KJOAʼMIYA XI CHOTʼAYA 14
A nda tinitjosoán je xá xi kjinená nga ʼmiyasoán
“Tinókjoayai tʼatsʼe Niná, tijngui xáli” (2 TIM. 4:5).
KJOAJNDA 57 Kʼuínyalee ngatsʼi chjota
XI TÍNCHJA̱NI *
Kʼianga jejaʼáyanile je Jesús, kʼoakitsole je chjotatjenngile nga katatsoyason kʼoa nga chjotatjenngile katasíkao je chjota (chótsenlai párrafo 1)
1. Jméni xi mená nga sʼiaan xi choʼndale Niná maa, kʼoa ánni (chótsenlai sén xi faʼaitʼa ya portada).
JE Jesús i kitsole je chjotatjenngile: “Kuinga tangínsíño, kʼoa chjotana tikao je chjota xi tjín ngakjijnda naxinandá” (Mat. 28:19, TNM). Ngatsʼiaa xi choʼndale Niná maa mená nga nda si̱tjosoán je xá xi tíbánená je Niná (2 Tim. 4:5). Nga̱ kui je xi ngisasa tjínle kjoandosin, xi ngisa chjíle kʼoa xi ngisa maxátíyale. Tonga sakʼoaa ñʼai maná nga kʼoasʼin nixálee Niná josʼin mená tsakai.
2. Ánni nga sakʼoa ñʼai maniná nga bitjosonná je xá xi kjinená nga ʼmiyasoán.
2 Tjínsa jmeni xi tse nganʼio fáʼaná kʼoa xi tse nichxin nikʼayalee. Tsakui nichxin nkjín ora nixá nga jngo nichxin kʼianga bijnyiʼá je familianá. Kʼoa tsa jmesa xá xi kjinená kao familianá, tsa chʼin bʼetʼaná, tsa depresión tjínná kʼoa tsakuije̱ nga jekjimajchíngaa. Jméni xi sʼiaan nga chókjoajinná kjoa jebi kʼoa nga tosi tonda kʼuínyasoán.
3. Jmé xi bakóyaná jokitso je Jesús tojosʼin faʼaitʼa ya Mateo 13:23.
3 Alikui si̱kinroajeen tokoán kʼiatsa tsín kʼoamaná nga tse nichxin nikʼayalee nga nixálee je Jeobá. Je Jesús be nga tsín tongóson kji bichó nganʼioná ngatsʼiaa kʼoa nga tsín kʼoakoa̱nná nga ngóson kji tse nichxin si̱kʼayaa nga kʼuínyasoán je énnda chjotse (tʼexkiai Mateo 13:23). * Tonga je Jeobá nʼio bechjí jokji bʼenelee yaoná nga nixálee (Heb. 6:10-12). Xi ijngosani, tsakui nichxin kʼoasʼin nikjaʼaitsjeen nga koa̱nná nga ngisa tse si̱xálee Niná. I̱ kjoaʼmiya jebi kui jchaa jméni xi koa̱n sʼiaan nga kui títjon si̱kʼéjnaa nga ʼmiyasoán, nga tokoa̱nniná josʼin tiyoaa, nga ngisa nda koakoyasoán kʼoa nga ngisa nda kʼuínyalee chjota je Énle Niná. Tonga títjonkjoanla kataʼyaa jmé xi tsonile nga nda nitjosoán je xále Niná.
4. Jmé xi tsoyanile nga nda nitjosoán je xá xi kjinená nga ʼmiyasoán.
4 Kʼianga nda nitjosoán je xá xi kjinená kui xi tsonile nga bʼenelee yaoná jokji bichó nganʼioná nga ʼmiyasoán kʼoa nga ʼmiyalee chjota. Tonga je Jeobá ali tokuijin xi chjí be jókji nichxin nikʼayaa nga ʼmiyasoán, je xi ngisa chjí be kui ánni nga kʼoanʼiañá. Tsakui kʼoanʼiañá nga tsjoachaa je Jeobá kao xíngiaa, yajin ni̱ma̱ná kjuinroajinni nga kʼuínyasoán * (Mar. 12:30, 31; Col. 3:23). Jebi kui xi tsonile nga kʼoakji nixálee je Niná jokji tjen bichó nganʼioná. Tsa chjí ʼyatokoán nga ʼmiyasoán, kʼoénejinlee yaoná nga kʼuínyalee chjota tojñani.
