Ir al contenido

Ir al índice

Jon xi xijchá mao tikuindao je ʼndíxtino

Jon xi xijchá mao tikuindao je ʼndíxtino

“Tjínnele nda kataʼyai josʼin matsen je barréli xi tjíojtín.” (PROV. 27:23)

1, 2. 1) Jmé xá xi kisʼele je xi barré kiskoʼnda ya naxinandá Israel. 2) Jósʼin mangóson je xi xijchá ma kao je xi barré koʼnda.

YA NAXINANDÁ Israel, je chjota xi barré kiskoʼnda kʼoati ai xá kisʼin. Kisixá ninga nyʼán chon kʼoa ninga sje ndoá. Xi ijngosani, kʼoati kisikuinda barréle nga tsín cho̱jñá kitsoa kʼoa nga tsín chjota kisiché. Kjitʼa kiskotsenle je barréle kʼoa kisisinle tsa jñani kitsiʼaon kʼoa tsa tjíomʼe. Kʼoa xi ngisa nʼio kisikuinda jení xi sʼa ʼndí kjoan nga̱ tsín be josʼín (Gén. 33:13).

2 Je xi xijchá ma ndʼaibi kʼoati mangóson josʼín je xi barré koʼnda. Kui xá kjinele nga kao kjoatéxomale Jeobá sijchíngani je ʼndíxtile (Efes. 6:4). A choa ñʼai tíjna je xá xi kjinele. Majain. Je ʼndíxti ngotjo ngosá kui tjíonrʼoéni je kjoafaʼaitsjen xi kijnabasenle je Na̱i. Xi ijngosani, kʼoati kui tjíokjántʼakao je jée xi kichʼá (2 Tim. 2:22; 1 Juan 2:16). Jósʼin koa̱n koasenkao je ʼndíxtile. Janla koya kataʼyaa josʼin koa̱n sikuinda. Xi títjon, kʼianga nda katabexkon. Xi majaoni, nga tsjoále xi tʼatsʼe Niná tínroani. Kʼoa xi majanni, nga koandiaale.

KATAʼYAXKUIN JE ʼNDÍXTILI

3. Jméni xi sʼin je xi xijchá ma nga ngisasa nda skoe̱ je ʼndíxtile.

3 Je chjota xi nda koʼnda je barréle ñaki nda kotsenle nga jngó jngó je barréle kʼoa kui kʼoasʼínni nga mele nda koatio. Je Biblia itso: “Tjínnele nda kataʼyai josʼin matsen je barréli xi tjíojtín” (Prov. 27:23). Ji xi nʼai mai, tjínnele ñaki nda kataʼyai je ʼndíbarréli, xi tsonile, je ʼndíxtili. Tjínnele nga kuenta sʼiain jmeni xi sʼín, jmeni xi síkjaʼaitsjen kʼoa jotjío kon. Jméni xi koa̱n sʼiain kʼianga jchai. Machjénní nga kjitʼa kuinókjoakaonajmí.

4, 5. 1) Jméni xi koa̱n sʼin je xi xijchá ma kʼianga kʼoakatatsole je ʼndíxtile josʼin síkjaʼaitsjen. (Chótsenlai sén xi faʼaitʼa ya jña fitsʼiani kjoaʼmiya jebi.) 2) Jméni xi tíbasenkaoli kʼianga kʼoatsoli ʼndíxtili josʼin síkjaʼaitsjen.

4 Tjínkʼa je xijchá xi kʼoatso nga ngisa nʼio ñʼai male nga fákaonajmí je ʼndíxtile kʼianga jetsaoson nóle. Tjínkʼa je xti xi tsín mele kʼoakuitso josʼin síkjaʼaitsjen kʼoa jotjío kon. Jméni xi koa̱n sʼiain kʼiatsa kʼoasʼín je ʼndíxtili. Alikui xi tsonile tsa nʼio tse chja̱kaonajmí kʼoa nga ñaki si̱katuí nga chja̱kaonajmí. Tosa tjasjailai josʼin chja̱kaonajmí, tsakui nichxin kʼia tinókjoakoai tsa jme xi tinʼiao (Deut. 6:6, 7). Tikʼayalai nichxin, tangínkimao, tiskáo kʼoa kʼoati tʼendajion tsa jme xá xi sʼiaon ya yaniʼya. Kʼianga nda tjíole je ʼndíxtino tochale ngisa kʼoakuitso josʼin síkjaʼaitsjen kʼoa jotjío kon.

