Ir al contenido

Ir al índice

Si̱kjaʼaitsjenjiaan nga chotʼayá xi tʼatsʼe Niná

Si̱kjaʼaitsjenjiaan nga chotʼayá xi tʼatsʼe Niná

“Chótʼayakoai je kjoabi, tokui xá tʼiain, jméni nga skoe̱síni ngatsʼi josʼin nga ʼmitítjuin.” (1 TIMOTEO 4:15)

KJOAJNDA 22, 52

1, 2. Ánni nga tsín mangósonsíñá kao je cho̱.

ÑÁ XI chjota maa alikui mangósoán kao je cho̱. Tobʼelañá, maná nokjoaa, maná chjiaa, bʼexkiaa kʼoa machoyaná jmeni xi tso je chjota. Kʼoati maná bʼetsʼoaa kʼoa maná jndalee je Jeobá. Je chjota científico kje machoyajinle ánni nga kʼoasʼin síxáni je xokoajkoaa.

2 Je Jeobá jngo kjoanda kitsjoaná nga maná nokjoaa kʼoa kui xi tsín mangósoán kao je cho̱ (Salmo 139:14; Apocalipsis 4:11). Je Niná ijngo kjoanda kitsjoaná nga kʼoasʼin sénle kisikʼaná, kʼoa kuinga ma ñá chjoéjinsíñá jmeni xi mena sʼiaan (Génesis 1:27). Nga maná nokjoaa, ñá xi kuixónñá tsa kʼoasʼin si̱chjén kjoanda jebi nga kuinókjoañá xi tʼatsʼe Jeobá kʼoa nga si̱xálee.

3. Jméni kjoanda xi títsjoáná je Jeobá kʼianga koa̱nná kui chjoéjiaan xi ndatjín.

3 Je Jeobá kui xá tsakájnani je Biblia nga ya kʼoatsoná josʼin chʼa̱sjengʼaa kʼoa si̱xálee. Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, je Biblia tsʼato jao jmi kaoni jin siento én jekinikʼatoya, tjín én jña jekinikʼatoya ngakjijngo kʼoa tjín jñani tosʼa choa kinikʼatoya. Kʼianga bʼexkiaa je Biblia kʼoa nga nikjaʼaitsjenjiaan jmeni xi tso, kʼoasʼin nikjaʼaitsjeen josʼin síkjaʼaitsjen je Jeobá (Salmo 40:5; 92:5; 139:17). Kʼoa tsa kʼoasʼin si̱kjaʼaitsjeen josʼin síkjaʼaitsjen je Jeobá koaanná nga kui chjoéjiaan xi ndatjín kʼoa kuiyoñá ngantsjai nichxin (tʼexkiai 2 Timoteo 3:14-17).

4. 1) Jósʼin tsoyanile nga nikjaʼaitsjenjiaan. 2) Jméni xi chótʼayá i̱ kjoaʼmiya jebi.

4 Kʼianga nikjaʼaitsjenjiaan, kui xi tsonile, nga tsínla kjaʼaí kjoa cha̱niyaa jkoaa kʼoa nga nʼiokjoan nda si̱kjaʼaitsjeen tʼatsʼe jngo kjoa (Salmo 77:12; Proverbios 24:1, 2). Nʼio machjén nga chʼa̱sjeʼaa nichxinná nga si̱kjaʼaitsjeen jmeni xi chotʼayá xi tʼatsʼe Jeobá kao Jesús (Juan 17:3). I̱ kjoaʼmiya jebi kui kuitsoyaná tʼatsʼe jebi: “Jméni xi koasenkaoná nga koa̱nná si̱kjaʼaitsjenjiaan. Jméni xi koa̱n si̱kjaʼaitsjenjiaan. Jméni xi koa̱n sʼiaan nga kjitʼa si̱kjaʼaitsjenjiaan”.