5, 6. Jngo choa̱ tʼejnai jósʼín jngo chjota kʼianga kui títjon síkʼéjna nga tsoyason ninga tsín nanda maʼale.
5 Si̱kjaʼaitsjenla tsa jngo ti xi nʼio tsjoake nga carro síxákao, kʼoa kui síxákao nga maʼale. Kʼoa nga jefi nichxin sokóxále nga carro sixákao nga xoto kao nga taingo. Tonga nga tsín masonnile tao̱n, chjinexjáo síxákao nga jinle xomana. Ningalani ngisa nkjín nichxin nga chjinexjáo síxákao, je xi ngisa tsjoake kuinga carro síxákao. Kui xi mele nga sa nda sa nda koa̱nle sixákao kʼoa nga ñaki tokui xá sʼin. Kʼoa kui síxákao kʼianga maʼa ngotjole.
6 Tikʼoasʼinni, tsakui nichxin tsín kʼoamaná nga tse nichxin ʼmiyasoán jokji mená tsakai. Tonga nga nʼio tsjoachaa nga ʼmiyasoán, bʼenelee yaoná nga sa nda sa nda ʼmiyalee chjota je Énle Niná. Tonga nga nkjín koya xá kjinená, tsakui nichxin kui nikjaʼaitsjeen jósʼiaan nga kui títjon xále Niná si̱kʼéjnaa.
JMÉ XI SʼIAAN NGA KUI TÍTJON XÁLE NINÁ SI̱KʼÉJNAA
7, 8. Jósʼin koa̱n chjénngilee jokisʼin je Jesús kʼianga kitsoyason.
7 Jokisʼin je Jesús kʼianga kitsoyason nʼio nda choa̱ bʼéjnaná. Xi ngisa koanndosinle kuinga tʼatsʼe Chjotaxále Niná tsakjákaoni je chjota (Juan 4:34, 35). Siento kilómetro tsakʼamjeni ndso̱ko̱ nga kitsoyale chjota jokji kʼoakoanle. Kitsoyale chjota nga xki̱ ndʼia xki̱ ndʼia kʼoa tojñani nga kisatejin. Nga tsakʼejna i̱ Sonʼnde ñaki to xále Niná kisʼin.
8 Jé Jesús chjenngilee nga nokjoakaoñá chjota je Énle Niná tokʼiani kʼoa tojñani satéjiaan. Tiyondañá nga nikatioá tojmeni tojoni nga ʼmiyasoán je Énle Niná (Mar. 6:31-34; 1 Ped. 2:21). Je ndsʼee xi tjío ya jinjtín, tjínjinkʼa xi koa̱n nga precursor especial, tsa precursor regular kʼoa tsa precursor auxiliar sʼin sixá. Tjínkʼa xi kjaʼaí én tjíokotʼaya kʼoa xi ya tjíofitsjoánganʼio jñani ngisa machjén je xi tsoyason. Kʼoati tjío je xi publicador sʼin síxá, xi kʼoati nʼio nda tsjoánganʼio nga sakóyason kʼoa xi bʼénele yaole jokji bichó nganʼiole. Ni choa kʼoa ni tse si̱xálee je Jeobá, alikui kui síjéná jmeni xi tsín kʼoakoa̱nná. Kui xi mele nga tsjoa katasʼe tokoán kʼianga koakoyasoán “je énnda chjotse xi nʼio jeya tíjna xi tsʼe je Niná xi tsjoa tjínle” (1 Tim. 1:11; Deut. 30:11).
