Ir al contenido

Ir al índice

Chjí jchatokoán je kjoandái xi kitsjoaná Niná

Chjí jchatokoán je kjoandái xi kitsjoaná Niná

“Jña nga tjín je Espíritu Santo xi tsʼe Nainá [Jeobá], ya tjín kjoandaí” (2 CORINTIOS 3:17).

KJOAJNDA 31, 32

1, 2. 1) Jótso kʼa chjota tʼatsʼe kjoandái xi tjínná. 2) Jótso je Biblia tʼatsʼe kjoandái xi tjínná. 3) Jméni xi chótʼayá i̱ kjoaʼmiya jebi.

ÑANDIA kʼianga tjín xi sʼin jngo chjoón, i̱ kitsole miyole: “Ali kjoafaʼaitsjenjin bʼainái, tokui kʼoatʼinnái jmeni xi sʼian”. Je chjoón jebi kui xi koanmele nga tokʼoatsakʼinle jmeni xi sʼin ʼndele nga sichjén je kjoandái xi kitsjoale Niná. Jónʼia ñá. A ñá chjoejiaan jmeni xi nʼia axo kui xi mená nga kjaʼaí xi kʼoakuitsoná josʼiaan. Jósʼin nikjaʼaitsjeen tʼatsʼe kjoandái xi tjínná.

2 Je chjota kjaʼaí kjaʼaísʼin síkjaʼaitsjen tʼatsʼe kjoandái xi tjínná. Tjínkʼa xi kʼoatso nga tsínná kjoandái nga̱ jetjínndajinle Niná josʼiaan. Kʼoa tjínkʼa xi kʼoatso nga tokʼia koa̱n kʼoasʼiaan jmeni xi mená kʼiatsa ñaki totiʼndená ngayeje. Tonga je Biblia kʼoatso nga je Jeobá kʼoasʼin kisindaná nga koa̱n ñá chjoéjiaan jmeni xi sʼiaan (tʼexkiai Josué 24:15). * Je Biblia tsoyaná xi tʼatsʼe jebi: Ninga tjínná kjoandái, a tjín jmeni xi tsín tiʼndená kʼoasʼiaan. Jósʼin si̱chjén je kjoandái xi tjínná kʼianga chjoéjiaan jmeni xi sʼiaan. Kʼianga tjín xi nʼia, jósʼin bakoñá nga tsjoacha kjoaixiaa je Jeobá. Jósʼin bakoñá nga ʼyaxkoán jmeni xi sʼín xi kjaʼaí. Kui chótʼayá i̱ kjoaʼmiya jebi.

JMÉNI XI TSOYANÁ JOSʼÍN JE JEOBÁ KAO JESÚS

3. Jósʼin síchjén je Jeobá kjoandái xi tjínle.

3 Tojé Jeobá xi tiʼndele nga kʼoasʼin tojmeni xi mele, tonga koaan chjénngilee josʼin síchjén je kjoandái xi tjínle. Tobʼelañá, je Jeobá kʼoasʼin kisichjén je kjoandái xi tjínle nga kiskoejin naxinandá Israel nga naxinandále koa̱n (Deuteronomio 7:6-8). Kuinga kiskoejinni nga kisitjoson jmeni xi kitsole je Abrahán, xi miyole koanni (Génesis 22:15-18). Xi ijngosani, je Jeobá ñaki kixi josʼin síchjén je kjoandái xi tjínle kʼoa bakó kjoatsjoacha. Kui tsakakó kʼianga tsakatekjáyale je chjota israelita xi tsín kisitjosonle. Kʼianga kʼoakoannile jmeni xi kisʼin je chjota israelita, je Jeobá tsakakóle kjoatsjoacha kao kjoamatokon. Kʼoakitsole nga sichatʼale kʼoa nga koakole kjoatsjoacha (Oseas 14:4). Tojosʼin tiʼyaa, je Jeobá kʼoasʼin síchjén kjoandái xi tjínle nga binyakao xi kjaʼaí. Nʼio nda choa̱ bʼéjnaná.

