxtoq kyanqʼine junx. Aj tjaw tskʼoʼna xjal taja tuʼn tkasarina tukʼil mas tbʼanel qa nya oʼkx ma tzʼok tqʼoʼna twitza tiʼj tzeʼn keʼyin. Mas nim toklen qa junx kyximbʼetze tiʼjju alkye bʼaʼn moqa nya bʼaʼn, ex tiʼjju nimen kyuʼne.

 Toj Tyol Dios jaku che kanet tbʼanel consej ex nabʼil tuʼna aqeju jaku che onin tiʼja tuʼn tten jun tmejebʼleʼna tukʼil tzalajbʼil ex toj txubʼtxaj. c Jun techel, jaku che onin tiʼja...

  •   ...tuʼn ttena tzʼaqli tukʼil tpareja.

  •   ...tuʼn tten tbʼanel tmoda aqeju jaku che onin tiʼja tuʼn toka te jun tbʼanel chmilbʼaj moqa xuʼjilbʼaj.

  •   ...tuʼn tel tnikʼa tiʼj alkye junjun nya bʼaʼn jaku tzaj tiʼja tukʼil xjal in yolina tukʼil.

 Qa taja mas tqanil kyiʼj xnaqʼtzbʼil jlu, jaku tzʼokxa toj jw.org ex jaku txi tjyona jatumel in tqʼamaʼn «Mejebʼleʼn ex ja xjal».

 Texto nim toklen: «Tkyaqil aju tzʼibʼan tuj Tuʼjil, a Dios o qʼmante ex at tajbʼen te xnaqʼtzbʼil qe» (2 Timoteo 3:16).

b Tiʼjju xnaqʼtzbʼil «Sliding Versus Deciding: Inertia and the Premarital Cohabitation Effect» («Dejarse llevar o tomar una decisión: la inercia y el efecto de la convivencia prematrimonial») te Scott M. Stanley, Galena Kline Rhoades, ex Howard J. Markman, kubʼ qʼoʼn toj revista Family Relations.

c Aju kykostumbr junjun xjal kyoj junjun lugar a tuʼn tjaw kyskʼoʼn mambʼaj alkye xjal che kbʼel mojeʼ kykʼwal tukʼil. Aj tbʼaj jlu, jaku onin Tyol Dios kyiʼj mambʼaj tuʼn tel kynikʼ tiʼj alkye junjun mod tuʼn tok kyqʼoʼn kywitz tiʼj.