Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

KYXJEL KUʼXUN

¿Tiquʼn kxel nqanine najsam?

¿Tiquʼn kxel nqanine najsam?

 ¿Tiʼ jaku bʼant tuʼna qa ma bʼaj jlu tiʼja?

  1.   In nok ilina tuʼn profesor tuʼnju in molestarina toj clase.

     ¿Ilpe tiʼj tuʼn t-xi tqanina najsam maske in kubʼ t-ximana qa in nikʼ chʼin tibʼaj?

  2.   In nok tbʼiʼn jun tamiwa tiʼ tyola otoq txi tqʼamaʼna tiʼj.

     ¿Ilpe tiʼj tuʼn t-xi tqanina najsam te maske in kubʼ t-ximana qa ax tok aju xi tqʼamaʼna?

  3.   Ma tzaj tqʼoja tukʼil tmana ex ma txi tqʼamaʼna jun tyola nya toj tumel te.

     ¿Ilpe tiʼj tuʼn t-xi tqanina najsam te maske in kubʼ t-ximana qa tuʼn ma tzaj tqʼoja?

 Jaku txi qqʼamaʼn qa il tiʼj tuʼn t-xi tqanina najsam. ¿Tiquʼn il tiʼj tuʼn t-xi tqanina najsama maske in kubʼ t-ximana qa toj tumel aju otoq bʼant tuʼna?

 ¿Tiquʼn kxel qqanin najsam?

  •   Aj t-xi tqanina najsam, in kubʼ tyekʼina qa at tnabʼila. Qa in nok tilil tuʼna tuʼn t-ximana tiʼjju in xi tqʼamaʼna ex tiʼjju in bʼant tuʼna, in kubʼ tyekʼina qa taja tuʼn kyten tbʼanel tmoda ik tzeʼn jun xjal o tzʼok tnabʼil.

     «Qa in kubʼ tin tibʼa ex qa at tpasensa, in nonin tiʼja tuʼn t-xi tqanina najsam ex tuʼn tok tbʼiʼna aju in tzaj tqʼamaʼn juntl xjal» (Rachel).

  •   Qa ma txi tqanina najsam, in nonin tuʼn tkyaj nya bʼaʼn toj ttxolil. Aj t-xi tqanina najsam, in kubʼ tyekʼina qa mas nim toklen toj twitza tuʼn t-xi tbʼinchaʼna tiʼj nya bʼaʼn ex nya tuʼn tel toj qʼanchaʼl qa mintiʼ tpaja tiʼjju otoq bʼaj.

     «Maske in kubʼ t-ximana qa mintiʼ tpaja tiʼjju otoq bʼaj, mas nim toklen tuʼn t-xi tqanina najsam ex tuʼn tkyaj toj ttxolil. Nyaxix kwest tuʼn t-xi qqanin najsam ex jaku tzʼonin tuʼn kukx tten qamiwbʼil tukʼil jun xjal» (Míriam).

  •   Jaku kubʼ tnaʼna bʼaʼn qa ma txi tqanina najsam. Qa in kubʼ tnaʼna nya bʼaʼn tuʼnju otoq txi tqʼamaʼna jun tiʼ nya toj tumel, jaku tzʼok jlu ik tzeʼn jun iqtz nimxix talil. Pero qa ma txi tqanina najsam, ik tten ik tzeʼn in nel qʼiʼn iqtz tibʼaja. a

     «At maj, nya toj tumel in chinx yoline kye nmane ex in kubʼ nnaʼne nya bʼaʼn. Maske ikju, kwest tuʼn t-xi nqanine najsam kye. Pero aj tbʼant wuʼne, in kubʼ nnaʼne bʼaʼn ex in che tzalaj toj njaye» (Nía).

    Qa in kubʼ tnaʼna nya bʼaʼn tuʼn jun tiʼ otoq bʼant tuʼna, in nok jlu ik tzeʼn jun iqtz. Pero aj t-xi tqanina najsam, in nel qʼiʼn iqtz tibʼaja.

