Ir al contenido

Ir al índice

“Jon koa̱on testigona”

“Jon koa̱on testigona”

“Jon koa̱on testigona [...] jña saʼnda nga fetʼa sonʼnde.” (HECH. 1:7, 8)

1, 2. 1) ʼYáni xi “testigonda xi ñaki kjoakixi” ʼmile. 2) Jósʼin tsoyanile je jaʼaínle Jesús. 3) Jósʼin kisitjoson Jesús jme xi tsoyanile je jaʼaínle.

“KUI xá kitsinnia, kui xá jaʼainia i̱ sonʼndebi, jméni nga tsjoasínia énna xi tʼatsʼe xi kjoakixi.” (Tʼexkiai Juan 18:33-37.) Je én jebi jé xokitsole je Jesús je Poncio Pilato je chjota romano xi tíbatéxoma ya Judea kʼianga tínijtsoʼa. Je Jesús kui kʼoakitso nga rey sʼin tíjna. Je pastro Pablo kʼoakitso nga nʼio tajajin koan je Jesús kʼianga “nda kitsjoa kjoakixile [ya] ngixko̱n Poncio Pilato” (1 Tim. 6:13). Tojo kisʼin je Jesús, sakʼoa nʼio machjén nga tajajin katamaa nga̱ kʼoati kui maa tsanda ñá “testigonda xi ñaki kjoakixi” i̱ sonʼndele Na̱i nga kʼoasʼin nʼio kjoajticha tjín (Apoc. 3:14).

2 Ngatsʼi je chjota judío testigole Jeobá koan, tonga jéní Jesús xi ngisasa nʼio testigo koan (Is. 43:10). Kʼianga kjesa tsinjin je Jesús, jngo ánkje xi i̱ kitsole je José, xi nʼaile koanni je Jesús i̱ Sonʼnde, kitsole: “Jngo ʼndí kʼoe xi Jesús kʼuínlai jaʼaínle, nga̱ je kʼoasjentjai naxinandále xi tʼatsʼe jéele” (Mat. 1:20, 21). Je jaʼaínle Jesús kʼianga én hebreo “Je Jeobá jéní xi bʼasjentjai” sʼin tsoyanile. Je Jeobá je sichjén je Jesús nga kʼoasjentjai chjotasonʼnde xi tʼatsʼe jée kao kjoabiya. Je Jesús kʼoakitsole je chjota judío nga kʼoakatamanile jéele ánni nga nda koatio ijngokʼasíni ngixko̱n je Jeobá (Mat. 10:6; 15:24; Luc. 19:10). Je Jesús ñaki kao kjoatsjoa kitsoya xi tʼatsʼe Chjotaxále Niná. Je Marcos i kitso: “Jesús jaʼaini ya Galilea. Kinchjaya énnda xi tʼatsʼe kjoatéxomale Niná. Kʼoakitso: Nichxinbi jekoanjngo, kʼoa je kjoatéxomale Niná jenroa machrian. Tikʼantjaiyao kjoafaʼaitsjenno, katamakjainno énndabi” (Mar. 1:14, 15). Je Jesús kʼoati nʼiojin koan nga kʼoakitsole jmeni xi chʼao tjíosʼín je xi nyatítjonle je relijiónle chjota judío, kʼoa chjota jebi yá kisikʼientʼa je Jesús (Mar. 11:17, 18; 15:1-15TNM).

“JE KJOAXKÓN XI TSʼE NINÁ”

3. Jméni xi koan kʼianga koanjanni nichxin nga kinikʼien je Jesús.

3 Tokʼoamaná jmeni xi koan kʼianga jekinikʼien je Jesús. Kʼianga jekoan janni nichxin, je Jeobá kisikjaʼáyanile Jesús, ali tsa tijo chjota sʼin kisikjaʼáyanile, espírituní nga jaʼáyale (1 Ped. 3:18). Kʼianga jchale nga ñaki kʼoakoan, je Jesús chjotaa kisikʼóya yaole kʼoa tsakakó yaole nga tíjnakon ijngokʼani. Kʼoa nichxin nga jaʼáyale aonla kʼa tsakakó yaole, kʼoa kjaʼaí kjaʼaí chjotale xi tsakakóle yaole (Mat. 28:8-10; Luc. 24:13-16, 30-36; Juan 20:11-18).