JMÉNI XI KOASENKAONÁ NGA KOA̱NNÁ SI̱KJAʼAITSJENJIAAN

5, 6. Jméni xi koasenkaoná nga tsín cha̱jinná jme xi tibʼexkiaa kʼoa nga ngisa nda katamajinná.

5 Tjín jmeni xi saʼnda tsín machjén nga nikjaʼaitsjen kjoanla kʼianga kʼoanʼia. Tobʼelañá, nga chjenjtá, nga bitsomaa kʼoa nga biyosonlee bicicleta. A kʼoati ma kʼianga bʼexkiaa. Mai. Tobʼelañá, tsa tjín xi tibʼexkiaa tochale kjaʼaí kjoa tinikjaʼaitsjen kaoñá. Jméni xi sʼiaan nga tsín kʼoakatamaa. Cha̱niyaa jkoaa jmeni xi tibʼexkiaa kʼoa si̱kjaʼaitsjeen josʼin tsoyanile. Kʼoa nga jekabʼexkiaa jngo párrafo, chjónangilee yaoná: “Jméni xi bakóyana je xi kabʼexkia. A ñaki nda kjimajinna”.

6 ʼNdele nga totichotsenlee jmeni xi tibʼexkiaa, tongisa nda nga ñaki kuinókjoaa nga kʼoéxkiaa. Je chjota científico kʼoatso nga tsín chajinná jmeni xi tibʼexkiaa kʼianga kʼoanʼia. Kʼoa bení je Jeobá xi tʼatsʼe jebi nga̱ jé kisindaná. Kʼoa kuinga kʼoakitsosínile je Josué nga to “chéché” kʼoexkia je kjoatéxoma, xi tsonile, nga sikjan tsʼoa nga kʼoexkia (tʼexkiai Josué 1:8). * Kʼiatsa ñá xi kʼoasʼiaan nga kʼoéxkiaa je Biblia, kui xi koasenkaoná nga tsínla xin si̱kjaʼaitsjeen kʼoa nga tsín cha̱jinná jmeni xi tibʼexkiaa.

7. Jñáni kʼoa kʼiáni nga koa̱n si̱kjaʼaitsjenjiaan. (Chótsenlai sén xi fitsʼiani kjoaʼmiya jebi.)

7 Sakʼoaa ñʼai maná nga chaniyaa jkoaa kʼoa nga nikjaʼaitsjenjiaan jmeni xi tichotʼayá. Tsakui nichxin jekabijtaná kʼoa tsa tsín jñá chon jñani tijnaa. Kuinga machjénsíni nga ya kuiyoaa jñani toñá tijnaa ánni nga koa̱n si̱kjaʼaitsjenjinsíñá kʼoa nga tsínla jme xi kjaʼaí tinikjaʼaitsjeen. Tobʼelañá, je David kʼiaa nga njio kisikjaʼaitsjenjin (Salmo 63:6). Kʼoa je Jesús kʼoati ya ki jñani jñá chon nga kisikjaʼaitsjenjin kʼoa nga tsakʼétsʼoa (Lucas 6:12).

JMÉNI XI KOA̱N SI̱KJAʼAITSJENJIAAN

8. 1) Jméni xi koa̱n si̱kjaʼaitsjenjiaan. 2) Jósʼele je Jeobá kʼianga nokjoakaoñá chjota xi tʼatsʼe.

8 Ali tsa tokuijin xi koa̱n si̱kjaʼaitsjenjiaan jmeni xi bʼexkiaa ya Biblia. Tobʼelañá, kʼianga chotsenlee jmeni xi kisinda je Niná koaan i̱ kuixoán: “Jméni xi bakóyana jebi xi tʼatsʼe Jeobá”. Tsa kʼoasʼiaan, kʼoétsʼoajinlee je Jeobá nga kʼoailee kjoanda. Kʼoa tsa chjota tiyokoaa, koaan kʼoéyanajmílee jotjío je tokoán (Salmo 104:24; Hechos 14:17). Je Jeobá kotsenná kʼoa tsjoa sʼele kʼianga nikjaʼaitsjeen xi tʼatsʼe, nga bʼetsʼoalee kʼoa nga kʼoaʼmilee chjota xi tʼatsʼe. Je Biblia itso: “Jngo libro kichji ya ngixko̱n jñani kisʼetʼa jaʼaínle je xi kʼoasʼin tjíotsokjónke Jeobá kʼoa xi kʼoasʼin síkjaʼaitsjenjin je jaʼaínle” (Malaquías 3:16).

