Ir al contenido

Ir al índice

Kiskotsenle jmeni xi tongini kitso Niná

Kiskotsenle jmeni xi tongini kitso Niná

“Likui kiskoé je kjoanisʼengi [je xi kitso Niná], tokjin kiskotsennile, kʼoa koantsjoale joni tsa kikʼáyandiaa.” (HEBREOS 11:13)

1. Jósʼin basenkaoná nga chaniyaa jkoaa jmeni xi kje ʼyajián. (Chótsenlai sén xi faʼaitʼa ibi.)

ÑÁ XI chjotaa ma chaniyaa jkoaa jmeni xi kje ʼyajián. Kʼoa jebi basenkaoná nga nikjaʼaitsjeen je kjoanda xi tichoyalee nichxin xi nroaján. Kʼoati basenkaoná nga tongini bʼendajiaan jmeni xi sʼiaan kʼoa nga kui xi ndatjín chjoéjiaan. Je Énle Jeobá xi faʼaitʼa ya Biblia kʼoatsoná nga nʼio tse kjoanda sʼe̱ná nichxin xi nroaján. Ningalani kje kʼoamajin, koaan cha̱niyaa jkoaa kʼoa kʼoakʼoé tokoán nga ñaki kuitjoson (2 Corintios 4:18).

2, 3. 1) Jósʼin koasenkaoná tsa cha̱niyaa jkoaa jme xi sʼin je Niná. 2) Jméni xi chótʼayá i̱ kjoaʼmiya jebi.

2 Tjínkʼa chjota xi kui kaníya jko̱ jmeni xi tsínkʼia kʼoakoa̱n. Tobʼelañá, jngo tsotiʼndí tsakui nichxin kui ska̱niya jko̱ nga jngo cho̱tja̱tse tíjnasonle nga tífitjen. Tonga alikuikʼia kʼoakoa̱n. Tonga koaan kui cha̱niyaa jkoaa jmeni xi ñaki kʼoakoa̱n. Tobʼelañá, je Ana, male Samuel kʼoakitsole je Jeobá nga ya koaikao ʼndíle ya ndʼianajñole Jeobá nga ya sixákao je naʼmi. Je Ana kiskaniya jko̱ nichxin kʼianga koaikao je Samuel. Ñaki kʼoakoan jmeni xi kisikjaʼaitsjen nga̱ tongini kʼoatsakʼé kon nga kʼoasʼin. Nga kui kiskaniya jko̱ kui xi tsakasenkao nga kisitjoson én xi kitso (1 Samuel 1:22). Ñá kʼoati koa̱n cha̱niyaa jkoaa jmeni xi tso Jeobá nga sʼin nga̱ ʼyañá nga sitjoson (2 Pedro 1:19-21).

3 Nkjín choʼndale Niná xi tsakatio nichxin kjoatse xi kui kiskaniya jko̱ jmeni xi tongini kitsole Niná. Jósʼin tsakinyakao nga kui kiskaniya jko̱. Jósʼin koasenkaoná ñá nga kui cha̱niyaa jkoaa nichxin nga sitjoson Jeobá jmeni xi tso. Kui chótʼayá i̱ kjoaʼmiya jebi.