9. 1) Jókisʼin je Pablo nga kui títjon kisikʼéjna nga kitsoyason ningalani kʼoati kisixá nga tsakajngiʼa yaole. 2) Jótso ya Hechos 28:16, 30, 31 tʼatsʼe jokisʼin je Pablo nga kitsoyason.
9 Je pastro Pablo kʼoati nʼio nda choa̱ tsakʼéjnaná. Kʼianga tsakʼejna ya Corinto, xi majaoni kʼa nga kjin kitsoyason, ndʼianajño kisinda nga kisokole tao̱n xi kisichjén. Nga ndʼianajño kisinda alikui kui xi nʼio kitsjoale kjoandosin. Kui xá jebi kisʼin nga tsakajngiʼa yaole kʼoa nga koan kitsoyale je énnda chjotse chjota xi Corinto tsʼe, kʼoa alikui je tsakinyásile jme xi koanchjénle (2 Cor. 11:7). Ningalani kʼoati kisixá nga tsakajngiʼa yaole, tosi tonda kui títjon kisikʼéjna je xále Niná, kʼoa kitsoyason ngantsjai kʼianga xoto. Kʼoa kʼianga jengisa choa ñʼai koanle josʼin tsakajngiʼa yaole, je “Pablo ñaki tsakʼénele yaole nga kinchja̱ya je énle Niná. Kitsjoale én chjota judío, nga je Jesús xi tijeni Cristo” (Hech. 18:3-5; 2 Cor. 11:9). Xijekoanni, kʼianga jao nó kinikʼéjnanʼio ya Roma, kitsoyale Énle Niná je chjota xi kichosíxatʼa kʼoa kʼoati kiski je carta (tʼexkiai Hechos 28:16, 30, 31). * Ñaki kʼoatsakʼé kon nga tsín jme xi kʼoechjoale nga xále Niná kisʼin. I kitso: “Tokui nga tjínnajin jinjin je xábi [...], likui maʼindaijin” (2 Cor. 4:1). Tojo kisʼin je Pablo, kʼoati koa̱n kui títjon xále Niná si̱kʼéjnaa ninga toxá tjínnenile si̱xá nga kuijnyíʼaa yaoná.
Nkjín koya jokoa̱n sʼiaan nga kuitjosonná je xá xi kjinená nga ʼmiyasoán (Chótsenlai párrafo 10, 11)
10, 11. Jósʼin koa̱n nga nda si̱tjosoán je xá xi kjinená nga ʼmiyasoán ninga chʼin bʼetʼaná.
10 Jmé xi koa̱n sʼiaan tsa jekjimajchíngaa kʼoa tsa chʼin tíbʼetʼaná xi bʼéchjoaná nga tsín tima xki̱ ndʼia ʼmiyasonñá. Tsa kʼoalani, tjínsa josʼin koa̱n kʼuínyasoán. Je chjotale Cristo xi títjon tsakatio kitsoyale je chjota tojñani kisatejin. Tobʼelañá, xki̱ ndʼia xki̱ ndʼia kitsoyason, kitsoyason jñani nʼio nkjín chjota faʼa kʼoa tojñani nga kisatejin (Hech. 17:17; 20:20). Kʼoa jósʼiaan tsa tsín ma nga kjin mangián. Koa̱njin ya kuiyoaa jñani faʼa chjota kʼoa chja̱kaonajmíñá je Énle Niná. Kʼoati koa̱n nga teléfono kuinókjoalee, tsa carta chjílee kʼoa tsa ya yandiaa kʼuínyalee je Énle Niná. Nʼio nkjín ndsʼee xi chʼin bʼetʼale kʼoa xi kjaʼaísa kjoa tjínle xi tsjoa sʼe kon nga kʼoasʼin tsoyason.