5 Kʼoa tsa tojo tsín mele kuinchja̱ je ʼndíxtili ninga kʼoatinikoai. Sa kjaʼaílasʼin tjasjaingálai. Tobʼelañá, ʼndele nga kui chjónangilai je tsotili jmeni xi kasʼín, tosa ji tʼinya títjonlai jmeni xi kanʼiai. Kʼoa tochale kʼoakuitso jmeni xi kasʼín tsanda je. Kʼoa tsa meli jchai josʼin síkjaʼaitsjen tʼatsʼe jngo kjoa, ali tochjonangi kixijinlai, tosa kui chjónangilai jósʼin síkjaʼaitsjen xti miyole tʼatsʼe kjoa jebi. Kʼoa xijekoa̱n chjónangilai jmé kjoafaʼaitsjen tsjoále je xti miyole nga koasenkao.

6. Jméni xi koa̱n sʼiain kʼianga katabe je ʼndíxtili nga tjínli nichxin kʼoa nga koa̱n kjoakaonajmíli.

6 Ngisa kuitso kon nga kuinchja̱ je ʼndíxtili kʼiatsa koa̱nli josʼin chja̱kaonajmí kʼoa tsa tsín tokjoan kʼoéchjoaʼai jokuitso. Kʼoa tsa tokjaʼaíla xá tinʼiai nga fákaonajmíli, alikuijin kʼoakuitsoli jme kjoa xi tjínle. Jósʼin jchanile nga ñaki tijnandai nga kuinókjoakaonajmí. Alikui koa̱n nga toʼi̱ kʼuínlai: “Koaan chja̱kaonajmínái tokʼiani nga meli”. Machjénní nga tsín kuitjátonai choa̱le jokʼuínlai nga jme xi kuitsoli. Kʼoati katabe nga mandosinli jme kjoa xi tjíojin. Je Kayla, jngo tsoti xi xjaʼaonño nóle, itso: “Fakaonajmíña je pana tojme kjoani xi tjínna. Alikui bʼéchjoaʼana kʼoa ni jojinla tsona, tonrʼoéna nga fakaonajmía. Kʼoa ñaki nda kjoafaʼaitsjen tsjoána ngantsjai”.

7. 1) Jméni xi koa̱n sʼin je xi xijchá ma nga koa̱nle kjoakao ʼndíxtile jotjínni kʼianga ʼya xi chjakoaa. 2) Jñá nroa sakʼoani nga síjtile je ʼndíxtile je xi xijchá ma.

7 Kʼoati machjén nga sakʼoa kuinókjoakoai je ʼndíxtili ninga tʼatsʼe xi ñʼai tjínle. Tobʼelañá jotjínni tsa ʼya xi kjoakao. Kʼianga kui kʼuínyalai, ñaki nda sʼin tʼinyalai jokjoantjínni. Tobʼelañá, tsa jngola restaurant tijnai kʼoa kʼoatso je xo̱n xi kʼoaili nga sikiʼaonli je tsojmi xi ya tjín kʼiatsa kui chi̱nai, tochale xin restaurant kʼuínkichi. Kʼoakjoánti ma kao je ʼndíxti. Kʼiatsa tokui kʼoakʼuínlai josʼin kuichomani tsa jmeni xi sʼin, tochale tokoa̱njti̱le kʼoa likui tisijénili kjoafaʼaitsjen (tʼexkiai Colosenses 3:21). Tosa tjasjailai josʼiain. Jngo tichjaa, xi sʼa tsoti, xi Emily ʼmi itso: “Kʼianga kui fákaonajmínina je xijchána tsa ʼya xi kʼoamjekoa, alikui kʼoatsona tsa chʼaotjín. Tosa kui kʼoatsona nga nʼio naskánatjín nga ʼya xi ʼyaxkoaan kʼoa nga masjainá ʼyani xi kuixankoaa. Kʼoa kui xi basenkaona nga fakaonajmía xi tʼatsʼe jebi. Kʼoa mena nga kuenta katasʼín tsa ʼyani xi kʼoamjekoa ʼndele nga tokʼoeʼmale”.

8, 9. 1) Jmé kjoanda xi kitjenkao kʼianga tsejta maa kʼoa nga tsín bʼechjoaʼaa tsa ʼya xi tífákaoná. 2) Jósʼin tíbichótsjoá kʼianga noʼyalai je ʼndíxtili.