KOANTAJA KJOAMAKJAINLE KʼIANGA KUI KISKANIYA JKO̱ JMENI XI SʼA KJOAʼAÍ

4. Jméni xi kiskaniya jko̱ je Abel.

4 Je Abel, jé títjon chjota xi koankjainle nga sitjoson Niná jmeni xi kitso. Bení kʼianga i̱ kitsole Jeobá je ye̱ kʼianga jetsakajngijée je Adán kao Eva: “Kontra sʼin sikatíono, ji kʼoa kao je chjoón kʼoa je ntje̱li kao je ntje̱le. Je, yaa jkui koase̱nne kʼoa ji yaa ngisjaindso̱ko̱ chi̱nengi” (Génesis 3:14, 15). Je Abel alikui be josʼin kuitjoson én jebi. Tonga nʼiojin kiskaniya je jko̱. Tsakui nichxin kui kiskonangile yaole ʼyáni xi kʼoetʼale je ye̱ kʼoa je xi koasenkao je chjotasonʼnde nga chjotatsje koa̱n ijngokʼani. Kui jebi xi nʼio tsakasenkao nga kui kiskaniya jko̱. Ñaki koankjainle nga sitjoson Niná jmeni xi kitso. Kʼianga jngo kjoatjao kitsjoatʼa je Abel ñaki nda kisasenle je Jeobá (tʼexkiai Génesis 4:3-5 * kao Hebreos 11:4).

5. Jósʼin tsakasenkao Enoc nga kui kisikjaʼaitsjen nichxin xi sʼa nroa.

5 Je Enoc kʼoati koankjainle nga sitjoson Niná jmeni xi kitso. Kʼianga tsakʼejna Enoc nʼio nkjín chjotatsʼen kisʼe kʼoa chʼaosʼin kisikʼaxki̱ Jeobá. Tsakui nichxin kui kisikjaʼaitsjen Enoc nichxin nga ñaki toje chjota xi kixi fitʼale Niná sʼe̱ (tʼexkiai Hebreos 11:5, 6). Jósʼin tsakasenkao nga kui kisikjaʼaitsjen nichxin xi sʼa nroa. Kitsjoale kjoanʼiojin kʼoa koan tsakájinkon chjota nga sikjeson Niná je chjotatsʼen (Judas 14, 15).

6. Jméni xi kiskaniya jko̱ Noé kʼianga jejaʼato Jtsínʼio.

6 Je Noé kʼoati koankjainle nga sitjoson Niná jmeni xi kitso. Kuinga tsín ya kʼiensíni kʼianga jaʼai Jtsínʼio (Hebreos 11:7). Nga nʼio kisʼele kjoamakjain, choo tsakakále Jeobá kʼianga jejaʼato Jtsínʼio (Génesis 8:20). Tonga nga jeki nichxin tikisʼengáni chjotatsʼen. Jé tsakatéxoma xi Nemrod tsakʼin kʼoa kui xi koanmele nga kontra katabatiole Niná je chjota (Génesis 10:8-12). Tonga Noé tojo taja kisʼejna kjoamakjainle. Je Noé kʼoajinti kisʼin jokisʼin Abel, kuijin kiskaniya jko̱ nichxin nga kjoaʼaxin Niná je jée kao kjoabiya. Tsakui nichxin kʼoati kiskaniya jko̱ kʼianga tjóxin je chjotaxá xi chʼaosʼin batéxoma. Ñá kʼoati koa̱n kui cha̱niyaa jkoaa nga kʼoakoa̱n, kʼoa ngisa nga jenʼio machrianle ndʼaibi (Romanos 6:23).

KISKANIYAA JKO̱ NICHXIN NGA KUITJOSON JME XI KITSO NINÁ

7. Jmé xi kiskaniya jko̱ Abrahán, Isaac kao Jacob.

7 Je Abrahán, Isaac kao Jacob kiskaniyaa jko̱ jmeni xi ndatjín sʼe̱le nga koa̱nskanni. Je Niná kʼoakitsole nga kao ntje̱le koa̱nchikontʼainni ngatsʼi chjota (Génesis 22:18; 26:4; 28:14). Kʼoati kitsole nga nʼio koa̱nnkjínya familiale, nga jngo naxinandáje koa̱n kʼoa nga nʼio naskánachon naxinandá jñani koatio (Génesis 15:5-7). Je Abrahán, Isaac kao Jacob bení nga ñaki kuitjoson jmeni xi kitsole Jeobá. Kuinga koan kiskaniyasíni jko̱ josʼin koatio nga jeya tjío ʼnde jña tsakʼinle. Jokji nga tínroa nichxin, je Jeobá tíbinyakao choʼndale nga ñaki kʼoakʼoe kon nga kʼoasʼin koatio ijngokʼani josʼin tsakatio je Adán kao Eva.

