Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

KYXJEL KUʼXUN

¿Tzeʼn jaku bʼaj nxnaqʼtzane nximbʼetze?

¿Tzeʼn jaku bʼaj nxnaqʼtzane nximbʼetze?

 ¿Alqukʼil jaku tzʼok qmojbʼaʼn qximbʼetz?

  •   Tukʼil jun GPS moqa tukʼil jun mapa

  •   Tukʼil jun espej

  •   Tukʼil jun qamiw

  •   Tukʼil jun jwes

 Jaku tzʼok qmojbʼaʼn kyukʼil qeju kyaje tiʼ lu. Toj xnaqʼtzbʼil, lu kxel qchikʼbʼaʼn tiquʼn.

 ¿Tiʼ aju qximbʼetz moqa qnabʼil?

 In nok qximbʼetz ik tzeʼn jun xjal in tzaj tqʼamaʼn qe alkye bʼaʼn ex alkye nya bʼaʼn. In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios qa ik tten qximbʼetz ik tzeʼn jun ley tzʼibʼin toj qanmi (Romanos 2:15). Qa xnaqʼtzaʼn maj taʼ t-ximbʼetza, kʼonil tiʼja tuʼn t-ximana tiʼjju o bʼant tuʼna moqa tiʼj jun tiʼ taja tuʼn tbʼant.

  •   In nok qximbʼetz ik tzeʼn jun GPS moqa ik tzeʼn jun mapa. In nonin qiʼj tuʼn qxiʼ toj jun tbʼanel bʼe tuʼntzun miʼn ttzaj nya bʼaʼn qiʼj.

  •   In nok qximbʼetz ik tzeʼn jun espej. In tzaj tyekʼin alkyeqe tiʼchaq in nok qqʼoʼn kyoklen ex alkye qmod at.

  •   In nok qximbʼetz ik tzeʼn jun qamiw. In tzaj tqʼoʼn tbʼanel consej qe ex in nonin qiʼj tuʼn qtzalaj. Noqtzun tuʼnj, il tiʼj tuʼn t-xi tbʼiʼna.

  •   In nok qximbʼetz ik tzeʼn jun jwes. In kubʼ qnaʼn qa aqoʼ at qpaj aj tkubʼ qbʼinchaʼn jun nya bʼaʼn.

Qa xnaqʼtzaʼn maj taʼ qximbʼetz, jaku tzʼonin qiʼj tuʼn tjaw qjyoʼn aju mas bʼaʼn.

 Toj chʼin yol: In nonin qximbʼetz qiʼj tuʼn t-xi qbʼinchaʼn qe tiʼchaq tbʼanel ex tuʼn t-xi qjikumaʼn kyiʼj tiʼchaq in qo el txalpaj kyiʼj.

 ¿Tiquʼn nim toklen tuʼn t-xi t-xnaqʼtzaʼna t-ximbʼetza?

 In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios jlu: «Kybʼinchame aju bʼaʼn ik tzaʼnx in tmaʼn kyanmiye [moqa kyximbʼetze]» (1 Pedro 3:16). Kwest tuʼn tbʼant jlu quʼn qa nya xnaqʼtzaʼn maj qximbʼetz.

 «Mintiʼ xi nqʼamaʼne kye nmane jatumel in chin ikʼe ex kubʼ wewane. Tnejel, tzaj tqʼamaʼn nximbʼetze qa nya bʼaʼn aju in bʼant wuʼne, pero tej tbʼet ambʼil kubʼ nximane qa nya nim toklen» (Jennifer).

 Pon ambʼil tuʼn t-xi tqʼamaʼn Jennifer kye tman tiʼtoq in bʼant tuʼn tuʼnju nya tajtoq tuʼn tsbʼun kyiʼj.

 Ximana tiʼj jlu: ¿Toj alkye ambʼil tzajwitlo tqʼamaʼn t-ximbʼetz Jennifer qa nya bʼaʼn aju in bʼant tuʼn?

 «Aj tkubʼ qbʼinchaʼn junjun tiʼchaq toj ewaj, kwest in nok ambʼil lu ex in tzaj bʼaj qkʼuʼj tuʼn. Qa ma txi qqʼoʼn ambʼil tuʼn tkubʼ qbʼinchaʼn jun nya bʼaʼn, mas nya kwest tuʼn tkubʼ qbʼinchaʼn txqantl nya bʼaʼn» (Matthew).

 In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios qa ateʼ junjun xjal o «txi kyqʼon kyibʼ tuj achbʼil» tuʼnju mintiʼ in xi kybʼiʼn aju in tzaj tqʼamaʼn kyximbʼetz (Efesios 4:19). Atzun La Nueva Versión Internacional in tzaj tqʼamaʼn jlu: «Ya mintiʼ jun tiʼ in tzaj kychʼixwi tiʼj».

 Ximana tiʼj jlu: ¿Maspe in che tzalaj xjal qa mintiʼ in tzaj kybʼis aj tkubʼ kybʼinchaʼn jun nya bʼaʼn? ¿Toj alkye nya bʼaʼn jaku tzʼokx kyqʼon kyibʼ?

 Toj chʼin yol: Tuʼn tten jun tbʼanel qximbʼetz, nim toklen tuʼn tel qnikʼ «tiʼj alkyeju bʼaʼn ex alkyeju mya bʼaʼn» (Hebreos 5:14).

 ¿Tzeʼn jaku bʼaj t-xnaqʼtzaʼna t-ximbʼetza?