8 Tsejta katamai kʼoa ngasin nganda tinóʼyalai jmeni xi kuitsoli je tili kʼoa tsa tsotili. Kʼianga kʼoasʼiain, kuitso kon nga kjoakaonajmíli (tʼexkiai Santiago 1:19). Jngo na̱ xi toje tísíjchá ʼndíxtile xi Katia ʼmi itso: “Sasa majtinina tsakai jmeni xi tsona je tsotina. Ñaki tokjoan bʼechjoaʼaña kʼianga nchja̱. Kʼoa tsa maije̱ jetokijtana, kʼoa tsa jme xi kuitsona alikui tisisinnile kʼoa tsa maije̱ likui mena nga je sisina. Tonga ndʼaibi nga jetsín tikʼoasʼinña, kʼoati jenda sʼín tsanda je, jengisa tsjoánganʼio ndʼaibi”.

Tinóʼyalai ánni nga kataʼyaxkonsíni (Chótsenlai párrafo 3 saʼnda 9)

9 Jngo nʼai xi Ronald ʼmi kʼoati mangóson je kjoa xi jaʼatojin kao tsotile tojo koan je Katia. Je Ronald itso: “Kʼianga kʼoakitsona nga jngo ti xi ñatje̱n tjíotsoma skuela matsjoake, tosíxkónkji koanjtina. Tonga kʼianga kui kisikjaʼaitsjen jokji tsejta je Jeobá kʼoa nga kosonnile jmeni xi sʼín kao choʼndale, tosa kitsjoaʼndele je tsotina nga kʼoakatatso jotjín kon tongini nga kje jme xi xinjinle. Kʼoa nʼio tsjoa mana nga kʼoakisʼian. Koanjinna josʼin síkjaʼaitsjen je tsotina. Kʼianga jekinchja̱ ngisa choa ñʼai koanna nga ngasin nganda tsakjakoa. Tsakʼaʼén je kjoafaʼaitsjen xi kitsjoale. Kʼoa kʼoakitsona nga tsín tikʼoasʼinni”. Kʼianga kjitʼa kuinókjoakoai je ʼndíxtili kui xi koasenkaoli nga jchai josʼin síkjaʼaitsjen kʼoa jotjío kon. Kʼiatsa kʼoasʼiain, tsjoáʼndeli nga kuisenkoai jmeni xi skoéjin. *

TʼAILAI XI TʼATSʼE NINÁ TÍNROANI JE ʼNDÍXTILI

10, 11. Jósʼin koa̱n kuinyakao je ʼndíxtino nga tsín katasíkjinle je xi kixi tíjna.

10 Jngo chjota xi barré koʼnda nʼio nda be kʼianga kʼoati cha je barré tsa tsín nda koa̱nkuinda. Tsakui nichxin, jngo barré ya chrian tíkjen jñani tjío xi ngikʼa, tonga tobijbi sikjinle barré xi ngikʼa. Kʼoati ma je ʼndíxti. Tsakui nichxin, tobijbi sikjinle xi kixi tíjna. Tsakui nichxin je simiyo chjota xi tsín nda sʼín kʼoa tsakui kʼoetsaojinnije̱ xi chʼaosʼin tíjna (Prov. 13:20). Jméni xi koa̱n sʼiain nga tsín kʼoakatama je ʼndíxtili.

11 Kʼianga koakoyalai je ʼndíxtili, ali tonijyojinlai kʼiatsa jmeni xi tsín nda tjíosʼín, machjénní nga sindaya yaole. Tisenkoai nga katasíndayasa yaole jñani jenda tísʼín (2 Ped. 1:5-8). Koaan kʼia kʼoakʼuínlai nga chotʼayajtíon Énle Niná ya niʼyano. Je Ministerio del Reino xi tsʼe sá octubre nó 2008 i kitso: “Kʼoaʼmilee je xi nyatítjonle ya yaniʼya nga katasítjoson je xá xi kjinele ngixko̱n Jeobá kʼoa nga ñaki nda katabʼéndajin josʼin skótʼaya Biblia ya niʼyale”. A tibinyakaoño je ʼndíxtino kʼianga chotʼayajtíon Énle Niná ya niʼyano. Je ʼndíxtino bechjíní je nganʼio xi nʼosjao nga binyakao (Mat. 5:3; Filip. 1:10).

Tʼailai xi tʼatsʼe Niná tínroani (Chótsenlai párrafo 10 saʼnda 12)

12. 1) Jósʼin basenkao je xi sʼa xti kʼianga kjitʼa kotʼayajtín Énle Niná ya niʼyale. (Chótsenlai je rekuadro xi tso: “ Nʼio tsjoá kjoanda”.) 2) Jósʼin tíbasenkaoli nga chotʼayajtíon Énle Niná ya niʼyano.