11 Koaan nda si̱tjosoán je xá xi kjinená nga ʼmiyasoán ninga chʼin bʼetʼaná. Kataʼyala ijngokʼá je choa̱le Pablo. I kitso: “Je nganʼio xi nʼio tse tsʼe Niná ní, ali tsainjinjin” (2 Cor. 4:7). Jé Niná kitsjoanganʼiole kʼianga kitjochʼinle nga kjin kitsoyason. I kitsole je chjotale Cristo xi Galacia tsʼe: “ʼYanío nga chʼin tjínle yaona. Kui kjoa kʼoasʼin kinchjayajinno je énnda xi tʼatsʼe Cristo nga títjon” (Gál. 4:13). Tikʼoasʼinni, kʼianga chʼin bʼetʼa sakʼoaná koaan chja̱kaonajmíñá Énle Niná je chjinexki kʼoa kao je xi ya síxá jñani nixkiaa. Nʼio nkjín chjota jebi xi tsín satéjiaan nga xki̱ ndʼia ʼmiyasoán.
TOKATAMANINÁ JOSʼIN TIYOAA
12. Jmé xi tínchja̱ni nga “ñaki nda” je xkuin tso je Biblia.
12 Je Jesús i kitso: “Je xkoaan lʼíle yaoná ní. Tsa je xkuin ñaki nda, kʼoati isen koa̱nle ngayije yaoli” (Mat. 6:22). Nga “ñaki nda” je xkuin tso je Biblia, kui xi tsonile nga ñaki kʼoakʼoé tokoán nga tokui xále Niná sʼiaan, nga tsín jme xi kʼoechjoaná. Jé Jesús xi ngisa nda choa̱ tsakʼéjnaná nga ñaki to xále Niná kisʼin, kʼoati kitsole je chjotatjenngile nga nʼio katatsjoále kjoandosin nga katatsoyason kʼoa nga kui títjon katabásjai tʼatsʼe Chjotaxále Niná. Jé Jesús tichjenngilee tsakui títjon xále Niná tinikʼéjnaa. Je Biblia itso: “Títjon tijnyísjao je kjoatéxomale Niná, kao kjoakixile” (Mat. 6:33).
13. Jmé xi kuinyakaoná nga kui títjon xále Niná si̱kʼéjnaa.
13 Jngo koya josʼin nga kui títjon xále Niná si̱kʼéjnaa kʼiaa nga tokoa̱nniná josʼin tiyoaa kʼoa nga ngisa tse nichxin si̱kʼayalee nga kʼuínyalee je chjota xi tʼatsʼe Jeobá kʼoa nga tsjoake katama. * Tobʼelañá, a koaan kʼoéndajiaan jokjitse si̱xá nga ngisa tse kʼuínyasoán nga xki̱ xomana. A koaan nga ngisa choa nichxin si̱kʼayalee nga bʼetsaojiaan.
14. Jméni xi kisʼin jngo ndsʼee kao chjoónle nga ngisa tse nichxin kisikʼaya nga kitsoyason.
14 Kataʼyala jokisʼin jngo ndsʼee xi Elías ʼmi kao chjoónle. Je ndsʼee jebi chjotajchínga sʼin tíjna, kʼoa itso: “Nga kui nichxin alikui kʼoakoannajin nga precursor sʼin kinixáijin, tonga tsakasjailaijin jmeni xi koa̱n sʼiainjin nga ngisa tse nichxin koakoyasuinjin. Tobʼelañá, alikui tinʼio tse tao̱n kinikjeyanijin, ngisaa choa nichxin kinikʼayalaijin nga tsakʼetsaojinjin, nga̱ kui xi tse nichxin tsakjáʼanajin, kʼoa kinijékjoaníjin ya tʼaxánajin nga ngisa choa ora si̱xáijin. Nga kʼoakinʼiaijin, koan tsakʼinyasuinjin nga koanxon, nkjín chjota tsakʼinyalaijin je Biblia kʼoa jao kʼa kitjokʼinyasuinjin nga jinle xomana nga xki̱ sá. Nʼio tsjoa kisʼe tokuinjin nga kʼoakinʼiaijin”.