Je Jesús kixi kitʼale Niná kʼoa alikui je Na̱i kitsjoanganʼiole nga yátsʼi̱n tsakasénle Niná

4, 5. 1) ʼYáni xi títjon tsakʼaile kjoandái kʼoa jósʼin kisichjén. 2) Jmé xi chjónangilee yaoná ngatsʼiaa.

4 Kʼianga kisinda Jeobá je ánkje kao chjotasonʼnde kitsjoale kjoandái. Jé Jesús títjon kisinda Niná kʼoa kʼoakisika jokji je. Jé títjon Jesús tsakʼaile kjoandái (Colosenses 1:15). Jósʼin kisichjén Jesús je kjoandái xi tsakʼaile. Kixi kitʼale Niná kʼoa alikui je Na̱i kitsjoanganʼiole nga yátsʼi̱n tsakasénle Niná. Kʼoa kʼianga jaʼai i̱ Sonʼnde tsakʼasjengi jme xi tsakʼéjnabasenle je Na̱i (Mateo 4:10). Kʼoa kʼianga tojeme kuiyá, tsakʼétsʼoale Nʼaile kʼoa kʼoakitsole nga kʼoasʼin josʼin mele. Kitsole: “Nʼai, tsa meli chja̱ʼaxinnái je kjoañʼai, tonga likui josʼin nga mena nga an, tojosʼin nga meli nga ji” (Lucas 22:42). A koaanná chjénngilee Jesús kʼoa kʼoasʼin si̱chjén je kjoandái xi tjínná nga jchaxkoán je Jeobá kʼoa kʼoasʼiaan josʼin mele.

5 Jaon, koaan chjénngilee Jesús nga̱ kʼoatisʼin kisindaná Jeobá jokjoan je (Génesis 1:26). Tonga tsín tiʼndená nga kʼoasʼiaan tojmeni xi mená joni tsa Jeobá. Je Biblia kʼoatso nga je Jeobá tsjoáná kjoatéxoma jmeni xi koa̱n kʼoasʼiaan kʼoa jmeni xi mai kʼoa kui xi mele nga si̱tjosoán. Tobʼelañá, je chjoón tjínnele skoe̱xkón je xʼinle, kʼoa je xti tjínnele sitjosonle je xijchále (Efesios 5:22; 6:1). Tjínnele nga chjónangilee yaoná ngatsʼiaa: “Jósʼin bʼéchjoale kjoandái xi tjínna kjoatéxoma jebi”. Jmeni xi nʼia kui xi kuitsoni tsa tjoéná kjoabijnachon xi tsínkʼia fetʼa.

XI NDA KʼOA XI TSÍN NDA KISICHJÉN KJOANDÁI XI TSAKʼAILE

6. Jngo choa̱ kʼoasi ánni nga kjoanda tsaanñá nga tsín totjoʼndená ngayeje jmeni xi nʼia.

6 Nga tsín tiʼndená kʼoanʼia ngayeje xi mená, ánni kʼoabixónsíñá nga tjínná kjoandái. Kuinga kjoanda tsaanñá jmeni xi sʼechjoaná. Tobʼelañá, tsa kjin timangián kʼoa tsa tsínlani kjoatéxoma josʼin nixákao karro ya carretera, kʼoa je chjota tokoaikao karrole josʼin mele, tsa ngʼaskón kʼoa tsa ngakixi, kʼoa kʼoakji nʼio koaikao jokji mele, a kuitso tokoán nga koanngián. Maijin. Tojosʼin tiʼyaa, nga tsín tiʼndená kʼoanʼia tojmeni xi mená basenkaoná. Kataʼyala kʼaa choa̱ xi nroatʼa Biblia, xi bakó nga kjoanda tsaanñá jmeni xi bʼéchjoaná je Jeobá.

7. 1) Jméni xi tsín koanngóson je Adán kao cho̱. 2) Jmé xi kisʼin Adán nga nda kisichjén je kjoandái xi tsakʼaile.