8. Jméni xi tsakasenkao Abrahán nga kisitjoson jme xi tsakʼinle kʼoa nga nʼio kisʼejna kjoamakjainle.

8 Je Abrahán kʼoa kao xi ngikʼa choʼndale Jeobá alikui tsabe josʼin kitjoson jme xi tsakʼinle nga̱ kje kʼoamajin nga kʼien. Ninga kʼoalani, kʼoasʼin kiskaniya jko̱ nga ñaki kʼoakoa̱n. Je Biblia kʼoatso nga “tokjin kiskotsennile” tonga “koantsjoale joni tsa kikʼáyandiaa” (tʼexkiai Hebreos 11:8-13). Nga kʼoakisʼin kui xi tsakasenkao Abrahán nga kisitjoson jme xi tsakʼinle kʼoa nga nʼio kisʼejna kjoamakjainle ninga kjoa jaʼatojin. Bení nga jesa kisitjoson Niná jmeni xi kitso kʼoa kuinga koankjainnile nga kʼoati sitjoson jmeni xi kitsole.

Je choʼndale Jeobá kui kiskaniya jko̱ nichxin nga toje Jeobá koatexoma ngantsjai i̱ Sonʼnde

9. Jósʼin tsakasenkao Abrahán nga ñaki koankjainle nga kuitjoson jme xi kitso je Jeobá.

9 Nga koankjainle Abrahán nga sitjoson Jeobá jmeni xi kitsole kuinga kisitjosonni ngantsjai. Tobʼelañá, kisikʼéjna naxinandá Ur kʼoa alijña naxinandá titsakʼejnaʼndeni, nga̱ bení nga nijngojin naxinandá xi kʼoéjnantsjai, nga̱ je chjota xi batéxomale alikui Jeobá síxále (Josué 24:2). Kʼoa kiskoyale nichxin nga je Jeobá koatexomale ngayeje Sonʼnde. Je Biblia kʼoatso nga je Chjotaxále Niná xi naxinandá ʼmi “xi tjínle xjáoja̱ma̱, jñale xi tijeni Niná tsakʼénda, kʼoa kisinda” (Hebreos 11:10). Je Abrahán, Abel, Enoc, Noé kao xi ngikʼa choʼndale Niná koankjainle xi tʼatsʼe kjoafaʼáya. Kʼianga kui kisikjaʼaitsjen nga ya koatio ngantsjai nichxin ya ʼndenaxó ngisa koantajasa kjoamakjainle (tʼexkiai Hebreos 11:15, 16).

10. Ánni nga nda kisʼinsíni Sara nga kui kiskaniya jko̱ josʼin sitjoson Jeobá jme xi kitsole.

10 Je Sara, chjoónle Abrahán, kʼoati koankjainle nga kuitjoson jmeni xi kitso je Jeobá. Je Jeobá i kitsole Abrahán: “Kʼoasʼian nga jngo ʼndí xi tsi katasʼele; sichikontʼainña kʼoa nkjín naxinandáyʼai xi ya kjuinroani; kʼoa nkjín rey xi ya kjuinroani xi koatexomale naxinandá” (Génesis 17:16). Ninga jeñokan kao te nóle Sara nga kʼia kʼoa tsínle xti, kui kiskaniya jko̱ nichxin nga sʼe̱le ʼndí xi kitsole Jeobá. Kʼoa kʼoajin tikiskaniya jko̱ nga jngo naxinandáje koa̱n je xtile ʼndíle (Hebreos 11:11, 12). Nga kʼoakisʼin ngisa koantajasa kjoamakjainle. Kʼoa tojokjoan kitso je Jeobá jngo ʼndí kisʼele Sara, xi Isaac tsakʼin. Nga jekisʼele ʼndí jebi kʼoajin tikui xi tsakasenkao nga ñaki koankjainnile nga kuitjoson jmesani xi kitso je Jeobá. Tsa kʼoati sʼin cha̱niyaa jkoaa ñá jmeni xi tso Jeobá nga sʼin nichxin xi nroaján kʼoati koa̱ntajasa kjoamakjainná.