A nikjaʼaitsjenjinní jósʼin koa̱n kuisenkoai je xi ʼmiyalai Biblia (Chótsenlai párrafo 9)

9. 1) Jméni xi kitsole Pablo je Timoteo. 2) Jméni xi koa̱n si̱kjaʼaitsjenjiaan kʼianga kjesa mangínkʼinyasonjián kʼoa nga kjesa mangínkʼaijián estudio.

9 Je pastro Pablo kʼoakitsole je Timoteo nga katasíkjaʼaitsjenjin josʼin kʼoetʼale je xi kjaʼaí chjota jmeni xi tso, jmeni xi sʼín kʼoa jmeni xi bakóya (tʼexkiai 1 Timoteo 4:12-16). Kʼoati koa̱n kui si̱kjaʼaitsjeen tsanda ñá. Tobʼelañá, kʼianga chotʼayá jme xi kʼuínyalee je chjota nga kʼoee estudio, koaan si̱kjaʼaitsjenjiaan. Koaan si̱kjaʼaitsjeen jmeni xi chjónangilee kʼoa tsa jngo choa̱ kʼoéjnalee je xi koasenkao ánni nga miyole Niná katamasíni. Kʼiatsa kʼoasʼiaan, koasenkaoná nga nʼio sʼe̱jna kjoamakjainná kʼoa nga ñaki kao kjoatsjoa kʼuínyaa. Kʼoati machjén nga si̱kjaʼaitsjenjiaan nga kjesa mangínkʼinyasonjián (tʼexkiai Esdras 7:10). * Koaan tsa jngo kapítulo kʼoéxkiaa je libro xi tsʼe Hechos kʼoa tsa maije̱ koaan si̱kjaʼaitsjenjiaan je bersíkulo xi kʼoéxkiaa kʼoa tsakuije̱ je xo̱n xi koájnaa. Jebi koasenkaoná nga ñaki kao kjoatsjoa kʼuínyaa (2 Timoteo 1:6). Kʼoati ndatjín nga nikjaʼaitsjeen jmeni xi machjénle je chjota ya ʼndená kʼoa jmeni xi koa̱n kʼuínlee nga katamandosinle Énle Niná. Kʼoa kʼoasʼin nga ngisa nda koa̱nná si̱chjén je Biblia kʼianga ʼmiyasoán (1 Corintios 2:4).

10. Jmésani xi koa̱n si̱kjaʼaitsjenjiaan.

10 Jmésani xi koa̱n si̱kjaʼaitsjenjiaan. Kʼiatsa bʼetʼaxoaan jmeni xi faʼa ya kjoajtínná kao kjoajtíntsená, chʼa̱sjeʼaa nichxin nga ijngokʼa chótʼayajiaan. Kʼoa chjónangilee yaoná: “Jméni xi koanchoyana xi tʼatsʼe Biblia kʼoa kao tʼatsʼe naxinandále Niná”. Kʼoati koa̱n si̱kjaʼaitsjeen jmeni xi bʼexkiaa ya Xo̱n xi Bájinkonná kʼoa kao ¡Despertad! kʼoa kao je xo̱n xi bitjo ya kjoajtíntsená. Kʼoa tsakui bʼexkiaa tʼatsʼe jngo ndsʼee xi faʼaitʼa je Anuario, si̱kjaʼaitsjeen jmeni xi koantʼain ánni nga jtsaojinsíni ni̱ma̱ná. Kʼianga bʼexkiaa je xo̱n xi bʼasje naxinandále Niná, koaan kjoándiaangilee jmeni xi tínchja̱ni kʼoa tsa maije̱ kʼoétʼaa én ya ndaile párrafo. Jmeni xi ya kʼoétʼaa koa̱nchjénná tsa jngo kjoanokjoaya kuitjá, tsa jngo ndsʼee si̱xatʼaa kʼoa tsa jngo chjota xi mandosinle Biblia si̱xatʼaa. Kʼianga nikjaʼaitsjenjiaan, nʼio machjén nga chʼa̱sjeʼaa nichxinná ánni nga ska̱jinsíni ni̱ma̱ná kʼoa nga kʼoailee kjoanda je Jeobá.

