Ir al contenido

Ir al índice

KJOAʼMIYA XI CHOTʼAYA 3

Jmé xi bakóyaná nga kiskiʼndá je Jesús

Jmé xi bakóyaná nga kiskiʼndá je Jesús

“Kiskiʼndá Jesús” (JUAN 11:35).

KJOAJNDA 17 “Mena”

XI TÍNCHJA̱NI *

1-3. Jmé xi sakʼoa síkjiʼndáná.

 SAKʼOA chjiʼndá nga tsjoa tjín tokoán, tonga je xi ngisa síkjiʼndáná kʼiaa nga ba sʼe tokoán. Tobʼelañá, chjiʼndáñá kʼianga jngo xíngiaa biya. Jngo tichjaa xi Estados Unidos tsʼe xi Lorilei ʼmi, * itso: “Nʼio aon koanna nga kʼien je ʼndítsotina kʼoa tsín tijme xi nda tsakʼéni tokoan. Kui xi ngisa ba tsakʼé tokoan, nga̱ kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tsín tichókjoanina”.

2 Kʼoati tjínsa jmeni xi síkjiʼndáná. Tobʼelañá, jngo tichjaa xi precursora sʼin tísíxá xi Japón tsʼe, xi Hiromi ʼmi, itso: “Sakʼoa nroajen tokoan nga tsín nrʼoé je chjota ya ʼnde jñani xinyasoan, ñaki kjiʼndáña nga kʼoaxinle je Jeobá nga katakajian jngo chjota xi koa̱nmele skótʼaya”.

3 Sakʼoa kʼoati satío tokoán jotso tichjaa jebi (1 Ped. 5:9). Kui xi mená nga tsjoa sʼe̱ tokoán nga si̱xálee je Jeobá, tonga sakʼoa chjiʼndá nga̱ ba sʼe tokoán nga jngo xíngiaa biya, nga nroajen tokoán kʼoa tsakui kjoa kuitjátojiaanje̱ xi skótʼayakaoná tsa kixi timangíntʼalee Niná (Sal. 6:6; 100:2). Jmé xi koasenkaoná nga kʼoasatío tokoán.

4. Jmé xi chótʼayajiaan i̱ kjoaʼmiya jebi.

4 Koasenkaoná je choa̱le Jesús. Sakʼoa kʼoati kiskiʼndá tsanda je (Juan 11:35; Luc. 19:41; 22:44; Heb. 5:7). I̱ kjoaʼmiya jebi kui chótʼayajiaan nga kiskiʼndá je Jesús. Kui jchaa jmé xi bakóyaná nga kiskiʼndá kʼoa jmé xi bakóyaná xi tʼatsʼe Jeobá nga kʼoakisʼin je Jesús. Kʼoati jchaa jméni xi sʼiaan nga kui kjoa bitjatojiaan xi síkjiʼndáná.

KISKIʼNDÁ NGA KʼIEN MIYOLE

Tojo kisʼin je Jesús, si̱nʼioá kon je xi kjoaba tjíojin (Chótsenlai párrafo 5-9) *

5. Jmé xi bakóyaná xi tʼatsʼe Jesús jotso Juan 11:32-36.

5 Kʼianga tífetʼa nó 32, kitjochʼinle je miyole Jesús xi Lázaro tsakʼin kʼoa kʼieen (Juan 11:3, 14). Je Jesús nʼio tjao koanle Lázaro kʼoa kao nga jao ndichja. Je María kao Marta nʼio ba koanle nga kʼien ndsʼe̱. Kʼianga jekʼien Lázaro, je Jesús yaa Betania ki, ya jñani tsʼe je Marta kao María. Kʼianga kisʼejinle Marta nga jetjenyandiaa je Jesús ndi̱toon kikʼáyandiaa. Si̱kjaʼaitsjenla jokji ba tjín kon Marta nga i̱ kitsole Jesús: “Señor, tsa i̱lasa tijnai tsakai, je ndsʼe likui kʼen” (Juan 11:21). Kʼianga tsabe Jesús nga tíkjiʼndá je María kao chjota xi ya tjío kʼoati kinroajen ndáxkon tsanda je (tʼexkiai Juan 11:32-36). *

6. Ánni kiskiʼndáni Jesús nga kʼien Lázaro.