4. 1) Jmé kjoajtínni xi je tsakándiaa je Jesús tikʼiani nichxin nga jaʼáyale. 2) Jmé xá xi kitsjoale je chjotale Jesús.

4 Kʼoa nga koan aonni kʼa nga tsʼatsen je Jesús, yaa tsʼatsen jñani tjíojtín je pastrole kʼoa kao chjotale xi ngikʼa. Kʼianga kui nichxin, tsakakóyale je Énle Niná. Je Biblia kʼoatso nga “kiskoʼaiʼndele kjoafaʼaitsjenle, jméni nga koa̱nchoyasínile xi tjíotʼa xo̱n Escritura”. Kʼoa kʼoasʼin koanjinnile je chjotale jmeni xi tongini kitso je Biblia nga chjotakontrale sikʼien kʼoa nga kjoaʼáyanile. Kʼianga jetsʼatsenle, nichxin nga jaʼáyale, je Jesús kʼoakitsole nga jngo xá tsjoále. Kʼoakitsole “nga kuinókjoayajinle ngatsʼi naxinandá kao jaʼaínle, nga machjénle nga sikʼantjaiya kjoafaʼaitsjenle, kʼoa josʼin nga cha̱tʼale jéele. Koaitsʼiakjoanni ya Jerusalén”. Kʼoa kitsosale: “Jon nío xi kʼoao kjoakixi [tʼatsʼe] kui kjoa jebi” (Luc. 24:44-48).

5, 6. 1) Ánni nga “jon koa̱on testigona” kitsosíni Jesús. 2) Jméni xi kuitsoya je chjotale Jesús.

5 Kʼoa nga jekoanni ñachan nichxin, xi tojetʼani nga tsʼatsen je Jesús, je pastrole nʼiojin nda koanjinle kʼianga kitsjoa kjoatéxoma jebi: “Jon koa̱on testigona i̱ Jerusalén, kao ngakijnda nangi Judea, kao ya Samaria, kao jña saʼnda nga fetʼa sonʼnde” (Hech. 1:8). Ánni nga “jon koa̱on testigona” kitsosíni Jesús kʼoa nga tsín testigole Jeobá koaon kitsosíni. Kuinga chjota israelita je xi tjíonrʼoéle kʼoa jetestigole Jeobá ma.

Ñá xi chjotale Jesús maa alikui bijtajinná nga ʼmiyaa jmeni xi tso je Jeobá tʼatsʼe nichxin xi nroaján (Chótsenlai párrafo 5 kao 6)

6 Je chjotale Jesús kui kuitsoya kʼianga je tísíchjén Jesús je Jeobá nga kʼoasjentjai je chjotasonʼnde. Je kjoabitjontjai jebi ngisa nʼio tse tíjna tikʼoajinni josʼin tsakʼasjentjai Jeobá ngasʼa je naxinandále. Je kjoabiyale kʼoa kao kjoafaʼáyale je Jesucristo kao kui kuitjontjaini chjota xi tʼatsʼe jée kao kjoabiya. Kʼianga sʼuí Pentecostés nga nó 33, je chjotale Jesús xi kʼoasʼin kao nganʼiotsje kitjoejinni kʼoasʼin kinchja̱ni “je kjoaxkón xi tsʼe Niná”, kʼoa nʼio nkjín xi koankjainle, xi kʼoakoannile jéele kʼoa xi kisʼele kjoamakjain tʼatsʼe kjoabʼechjíntjai xi kitsjoa Jesús. Je Jesús jejngo kjoatéxoma yʼa nga tíjna ya ngʼajmi kʼoa jé tísíchjén je Jeobá nga nʼio nkjín jmi chjota katabitjontjaile yaole (Hech. 2:5, 11, 37-41).