TOSI TONDA KUI KISIKJAʼAITSJEN KJOANDA XI KʼOAILE

11, 12. Ánni nga sa tsjoake sa tsjoake koanni Jeobá je Moisés.

11 Je Moisés kʼoati ñaki koankjainle nga kuitjoson jme xi kitso Jeobá. Ninga tile rey koan ya Egipto, je xi ñaki xijchále koan chjota hebreoní, kʼoa tsakakóyale xi tʼatsʼe Jeobá. Tsakʼéyanajmíle nga kʼoakitso Jeobá nga sikatíondaí je chjota hebreo nga kʼoasʼin choʼnda kjima ya Egipto kʼoa nga jngo ʼnde xi naskánachon tsjoále nga ya sijchá yaole (Génesis 13:14, 15; Éxodo 2:5-10). Kʼianga kui kisikjaʼaitsjen Moisés jme xi kitso Jeobá sa nʼio sa nʼio koantsjoake kʼoa saʼnda tsín koanmele nga nyiná koa̱n kʼoa nga tse nganʼio sʼe̱le.

12 Je Biblia itso xi tʼatsʼe Moisés: “Kui nga koankjainle Moisés, kʼia nga jejchínga, koankaile nga kʼoatsakʼinle tile tsotile Faraón. Tosa tsakjaʼájin nga tsakjaʼá kjoañʼai kao chjotale Niná, nga̱ likui tsakjaʼájin nga koanmekon kjoatsjoale jée xi tofaʼato. Kiskosonnile nga ngisa chjíle kjoa nga kinokjoaʼaonnile tʼatsʼe Cristo kaoni tsa je kjoanyiná xi tsʼe ya Egipto, nga̱ kiskoya je chjíle Niná” (Hebreos 11:24-26).

13. Jósʼin tsakasenkao Moisés nga kui kisikjaʼaitsjen jme xi kitso je Jeobá.

13 Je Moisés nʼiojin kisikjaʼaitsjen nga kʼoakitso Jeobá nga sikatíondaí je chjota israelita. Tojosʼin koankjainle je choʼndale Niná xi ngikʼa, je Moisés kʼoati koankjainle nga kjoaʼaxin Jeobá je kjoabiya (Job 14:14, 15; Hebreos 11:17-19). Nga kui kisikjaʼaitsjen jmeni xi kitso Jeobá koanjinle nga nʼio tsjoakená je Jeobá. Jebi kui xi tsakasenkao nga ngisa tsjoake koan Jeobá kʼoa nga ngisa koantajasa kjoamakjainle. Kʼoati kui tsakasenkao nga ñaki kixi kitʼanile jokji tse tsakʼejna (Deuteronomio 6:4, 5). Saʼnda tsín kitsokjonle faraón nga mele sikʼien. Bení nga tse kjoanda tsjoále Jeobá nga koa̱nskanni (Éxodo 10:28, 29).