6 Ánni kiskiʼndáni Jesús nga kʼien Lázaro. Je libro Perspicacia para comprender las Escrituras itso: “Kui kiskiʼndáni Jesús nga kʼien je miyole kʼoa nga tsabe nga tjíokjiʼndá kʼoa nga ba tjío kon je ndichja Lázaro”. * Tsakui nichxin kui kisikjaʼaitsjen Jesús jokji kjoañʼai tsakjaʼá je Lázaro nga tsakajnaxkʼién kʼoa nga be nga tojeme kuiyá. Kʼoajin tikui kiskiʼndáni nga tsabe je María kao Marta nga nʼio ba tjío kon nga kʼien je ndsʼe̱. Kʼoajin timajinli jokisatio kon kʼiatsa jekinicha jngui xíngi kʼoa tsa jngo miyoli. Janla koya kataʼyaa jme xi bakóyaná choa̱ jebi.

7. Jméni xi bakóyaná xi tʼatsʼe Jeobá nga kiskiʼndá je Jesús.

7 Majinle Jeobá jotjín tokuin. Nʼio nda tsakakó Jesús jokjoan je Nʼaile (Heb. 1:3). Nga kiskiʼndá Jesús kʼoasʼin tsakakóni jotjín kon je Nʼaile (Juan 14:9). Kʼiatsa ba tjín tokuin nga jngo xíngi kʼien, je Jeobá kuenta sʼín kʼoa kʼoati ba male tsanda je. Mele nga nda sʼe̱ni tokuin (Sal. 34:18; 147:3).

8. Ánni nga tsín jao tjínni tokoán nga sikjaʼáyanile Jesús xi jekʼien.

8 Je Jesús mele sikjaʼáyanile je xíngiaa xi jekʼien. Nga kjesa kjiʼndájin je Jesús kʼoakitsole je Marta nga kjoaʼáyanile ndsʼe̱ kʼoa je Marta koankjainle (Juan 11:23-27). Nga tsabe xi tʼatsʼe Jeobá je Marta, be nga kisikjaʼáyale kʼien je profeta Elías kao Eliseo nichxin kjoatse (1 Rey. 17:17-24; 2 Rey. 4:32-37). Tsakui nichxin tokʼoa jekinrʼoé nga sa jekisikjaʼáyale Jesús je kʼien (Luc. 7:11-15; 8:41, 42, 49-56). Kʼoati koa̱n kʼoéjngui tokuin nga jcha ijngokʼai je xíngi xi jekʼien. Nga kʼoasʼin kiskiʼndá Jesús nga kisinʼio kon miyole, kui xi bakóyaná nga sikjaʼáyanile xi jekʼien.

9. Tojo kisʼin je Jesús, jósʼin koa̱n si̱nʼiui kon je xi kjoaba tjíojin. Jngo choa̱ tʼejnai.

9 Koaan si̱nʼiui kon je xi kjoaba tjíojin. Je Jesús alikui tsa tokiskiʼndákao je Marta kao María, kʼoati kinrʼoéle kʼoa kisinʼio kon. Kʼoati koa̱n kʼoasi̱koaa je xi xínkjín kisicha. Jngo xi chjotajchínga sʼin tíjna xi ya Australia tsʼe, xi Dan ʼmi, itso: “Nʼio ba kisʼe tokoan kʼianga kʼien je chjoónna. Nkjín ndsʼee xi jechixan xi kʼoakitsona nga kjuinrʼoéna tokʼiani. Tokinrʼoéna nga kiskiʼndá kʼoa tsín jokitsona. Kʼoati tsakinyakaona kʼianga tsín sin kisʼe tokoan, jolani nga tsakanéjon je carrona, nga kikatsena tsojmi kʼoa nga tsakʼénda xi tsakje̱nña. Kʼoa me tokjitʼa tsakʼétsʼoantjaina. Ñaki tsakakó nga miyona mani kʼoa nga ndsʼe chobaijin nga kjoa jaʼatojian” (Prov. 17:17).