 Tuʼn tbʼaj qxnaqʼtzaʼn qximbʼetz, il tiʼj tuʼn tkubʼ qqʼoʼn junjun kawbʼil ex tuʼn tok qmojbʼan qibʼ kyukʼil kawbʼil lu: Ateʼ junjun in che ok lepeʼ tiʼj kawbʼil in kubʼ kyqʼoʼn:

  •   qe toj kyja ex qe xjal

  •   qe kuʼxun

  •   qe xjal ojtzqiʼn kywitz kyuʼn txqantl

 Noqtzun tuʼnj, mas tbʼanel qe kawbʼil in tzaj tqʼoʼn Tyol Dios. Mintiʼ in qo jaw labʼin tiʼj jlu tuʼnju tkyaqilju tkuʼx toj Xjan Uʼj, «a Dios o qʼmante» ex ojtzqiʼn tuʼn tiʼ jaku tzʼonin qiʼj tuʼn qtzalaj (2 Timoteo 3:16).

 Qqʼonk qwitz kyiʼj junjun techel.

 AJU KAWBʼIL: «[Qaj] tuʼn qbʼinchanteye aju bʼaʼn tuj tkyaqil» (Hebreos 13:18).

  •   ¿Tzeʼn jaku tzʼonin kawbʼil lu tiʼj t-ximbʼetza aj tkubʼ t-ximena tuʼn tel tcopiarina jun examen, tuʼn t-xi tqʼamaʼna jun yol nya ax tok moqa tuʼn telqʼana?

  •   Qa in nonin t-ximbʼetza tiʼja tuʼn miʼn tkubʼ tbʼinchaʼna jun nya bʼaʼn, ¿tzeʼn jaku tzʼonin jlu tiʼja toj ambʼil jaʼlo ex toj ambʼil tzul?

 AJU KAWBʼIL: «Kyel oqe tiʼj ju yaẍbʼil» (1 Corintios 6:18).

  •    ¿Tzeʼn jaku tzʼonin kawbʼil lu tiʼja aj tok weʼya twitz jun nya bʼaʼn ik tzeʼn tuʼn tok tqʼoʼn twitza tiʼj pornografía moqa tuʼn tkubʼ tena tukʼil jun xjal ex naʼmx tkubʼ mojeʼya?

  •   Qa in nonin t-ximbʼetza tiʼja tuʼn miʼn tkubʼ tzʼaqa toj yaẍbʼil, ¿tzeʼn jaku tzʼonin jlu tiʼja toj ambʼil jaʼlo ex toj ambʼil tzul?

 AJU KAWBʼIL: «Atwit kykʼuʼje kyiʼje kyxolxe, qʼaqʼanx kykʼuʼje tiʼj juntl, kynajsame kyile kyxolxe» (Efesios 4:32).

  •    ¿Tzeʼn jaku tzʼonin kawbʼil lu tiʼja qa mintiʼ in mojeʼ twi tyola kyukʼil titzʼina moqa tukʼil jun tamiwa?

  •   Qa in nonin t-ximbʼetza tiʼja tuʼn tkubʼ tnajsaʼna kyil txqantl ex tuʼn ttzaj qʼaqʼin tkʼuʼja kyiʼj, ¿tzeʼn jaku tzʼonin jlu tiʼja toj ambʼil jaʼlo ex toj ambʼil tzul?

 AJU KAWBʼIL: «In che el tikʼun [Jehová] qeju oʼkx in che ximan tiʼj tuʼn tkubʼ jun xjal kyuʼn» (Salmo 11:5).

  •    ¿Alkye tten jaku tzʼonin kawbʼil lu tiʼja aj tjaw tjyoʼna jun película, aj tok tkeʼyina televisión moqa aj kyajbʼen videojuego tuʼna?

  •   Qa in nonin t-ximbʼetza tiʼja tuʼn miʼn tjaw tjyoʼna qe saqchbʼil at qʼoj kyoj, ¿tzeʼn jaku tzʼonin jlu tiʼja toj ambʼil jaʼlo ex toj ambʼil tzul?

 AJU AX TOK O BʼAJ: «Ateʼtoq wamiwe in che saqchan kyiʼj videojuego at qʼoj toj, ax ikx weye bʼant wuʼne. Pero tzaj kyqʼamaʼn nmane weye tuʼn ya miʼn nsaqchane kyiʼj. Tuʼntzunju, oʼkx bʼant jlu wuʼne qa in chinxtoqe kyja wamiwe. Tejtzun npone njaye, mintiʼtoq in xi nqʼamaʼne jun tiʼ kye nmane. In tzajtoq tqanin nmane weye tiʼtoq in bʼaj wiʼje, pero in xitoq nqʼamaʼne qa mintiʼtoq jun tiʼ in bʼaj. Jun qʼij, jaw wuʼjine Salmo 11:5 ex tzaj nbʼise tuʼnju nya bʼaʼntoq in bʼant wuʼne. El nnikʼe tiʼj qa iltoq tiʼj tuʼn tkyaj ntzaqpiʼne qe videojuego. Ex atzun jlu bʼant wuʼne. Tej tkubʼ nqʼoʼne jun tbʼanel techel kywitz txqantl, ax ikx kyaj ttzaqpiʼn jun wamiwe qe videojuego» (Jeremy).

 XIMANA TIʼJ JLU: ¿Toj alkye ambʼil tzaj tqʼamaʼn t-ximbʼetz Jeremy te qa nya bʼaʼn aju in bʼanttoq tuʼn ex toj alkye ambʼil xi tbʼiʼn? ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel tiʼna tiʼjju bʼaj tiʼj Jeremy?

 Toj chʼin yol: In tzaj tqʼamaʼn qximbʼetz qe tiʼ qmod at ex alkye mas nim toklen toj qwitz. Yajtzun teya, ¿tiʼ in tzaj tqʼamaʼn t-ximbʼetza tiʼja?