“NGA KʼOECHJÍNTJAI NKJÍN CHJOTA”

7. Jméni xi tsakakó jmeni xi koan nga sʼuí Pentecostés nga nó 33.

7 Jmeni xi koan kʼianga sʼuí Pentecostés nga nó 33 kui xi tsakakó je Jeobá nga kisasenle je kjoabʼechjíntjai xi kitsjoa je Jesús kʼianga kjoaʼaxinle je jée xi yʼa je chjota (Heb. 9:11, 12, 24). Tojo kitso je Jesús alikui xá jaʼaini nga “si̱xále, tonga jé xi sixá, kʼoa tsjoá ni̱ma̱le nga kʼoechjíntjai nkjín chjota” (Mat. 20:28). Je xi “nkjín” tsole je xi koasenkao je kjoabʼechjíntjai xi kitsjoa je Jesús ali tsa tojejin chjota judío xi kʼoakoannile jéele. Je Niná kui xi mele “nga ngatsʼi chjota kuitjontjai”, nga̱ je kjoabʼechjíntjaile Jesús “faʼáxin jéele chjotasonʼnde” (1 Tim. 2:4-6; Juan 1:29).

8. 1) Ánni nga koan kitsoyasíni xi tʼatsʼe Jesús je chjotale xi títjon tsakatio. 2) Jñá saʼnda tje̱n kicho je én xi kitsoyason je chjotale Jesús.

8 A kisʼele kjoanʼiojin je chjotale Jesús nga tosi tonda kinchja̱ni xi tʼatsʼe. Jaon, nʼiojin koan, tonga ali tsa totsʼejin nganʼio nga kitjosonle xá jebi. Jé nganʼiotsjele Jeobá kitsjoale nganʼio nga tosi tonda kitsoyason (tʼexkiai Hechos 5:30-32). Kʼoa xi koanni kanñato nó, nga jejaʼato sʼuí Pentecostés nga nó 33 “je énnda xi kjoakixi xi tʼatsʼe Cristo” jekinokjoayajinle “ngatsʼi xi tjío i̱ sonʼndebi”, je chjota judío kʼoa kao xi kjaʼaí chjota (Col. 1:5, 23).

9. Tojo kitso je Jesús, jméni xi koanle je jtínle Cristo xi títjon kisʼejna.

9 Tonga je jtínle Cristo xi títjon kisʼejna alikui titsje sʼin tsakʼejnani (Hech. 20:29, 30; 2 Ped. 2:2, 3; Jud. 3, 4). Tojo kitso je Jesús, je “na̱i” jé xokisʼin nga ngisa koannkjín je chjota xi yátsʼi̱n tsakinyále Niná kʼoa nga tsín titsaʼyanile je xi ñaki chjotale Cristo ma saʼnda nga kuichokjetʼa jmeni xi chon “je nichxinbi” (Mat. 13:37-43). Kʼoa je Jeobá Rey sʼin kisikʼéjna je Jesús. Jebi kʼiaa kʼoakoan nga nó 1914 kʼianga kitsʼiani je nichxin xi tífikjetʼa (2 Tim. 3:1).

10. 1) Jméni xi tongini kitso je chjotale Cristo xi ya koai ngʼajmi. 2) Jméni xi koan nga sá octubre nó 1914, kʼoa jómani ʼyaa.

10 Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, je chjotale Cristo xi ya koai ngʼajmi, tongini kʼoakitso nga tjín xi koa̱n nga sá octubre nó 1914. Kui tsakʼangini jmeni xi tso je én xi tongini kiski Daniel tʼatsʼe jngo yá xi kitison, xi kʼia tsakʼéjtsʼén ijngokʼa nga jejaʼato “ñato nichxin” (Dan. 4:16). Je Jesús “nichxinle je chjota xi li judíojin” kitsole nichxin jebi. Kʼoa kʼiaa kʼoakitso nga kinchja̱ni tʼatsʼe nga jekoatexoma kʼoa “nga kjoetʼa sonʼndebi”. Fitsʼiakjoanni nó 1914 ñaki tíʼyale je choa̱ xi bakó nga jetíbatéxoma Cristo (Mat. 24:3, 7, 14; Luc. 21:24). Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, “je kjoaxkón xi tsʼe Niná” xi ʼmiyasoán kuiní nga je Jeobá nga je Rey sʼin kisikʼéjna je Jesús.

11, 12. 1) Jméni xi kisʼin je Rey Jesucristo kʼianga nó 1919. 2) Jméni xi tsaʼyale kʼianga nó 1935. (Chótsenlai sén xi faʼaitʼa ya jña fitsʼiani kjoaʼmiya jebi.)

