Ir al contenido

Ir al índice

KJOAʼMIYA XI CHOTʼAYA 2

Jmé xi bakóyaná je chjotatjenngile Jesús xi “kjaínga tsjoake” koan

Jmé xi bakóyaná je chjotatjenngile Jesús xi “kjaínga tsjoake” koan

“Tjaocha katamaa xíngiaa, nga̱ je xi kjoatjaocha ʼmi tsʼe Niná” (1 JUAN 4:7).

KJOAJNDA 105 “Jé Niná xi kjoatjaocha”

XI TÍNCHJA̱NI *

1. Jóbʼé tokuin nga tsjoakená Niná.

JE PASTRO Juan itso xi kiski: “Jé Niná xi kjoatjaocha” (1 Juan 4:8). Tʼatsʼe Niná nroani kjoabijnachon kao kjoatsjoacha. Nga tsjoakená je Jeobá alikui nokjoaan, tsjoa sʼe tokoán kʼoa sʼejngo tokoán.

2. 1) Tojo tso Mateo 22:37-40, jñánile je kjoatéxoma xi ngisa nʼio chjíle. 2) Ánni nga ngisa ñʼai maniná nga nitjosoán xi majaoni kjoatéxoma.

2 Xi chjotale Cristo maa, alikui ñá xi kuixónñá tsa mená koakoá kjoatsjoacha kʼoa tsa mai, ya Biblia kʼoatso nga tjínnele koakoá kjoatsjoacha (tʼexkiai Mateo 22:37-40). * Kʼianga ngisa ʼyaxkoaan je Jeobá, ngisaa choa ñʼai maná nga nitjosoán xi títjon kjoatéxoma, je Jeobá ñaki kixi jmeni xi sʼín, tsjoakená kʼoa bakó nga mandosinle xi tʼatsaan. Tsakui nichxin ngisa ñʼai maná nga nitjosoán je xi majaoni kjoatéxoma. Ánni. Kuinga kʼoati chjotajée ma je ndsʼee joni ñá, kʼoa sakʼoajin kui kʼoasʼin kʼoa kui kʼoakuitsoná xi tsín sa̱sénná kʼoa xi sikiʼaonná. Kuinga koanmenile je Jeobá nga kui kinchja̱ kʼani je xi kiski Biblia jósʼin koakolee kjoatsjoacha xíngiaa kʼoa ánni nga kʼoasʼianñá. Jngo xi kui kiski je Juan (1 Juan 3:11, 12).

3. Jméni xi nʼio kinchja̱ni je Juan.

3 Je libro xi kiski Juan kui ngisa kinchja̱ni nga tjínnele koakoá kjoatsjoacha ñá xi chjotale Cristo maa. Je Evangelio xi kiski Juan, ngisaa nkjín kʼa faʼaitʼa xi tʼatsʼe kjoatsjoacha tikʼoajinni je Evangelio xi tsʼe Mateo, Marcos kao Lucas. Je Juan kʼiala 100 nóle nga kiski je Evangelio kao xi ngi jan carta. Jmeni xi kiski kui bakóya nga kui kjoatsjoacha xosikaoná tojmeni xi sʼiaan (1 Juan 4:10, 11). Je Juan kʼoati ñʼai koanle nga títjon kʼianga tsakakó kjoatsjoacha.

4. A tongantsjai nga tsakakó kjoatsjoacha je Juan.

4 Kʼianga sʼa xti, alikui tongantsjai nga tsakakó kjoatsjoacha. Tobʼelañá, kʼianga ya ndiaa Samaria jaʼa je Jesús kao chjotatjenngile nga tjíofi ya Jerusalén, je chjota samaritano alikui nda kiskoeya je Jesús kao xi ya tjenkao. Jókitso je Juan. Kʼoakitsole je Jesús tsa koa̱n sijé nga lʼí katanroajenni ya ngʼajmi nga sikjeson ngatsʼi je chjota xi ya tsʼe (Luc. 9:52-56). Kʼoa ñandia nga tsín kuenta kisʼin je pastro xi ngikʼa. Tochajinle je Juan kao Santiago tsakinyáʼa je na̱le nga kʼoakatatsole je Jesús tsa koa̱n nga ya koatiotʼale nga koatexoma. Koanjtile xi ngikʼa pastro kʼianga jekisʼejinle (Mat. 20:20, 21, 24). Ningalani kisatengi sakʼoa je Juan, tojo tsjoake koan je Jesús (Juan 21:7).