7 Je chjota xi títjon kisinda je Jeobá jéní Adán. Kʼoa kitsjoale kjoandái nga je skoéjin jmeni xi sʼin. Tonga tsín kitsjoale kjoandái je cho̱. Jmé xi kisʼin Adán nga nda kisichjén je kjoandái xi tsakʼaile. Kisitjoson je xá xi tsakʼaile nga kitsjoajaʼaínle je cho̱. Je Biblia kʼoatso nga Niná kichokaole cho̱ je Adán ánni nga kiskotsensínile kʼoa kui jaʼaín xi bakinle kitsjoasínile. Nijngojin jaʼaín xi kiskoejin Adán kisikʼantjaiya je Jeobá. Josʼin kitsjoajaʼaínle nga jngó jngó cho̱ kʼoatsakʼin (Génesis 2:19).

8. Jmé xi kisʼin Adán nga tsín nda kisichjén je kjoandái xi tsakʼaile kʼoa jósʼin tíbichótsjoá.

8 Je Jeobá kʼoati kui xá kitsjoale je Adán nga ʼndenaxó katasíkao Sonʼnde. I kitsole: “Katamantje̱ñó kʼoa katamankjínyañó, titsao sonʼnde kʼoa tatexomalao, kʼoa tjanentsjao je jti̱ xi tjín jinndáchikon kʼoa je cho̱ xi fitjen ya ngʼá kʼoa ngatsʼi cho̱ xi tjío i̱ tʼanangi” (Génesis 1:28). Tonga je Adán alikui kisitjoson je kjoatéxoma xi kitsjoale Jeobá. Kiskine je to xi kʼoatsakʼinle nga tsín katakjine. Nga tsín ndasʼin kisichjén kjoandái xi tsakʼaile je Adán, jekjoan nkjín jmi nó nga tse kjoañʼai tjíofaʼá je chjota (Romanos 5:12). Si̱kjaʼaitsjenjiaan josʼin kichotsjoá jme xi kisʼin Adán ánni nga ndasʼin si̱chjénsíñá kjoandái xi kitsjoaná Jeobá kʼoa si̱tjosonsíñá jmeni xi tsoná.

Je chjota israelita kʼoakitso nga mele naxinandále Niná koa̱n kʼoa nga sitjoson ngayeje jme xi kuitsole

9. Jméni xi kitsole Jeobá je chjota israelita kʼoa jméni xi kitso je chjota israelita nga sʼin.

9 Ngatsʼiaa kui jéele Adán kao Eva tsakinná kʼoa kjoabiya choʼndá ngatsʼiaa. Tonga tojo tiʼndená nga ñá chjoéjiaan jmeni xi sʼiaan. Kʼoa yaa ʼyañá jmeni xi kitsole Jeobá je naxinandá Israel. Kʼoakitsole nga koa̱n skoéjin tsa mele nga naxinandále koa̱n (Éxodo 19:3-6). Je naxinandá kʼoakitso nga mele naxinandále Niná koa̱n kʼoa nga sitjoson ngayeje jme xi kuitsole. Kitso: “Ngayeje jmeni xi títso Jeobá kʼoasʼiainjin” (Éxodo 19:8). Tonga xi koanskanni alikuini kisitjoson énle. Nʼio chjíle xi bakóyaná jebi. Kui bakóyaná nga jchachjiá kjoandái xi tjínná nga ma chjoejiaan jme xi nʼia, chrian kuiyolee je Jeobá kʼoa si̱tjosoán kjoatéxomale (1 Corintios 10:11).

10. Jmé choa̱ xi nroatʼa ya kapítulo 11 xi tsʼe Hebreos, xi bakó nga koa̱n kʼoasʼin si̱chjén je kjoandái xi tjínná nga kui kʼoasʼiaan jme xi mele Niná (chótsenlai sén xi fitsʼiani kjoaʼmiya jebi).