JE JESÚS KISKIʼNDÁNTJAI CHJOTA

10. Jmé xi nchja̱ni Lucas 19:36-40.

10 Kʼianga 9 sá nisán nga nó 33, yaa Jerusalén ki je Jesús. Kʼianga jekichochrian ya naxinandá, jngojtín chjota koanñá xi tsakánda je najñole kʼianga jo Rey sʼin kiskoeya je Jesús. Nga kʼia, nʼio tsjoa kisatio kon ngatsʼi chjota (tʼexkiai Lucas 19:36-40). * Tokʼoajin koanle je chjotatjenngile kʼianga kiskiʼndá Jesús nga jekichochrian ya naxinandá. Je Jesús kʼoakitso jme kjoa kjoaʼatojin je chjota xi Jerusalén tsʼe (Luc. 19:41-44).

11. Ánni kiskiʼndáni Jesús tʼatsʼe chjota xi Jerusalén tsʼe.

11 Ningalani kao kjoatsjoa kiskoeya je chjota, nʼio ba kisʼe kon je Jesús nga̱ be nga nkjín xi tsín koa̱nkjainle xi tʼatsʼe Chjotaxále Niná. Kuinga ni̱kjesonni naxinandá Jerusalén kʼoa je chjota xi kuinje̱ngile yaole si̱katíonʼio (Luc. 21:20-24). Kʼoakoan jokitso Jesús, nʼio nkjín chjota xi tsín koankjainle xi tʼatsʼe. A nrʼoé Énle Niná je chjota jñani tsi. Jméni xi bakóyali nga kiskiʼndá je Jesús kʼiatsa tochoa chjota nrʼoéli nga ʼmiyasuin. Janla koya tjínni xi kataʼyaa.

12. Jméni xi bakóyaná tʼatsʼe Jeobá nga kiskiʼndántjai Jesús je chjota.

12 Je Jeobá tsjoake je chjota. Nga kiskiʼndá Jesús kui síkjaʼaitsjenjinná nga nʼio mandosinle Jeobá je chjota. “Kaile nga jngo xi cha̱. Tomele nga kjuicho síkʼantjaiya kjoafaʼaitsjenle ngatsʼi” (2 Ped. 3:9). Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi kʼoasʼin bakoñá nga tsjoachaa je chjota nga̱ kui xi mená nga katamakjainle jotso je Énle Niná (Mat. 22:39). *

Tojo kisʼin je Jesús, kʼoachon kʼuínyalee je chjota jochon nga skénndiaale (Chótsenlai párrafo 13, 14) *

13, 14. 1) Jósʼin tsakakó Jesús nga koanmake je chjota. 2) Jósʼin koakolee kjoamatokon je chjota.

13 Je Jesús nʼio tsakʼénele yaole nga kitsoyason. Nga tsjoake je chjota tsakʼénele yaole jokji tjen kʼoakoanle nga kitsoyason (Luc. 19:47, 48). Kʼoa kuinga kitsoyasonni nga koanmake chjota. Nga nʼio nkjín koan chjota xi kitsoyale, sakʼoa tsín koanʼale Jesús kao chjotatjenngile nga tsakjen (Mar. 3:20). Kʼoa ninga jekoannjio kichokonle Nicodemo tsakjákaonajmí je Jesús (Juan 3:1, 2). Nga kitsoya Jesús, nʼio nkjín chjota xi kisʼejinle je Énle Niná, tonga tsín tongatsʼi nga chjotatjenngile koanni. Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, kʼoati kui xi mená nga katanrʼoé ngatsʼi chjota je Énle Niná (Hech. 10:42). Kʼianga jtsaojiaan chjota machjén nga kjoásjailee josʼin kʼuínyasoán.