5. Jmé xi chótʼayajiaan i̱ kjoaʼmiya jebi.

5 I̱ kjoaʼmiya jebi kui tʼatsʼe Juan chótʼayajiaan kʼoa kao jmeni xi kiski tʼatsʼe kjoatsjoacha. Kui kuitsoyaná jósʼin koakoá nga tsjoachaa je ndsʼee. Kʼoati jchaa jósʼin koako nga tsjoake je familiale xi jko̱ sʼin tjío ya yaniʼya.

KAO JMENI XI NʼIA BAKOÑÁ KJOATSJOACHA

Tsakakó nga tsjoakená je Jeobá kʼianga kisikasén je ʼNdíle i̱ Sonʼnde nga kʼienntjainá (Chótsenlai párrafo 6, 7)

6. Jósʼin bakóná je Jeobá nga tsjoakená.

6 Ali tsa to énjin nokjoaa kʼianga kʼoaʼmilee xíngiaa nga tsjoachaa. Kao jmeni xi nʼia bakoñá kjoatsjoacha (tingósonkoai Santiago 2:17). Je Jeobá tsjoakená (1 Juan 4:19). Tojosʼin faʼaitʼa ya Biblia, naskánatso én síchjén kʼianga kʼoatsoná nga tsjoakená (Sal. 25:10; Rom. 8:38, 39). Ali tokaojin jmeni xi tsoná ʼyañá nga tsjoakená, kao kui ʼyañá jmeni xi sʼín. Itso xi kiski Juan: “Kʼoasʼin koanchoyale ni̱ma̱ná josʼin nga Niná tjaokená, nga̱ kisikasén i̱ sonʼndebi je ʼndíle xi tojngo mani, jméni nga kuiyochonsínía xi totʼatsʼe” (1 Juan 4:9). Je Jeobá kitsjoaʼnde nga tsakjaʼá kjoañʼai je ʼNdíle kʼoa nga kʼienntjainá (Juan 3:16). Kuinga tjínjngoni tokoán nga tsjoakená.

7. Jósʼin tsakakó je Jesús nga tsjoakená.

7 Je Jesús kʼoakitsole je chjotatjenngile nga tsjoake (Juan 13:1; 15:15). Ali tsa to énjin xi kinchja̱ je Jesús kʼianga kʼoakitso nga tsjoake je chjotatjenngile kʼoa nga kʼoatso nga tsjoakená, kao kui tsakakóni jme xi kisʼin. I kitso: “Liʼyasa xi kʼoasikji kjoatsjoacha bakó josʼín jngo xi tsjoántjai kjoabijnachonle xi tʼatsʼe miyole” (Juan 15:13TNM). Nga nikjaʼaitsjenjiaan jme xi kisʼin Jeobá kao Jesús xi totʼatsaan, jméni xi tjínnele sʼiaan.

8. Tojo tso 1 Juan 3:18, jméni xi tjínnele sʼiaan.

8 Kʼoasʼin bakoñá nga tsjoachaa je Jeobá kao Jesús kʼianga nitjosonlee (Juan 14:15; 1 Juan 5:3). Kʼoa je Jesús kʼoakitso nga tjínnele tsjoacha koaan xíngiaa (Juan 13:34, 35). Ali tsa tokaojin jmeni xi bixoán koakonilee je ndsʼee nga tsjoachaa, kʼoati kao kui jmeni xi nʼia (tʼexkiai 1 Juan 3:18). * Jmé xi koa̱n sʼiaan nga koakoá kjoatsjoacha.

TSJOACHA KATAMAA JE NDSʼEE

9. Jméni xi kisʼin je Juan nga tsakakó kjoatsjoacha.

9 Je Juan koanjin nga ya kisixákao je nʼaile nga jti̱ tsakʼasjengindá kʼoa nga nda kinjele. Tonga, tosa kui xá kisʼin nga tsakasenkao chjota nga koanjinle xi tʼatsʼe Jeobá kao Jesús. Kʼoa alikui choa ñʼai koanle nga kʼoakisʼin. Chjotaa kitjenngike, kʼoa nga jenʼio jchínga xin ʼnde kinikasén kʼianga to jetífikjetʼa siglo 1 (Hech. 3:1; 4:1-3; 5:18; Apoc. 1:9). Ningalani ndoyá kinikʼéjnaʼya nga kui kitsoyason xi tʼatsʼe Jesús, tsakakó nga tsjoake je ndsʼe̱. Tobʼelañá, kʼianga ya tíjna ya ʼnde xi tíjnajin ndáchikon xi Patmos ʼmi, tsakʼétʼaxoon je sén xi tsabe kʼoa kisikasénle je jtínle chjotale Cristo ánni sʼe̱jinnile jmeni xi jeme kʼoakoa̱n (Apoc. 1:1). Kʼianga jetsakʼejnandáini, kui kiski jmeni xi kisʼin je Jesús kʼoa josʼin kitsoyason. Kʼoa jan carta kiskile je ndsʼe̱ nga kitsjoanganʼiole kʼoa kisinʼiojin. Jósʼin koa̱n chjénngilee jokisʼin je Juan.