SI̱KJAʼAITSJENJIAAN NGA NYAON NYAON JMENI XI BʼEXKIAA YA BIBLIA

11. Jméni xi ngisa nʼio chjíle nga si̱kjaʼaitsjenjiaan, kʼoa ánni. (Chótsenlai nota.)

11 Je xi ngisa nʼio machjén nga si̱kjaʼaitsjenjiaan kui xi tso je Biblia. Tobʼelañá, tsa tsín titjóʼndeniná nga Biblia sʼe̱ná, jósʼiaan. * Ninga tjóʼaná Biblia, alikui koa̱nle chjota kjoaʼaxinjin kjoafaʼaitsjenná jmeni xi jeya tsakinyaa, jolani tsa testole Biblia kʼoa kao kjoajnda xi jekoanná xi tsʼe Niná (Hechos 16:25). Je Jeobá tsjoáná nganʼiotsjele nga kjoaʼaítsjenná jmeni xi jekoanná kʼoa koasenkaoná nga kixi koaan (Juan 14:26).

12. Jméni xi koasenkaoná nga nyaon nyaon kʼoéxkiaa je Biblia.

12 Jméni xi koasenkaoná nga nyaon nyaon kʼoéxkiaa je Biblia. Jngola koya jchaa jmeni xi koa̱n sʼiaan. Koaan jngo jao nichxin chjoéjiaan kʼianga jngo xomana nga kʼoéxkiaa jñani maxkia Biblia xi tsʼe Skuela xi síchjine choʼndale Niná kʼoa si̱kjaʼaitsjenjiaan jmeni xi tibʼexkiaa. Kʼoa nga kjaʼaí nichxin koaan kʼoéxkia choaa je Evangelio xi tsʼe Mateo, Marcos, Lucas kao Juan kʼoa si̱kjaʼaitsjeen jmeni xi kisʼin je Jesús kʼoa jmeni xi kitsoya (Romanos 10:17; Hebreos 12:2; 1 Pedro 2:21). Kʼoa nga nda koa̱njinná koaan si̱chjén je xo̱n xi kjioná jolani tsa je libro El hombre más grande jñani kʼoatso jmeni xi kisʼin je Jesús (Juan 14:6).

ÁNNI NGA NʼIO CHJÍSÍNILE NGA NIKJAʼAITSJENJIAAN

13, 14. 1) Ánni nga nʼio chjísínile nga nikjaʼaitsjenjiaan xi tʼatsʼe Jeobá kao Jesús. 2) Jméni xi sʼiaan kʼiatsa si̱kjaʼaitsjenjiaan tʼatsʼe Jeobá kao Jesús.

13 Kʼiatsa ni̱kjaʼaitsjenjiaan xi tʼatsʼe Jeobá kao Jesús koasenkaoná nga sʼe̱ná kjoafaʼaitsjen kʼoa nga nʼio sʼe̱jna kjoamakjainná (Hebreos 5:14; 6:1). Kʼiatsa tsín nanda si̱kjaʼaitsjeen xi tʼatsʼe Jeobá, tobijbijin koa̱nkjinlee kʼoa tsakui nichxin saʼnda tsín timiyoná koa̱nni (Hebreos 2:1; 3:12). Je Jesús kʼoakitso kʼiatsa ñá xi tsín chʼa̱ʼén jmeni xi bʼexkiaa ya Biblia “je kjoanikjaojin kao kjoanyiná kao kjoatsjoa xi tsʼe sonʼnde” sikjinná xi tʼatsʼe Jeobá (Lucas 8:14, 15).