10 Ya kapítulo 11 xi tsʼe Hebreos, 16 chjota síkʼaxki̱ xi kixi koan kʼoa kisitjoson kjoatéxoma xi kitsjoale Jeobá. Nga kui xi ndatjín kiskoejin nʼio tse kjoanichikontʼain tsakʼaile kʼoa kisʼele kjoachoya. Tobʼelañá, je Noé nʼio kisʼele kjoamakjain kʼoa kisitjoson kjoatéxoma xi kitsjoale Jeobá nga tsakʼénda je arca jñani kinjengi je familiale, kʼoa jña kinroani chjota nga koanskanni (Hebreos 11:7). Je Abrahán kao Sara kisitjosonle Niná kʼoa ki ya ʼnde jña tsakʼinle nga kʼoaile. “Tsa jaʼaitsjenlanile xi tsʼe ʼnde jña nga jitjoni, kjoakixi kitjoʼndele nga kisikʼófayani”, tonga kui kisikjaʼaitsjen jme xi kitsole Niná nga tsjoále kʼoa kui “kitjenngile xi ngisa nda tjín” (Hebreos 11:8, 13, 15, 16). Je Moisés tsakʼasjengi kjoanyiná xi tjín ya Egipto kʼoa tosa kui kiskoejin “nga tsakjaʼá kjoañʼai kao chjotale Niná, nga̱ likui tsakjaʼájin nga koanmekon kjoatsjoale jée xi tofaʼato” (Hebreos 11:24-26). Chjénngiaa kjoamakjainle choʼndale Niná jebi kʼoa koakoá nga ʼyachjiá je kjoandái xi tjínná kʼianga kʼoasʼiaan josʼin mele Niná.

11. 1) Jmé kjoanda xi koa̱n chjoéjiaan nga tjínná kjoandái. 2) Jméni xosíkaoná nga ndasʼin nichjénñá kjoandái xi tjínná.

11 Tsakui nichxin ngisa choa ñʼai koa̱nná nga kjaʼaí xi kʼoakuitsoná jmeni xi sʼiaan, tonga tsa kʼoasʼiaan alikui koa̱n chjoéjiaan je kjoanda xi tísʼejnabasenná. Jmé kjoandani. Kui xi faʼaitʼa ya Deuteronomio 30:19, 20 * (tʼexkiai). Ya bersíkulo 19 kʼoatso nga nkjín koya kisikʼaxki̱le Jeobá je chjota israelita jmeni xi koa̱n skoéjin. Kʼoa ya bersíkulo 20 kʼoatso nga jmeni xi skoéjin yaa koakonile Jeobá jokji tsjoake. Ñá kʼoati tjínná ʼnde nga chjoéjiaan tsa mená nga je Jeobá jchaxkoán. Tsa kʼoasʼiaan, koaan kʼoasʼin si̱chjén kjoandái xi tjínná nga jchaxkoán je Jeobá kʼoa koakolee jokji tsjoachaa.

ALIKUI KOA̱N CHʼAOSʼIN NI̱CHJÉN KJOANDÁI XI TJÍNNÁ

12. Jméni xi tsín koa̱n sʼiaan nga kitsjoaná kjoandái je Jeobá.

12 Tobʼelañá tsa tjín xi kʼoaikjoatjaolee jngo miyoná kʼoa tsa tosikʼatjenni kʼoa tsa maije̱ kui sichjén nga tjín xi sikao xi kjaʼaí, jósʼe̱ tokoán. Aonjin koa̱nná. Nga je Jeobá kitsjoaná kjoandái, aonjin male nga be kʼianga tsín nda síchjén kʼa chjota, nga kui kʼoasʼín xi chʼaotjín kʼoa nga tjín xi síkao xínkjín. Je Biblia kʼoatso nga tsín jme kjoanda tsjoá je chjota nichxin xi totífikjetʼa (2 Timoteo 3:1, 2). Tonga ñá alikui mená nga chʼaosʼin ni̱chjén kjoandái xi tjínná kʼoa nga tsín jchachjiá. Jósʼin koakonilee Jeobá nga bʼailee kjoanda nga kitsjoaná kjoandái. Jósʼin nga nda si̱chjén je kjoandái xi kitsjoaná.

