NICHXIN kjoan jao jmi basén nó ján, jngo chjotachjine tsakʼejna xi Heródoto tsakʼin. Chjota jebi i kitso xi tʼatsʼe chjota egipcio xi tjío nga kʼia: “Kʼianga batío sʼuí je chjotanyiná egipcio, kʼianga jekjien, jngo chjota xi jngo kaxakʼien bʼa, kʼoa jngo yá sínda xi jokʼien síká xi ya síkájnaya kaxa̱, xi jngo xkó kʼoa tsa jao xkó ndo. Kʼoa nga bakóle je xi tjíokjen i tsole: Chótsenlai, kʼoa xijekoa̱n tʼui kʼoa tʼetsaojin, nga̱ kʼianga kuiyái kʼoati i̱ sʼai jokji je”.

Ali tsa tojejin chjota egipcio xi kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen. Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi kʼoati i̱ tso je chjota: “Tichi, tʼui kʼoa tʼetsaojin”. Kʼiatsa toya tje̱n fetʼa kjoabijnachonná nga jebiyaa, a tsí ngisa nda nga kʼoétsaojiaan kʼianga tiyochoán. Ánni nga nʼio kʼoénesínilee yaoná nga kui kʼoasʼiaan xi ndatjín. Kʼiatsa toya tje̱n fetʼa nga jebiyaa, koa̱njin tosa kʼoétsaojiaan nga tiyochonsaa. Kʼoakjoán kitso je pastro Pablo nga kinchja̱ni tʼatsʼe chjota xi tsín koankjainle tʼatsʼe kjoafaʼáya, kitso: “Tsa je xi kʼen likui nikjaʼáyale, kuichaa, sʼioa, nga nyaonli kuiyanía” (1 Corintios 15:32).

Je pastro Pablo alikui kʼoasʼin koankjainle tsa toya jchajin je kʼien, ñaki bení nga kjoaʼaíkatiokon ijngokʼani kʼoa nga koa̱n koatio ngantsjai nichxin. Kuinga ñaki kʼoakisʼeni kon nga ñaki koankjainle nga jaʼáyale Jesucristo. * Kʼoa kui kjoafaʼáyale Jesucristo xi kisitaja kjoamakjainle je chjotale Cristo xi kʼia tsakatio.

Kʼoa ánni nga nʼio chjísínile xi kao ñá je kjoafaʼáyale Cristo. Jósʼin ʼyañá tsa ñaki jaʼáyale. Kataʼyala jmeni xi kitsole pastro Pablo kʼianga kiskile je chjotale Cristo xi tsakatio ya naxinandá Corinto.

Ya jtín xi kisʼejna ya Corinto, tsakatio kʼa chjotale Cristo xi tsín koankjainle tsa ñaki kjoaʼáyale je kʼien kʼoa kʼoati tsakatio kʼa xi to jao kisʼele. Kʼoa je xo̱n xi títjon kiskile je pastro Pablo, kʼoakitsole josʼin tjío kʼiatsa tsínlani kjoafaʼáya,  kitsole: “Tsa tsín kjoafaʼáya xi tsʼe kʼen, Cristo kʼoati ni̱kuijin kinikjaʼáyale. Tsa Cristo likui kinikjaʼáyale, toyajinni tsokʼoa xi nokjoayaijin, kʼoati toyajinni xi makjainno. Kʼoati jinjin tjítsen nga testigo ndiso níjin xi tʼatsʼe Niná [...], toyajinni xi makjainno, tojo tiyojion jéeno. Kʼoati je xi kitʼale Cristo xi jekʼen, kʼoasʼin kicha” (1 Corintios 15:13-18).

Je én xi kinchja̱ je Pablo ñaki kʼoatjín. Kʼiatsa tsínlani kjoaʼáyale je kʼien kʼoajinti tsín jaʼáyale Cristo. Kʼoa tsa tsín jaʼáyale Cristo toxitsjoajinni nga kʼoasʼin ʼmiyasoán, totichʼanachajinñá. Nga̱ kui kjoafaʼáyale Cristo yʼangini jme xi makjainná kʼoa kui tje̱nkao jme xi tínchja̱ni Biblia, jolani je jaʼaínle Niná, nga tojé Niná xi tjínnele koatexoma, tʼatsʼe Chjotaxále kʼoa tʼatsʼe kjoabitjontjainá. Kʼiatsa tsínlani jaʼáyale Jesucristo, je én xi kitsoyason Pablo kʼoa kao pastro xi ngikʼa toxitsjoajin kʼoa to én kjitiajin.