14 Kuinga nʼio machjénsíni nga si̱kjaʼaitsjenjiaan ngantsjai jmeni xi tso Biblia kʼoa nga ngisasa nda kataʼyaa je Jeobá kʼianga nyaon nyaon. Kui xi koasenkaoná nga tosi tonda kʼoénelee yaoná nga chjénngilee jokjoan (2 Corintios 3:18). Kʼiatsa kʼoénelee yaoná, kuiyoñá tokʼia saʼndani kʼoa tosi tonda jchaa jokjoan Niná (Eclesiastés 3:11).

15, 16. 1) Jósʼin basenkaoná nga nikjaʼaitsjenjiaan xi tʼatsʼe Jeobá kao Jesús. 2) Ánni nga sakʼoa ñʼai masíniná nga niʼaa kʼianga nikjaʼaitsjenjiaan. 3) Ánni nga nʼio chjísínile nga kʼoénelee yaoná nga si̱kjaʼaitsjenjiaan.

15 Kʼianga nikjaʼaitsjenjiaan xi tʼatsʼe Jeobá kao Jesús kui xi basenkaoná nga tosi tonda kao kjoatsjoa nixálee je Jeobá. Kʼianga kʼoanʼia, kʼoati sʼele kjoatsjoa jebi je ndsʼee kʼoa kao chjota xi ʼmiyalee. Kʼoa nga nikjaʼaitsjenjiaan jmeni xi kisʼin je Jeobá nga kisikasén je ʼNdíle nga kʼienntjainá, yaa ʼyañá nga nʼio chjíle nga miyole Niná katamaa (Romanos 3:24; Santiago 4:8). Jngo ndsʼee xi ya Sudáfrica tsʼe xi Mark ʼmi xi jan nó nga ndoyá tsakʼejnaʼya xi totʼatsʼe nga kixi kitʼale Jeobá kʼoatso kʼianga nikjaʼaitsjenjiaan kjin fi kjoafaʼaitsjenná. Kʼianga nʼiosa síkjaʼaitsjen ndsʼee jebi, ngisa tsesa xi be xi tʼatsʼe Jeobá. Kʼianga tínroajen kon kʼoa tsa jme xi síkjáojin, bʼéxkiaa je Biblia kʼoa xijema síkjaʼaitsjeen jmeni xi kabʼéxkia kʼoa kui xi basenkao.

16 Tsakui nichxin ñʼai maná nga niʼaa kʼianga nikjaʼaitsjenjiaan jmeni xi tso Biblia. Kui kʼoamani nga kʼoasikji tsojmi tjín sonʼnde xi tokuila kuenta nʼia. Jngo ndsʼee xi África tsʼe xi Patrick ʼmi kʼoatso nga nʼio tse xá sʼín bʼajnda nichxin. Kʼoa sakʼoaa sʼele kjoa xi ngisa nʼio makjáojinle. Jméni xi sʼín ndsʼee nga kʼoama. Jé Jeobá títjon bʼéyanajmíle jmeni xi síkjáojin, nga kʼoasʼín nyʼán sʼe kon kʼoa ma síkjaʼaitsjenjin. Ninga ngisa tse nichxin síkʼaya nga kʼoasʼín, ngisa machriantʼasale je Jeobá. Kʼoa ngisa choa ñʼai male nga majinle jmeni xi bakóya Niná ya Biblia (Salmo 94:19). Tojosʼin tiʼyaa, kʼianga bʼexkiaa je Biblia kʼoa nga nyaon nyaon nikjaʼaitsjenjiaan jmeni xi bʼexkiaa nʼio nkjín koya josʼin basenkaoná. Kʼoa nʼio tse kjoanda tjenkao nga kʼoanʼia (Hechos 17:11).