13. Jósʼiaan nga ndasʼin si̱chjén kjoandái xi tjínná.

13 Ngatsʼiaa tjínná ʼnde nga chjoéjiaan ʼyáni xi miyoná koa̱n, jókjoan najño xi chʼa̱kjá, josóyoaa kʼoa jósʼin si̱chjén je nichxinná. Tonga tjínnele si̱kuindaa yaoná kʼoa tsín tokui kjuinñá nga tjínná kjoandái nga kui kʼoasʼianñá jmeni xi tsín sasénle Niná kʼoa tsakui josʼín je chjota (tʼexkiai 1 Pedro 2:16). * ʼNdele nga chʼaosʼin si̱chjén kjoandái xi tjínná nga kui xi chʼaotjín kʼoasʼiaan, tosa kui kʼoasʼiaan “ngayije xi tʼatsʼe kjoajeyale Niná” (1 Corintios 10:31; Gálatas 5:13).

14. Ánni nga tjínnenile kuenta sʼiaan je Jeobá kʼianga jme xi nʼia.

14 Je Jeobá itsoná: “An, Jeobá, anña Nináli, je xi kʼoasʼin bakóyali ánni nga ji xi nda kuijnasíni, je xi kʼoasʼin síkasényali ya ndiaa xi tjínnele kuitómjeyai” (Isaías 48:17). Kʼiatsa je Jeobá ninʼiotʼaa yaoná, si̱tjosonjian je kjoatéxoma xi tsjoáná kʼoa kuijin xi ndatjín kʼoasʼiaan. Nangitokonjin koaan kʼoa kʼoajin kuixoán “nga je chjota likui koa̱n nga toje skién ndiaale. Saʼnda likui bakinle je chjota xi tsoʼba nga je koandiaale yaole” (Jeremías 10:23). Je Adán kao je chjota israelita xi tsín kixi koan alikui kisitjoson jmeni xi kitsole Jeobá. Tokui kjoafaʼaitsjenle kini. Likui je chjénngilee, tosa je Jeobá si̱nʼiotʼaa kao ngayeje ni̱ma̱ná (Proverbios 3:5).

JCHAXKOÁN JME XI SʼÍN XI KJAʼAÍ

15. Jmé xi tsoyaná je kjoafaʼaitsjen xi tsjoá Gálatas 6:5.

15 Kʼoati tjínnele jchaxkoán jmeni xi sʼín xi kjaʼaí, nga̱ tiʼndele je skoéjin jmeni xi sʼin. Likui tongantsjai nga mangóson jmeni xi chjoejiaan nga jngó jngoá xi chjotale Cristo maa, jolani jmeni xi nʼia kʼoa josʼin mená si̱xálee Niná. Si̱kjaʼaitsjenjiaan jotso Gálatas 6:5 * (tʼexkiai). Kui tsoyaná nga tsen kichʼá yaoná nga jngó jngoá. Kuinga jchaxkónsíñá xi kjaʼaí, nga̱ tjínle ʼnde nga je skoéjin jmeni xi sʼin.

Koaan ñá chjoéjiaan jmeni xi sʼiaan, tonga tjínnele kʼoati jchaxkoán jmeni xi sʼín xi kjaʼaí (Chótsenlai párrafo 15)

16, 17. 1) Ánni nga tse kjoa kisʼenile je chjotale Cristo xi tsakatio ya Corinto tʼatsʼe jmeni xi kisʼin. 2) Jósʼin tsakasenkao Pablo je chjotale Cristo jebi. 3) Jméni xi tsoyaná jokoan.

16 Jngola choa̱ kataʼyaa xi faʼaitʼa ya Biblia xi tsoyaná ánni nga tjínnenile jchaxkoán jmeni xi sʼín je ndsʼee. Je chjotale Cristo xi tsakatio ya Corinto tsín tongóson sʼin kisikjaʼaitsjen tʼatsʼe yao xi bʼaitʼale xkóson xi saténa ya jinndi̱tsi̱n. Tjínkʼa xi kitsjoaʼndele kjoafaʼaitsjenle nga kiskine, nga̱ bení nga tsín jme chjíle je xkóson. Tonga je xi xkóson tsakʼétsʼoale nga kjesa chjotale Cristo majin kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga joxi jeni xkóson tjíobʼétsʼoale kʼiatsa kui ski̱ne (1 Corintios 8:4, 7). Tse kichomani kjoa jebi, saʼnda koanjin kisijaoya je jtínle Cristo. Jmé xi kisʼin je Pablo nga tsakinyakao je chjotale Cristo nga tsakʼéndajin kjoa jebi.

