Aju in tzaj kyqʼamaʼn xjal: Mintiʼ in cheʼx testigo de Jehová tuʼn kyok qʼanin tuʼnju mintiʼ in nok qeʼ kykʼuʼj tiʼj qʼanbʼil.

 Aju axix tok: In nok tilil quʼne tuʼn qok qʼanine toj tumel. Qa at jun qeye -moqa jun toj qjaye- ma tzaj tyabʼ moqa il tiʼj tuʼn tok toj operación, in qoʼxe kyukʼil aj qʼanel at kynabʼil ex mintiʼ in najbʼen chikʼ kyuʼn. Ex in qo tzalaje tuʼnju at nim o tzʼel nikʼbʼaj tiʼj tten lu. Nya oʼkxju, ax ikx aʼyeju tten in che ajbʼen tuʼn kyok testigos de Jehová toj operación o tzʼajbʼen kyoj nimku nimaq tnam kyiʼj txqantl xjal nya testigo qe. Toj ambʼil jaʼlo alkyexku xjal jaku kubʼ t-ximin tuʼn tok toj operación ex mintiʼ in najbʼen chikʼ tiʼj atz jatumel jaku tzaj yabʼil tuʼn moqa junjuntl nya bʼaʼn tiʼj.

Aju in tzaj kyqʼamaʼn xjal: In che qʼanet testigo de Jehová noq oʼkx tuʼn qʼuqbʼil kykʼuʼj.

 Aju axix tok: Mintiʼx o tzʼajbʼen quʼne aju tten qʼanbʼil tuʼn qqʼanete noq tuʼn qʼuqbʼil qkʼuʼje.

Aju in tzaj kyqʼamaʼn xjal: In xi tiʼn nim pwaq aju junjun tten qʼanbʼil jatumel mintiʼ in najbʼen chikʼ.

 Aju axix tok: At nim tbʼanel in tzaj tuʼnju in che ok testigo toj operación ex mintiʼ in nok chikʼ, ex tuʼn jlu nya nim pwaq in bʼaj. a

Aju in tzaj kyqʼamaʼn xjal: At nimku testigo in che kyim, axpe ik qe kʼwaʼl, tuʼnju mintiʼ in nok chikʼ kyiʼj.

 Aju axix tok: Nya ax tok qe yol lu. Toj ambʼil jaʼlo in che ok xjal toj operación kyuʼn aj qʼanel -ik tzeʼn qe operación ortopédica moqa aj tkubʼ operarin qanmi moqa aj kykux qʼet junjun toj qkʼuʼj- mintiʼ in najbʼen chikʼ kyuʼn. b Aʼyeju mintiʼ in nok chikʼ kyiʼj aj kykubʼ operarin in che el bʼaʼn moqa jun rat naj in che el bʼaʼn kywitz qeju in nok kykʼamoʼn chikʼ kyiʼj, axpe kye kʼwaʼl. c Ax ikx bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn qa mlay bʼant tuʼn t-xi qqʼamaʼn qa kkyimel jun xjal qa mintiʼ sok chikʼ tiʼj ex mlay bʼant tuʼn t-xi qqʼamaʼn qa mlay kyim xjal qa ma tzʼok chikʼ tiʼj.

 Tuʼnju qokslabʼile, ex nya tuʼnju qʼanbʼil. In tzaj qʼamaʼn toj Ojtxi Tuʼjil ex toj Akʼaj Tuʼjil tuʼn miʼn txi qchyoʼne chikʼ (Génesis 9:4, Levítico 17:10; Deuteronomio 12:23, Hechos 15:28, 29). Ax ikx, toj twitz Dios, atz taʼ chwinqlal toj chikʼ (Levítico 17:14). Tuʼntzunju, in xi qbʼiʼne kawbʼil in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios tuʼn miʼn t-xi qchyoʼne chikʼ, moqa tuʼn miʼn tok qiʼje tuʼnju nim toklen Dios toj qwitze, aju tzaj qʼonte qchwinqlal.

 Toj jun ambʼil kubʼ kyximin qe aj qʼanel qa aju qʼanbʼil mintiʼ chikʼ toj -junjun tten in najbʼen kyuʼn qʼanel mintiʼ in najbʼen chikʼ toj- jaku tzaj nya bʼaʼn tuʼn ex ma kubʼ kyximin aj qʼanel qa aʼyeju xjal ma txi kyqanin tuʼn miʼn tok chikʼ kyiʼj kyajtoq xjal lu tuʼn kyim. Noqtzun tuʼnj, aju xim lu ma chʼexpaj kyoj qeju mankbʼil abʼqʼi. Jun techel tiʼj jlu, toj 2004 etz jun xnaqʼtzbʼil toj jun uʼj te qʼanbʼil jatumel in tzaj tqʼamaʼn jlu: «Nim kyxol qeju junjun tten qʼanbʼil o che kubʼ bʼinchet tuʼn kyqʼanet testigo de Jehová mas che ajbʼel toj ambʼil tzul». d Toj abʼqʼi 2010 tzaj tqʼamaʼn uʼj Medicina transfusional qa kyuʼn qeju tten qʼanbʼil lu «nimxix kʼajbʼel ‹cirujía sin sangre› ik tzeʼn cirugía ambulatoria».

 Nim qe aj qʼanel twitz tkyaqil Txʼotxʼ mintiʼ in najbʼen chikʼ kyuʼn aj kyok xjal toj nimaq operación. Aʼyeju tten lu ateʼ axpe ikx toj nimaq tnam jatumel mintiʼxix pwaq, ex nimku xjal nya testigo de Jehová qe in tzaj kyqanin tuʼn kyok qʼanet.