Kʼiatsa tsín jaʼáyajinle kʼien je Cristo, toxitsjoajin kjoamakjain xi tjínná, to kjoandisojinni. Kʼoa je Pablo kao chjotale Cristo xi ngikʼa totsakʼéndisojin nga kʼoakitso nga jaʼáyale Cristo kʼoa kʼoajin titsakʼéndiso xi tʼatsʼe Jeobá nga̱ jé kisikjaʼáyale kitso. Kʼoa nga kʼoakitso “nga Cristo kʼen xi tʼatsʼe jéená” kʼoajinti to énndiso. Kʼiatsa tsín jaʼáyajinle kʼien je Cristo kʼoajinti tsín koa̱nle kʼoasjentjainá ñá (1 Corintios 15:3). Kʼoa je chjotale Cristo xi kinikʼien toxitsjoajinni nga kui kiskoyale nga kjoaʼáyale kʼiatsa tsínni kʼoakoa̱n.

Je pastro Pablo i kitso: “Ñá xi biyochoán i̱ sonʼndebi, tsa tokjoachoyakaokjoa xi tjínná xi totʼatsʼe Cristo, bʼakaoná nga ngisa skoe̱ma̱ná kaoni tsa ngatsʼi chjota” (1 Corintios 15:19). Tojo kjimatʼain je chjotale Cristo, je Pablo kʼoati kitjenngike chjota, kisicha tsojmi xi tjínle, kjoañʼai tsakjaʼá kʼoa saʼnda me kinikʼien xi totʼatsʼe nga kui koankjainle tʼatsʼe kjoafaʼáya kao jmeni xi tje̱nkao. Ñaki toxitsjoajin ngayeje kʼiatsa tsínni kjoafaʼáya.

Je pastro Pablo alikui kʼoasʼin koankjainle tsa to énndiso je kjoafaʼáya. Bení kʼianga jaʼáyajinnile kʼien je Jesús, kʼoa kui choa̱ jebi tsakatíole je chjota xi Corinto tsʼe, kitsole: “Nga Cristo kʼen xi tʼatsʼe jéená, josʼin tjítʼa xo̱n Escritura, nga kisʼeñai, nga jaʼáyanile nga koanjanni nichxin, josʼin tjítʼa xo̱n Escritura, kʼoa nga tsʼatsenle Cefas, kʼia koanskanni je xi tejaobe. * Koanskanni jngo kʼakjoan tsʼatsenle ndsʼee xi tojngo tjío xi tsʼato aon siento mani. Xi ngisasa nkjín tojo tjíokon, tonga tjín kʼa xi jekʼen. Koanskanni tsʼatsenle Jacobo, koanskanni ngatsʼi pastro. Kʼoa je xi fetʼani ngatsʼi, tsʼatsenna nga an” (1 Corintios 15:3-8).

Je Pablo ñaki koankjainle nga to jéentjainá koanle je Cristo nga kʼoasʼin kinikʼien, nga kisʼeñe kʼoa nga jaʼáyajinnile kʼien. Ánni nga tsín jao kisʼesínile. Xi tojngola koya kuinga nkjín chjota tsabe nga kʼoakoan. Je Jesús nkjín chjota tsʼatsenle kʼianga jejaʼáyanile. Tsʼatsenle xi tochoa mani kʼoa xi saʼnda tsʼato aon siento mani, kʼoa kʼoati tsʼatsenle Pablo. Kʼoa chjota jebi, tjíojinjin kʼa xi tsín nanda koankjainle tsakai tsa jaʼáyale Cristo (Lucas 24:1-11). Kʼoa nʼiosa nkjín mani xi tjíokon nichxinle Pablo je xi tsabe nga jaʼáyale Cristo xi koan kisikixiyanda kʼianga ñaki kʼoakoan (1 Corintios 15:6). Likuijin koa̱nkjainná kʼiatsa to jngo kʼoa tsa to jao mani chjota xotjíotso, tonga xi tsʼato aon siento mani alikuijin toxokʼoakuitso.