17 Xi títjon, je Pablo kʼoakitsole je chjotale Cristo xi ya tsʼe Corinto nga tsínkui xosikao tsojmi xi ski̱ne nga ngisa koa̱nmiyoni Niná (1 Corintios 8:8). Xijekoan, je Pablo kʼoakitsole nga ningalani tjínle kjoandái jmeni xi sʼin nga tjínnele kuenta sʼin nga tsín je kjoafaʼaitsjenle xi kjaʼaí sikiʼaon (1 Corintios 8:9). Kʼoati kitsole je xi ngisa inda kjoafaʼaitsjenle nga tsín jokatatsole je xi kui yao ski̱ne (1 Corintios 10:25, 29, 30). Tojosʼin tiʼyaa, likui tosʼa choa kjoa je xi kisʼele chjotale Cristo nga̱ kui tsakʼetʼale josʼin tsabexkón Niná. Nga jngó jngó chjotale Cristo xi kitsoni jokisʼin. A tsí kʼoati tjínnele jchaxkoán tsanda ñá je ndsʼee nga tjínle ʼnde nga je skoéjin jmeni xi sʼin, ninga tosʼa choa kjoa (1 Corintios 10:32, 33).

18. Jósʼin bakoá nga chjí ʼyaa je kjoandái xi tjínná.

18 Jngo kjoatjao xi je Jeobá kitsjoaná nga tjínná kjoandái josʼiaan (2 Corintios 3:17). Chjí ʼyaa je kjoatjao jebi nga̱ kao kui jonʼia bakonilee je Jeobá jokji tsjoachaa. Kui kʼoasʼiaan jmeni xi je Jeobá kʼoasjengʼa kʼoa jchaxkoán jmeni xi sʼin xi kjaʼaín nga̱ tjínle ʼnde nga je skoéjin jmeni xi sʼin. Tsa kʼoasʼiaan, kʼoasʼin koakoñá nga chjí ʼyaa je kjoatjao xi kitsjoaná je Jeobá.

^ párr. 2 Josué 24:15: “Tonga tsa tsín kjenndiaano nga Jeobá si̱xálao, chjoéjion ndʼaibi ʼyáni xi meno si̱xálao, a je niná xi tsabexkón je chjotajchíngano xi tsakatio ya xingoa ján jña kijna Xo̱ngá, axo je ninále chjota amorreo xi tsʼe nangi jñani tiyoson ndʼaibi. Tonga an kʼoa kao yaniʼyana jé Jeobá si̱xálaijin”.

^ párr. 11 Deuteronomio 30:19, 20: “Kʼoasʼin testigo tisikoa ndʼaibi je ngʼajmi kao sonʼnde nga tisikatíobasenno kjoabijnachon kao kjoabiya, kjoanichikontʼain kao kjoañʼai; kʼoa tjínneno kui chjoéjion je kjoabijnachon ánni nga kuiyochonsíño, jon kʼoa kao ntje̱no, nga tsjoacha koaon je Jeobá Nináno, nga kuinóʼyao énle kʼoa nga ñaki je koanngíntʼalao; nga̱ jéní xi sikatíokonno kʼoa xi nkjín nichxin tsjoáno nga kuiyo ya nangi xi kitsole nga tsjoále je Abrahán, Isaac kao Jacob, je chjotajchíngano xi tsakatio ngasʼa”.

^ párr. 13 1 Pedro 2:16: “Jon xi chjotandaí nío. Ali nichjénjion kjoandaíno nga kʼoéʼma kjoatsʼenno, tonga kʼoatʼiaon joni tsa je xi síxále Niná”.

^ párr. 15 Gálatas 6:5: “Nga jngójngó katabʼami chʼá xi titsʼeni”.