10. Jósʼin koakoá nga tsjoachaa je xíngiaa.

10 Kao jmeni xi nʼia bakoñá nga tsjoachaa xíngiaa. Je Na̱i kui xi mele nga kʼoasʼin si̱chjén je nichxinná kao nganʼioná nga nyiná koaan kʼoa nga nʼio kataʼyaná. Jngo tjíjtsa Sonʼnde, je chjotale Cristo síkʼaya nichxinle jokji kʼoamale nga tsoya je Énle Niná kʼoa nga binyakao je chjota nga machriantʼale je Jeobá. Tjínkʼa xi ñaki to xále Niná sʼín.

Nga binyakoaa je ndsʼee kao familianá kʼoasʼin bakonilee nga tsjoachaa (Chótsenlai párrafo 11, 17) *

11. Jósʼin bakoá nga tsjoachaa je Jeobá kao ndsʼee.

11 Tjínkʼa je ndsʼee xi síxá ʼndeʼnde nga sokóle xi síchjén kʼoa nga bajngiʼa familiale. Ninga kʼoalani, tsjoánganʼiole je naxinandále Niná jokji kʼoamale. Tobʼelañá, tsjoánganʼio ya jñani kjoaxkón sʼe, tjínkʼa xi ya tsjoánganʼio jña sʼenda ndʼia jñani ʼyaxkón je Jeobá, kʼoa koaan kao tao̱n kʼoainganʼioñá ngatsʼiaa nga tosi tonda kataʼmiyason je Énle Niná. Kʼoasʼin bakóni nga tsjoake Niná kao je chjota. Xi ijngosani, kʼianga mangián kjoajtínná nga xki̱ xomana, kʼoaasʼin bakoñá nga tsjoachaa je ndsʼee. Mangínñá ninga jenʼio kijtaná. Ninga sakʼoa ñʼai maná, bʼaiñá je comentarioná. Ninga kʼoati kjoa tjínná, ninʼiojinñá xíngiaa kʼianga tosʼa fitsʼia je kjoajtínná kʼoa tsa kʼia nga jefetʼa (Heb. 10:24, 25). Nʼio chjí ʼyatokoán kʼianga kʼoasʼín je ndsʼee.

12. Jósasʼin tsakakó je Juan nga tsjoake je ndsʼe̱.

12 Je Juan kʼoasʼin tsakakónile nga tsjoake je ndsʼe̱ kʼianga kʼoakitsole jñani nda kisʼin. Tonga kʼoati kitsjoale kjoafaʼaitsjen. Tobʼelañá, kʼianga kiskile carta kʼoakitsole nga nda tjíosíxá kʼoa nga tjíobakó kjoamakjain, tonga kʼoati kitsole nga tjínnele sikuinda yaole nga tsín jée jtsaojin (1 Juan 1:8–2:1, 13, 14). Kʼoatisʼinni nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, koaan kʼoakʼuínlee je ndsʼee jñani nda sʼín. Tonga tsa ʼyaa nga tsín ndatjín jmeni xi tísʼín jngo ndsʼee, kʼoasʼin koakonilee kjoatsjoacha kʼianga kʼoakʼuínlee jotjínnele sʼin. Kjoanʼiojin machjén nga kʼoasʼiaan, kʼoa ya Biblia kʼoatso nga je xi miyo fáo kjoaixi síkixiyanda xínkjín (Prov. 27:17).

13. Jméni xi tsín tjínnele kʼoasʼiaan.

13 Sakʼoaa kʼoatisʼin bakonilee je ndsʼee nga tsjoachaa kʼianga tsín kʼoanʼia tsa jmeni. Tobʼelañá, alikui koa̱n ndi̱to̱n koa̱njtiná kʼiatsa jme xi kuitsoná. Si̱kjaʼaitsjenla jmeni xi koan kʼianga tojeme ni̱kʼien Jesús. Je Jesús kʼoakitsole je chjotatjenngile nga tjínnele ski̱ne je yaole kʼoa skʼuí je njínle kʼianga so̱kole kjoabijnachon xi tsínkʼia fetʼa (Juan 6:53-57). Nʼio nkjín xi tsín kisasenle nga kʼoakitso je Jesús kʼoa tokitsjionkon. Tonga likui kʼoakisʼin xi miyole koan kjoaixi, jolani je Juan. Ningalani tsín koanjinle jmeni xi kitso Jesús, alikui chʼaosʼin kisikjaʼaitsjen xi tʼatsʼe. Tosaa kisinʼiotʼa je Jesús nga̱ be nga ñaki kui xi kixi kʼoatso ngantsjai (Juan 6:60, 66-69). Nʼio tjínle kjoandosin nga tsín tokjoan si̱jtilee yaoná tsa jmeni xi kuitsoná je ndsʼee, tosa ngasin nganda kuinóʼyalee nga kʼoeyanajmíná jokjoantjínni kjoa (Prov. 18:13; Ecl. 7:9).