CHA̱NIYAI JKUI JME XI SʼIN JE CHJOTAXÁLE NINÁ

A fiya jkui kʼianga kʼoasʼiain jmeni xi tongini kitso Jeobá (Chótsenlai párrafo 15)

14. Jméni xi kaníya kʼa jko̱ je chjota.

14 Nkjín chjota xi kui síkjaʼaitsjen nichxin xi nroaján kʼoa kui kaníya jko̱ jmeni xi tsín kʼoakoa̱n. Tobʼelañá, je xi choa tao̱n tjínle kui kaníya jko̱ nga kuicho nichxin nga nyiná koa̱n kʼoa nga tsín tijme xi sikjaojinni. Tonga ya Biblia kʼoatso nga je sonʼnde xi tiyosoán ndʼaibi sʼe̱ntsjainá je kjoa kʼoa sʼeená kjoañʼai (Salmo 90:10). Kʼoati tjío xi kui kaníya jko̱ nga jngo chjotaxá sonʼnde kʼoendajin je kjoa xi tjín sonʼnde. Tonga ya Biblia kʼoatso nga toje Chjotaxále Niná xi koa̱nle kʼoendajin kjoa xi tjín (Daniel 2:44). Kʼoa nʼio nkjín xi kʼoasʼin síkjaʼaitsjen nga tsín sikjeson Niná je sonʼnde. Tonga ya Biblia kʼoatso nga sikjeson (Sofonías 1:18; 1 Juan 2:15-17). Je chjota xi kui kaníya jko̱ jmeni xi tsín ya Biblia faʼaitʼa to chʼaojinni sa̱tío kon.

15. 1) Ánni nga ndatjínsíni nga kui chaniyaa jkoaa jmeni xi tso Niná tʼatsʼe nichxin xi nroaján. 2) Jngola koya kʼoasi jmeni xi ñaki nʼio meli nga katabitjoson.

15 Jetongini kʼoatítsoná Jeobá nga naskánakoa̱nchon nichxin xi nroaján. Kʼiatsa kui si̱kjaʼaitsjeen, tsjoa sa̱tío tokoán kʼoa koasenkaoná nga tosi tonda si̱xálee je Jeobá. A fiya jkui nga jekʼoatinʼiai jmeni xi tongini títso Niná, ni ya ngʼajmi kʼuín kʼoa ni i̱ Sonʼnde kuijnai. Kʼiatsa i̱ tjínli kjoachoya i̱ Sonʼnde, cha̱niyai jkui kʼianga tinixái kao miyoli nga naskákatamachon je Sonʼnde. Xá jebi jé koandiaale chjota xi koa̱nndosinle xi tʼatsi. Ngatsʼi je chjota xi ya koatio tsjoake koa̱n je Jeobá joni tsa ji. Tsjoa sʼe̱ tokuin nga koa̱n kʼoasʼiain jmeni xi mali nʼiai kʼianga kuisenkoai je xi ngikʼa kʼoa nga chʼa̱sjengʼai je Jeobá. Kʼoa nga jekjoaʼáyale je kʼien, tsakui nichxin kuisenkoai nga katabe je Jeobá (Juan 17:3; Hechos 24:15). Kʼianga kui chaniyaa jkoaa, ʼyañá nga kui tinikjaʼaitsjeen jmeni xi ñaki kuitjoson nga̱ yaa Biblia faʼaitʼa (Isaías 11:9; 25:8; 33:24; 35:5-7; 65:22).

TINÓKJOAKAONAJMÍNI XI KJAʼAÍ JMENI XI CHOYALAI

16, 17. Ánni nga ndatjínsíni nga kui nokjoañá jmeni xi tso Niná tʼatsʼe nichxin xi nroaján.

16 Kʼiatsa kui kuinókjoakaoñá je ndsʼee xi ngikʼa jmeni xi mená sʼiaan ya Sonʼndenaxó, ngisa nda koaiya jkoaa nga kʼoakoa̱n. Ninga tsínkjoan ñaki ʼyaa jmeni xi sʼiaan ya Sonʼndenaxó, tonga jao koya josʼin basenkaoná nga kui chjakaoñá xíngiaa. Xi títjon, kuinga ñaki makjainná jmeni xi tongini títsoná je Jeobá. Xi majaoni, kuinga bʼainganʼiolee xíngiaa nga ñaki kixi katafitʼale Jeobá ninga kjoa tjínle. Je pastro Pablo kʼoa kao chjotale Cristo xi ya tsʼe Roma kʼoakisʼin (Romanos 1:11, 12).