14 Kʼia kʼuínyalee chjota kʼiani koa̱nmele skótʼaya. Tsa tsín si̱kʼantjaiyaa jochon kʼuínyasoán, tsínjin jtsaojiaan je chjota xi mele kjuinrʼoé Énle Niná. Jngo precursora xi Matilda ʼmi, itso: “Kʼianga ʼmiyasuinjin kao xʼinna kʼoachon ʼmiyasuinjin jochon nga tsaojinjin chjota. Tobʼelañá, nga tanjio yaa ʼmiyasuinjin jña tsojmi saténa, kʼianga nyisen kui xi xinyáya xo̱n biyoʼndaijin nga̱ ngisaa nʼio nkjín chjota bʼema. Kʼoa nga jemaxon tsaojinníjin chjota ya ndʼiale”. ʼNdele nga tokui kjuinñá jme hora nga skénndiaaná, tosa kʼoachon kʼuínyasoán jochon nga jtsaojiaan je chjota. Tsa kʼoasʼiaan, nʼio tsjoa sʼe̱ kon je Jeobá.

KISKIʼNDÁ JE JESÚS TʼATSʼE NGA KUITJOTSJE JAʼAÍNLE NʼAILE

Tojo kisʼin je Jesús, je Jeobá si̱jélee nganʼio kʼianga nʼio nikjáojiaan (Chótsenlai párrafo 15-17) *

15. Jmé xi kisʼin Jesús nga tojeme kuindoa̱ kʼoa nga tojeme ni̱kʼien tojo tso Lucas 22:39-44.

15 Kʼianga jekoannjio nga 14 sá nisán nga nó 33, yaa ki Jesús ya ʼnde jña Getsemaní ʼmi kʼoa yaa tsakʼéyanajmíle Nʼaile jotjín kon (tʼexkiai Lucas 22:39-44). * Kʼianga tse kjoa tíjnajin, je Jesús tsakʼétsʼoaa, kisijé nganʼio kʼoa kiskiʼndá (Heb. 5:7). Kʼianga tsakʼétsʼoa kʼoakitsole Jeobá nga katabasenkao nga kixi koaitʼale kʼoa nga kui kʼoakatasʼín jmeni xi mele Niná. Je Jeobá kinrʼoé nga tsakʼétsʼoa je ʼNdíle kʼoa jngoo ánkje kisikasén xi kisinʼiojin.

16. Ánni nga nʼio koankjáojinnile Jesús kʼianga tsakʼétsʼoa ya ʼnde jña Getsemaní ʼmi.

16 Kʼianga tíjna Jesús ya ʼnde jña Getsemaní ʼmi kiskiʼndá nga̱ kui koankjáojinle nga kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen chjota nga Niná kinchja̱ʼaonle. Kʼoati be nga je kjinele sitoánntjai jaʼaínle Nʼaile. Tsa ñʼai tjín kjoa tibitjatojin xi tíkotʼayakaoli nga tibakui tsa kixi tiʼmitʼalai Niná, jmé xi bakóyali nga kiskiʼndá je Jesús. Janla koya kataʼyaa.

17. Jmé xi bakóyaná tʼatsʼe Jeobá nga kinrʼoéle je Jesús kʼianga tsakʼétsʼoale.

17 Je Jeobá nrʼoé nga bʼetsʼoalai. Kinrʼoéle je Jesús kʼianga tsakʼétsʼoale. Je xi nʼio koanndosinle Jesús kuinga kixi kitʼale Niná kʼoa nga kisitoánntjai je jaʼaínle Nʼaile. Tsakui xi mená nga kixi kjuintʼalee Niná kʼoa si̱toánntjé jaʼaínle, koasenkaoná kʼianga si̱jélee nganʼio (Sal. 145:18, 19).

18. Ánni kʼoabixónsíñá nga nʼio nda majinle Jesús je kjoa xi bitjatojiaan.