11 Kʼianga nó 1914, nga je Rey sʼin kinikʼéjna je Jesús, je chjotatje̱nngile xi ya kʼoai ngʼajmi ndaí sʼin tsakatio xi tʼatsʼe “Babilonia xi je”, xi tsonile, je relijión ndiso (Apoc. 18:2, 4). Kʼoa kʼianga jejetʼa je Kjoajchántse xi títjon kisʼejna, nga nó 1919, kʼiaa koan kitsoyason jngo tjíjtsa Sonʼnde je chjotale Cristo xi ya koai ngʼajmi. Kui kitsoya jmeni xi kisichjén Niná nga kʼoasjentjainá kʼoa kao je énnda chjotse xi tʼatsʼe nga jetíbatéxoma je Chjotaxále Niná. Kʼoa nga kʼoakisʼin jmi koanni xi tsabe jokjoantjínni xi kixi tíjna kʼoa chjota jebi je kitjoejin nga ya koatexomakao Cristo ya ngʼajmi.

12 Kʼianga nó 1935, ñaki tsaʼyale kʼianga jetíbʼéxkó je Cristo “xi kjaʼaí barré”. Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, miyón mani barré jebi xi tjío jngo tjíjtsa Sonʼnde. Chjota jebi kʼoa kao je xi ya koai ya ngʼajmi jé choa̱le Cristo tjíofitje̱nngi, nʼiojin kjima kʼoa tjíotsoyasonle xi kjaʼaí. Chjota jebi kʼoati makjainle nga tokui je kjoabʼechjíntjai xi kitsjoa Jesús xi koa̱n kʼoasjentjai. Kʼiatsa je xi ska̱le je xá xi tjíosʼín nga tjíotsoyason kʼoa tsa kʼoasʼin koaikao yaole josʼin mele Jeobá, koaan kjoaʼatojin tjínkon je kjoañʼai xi nʼio tse kʼoa koaan ya koatio sonʼnde chjotse xi nroakao Niná (Juan 10:16; Apoc. 7:9, 10, 14).

KAO KJOANʼIOJIN KʼUÍNYASOÁN JE ÉNNDA CHJOTSE

13. 1) Jméni x tosi tonda sʼiaan nga testigole Jeobá maa. 2) Jókoa̱nni nga kuitjosonná xá jebi.

13 Nʼio tse kjoanda tísʼená nga kʼoasʼin tiʼmiyalee chjota “je kjoaxkón xi tsʼe Niná”. Kʼoatiʼmilee jmeni xi kisʼin Jeobá kʼoa jmeni xi sʼin nichxin xi nroaján. Alikui tsa choa ñʼai tíjna nga kʼoanʼia xá jebi. Nʼio nkjín ndsʼee xi ya tsoyason ya ʼnde jñani tsín makjainle chjota kʼoa jñani nga tobesin nga nyaon nyaon. Kʼoati tjío xi chjota tjíofitjenngike. Tonga koaan kʼoasʼiaan jokisʼin je pastro Pablo kʼoa kao je xi tsakinyakao. Je Pablo i kitso: “Koannʼiotakuinjin tʼatsʼe Nináná, nga kinokjoayajinlaijin je énnda tʼatsʼe Niná, nda tsa nʼio tse kjoañʼai kisʼe” (1 Tes. 2:2). Alikui si̱kinroajeen tokoán. Tosa kʼoakʼoé tokoán nga kixi koanngíntʼalee Niná saʼnda nga tjóxin je sonʼndele Na̱i (Is. 6:11). Kʼoa nga tsín kʼoakoa̱nná nga totsaan nganʼio si̱chjén, chjénngilee jokisʼin je chjotale Cristo xi títjon tsakatio, si̱jélee nganʼiotsjele je Jeobá anni nga tsjoásíniná “je nganʼio xi nʼio tse” (tʼexkiai 2 Corintios 4:1, 7; Luc. 11:13).

14, 15. 1) Jókinikao je chjotale Cristo xi tsakatio nga siglo I. 2) Jósʼin kitsjoanganʼiole je pastro Pedro je chjotale Cristo xi kʼia tsakatio. 3) Jókatasatío tokoán tsa ʼyani xi totaon skoe̱ná nga testigole Jeobá maa.