14. Ánni nga tsín koa̱n xíngiaa koa̱njtichañá.

14 Je Juan kʼoakitso nga tsín koa̱n koa̱njtichaa je ndsʼee. Tsa tsín chʼa̱ʼén jokitso je Juan, kuijin kʼoasʼiaan xi mele je Na̱i (1 Juan 2:11; 3:15). Kʼoakoan kʼa chjotale Cristo kʼianga to jetífikjetʼa siglo 1. Je Na̱i nʼio tsakásjaile jokisʼin nga koa̱njtike xínkjín je choʼndale Niná kʼoa nga xkoa̱ya koatio. Kʼianga kiskile Juan je chjotale Cristo, ya jinjtín tjínkʼa xi kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen josʼin mele Na̱i. Tobʼelañá, je Diótrefes, jé xokisʼin nga xkoa̱ya tsakatio je chjotale Cristo ya jinjtín. Alikui tsakakóle kjoaxkóntokon je chjotale Cristo xi kisikasén cuerpo gobernante. Nʼio ngʼakon koan, kʼoa saʼnda koanmele tsakʼaonsjejin ya jinjtín je xi nda kiskoeya chjotale Cristo (3 Juan 9, 10). Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, je Na̱i nʼio tíbásjaile jotísʼín nga mele xkoa̱ya sikatíoná. Alikui xíngiaa katamajtichaa ánni nga tosi tonda jtín kuiyoñá.

TSJOACHA KATAMAA FAMILIANÁ

Jé Juan tsakánele je Jesús nga katasíkuinda je na̱le kʼoa nga tosi tonda je Jeobá katasíxále. Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, je xi jko̱ tjíole yaniʼya kʼoati tjínnele je sikuinda familiale (Chótsenlai párrafo 15, 16)

15. Jméni xi tjínnele kuenta sʼin je xi jko̱ tíjnale yaniʼya.

15 Kʼianga bajngiʼa familiale je xi jko̱ tíjnale yaniʼya kʼoaasʼin bakónile nga tsjoake (1 Tim. 5:8). Tonga xi ngisa chjíle kuinga koasenkao nga nda koatio ngixko̱n Niná je familiale (Mat. 5:3TNM). Kataʼyala je choa̱le Jesús. Tojo tso ya Evangelio xi tsʼe Juan, kʼianga tjenbʼatʼa yá kjoañʼai je Jesús tojo koankjájonle xínkjín. Je Juan kao María, je na̱le Jesús, yaa tjío jñani kisʼetʼa yá kjoañʼai je Jesús. Ninga tse kjoañʼai tífaʼá, jé Juan tsakánele nga katasíkuinda je na̱le (Juan 19:26, 27). Je María nkjín koan je xtile xi tsakasenkao nga tsakajngiʼa, tonga je xtile María kjesa ʼya xi chjotale Cristo majin nga kʼia. Je Jesús kui xi koanmele nga nda katabʼejna je na̱le kʼoa nga tosi tonda je Jeobá katasíxále.

16. Jmé xá xi kisʼenele je Juan.

16 Tsee xi kisʼenele je Juan. Nga pastro koan tjínnele nda choa̱ tsakʼéjna nga kitsoyason. Je Juan kʼoajinti kisʼele chjoón. Tsa kʼoalani, tjínnejinle tsakajngiʼa je familiale, kʼoa tsakasenkaojin nga nda tsakatio ngixko̱n Niná (1 Cor. 9:5). Jmé choa̱ bʼéjnale je xi jko̱ tjíole yaniʼya.

17. Jósʼin bakóni je xi jko̱ tíjnale yaniʼya nga tsjoake je familiale.

17 Je xi jko̱ tíjnale yaniʼya kʼoati tse xá kjinele tsanda je. Tjínnele nga chjotanixá koa̱n ánni nga nda kʼoaxki̱ni je Jeobá (Efes. 6:5, 6; Tito 2:9, 10). Kʼoa tjínjinkʼa xi xá kjinele ya jinjtín, tsjoánganʼiole kʼoa binyakao je ndsʼee, kʼoa nda choa̱ batío nga tsoyason. Tonga kʼoati machjén nga ntsjaintsjai skótʼaya Biblia kao chjoónle kʼoa kao xtile. Nʼiojin tsjoa sa̱tío kon je familiale nga sikuinda, nga koa̱njngíʼa kʼoa nga kuitsoyale xi tʼatsʼe Niná (Efes. 5:28, 29; 6:4).