JÓSʼIN CHʼA̱SJEʼAA NICHXINNÁ NGA SI̱KJAʼAITSJENJIAAN

17. Jóchon nga nikjaʼaitsjenjin ji.

17 Tjínkʼa xi tanjio bʼéxkia je Biblia, síkjaʼaitsjenjin kʼoa bʼétsʼoa. Kʼoa tjínkʼa xi kʼia bʼéxkia nga tjíosíkjáya kʼianga nyisen. Kʼoa tsakui nichxin tjínkʼa xi kʼia bʼéxkia nga jemaxon kʼoa tsa kʼiaje̱ nga jekjoáyofe. Kʼoa tjínkʼa xi bʼéxkia choa nga tanjio kʼoa xijema tibʼéxkiaa choangáni nga manjio (Josué 1:8). Tojme orani nga kʼoéxkiaa je Biblia, tjínnele nga si̱ʼaa nga nyaon nyaon kʼianga kʼoéxkiaa kʼoa nga si̱kjaʼaitsjenjiaan jmeni xi bʼexkiaa (Efesios 5:15, 16).

18. Jméni xi tongini tsole je Jeobá ʼyani xi síkjaʼaitsjenjin jmeni xi tso Biblia kʼoa xi bʼénele yaole nga sítjoson.

18 Je Jeobá sichikontʼain je xi síkjaʼaitsjenjin jmeni xi tso Biblia kʼoa je xi bʼénele yaole nga sítjoson (tʼexkiai Salmo 1:1-3). * Je Jesús kʼoakitso kʼianga ʼyani xi nrʼoé kʼoa sítjoson jmeni xi tso Biblia nʼio tsjoa tjíole (Lucas 11:28). Kʼiatsa nyaon nyaon si̱kjaʼaitsjenjiaan jmeni xi tso Biblia koaan kʼoasʼin kjuinkoaa yaoná josʼin nga mele je Jeobá kʼoa jé kuitjongʼa. Kʼoa je Niná nʼio nda sikatíoná ndʼaibi kʼoa nichxin xi nroaján tsjoáná kjoabijnachon xi tsínkʼia fetʼa ya ʼndenaxó (Santiago 1:25; Apocalipsis 1:3).

^ párr. 6 Josué 1:8: “Je xo̱n kjoatéxoma jebi tjínneli nga ntsjaintsjai kʼoéxkiai. Kʼoa nichxin kao nitje̱n tjínneli chéché kʼoéxkiai, ánni nga nda si̱tjosonsíni ngayeje xi tjítʼa. Tsa kʼoasʼiain nda kuitjo tojmeni xi sʼiain kʼoa ñaki nda sʼiain”.

^ párr. 9 Esdras 7:10: “Je Esdras tsakʼéjnandaa je ni̱ma̱le nga kiskotʼajin je kjoatéxomale Jeobá kʼoa nga sitjoson jmeni xi tso, kʼoa nga koakoya ya Israel jotjínni kjoatéxoma”.

^ párr. 11 Chótʼai je kjoaʼmiya xi “Nuestra lucha para mantenernos espiritualmente fuertes” ʼmi, xi faʼaitʼa je rebista La Atalaya xi tsʼe 1 de diciembre de 2006.

^ párr. 18 Salmo 1:1-3: “Tsjoa tjínle je chjota xi tsín kʼoasʼin fikao yaole jotso kjoafaʼaitsjenle je chjotatsʼen, kʼoa xi tsín ya basenya je ndiaale chjotajée, kʼoa xi tsín ya bʼejnason jñani batio je chjota xi sinʼa. Tosa kui tsjoake je kjoatéxomale Jeobá, kʼoa chéché bʼéxkia nichxin kao nitje̱n. Kʼoa ñaki yaa koa̱nngóson jngo yá xi ya sénndai ya xo̱ngánandá, xi bale to kʼianga bichóka cha̱nle kʼoa xi tsín xí xka̱le, kʼoa tojmeni xi sʼin nda kuichotsjoá”.