12 Je tsoti xi Carissa ʼmi kʼoa kao familiale tjíobinyakao nga kotʼayajtín ya niʼyale. Tsoti jebi itso: “Nʼio nda sʼena nga biyuijin kʼoa chobanajmíjin ngatsʼijin. Kʼianga kʼoanʼiaijin ngisa jtín biyuijin kʼoa tsjoa sʼe tokuinjin nga ijngokʼa nikjaʼaitsjainjin nga kʼoasʼin biyojtínjin. Alikʼia nga tsín bakóyanajin pana nga xki̱ xomana. Tsjoa mana nga tsín tokjoaská bekon jebi kʼoa kui xi basenkaona nga kʼoati tsín tokjoaská koa̱nna tsanda an. Nga kʼoasʼín ngisa ʼbexkoán nga nʼaina mani kʼoa nga je séntítjonle ya yaniʼya ngixko̱n Jeobá”. Kʼoa je tichjaa xi Brittney ʼmi itso: “Nga chotʼayajtínjin Énle Niná ya niʼyanajin ngisa tísíchriantʼasana je xijchána. Nga̱ kui xi bakó nga mele skoe̱ jmeni xi makjaojinna kʼoa nga mandosinle xi tʼatsʼan. Basenkaonajin nga jtín sʼin biyuijin”. Je xi mele je xijchá kuiní nga katamatsjoake Jeobá je ʼndíxtile. Kʼoa je xi koasenkao kʼianí nga skótʼayajtín Énle Niná ya niʼyale. *

TJANDIAALAI JE ʼNDÍXTILI

13. Jmé xi koa̱n sʼin je xijchá nga kuinyakao je ʼndíxtile nga katasíxále je Jeobá.

13 Jngo chjota xi nda koʼnda barréle kao yánisele bándiaanile kʼoa síkuindani. Kʼoa nga kʼoasʼín kui xi mele nga ya koaikao jñani tjín li̱ji̱ (Ezeq. 34:13, 14). Tojo sʼín jngo chjota xi nda koʼnda barré, je xijchá kui xi mele nga nda koandiaale ʼndíxtile nga je Jeobá katasíxále. Je xijchá kui xi mele nga kʼoakatasatío kon je ʼndíxtile jokisʼe kon je salmista nga kitso: “Kʼianga kʼoasʼian josʼin nga meli, ji Ninána, kui xi simetokoan, kʼoa je kjoatéxomali yaa tíjnajin jinyaona” (Sal. 40:8). Kʼianga kʼoasʼe̱ kon je ʼndíxtino jé Jeobá tsjoátʼale yaole kʼoa ska̱nisʼenngindá yaole. Kʼianga kʼoasʼin machjénní nga katamajinle jmeni xi tjenkao jebi kʼoa nga mele nga je Jeobá sixále.

14, 15. 1) Jméni xi mele je xijchá xi kao ʼndíxtile. 2) Ánni nga jao satío sakʼoasíni kon je ʼndíxti.

14 Tonga tsa tsín kjimataja kjoamakjainle je ʼndíxtili xi kao Jeobá kʼoa tsa to jao tjínle jmeni xi makjainle je testigole Jeobá. Jméni xi koa̱n sʼiain. Tʼenelai yaoli nga tijinlai ʼndíxtili kʼoa nga kao ni̱ma̱le katamatsjoakeni Jeobá. Tisenkoai nga katabechjí ngayeje kjoanda xi títsjoáná je Niná (Apoc. 4:11). Kʼoa nga jetíjnanda, ni̱ma̱le kjuinroajinni nga je Jeobá sixále.

15 Kʼiatsa to jao tjíokon je ʼndíxtino, katasʼeno kjoatsejta kʼoa nda tjandiaalao. Kʼoatʼinlao nga tokuisa xi ngisa nʼio nda síkʼéjnaná nga Jeobá nixálee kʼoa nga tse kjoanda tsjoáná nichxin xi nroaján. Kʼoati tʼinyalao tsa jmeni xi jao tjíosʼe kon. Tobʼelañá, a tsín tjínjngo kon jmeni xi tso je Biblia axo kui kʼoatsoni nga tsokjónle nga bakóyale je xtixínkjín. A jao tjínkon je tsotili nga ndatjín jmeni xi tso je kjoatéxomale Niná axo kui kʼoatsoni nga bʼasjengi xi ngikʼa kʼoa nga tsínle miyo.

