Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

ONBʼIL KYE JA XJAL | KYE MAMBʼAJ

Qe redes sociales | Tkabʼin plaj: Yekʼinxa kye tkʼwala, aqeju kuʼxun, tzeʼn tuʼn tajbʼen redes sociales kyuʼn

Qe redes sociales | Tkabʼin plaj: Yekʼinxa kye tkʼwala, aqeju kuʼxun, tzeʼn tuʼn tajbʼen redes sociales kyuʼn

 Ateʼ nim mambʼaj mintiʼ in xi kyqʼoʼn ambʼil kye kykʼwal tuʼn tajbʼen redes sociales kyuʼn tuʼnju jaku tzaj nya bʼaʼn kyiʼj. Yajtzun qa in xi tqʼoʼna ambʼil te tkʼwala tuʼn tajbʼen tuʼn, ¿tzeʼn jaku tzʼonina tiʼj tuʼn miʼn ttzaj nya bʼaʼn tiʼj? ¿Tzeʼn jaku txi tyekʼina te tuʼn tajbʼen internet tuʼn toj tumel?

Toj xnaqʼtzbʼil lu, qo yolil tiʼj jlu:

 ¿Alkye mas nim toklen te tkʼwala moqa tala?

 Aju bʼaʼn tuʼn tel tnikʼa tiʼj: Jaku ten qgan tuʼn kukx tok qkeʼyin qe redes sociales, tuʼntzunju bʼalo il tiʼj tuʼn tonina tiʼj tkʼwala tuʼn miʼn tajbʼen tuʼn toj nim ambʼil.

 Texto nim toklen: «Tuʼntzun tbʼant kyskʼone tiʼj alkyeju mas bʼaʼn» (Filipenses 1:10).

 Ximana tiʼj jlu: ¿In nelpe tiʼn redes sociales ambʼil tiʼj tkʼwala tuʼn tojlan, tuʼn tbʼant junjun tdeber toj escuela moqa tuʼn tten kyukʼile? In tzaj kyqʼamaʼn nim xjal in che jyon tqanil qa il tiʼj tuʼn kyjtan kuʼxun junlo 9 or tkyaqil qiʼj. Ex aʼye kuʼxun in nok kykeʼyin redes sociales nim ambʼil tkyaqil qʼij, bʼalo mintiʼ in che jtan junlo 7 or junjun qʼij.

 Jaku txi tbʼinchaʼna jlu: Yolina tukʼil tkʼwala kyiʼj tiʼchaq nim toklen tuʼn tbʼant tuʼn ex qʼamanxa te tiquʼn mintiʼ tuʼn tajbʼen redes sociales tuʼn toj nim ambʼil. Jaku kubʼ tqʼoʼna junjun kawbʼil, jun techel, jaku txi tqʼamaʼna te tuʼn miʼn tajbʼen celular tuʼn aj t-xi jtal. A t-xilen jlu tuʼn tonina tiʼj tkʼwala tuʼn tjakʼunte tibʼ. Qa ma bʼant jlu tuʼn, jaku tzʼonin tiʼj aj tchʼiy (1 Corintios 9:25).

 ¿Tiʼ jaku kubʼ tnaʼn tkʼwala?

 Aju bʼaʼn tuʼn tel tnikʼa tiʼj: Aj tok kykeʼyin kuʼxun kyfoto ex kyvideo kyamiw, aʼyeju o che bʼaj bʼinchaʼn chʼintl kyuʼn, jaku kubʼ kynaʼn qa kyjunalx ateʼ, jaku tzaj ansiedad ex depresión kyiʼj.

 Texto nim toklen: «Miʼn tzaj tloʼch kykʼuʼje» (1 Pedro 2:1).

 Ximana tiʼj jlu: Aj kyajbʼen redes sociales tuʼn tkʼwala, ¿in kubʼpe tnaʼn nya bʼaʼn aj tok tmojbʼaʼn tzeʼn keʼyin kyukʼil txqantl? ¿In kubʼpe t-ximen qa mas tbʼanel kyanqʼibʼil txqantl atzunte mintiʼ in tzalaj?

 Jaku txi tbʼinchaʼna jlu: Yolina tukʼil tkʼwala tuʼn miʼn tok tmojbʼan tibʼ kyukʼil txqantl. Naʼntza qa mas in nok kyqʼoʼn txin toklen jlu ik tzeʼn kye qa. ¿Tiquʼn? Tuʼnju mas in nok kyqʼoʼn txin toklen tzeʼn che keʼyin ex aju kyamiwbʼil kyukʼil txqantl. Axpe ikx, jaku txi tqʼamaʼna te tkyʼajala moqa tmeʼjela tuʼn miʼn tajbʼen redes sociales tuʼn toj junjun ambʼil. In tzaj tqʼamaʼn ju kuʼxun Jacob tbʼi jlu: «Toj jun ambʼil, el nborrarine qe aplicación te redes sociales. Tej tbʼant jlu wuʼne, onin wiʼje tuʼn tel nnikʼe tiʼj alkye mas nim toklen ex tuʼn tten nximbʼetze toj tumel wiʼjxe ex kyiʼj txqantl».

 ¿Tiʼ tmod tkʼwala in kubʼ tyekʼin toj internet?

 Aju bʼaʼn tuʼn tel tnikʼa tiʼj: Aj qten toj redes sociales, in nok jlu ik tzeʼn aj t-xi qyekʼin kywitz txqantl aju in bʼant quʼn toj qanqʼibʼil. Tuʼnju jaku tzʼok kykeʼyin nim xjal aju in bʼant quʼn, jaku tzaj qʼoj ex jaku kubʼ kyximen txqantl junjun tiʼ nya toj tumel.

 Texto nim toklen: «Kykolinkje qʼoj, miʼn che jaw kyaqpaje, miʼn tzaj tloʼch kykʼuʼje, miʼn che jaw schʼine tuʼn kyqʼoje, miʼn che yasune [...]. Aju mas bʼaʼn, atwit kykʼuʼje kyiʼje kyxolxe» (Efesios 4:31, 32).

 Ximana tiʼj jlu: Tuʼnju in najbʼen redes sociales tuʼn tkʼwala, ¿in yolin tiʼj chisme, in qʼojin moqa in xi tqʼamaʼn jun tyol nya toj tumel?

 Jaku txi tbʼinchaʼna jlu: Yekʼinxa te tkʼwala tuʼn tkubʼ tyekʼin tbʼanel tmod aj tajbʼen internet tuʼn. In tzaj tqʼamaʼn libro Niños conectados (aju kubʼ ttzʼibʼin Martin Kutscher ex o kubʼ traducirin tuʼn José Pérez Escobar) jlu: «At kyoklen mambʼaj tuʼn t-xi kyxnaqʼtzaʼn kye kykʼwal qa nya toj tumel tuʼn tkubʼ kyyekʼin nya bʼaʼn kymod toj internet moqa aj kyyolin kyukʼil txqantl».

 Bʼaʼn tuʼn ttzaj tnaʼna qa nya il tiʼj tuʼn tajbʼen redes sociales quʼn ex nya kykyaqil mambʼaj in xi kyqʼoʼn ambʼil kye kykʼwal o che ok te kuʼxun tuʼn tajbʼen kyuʼn. Qa ma txi tqʼoʼna ambʼil te tkʼwala tuʼn tajbʼen tuʼn, ojtzqinka qa ya at tnabʼil tuʼn tel tnikʼ tiʼj jniʼ ambʼil kʼajbʼel tuʼn, tuʼn jaw tjyoʼn tbʼanel tamiw ex tuʼn tel tikʼun qe tiʼchaq nya toj tumel.