JÓSʼIAAN NGA NGISA NDA KOA̱NNÁ KOAKOYAA
Tsa si̱chjén jmeni xi chotʼayá nga satío kjoajtín nga jinle xomana koasenkaoná nga tosi tonda koa̱nná josʼin kʼuínyasoán (Chótsenlai párrafo 15, 16) *
15, 16. Tojo tso 1 Timoteo 4:13, 15, jósʼiaan nga ngisa nda koa̱nná kʼuínyasoán kʼoa nga koakoyalee je chjota (chótsenlai je recuadro “ Xi koasenkaoná nga kuitjosonná je xá xi kjinená nga ʼmiyasoán”).
15 Xi ijngo koya xi koa̱n sʼiaan nga nda kuitjosonná je xá xi kjinená nga ʼmiyasoán, kʼiaa nga sa nda sa nda koa̱nná josʼin koakoyaa. Tjínkʼa je chjotachjine xi ntsjaintsjai sakóyale nga ngisa chjine katama. Tikʼoasʼinni tsanda ñá, machjén nga tosi tonda koa̱nná nga ngisa nda koakoyaa (Prov. 1:5; tʼexkiai 1 Timoteo 4:13, 15). *
16 Jméni je xi koa̱n sʼiaan. Machjén nga nʼio nda kuinyañoaa jme xi ʼmiyaná nga xki̱ xomana nga satío je kjoajtín Tʼatsʼe chjotale Cristo kao Xále Niná. Nga satíoná kjoajtín jebi, ʼmiyaná jósʼin nga ngisa nda koa̱nná kʼuínyasoán. Tobʼelañá, kʼianga je xi presidente sʼin tíjnale kjoajtín títsjoále kjoafaʼaitsjen je xi bʼakaole faʼa, kuenta sʼiaan jmé kjoafaʼaitsjen xi koasenkaoná ñá nga ngisa nda koa̱nná kʼuínyasoán. Kʼoa xijekoa̱n, si̱chjén kjoafaʼaitsjen jebi kʼiatsa ʼya xi Énle Niná chja̱kaonajmíñá. Kʼoati koa̱n si̱jélee kjoafaʼaitsjen je xi kjaʼaí publicador xi jetjínle kjoafaʼaitsjen, tsa jngo precursor kʼoa tsa jeje̱ superintendente xi tsʼe circuito. Kui jebi xi kuinyakaoná nga ngisa nda koa̱nná si̱chjén je xo̱n kao video xi nichjén nga ʼmiyaa. Tsa kʼoasʼiaan, ngisaa tsjoa sa̱tío tokoán nga kʼuínyasoán kʼoa nga koakoyalee je chjota.
17. Jósʼin bichómani nga nitjosoán je xá xi kjinená nga ʼmiyasoán.
17 Nʼio tse kjoanda tjínná nga je Niná nixákoaa (1 Cor. 3:9). Kʼianga kui kuenta nʼia jmeni xi ngisa chjíle kʼoa ngisa ʼmiyasoán, ñaki kao kjoatsjoa nixálee je Jeobá (Filip. 1:10, TNM; Sal. 100:2). Ñá xi choʼndale Niná maa ñaki tjínjngo tokoán nga je Niná tsjoáná nganʼio nga kuitjosonná je xá xi kjinená nga ʼmiyasoán ninga kjoa tjínná kʼoa ninga ñʼai ma sakʼoaná (2 Cor. 4:1, 7; 6:4). Jokjitse kʼoamaná nga ʼmiyasoán, ni tse kʼoa ni choa, tsjoa satío tokoán nga ñaki kao ni̱ma̱ná nixánilee je Jeobá (Gál. 6:4). Kʼianga nitjosoán je xá xi kjinená nga ʼmiyasoán, kʼoasʼin bakoñá nga tsjoachaa je Jeobá kao xíngiaa. Kʼoa jósʼin bichómani nga kʼoanʼia. Je Biblia itso: “Kʼia nga kʼoanʼiai ngayije jebi, kʼoasʼin kuitjo̱ntjai nga tijini, kʼoati je xi nrʼoéli” (1 Tim. 4:16).