 ¿Kwestpe tuʼn t-xi qqanin najsam? Kwest. In tzaj tqʼamaʼn jun txin Dena tbʼi qa kwest o tzʼela toj twitz tuʼn t-xi tqanin najsam te ttxuʼ tuʼnju at maj nya toj tumel in xi yolin te. Tqʼama jlu: «In kux ten jun tiʼ toj nqule ex kwest tuʼn nyoline».

 ¿Tzeʼn kxel qqanin najsam?

  •   Qa jaku bʼant, yolina tukʼil xjal tuʼn t-xi tqanina najsam te. Qa ma bʼant jlu tuʼna, kʼelel tnikʼ xjal tiʼj qa in tzaj tbʼisa tiʼjju otoq bʼant tuʼna. Pero qa ma txi tqanina najsam te toj jun mensaje, bʼalo mlay txi nimana tuʼn. Ex qa oʼkx ma txi tsamaʼna jun emoji jatumel in tzaj tyekʼin qa in bʼisuna, bʼalo kbʼel t-ximen qa nya ax tok in tzaj tbʼisa.

     Aju jaku bʼant tuʼna: Qa mlay bʼant tuʼn tyolina tukʼil xjal, jaku txi llamarina tiʼj moqa jaku kubʼ tbʼinchaʼna jun tarjeta. Ximana kyiʼj tyola kxel tqʼamaʼna ex noq alkyexku tumel kbʼantel tuʼna.

     Texto nim toklen: «Aju xjal tzʼaqlxix, nej in kubʼ ten ximal tiʼj alkye yol tuʼn t-xiʼ ttzaqʼweʼn» (Proverbios 15:28).

  •   Miʼn kubʼ tyoʼna nim ambʼil tuʼn t-xi tqanina najsam. Qa ma txi tqʼoʼna nim ambʼil tuʼn tkyaj jun nya bʼaʼn toj ttxolil, mas kxeʼl toj il. Ex mas jaku kubʼ tnaʼna nya bʼaʼn tuʼn.

     Aju jaku bʼant tuʼna: Ximinkuya jtoj kxel tqanina najsam. Jun techel, jaku tqʼamaya jlu: «Kxel nqanine najsam jaʼlo». Ximana tiʼj jlu ex bʼinchankuya.

     Texto nim toklen: «Tzʼok tililx tuʼna tuʼn tbʼant naj ttena tukʼil [xjal]» (Mateo 5:25).

  •   Qaninxa najsam tuʼn tkyaqil tkʼuʼja. Miʼn txi tqʼamaʼna: «Najsama tuʼnju ma tzaj tbʼisa». ¿Tiquʼn? Tuʼnju nya a tumel jlu tuʼn t-xi qqanin najsam. In tzaj tqʼamaʼn jun txin Janelle tbʼi jlu: «Mas kʼokel qʼoʼn toklena tuʼn xjal aj tok tkeʼyin qa in nel tnikʼa tiʼj qa otoq tzʼel txalpaja».

     Aju jaku bʼant tuʼna: Miʼn yona tuʼn tbʼant jun tiʼ tuʼn xjal aj t-xi tqanina najsam. Miʼn txi tqʼamaʼna jlu: «Qa ma tzaj tqanina najsam weye tiʼjju ma bʼant tuʼna, ax ikx weye kxel nqanine najsam teya».

     Texto nim toklen: «Qo lpeʼk tiʼj ju in tzaj qʼinte qmojbʼabʼl qibʼ qxolx» (Romanos 14:19).

a Qa ma txi tzʼaq moqa ma naj jun tiʼ tuʼna ex nya teya, tbʼanel qa ma txi tchjoʼna moqa tuʼn tkubʼ tbʼinchaʼna ex nya oʼkx tuʼn t-xi tqanina najsam.