Kʼoa nga kisikʼaxki̱ Pablo nga kʼoasʼin kʼien je Cristo, nga kisʼeñe kʼoa nga jaʼáyanile, jao kʼa kisichjén je én xi “josʼin tjítʼa xo̱n Escritura” tso. Kui xi tsonile nga kitjoson jmeni xi faʼaitʼa ya Escrituras Hebreas xi tʼatsʼe Mesías. Kʼoa kui tsakakó nga ñaki je Jesús je Mesías xi kʼoasʼin tíchoyale.

Ninga tsakatio chjota xi tsabe nga jaʼáyale Cristo kʼoa ninga tongini kʼoakitso je Énle Niná nga kʼoakoa̱n, tojo tsakatio chjota xi tsín koankjainle nga jaʼáyale Jesús, kʼoa tojo kʼoatso kʼa ndʼaibi chjota. Tjínkʼa xi tso nga je chjotale kisíché je yaole Jesús kʼoa xijekoan jaʼáyale kitso. Tonga je chjotale Cristo likuijin koan kʼoakisʼin nga̱  tsínle nganʼio kʼoa tsínle kjoatéxoma xi koan tsakʼanachanile je sondado romano xi tjíosíkuinda ya tsjó jñani kisʼeñe Jesús. Kʼoa tjínkʼa xi tso nga toxokʼoakoanle. Tonga je xi kʼoatso alijña bʼangini, nga̱ nkjín chjota xi tsabe Jesús nga jejaʼáyale kʼoa xin xin ʼnde nga kʼoakoan. Xi ijngosani, ya Galilea saʼnda tsakʼéchján jti̱ kʼoa saʼnda kitsjoale chjotale, a kʼoakoa̱n kʼiatsa toxko̱nlani xokoanle je chjotale (Juan 21:9-14). Kʼoa a kʼoakuitsole chjotale nga katasíkao ntsja kao ndso̱ko̱ (Lucas 24:36-39).

Kʼoati tjío chjota xi kʼoatso nga totsakʼanacha je chjotale Jesús nga kʼoakitso nga jaʼáyale. Tonga ánni kʼoakuitsosíni, nga̱ saʼnda tsaʼyasin, kjoañʼai kinikjaʼá kʼoa saʼnda kinikʼien xi totʼatsʼe nga kjoafaʼáyale Jesús kinchja̱ni. Ánni nga kʼoasikji sitoánntjaisíni xi tʼatsʼe jebi kʼiatsa to énndisoni. Xi ijngosani, kui kinchja̱yani ya Jerusalén ya ngixko̱n chjota kontrale, xi totjín totje̱nni kjoa kʼoangini kʼianga sikʼien.

Xi kitsjoanganʼiole je chjotale Cristo nga kao kjoanʼiojin kitsoyani tʼatsʼe Jesús kui kjoafaʼáya. Ninga chjota kitjenngike kʼoa ninga nʼio tse kjoañʼai kinikjaʼá. Kui kjoafaʼáyale Cristo yʼangi je kjoamakjain xi tjínle chjotale Cristo. Je chjotale Cristo xi títjon tsakatio alikuijin tsa tokui xi xkón kisikatíoni kjoabijnachonle nga kui kinchja̱ni tʼatsʼe maestrole nga kinikʼien. Kuinga tsín yaole kini nga kinchja̱ni tʼatsʼe kjoafaʼáyale Jesús nga̱ kui kjoafaʼáya tsakakó nga jéní Jesús je Cristo, je ʼNdíle Niná, nga tíjnakon kʼoa nga tjínle nganʼio, nga je tíbándiaale kʼoa títsjoánganʼiole chjotale. Kʼianga kʼoasʼin jaʼáyale Cristo kʼoati kui xi tsonile nga kʼoati kjoaʼáyale tsanda je chjotale. Kʼiatsa tsínlani jaʼáyale Jesús kʼoajinti tsín xi chjotale Cristo ʼmi. Kʼoa tsa tsínlani jaʼáyajinle kʼien tochale tsínkʼia kinoʼyá xi tʼatsʼe.

Tonga jósʼin basenkaoná ñá je kjoafaʼáyale Cristo.