17 Kʼianga kui nikjaʼaitsjeen jmeni xi títsoná Jeobá tʼatsʼe nichxin xi nroaján, basenkaoná nga tsín nanda kui nikjaʼaitsjeen je kjoa xi sʼená. Ñandia kʼianga nʼio tísíkjaojin je Pedro i kitso: “Jinjin jekinikatuíjin ngayije, kʼoa jejinroatʼalaijin. Jméni tsokʼoa xi sʼe̱najin”. Je Jesús mele kʼianga je Pedro kao xi ngikʼa chjotale nga kui sikjaʼaitsjen je kjoanda xi sʼe̱le kʼoa kuinga i̱ kitsosínile: “Kʼia nga je ʼndíle chjota kʼoéjnason yáxilele kjoajeyale, kʼoati jon kuiyoson tejao yáxile, nga koatexomalao je tejao ntje̱le Israel. Toʼyanibe xi tʼatsʼe jaʼaínna kisikʼéjna ndʼiale, axo ndsʼe̱, axo ndichja, axo nʼaile, axo na̱le, axo chjoónle, axo ʼndíxti, axo nangi, ngijngo siento kʼoatjín kʼoaile, kʼoa sʼeele kjoatjao xi kjoabijnachon ngantsjai” (Mateo 19:27-29). Je Pedro kao xi ngikʼa chjotale Cristo koan kui kiskaniya jko̱ nga koatexomakao Jesús ya ngʼajmi kʼoa nga kuinyakao chjota nga chjotatsje katama.

18. Ánni nga ndatjínsíni nga kui cha̱niyaa jkoaa nichxin nga sitjoson je Niná jmeni xi kitso.

18 Kjoaʼmiya jebi kui kabakóyaná jmeni xi kisʼin kʼa je choʼndale Niná nga kui kiskaniya jko̱ jmeni xi kisitaja kjoamakjainle. Je Abel kui kiskaniya jko̱ jmeni xi tongini kitso Niná. Kʼoa nga koankjainle jmeni xi kitso Jeobá, je Jeobá nʼio tsjoa kisʼele xi tʼatsʼe. Je Abrahán kui kiskaniya jko̱ kʼianga kuitjoson jmeni xi kitso je Jeobá kʼianga kinchja̱ni tʼatsʼe jngo ntje̱ (Génesis 3:15). Kʼoa xi totʼatsʼe jebi kisitjosonle Niná ninga kjoa jaʼatojin. Je Moisés kui kisikjaʼaitsjen je kjoanda xi kitsole Niná nga tsjoále kʼoa kui xi tsakasenkao nga tsjoake koan kʼoa nga kixi kitʼale (Hebreos 11:26). Kʼiatsa kʼoati kui cha̱niyaa jkoaa nichxin nga sitjoson jmeni xi títso je Jeobá, ngisa nʼiosa tsjoacha koaan kʼoa ngisa nʼiosa sʼe̱jna kjoamakjainná. Je kjoaʼmiya xi fisani, ijngo koya jchaa jmeni xi koa̱n cha̱niyaa jkoaa.

^ párr. 4 Génesis 4:3-5: “Kʼoa nga jeki nichxin, je Caín jaʼaikao kʼa je tsojmi xi koanjchále ya jinnangi nga kitsjoatʼale je Jeobá. Tonga je Abel, kui jaʼaikao kʼa je ʼndítjonle je cho̱ntjele kʼoa kao xínéle. Ninga kisasenle Jeobá xi tʼatsʼe Abel kʼoa kao jmeni xi kitsjoatʼa, alikui kisasenle xi tʼatsʼe Caín kʼoa kao xi kitsjoatʼa. Kʼoa je Caín síxkónkji koanjtile kʼoa chʼao kisʼele”.