TOSI TONDA TSJOAKE̱ KOA̱NNO

18. Jméni xi tsín jao kisʼele je Juan.

18 Nkjín nó tsakʼejna je Juan kʼoa nʼio nda kisixále Niná. Nʼio kisʼejna kjoamakjainle ningalani nkjín kjoa jaʼatojin. Tsakʼénele yaole nga kisitjoson jokitso je Jesús, jolani nga tjínnele tsjoacha koaan je ndsʼee. Kuinga tsakʼéjngoni kon nga tsjoake je Jeobá kao Jesús kʼoa nga je kuinyakao nga chókjoajinle tojme kjoa xi kjoaʼatojin (Juan 14:15-17; 15:10; 1 Juan 4:16). Alikui jme xi tsakʼéchjoale je Juan nga tsakakóle kjoatsjoacha je ndsʼe̱, nijejinla Na̱i kʼoa nikuijinla jme xi chon sonʼnde.

19. Jméni xi tsoná nga sʼiaan ya 1 Juan 4:7, kʼoa ánni.

19 Tojo koanchon nichxinle Juan, kʼoati to kjoajticha tjín ndʼaibi, nga̱ jé Na̱i kjinentsja jmeni xi chon sonʼnde (1 Juan 3:1, 10). Je Na̱i kui xi mele nga tsín titsjoacha koa̱nñá je ndsʼee, tonga ñá xi kuixónñá josʼiaan. Kuinga machjénsíni nga tosi tonda tsjoacha katamaa je ndsʼee, kao jmeni xi bixoán kʼoa kao jmeni xi nʼia koakonilee nga tsjoachaa. Tsa kʼoasʼiaan, nʼio tsjoa sa̱tío tokoán nga ndsʼee chobá kʼoa nga naxinandále Jeobá tiyojiaan (tʼexkiai 1 Juan 4:7). *

KJOAJNDA 88 Takonái je ndiaali

^ párr. 5 Tsakui nichxin je pastro Juan xi ngisa tsjoake koan je Jesús (Juan 21:7). Saʼnda nga sʼa xti ndajin kisʼin. Kʼoa kʼianga jenʼio koanjchínga, je Jeobá kui kjoanda kitsjoale nga kui kiski xi tʼatsʼe kjoatsjoacha. I̱ kjoaʼmiya jebi kui chótʼayajin choaa jmeni xi kiski kʼoa jmeni xi bakóyaná jokisʼin.

^ párr. 2 Mateo 22:37-40: “Jesús kʼoakitsole: Katamatsjoachai Naili Nináli. Katamatsjoachani ngayije ni̱ma̱li, kao ngayije kjoatsjoali, kʼoa kao ngayije kjoafaʼaitsjenli. 38 Jébi xi títjon, xi ngisa ngʼa kjoatéxoma. 39 Kʼoa je xi majaoni kʼoatisʼinni jebi: Katamatsjoachai xikʼa joni nga tijini. 40 Xi kui je jao kjoatéxomabi tiya nroani ngayije kjoatéxoma kao énle chjota xi kinchja̱ya tʼatsʼe Niná”.

^ párr. 8 1 Juan 3:18: “Ngatsʼio ʼndíxtina, ñaki nda tjaocha katamaa xíngiaa. Ali toʼén kuinókjoaa, tonga je kjoatjaocha xi kjoakixi xi sʼiaan”.

^ párr. 19 1 Juan 4:7: “Jon xi kjaínga tsjoake̱no, kʼoasʼin tjaocha katamaa xíngiaa, nga̱ je xi kjoatjaocha ʼmi tsʼe Niná. Toʼyanibe xi tjaoke, je xi kitsin tʼatsʼe Niná, kʼoa ñaki nda be Niná”.

^ párr. 62 XI TÍNCHJA̱NI SÉN XI FAʼAITʼA: Jngo xi jko̱ tíjnale yaniʼya yaa títsjoánganʼio jñani kjoaxkón kisʼe, síkasén tao̱n nga tosi tonda katafison je Énle Niná, tjíokotʼayajtín kao chjoónle, kao xtile, kʼoa kao ndsʼee xi kʼoakitsole nga ñatjen skótʼaya.