Tjandiaalai (Chótsenlai párrafo 13 saʼnda 18)

16, 17. Jósʼin koa̱n kuinyakao je ʼndíxtile je xi xijchá ma nga ñaki miyole Jeobá katama.

16 Jósʼin koa̱n kuisenkoai je ʼndíxtili kʼiatsa jao satío kon xi tʼatsʼe Niná. Nʼio nkjín xijchá xi kjima tjíobinyakao ʼndíxtile kʼianga i̱ tsole: “A ñʼai mali nga chjotale Cristo mai. Jmé kjoanda xi sʼele je xi chjotale Cristo ma. Jméni xi tjínnele sikatío je xi chjotale Cristo ma. Jósʼin nikjaʼaitsjain tʼatsʼe kjoanda xi tjínná ndʼaibi kʼoa kao xi kʼoainá nichxin xi nroaján. A nʼiokjoan machjén nga kʼoénelee yaoná”. Kui jebi chjónangilai je ʼndíxtili kʼoa ngasin nganda kʼoatʼinlai. Ali joxi tibixkankaojin ʼmilai. Kʼianga tichobanajmío koaan chótʼajion je xi tso Marcos 10:29, 30. Tsakui nichxin koa̱nmele kʼoetʼaxo̱n je ʼndíxtino je kjoanda xi tjenkao nga chjotale Cristo maa. Kʼianga kʼoasʼin tjítʼaxo̱nle kui xi koasenkao nga skoe̱ jme kjoa xi tífaʼatojin kʼoa skoe̱ josʼin kʼoendajin. Xi ijngosani, a jekichotʼayao kao ʼndíxtino je libro Jmé kjoanni xi bakóya je Biblia kʼoa kao Kjoatsjoachale Niná. Tsa ʼmiyalee chjota nga jao libro jebi, tsí ngisa machjén nga kʼuínyalee je ʼndíxtiná.

17 Nga jekoa̱njchínga ʼndíxtino, jé xi kuitsoni tsa mele sixále Niná kʼoa tsa mai. Tsa je Jeobá nixálao jon alikui xi tsonile tsa kʼoasʼin je ʼndíxtino. Je xti machjénle nga miyole Jeobá katama (Prov. 3:1, 2). Jméni xi koa̱n sʼiain kʼiatsa ñʼai male je ʼndíxtili nga síchriantʼale je Niná. Koaan kʼoakʼuínlai nga katakjonangile yaole: “Jósʼin ʼbeña nga tíjna je Niná. Jméni xi bʼéjngo tokoan nga ñaki mandosinle Niná xi tʼatsʼan. Ánni nga kʼoasʼin sikjaʼaitsjensíña nga kjoanda tsʼanña je kjoatéxomale Jeobá”. Jon xi xijchá mao, nda tjandiaalao ʼndíxtino kʼoa tsejta katamao. Tinyakao nga katabe nga kui xi ngisa nda síkʼéjnaná nga Jeobá nixálee (Rom. 12:2). *

18. Jósʼin skénngile je xijchá je xi nʼio nda koʼnda barré.

18 Ngatsʼiaa je xi chjotale Cristo maa tjínnele nga je chjénngilee je Jeobá je xi nʼio nda koʼnda barré (Efes. 5:1; 1 Ped. 2:25). Je xijchá yaa mangóson je xi koʼnda barré kʼoa nʼio machjén nga katabe je ʼndíxtile. Machjénní nga katabándiaale je ʼndíxtile ánni nga sʼe̱sínile je kjoanichikontʼain xi tsjoá je Niná. Jon xi xijchá mao, tʼenelao yaono nga tikuindao je ʼndíxtino kʼoa tʼinyalao ánni nga tsjoake koa̱nsíni Jeobá.

^ párr. 9 Kʼiatsa mesali jchai xi tʼatsʼe jebi, chótʼajin je rebista La Atalaya xi tsʼe 1 de agosto de 2008, pájina 10 saʼnda 12.

^ párr. 12 Chótʼajin je rebista La Atalaya xi tsʼe 15 de octubre de 2009, pájina 29 saʼnda 31 ya jñani tso: “La adoración en familia es esencial para sobrevivir”.

^ párr. 17 Tsa mesali jchai, chótʼajin je rebista La Atalaya xi tsʼe 1 de febrero de 2012, pájina 18 saʼnda 21.