KJOAJNDA 58 Koasjaiña je xi nyʼán tjío kon
^ párr. 5 Je Jesús kʼoatsoná nga tjínnele kʼuínyasoán je Énle Niná kʼoa nga chjotatjenngile si̱koaa je chjota. I̱ kjoaʼmiya jebi kui chótʼayajiaan jméni xi koa̱n sʼiaan nga ngisa nda kʼuínyasoán je Énle Niná ninga ñʼai ma sakʼoaná. Kʼoati jchaa jósʼiaan nga ngisa nda koa̱nná koakoyaa kʼoa nga ngisa tsjoa sa̱tío tokoán nga kʼuínyasoán.
^ párr. 3 Mateo 13:23: “Tonga je xi ya mantje jña nda nangi, jebi xi nrʼoé, kʼoa machoyale énbi, kʼoa jebi xi ñaki sínkjínyani. Kʼoa jngo xi siento kʼa sínkjínyani, kʼoa ngijngo xi jan kan kʼa tsjoá, kʼoa ngijngo xi kante kʼa”.
^ párr. 4 JÓSʼIN TSOYANILE: Kʼianga nixálee je Niná, kui xi tsonile nga ʼmiyasoán je énnda chjotse, nga bakoyalee chjota, nga sʼenda kʼoa nga sʼendaya je ndʼia xi machjén nga ʼyaxkón Niná, kʼoa nga bʼainganʼioá jñani kjoaxkón sʼe (Hech. 11:29; 2 Cor. 5:18, 19).
^ párr. 9 Hechos 28:16, 30, 31: “Kʼia nga jichuijin ya Roma, je naile sondado kitsjoale je xi ngʼajko̱le sondado ngatsʼi preso. Tonga je Pablo tsakʼaiʼndele nga kʼoéjna nga toje, kao jngo sondado xi sikuinda. 30 Je Pablo jao nó tsakʼejna jngo niʼya xi totsakʼéchjí. Kao kjoatsjoa kiskoétjao ngatsʼi xi jaʼaikonle. 31 Kʼoasʼin kinchja̱ya xi tʼatsʼe kjoatéxomale Niná. Kitsoya je kjoa xi tʼatsʼe Nainá Jesucristo. Ñaki kitjoʼndele nga kitsoya, liʼya xi tsakatéchjoale”.
^ párr. 13 Chótʼai je xi ñato koya síkʼaxki̱ je recuadro jñani “Jmé xi sʼiaan nga tokoa̱nniná josʼin kuiyoaa” tso, xi jaʼaitʼa je Xo̱n xi Bájinkonná xi tsʼe julio 2016, página 12.
^ párr. 15 1 Timoteo 4:13, 15: “Kʼia ʼnda nga kjuichoa, kʼoasʼin tʼexkiai, tʼenai, takoyai. 15 Chótʼayakoai je kjoabi, tokui xá tʼiain, jméni nga skoe̱síni ngatsʼi josʼin nga ʼmitítjuin”.
^ párr. 65 XI TÍNCHJA̱NI SÉN XI FAʼAITʼA. Kʼianga tísʼejna je kjoajtín nga jinle xomana, jngo tichjaa xi tibakóchoya josʼín nga fisíxatʼa ijngokʼa je chjota. Xijema, yaa folleto Nda takoyai bʼétʼaxo̱n je kjoafaʼaitsjen xi tsjoá je xi presidente sʼin tíjnale je kjoajtín. Kʼoa kʼiaa síchjén jmeni xi majinle kʼianga jebitjo tsoyason nga tífe xomana.