14 Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, miyón mani je chjota xi chjotale Cristo tsole yaole kʼoa xi Niná bexkón tso “tonga je jñale xá xi sʼín, kjaʼaísʼin tsoyani. Kjaínga chʼao kjoan, kʼoa tsʼantjaikjoa, lijme chjíle tʼatsʼe xá xi nda tjín” (Tito 1:16). Si̱kjaʼaitsjenjinla kʼianga siglo I, nʼio nkjín chjota xi koanjtike je xi ñaki chjotale Cristo koan. Kʼoa kuinga i kitsosíni je pastro Pablo: “Tsa nokjoaʼaonno xi tʼatsʼe jaʼaínle Cristo, jó tondano” nga̱ “je Espíritu xi tsʼe Niná tjíokaono” (1 Ped. 4:14).

15 Ñá xi testigole Jeobá maa ndʼaibi, a kʼoati nokjoaʼaonná xi totʼatsʼe je jaʼaínle Cristo. Jaon, nga̱ kʼoati testigole Jesús maa, nga̱ kui tiʼmiyaa nga je koatexoma. Je Jesús kʼoati kitjenngike chjota nga kʼoasʼin testigole Jeobá koan. Je Jesús i kitsole je chjotakontrale: “Jaʼainía kao jaʼaínle Nʼaina, tonga jon likui chjoénáo” (Juan 5:43). Kʼiatsa ʼya xi chʼao kuitsoná nga tiʼmiyasoán, alikui si̱kinroajeen tokoán. Kʼianga ʼya xi kʼoasíkaoná kao kui ʼyanile nga ñaki tísasénle Niná xi tʼatsaan kʼoa nga títsjoáná je nganʼiotsjele.

16, 17. 1) Jméni kjoanda xi tísʼe ngakjijnda sonʼnde. 2) Jméni xi tosi tonda kʼoasʼiaan.

16 Koaan si̱kjaʼaitsjenjiaan nga nʼio nkjín chjota kjimakjainle tʼatsʼe Niná jngo tjíjtsa Sonʼnde. Ninga tjío ʼnde jñani ngotjo ngosa tíʼmiyani tojo kjimasjai chjota xi tjíonrʼoé je én xi timangínkaolee je xi koa̱n kʼoasjentjai. Kjuinchón ijngokʼalee je chjota xi mandosinle Énle Niná, kʼuínyalee Biblia kʼoa kuinyakoaa nga katatsjoátʼale yaole je Jeobá kʼoa nga katakanísʼenngindá je yaole. Tsakui nichxin kʼoati satío tokoán jokisʼe kon je tichjaa Sarie xi ya Sudáfrica tsʼe, xi jetsʼato jankan nó tjínle nga títsoyason. Je Sarie itso: “Nʼio tsjoa je kjoanda kʼianga totʼatsʼe je kjoabʼechjíntjai xi kitsjoa je Cristo nga nda sʼin tibatejna ngixko̱n je Jeobá, je xi batéxoma ngakjijnda, kʼoa nʼio tsjoa sʼena kʼianga kʼoasʼin tixinya je jaʼaíntsjele”. Je Sarie kʼoa kao xʼinle xi Martinus ʼmi nʼio nkjín chjota tjíobinyakao nga testigole Jeobá kjima, kʼoa kʼoati tsakinyakao nga jan je xtile nga kui koan. Itsosa Sarie: “Tsínsa ijngo xá xi kʼoasikji tsjoa fáya tokoan, kʼoa je Jeobá tsjoáná nganʼiole nga tosi tonda kjuinkoaa je xá jebi xi kʼoasʼin kʼoasjentjai je chjota”.

17 Ninga jekichanisʼenngindá je yaoná kʼoa ninga sʼa koanngínsʼenngindá, kʼoee kjoanda nga kʼoasʼin ya tiyojiaan je jtín xi tsʼe testigole Jeobá xi tíjna jngo tjíjtsa Sonʼnde. Tosi tonda nʼio kʼuínyasoán kʼoa kʼoénelee yaoná nga xin kuiyolee jmeni kjoajndí xi kijnale i̱ Sonʼnde je Na̱i. Tsa kʼoasʼiaan tiʼyaxkónñá je Nʼainá xi tíjna ngʼajmi kʼoa tosi tonda sʼe̱ná kjoanda nga kuinókjoañá je jaʼaínle.