18 Je Jesús majinle jotjín tokuin. Kʼianga nʼio nikjáojiaan nda sʼená kʼianga je chjakaonajmiá miyoná xi majinle jotjín tokoán, kʼoa ngisaa tsa je xi kʼoati kui kjoa jaʼatojin. Jé Jesús xi nʼio nda majinle josatío tokoán. Be joma kʼianga nroajen tokoán kʼoa nga nganʼio machjénná. Be nga to chao koanndañá kʼoa jé koasenkaoná nga nganʼio koa̱nchjénná (Heb. 4:15, 16). Kʼianga jngo ánkje kitsjoanganʼiole Jesús koanjinle nga je Jeobá xi kitsjoanganʼiole. Kʼoati kʼoaiʼndelee tsanda ñá je Jeobá nga katatsjoánganʼioná. Kui síchjén xo̱n xi Énle Niná yʼangini, video, kjoanokjoaya xi tsjoá je ndsʼee kʼoa tsa kʼiaje̱ nga bichósíxatʼaná xi chjotajchínga sʼin tjío nga tsjoánganʼioná kʼoa tsa jeje̱ miyoná xi jetjínle kjoafaʼaitsjen.

19. Jmé xi koasenkaoli tsa ñʼai tjín kjoa tibitjatojin. Jngo choa̱ tʼejnai.

19 Jé Jeobá koasenkaoná nga nda sʼe̱ tokoán. Jósʼin basenkaoná je Jeobá. Kʼianga bʼetsʼoalee kui tsjoáná je kjoanyʼántokonle “xi ñaki faʼatole ngayije kjoafaʼaitsjenle chjota” (Filip. 4:6, 7). Je kjoanyʼán xi tsjoáná Niná nda bʼé tokoán kʼoa basenkaoná nga ʼyaa jmeni xi nʼia. Kʼoakoan jngo tichjaa xi Luz ʼmi. Itso: “Sakʼoa toʼan tijna mana, kʼoa kʼoasʼin sikjaʼaitsjen nga tsín tsjoakena Jeobá. Kʼianga kʼoasʼe tokoan tokjoan jé Jeobá bʼeyanajmíle. Nga bʼetsʼoa nda sʼe tokoan”. Tojo tso tichjaa jebi, nga bʼetsʼoalee Niná nda satío tokoán.

20. Jmé xi bakóyaná nga kiskiʼndá je Jesús.

20 Sínʼio tokoán kʼoa basenkaoná nga kui kachotʼayajiaan nga kiskiʼndá je Jesús. Kʼianga kʼoakisʼin kui síkjaʼaitsjenjinná nga machjén nga kuisenkoaa xíngiaa kʼianga xínkjín sícha. Kʼoa ʼyañá nga je Jeobá kao Jesús kuinyakaoná kʼiatsa xíngiaa si̱chaa. Kʼoati bakoyasonlee chjota kʼoa ʼmiyalee Énle Niná nga̱ mamachañá tojo sʼín je Jeobá kao Jesús. Nga kiskiʼndá Jesús sínʼio tokoán nga̱ kʼoasʼin ʼyañá nga majinle Jeobá kao Jesús josatío tokoán. Majinle nga sakʼoa nroajen tokoán kʼoa mele kuinyakaoná nga chókjoajinná. Tosi tonda kʼoasʼiaan jmeni xi kachotʼayajiaan i̱bi josaʼnda nga kjoaʼaí nichxin nga sitjoson Jeobá nga i̱ tso: “Niná kʼoejon ngayije ndáxko̱n xi tsʼe xko̱n” (Apoc. 21:4).

KJOAJNDA 120 Nangitokon katamaa joni Cristo

^ Je Biblia kʼoatso nga sakʼoa kiskiʼndá je Jesús. I̱ kjoaʼmiya jebi jan kʼa si̱kʼaxkiaa nga kiskiʼndá je Jesús kʼoa kui jchaa jméni xi bakóyaná nga kʼoakisʼin.

^ Alikui tsa ñaki kʼoaʼmi kʼa chjota xi bʼaxki̱ i̱bi.

^ Juan 11:32-36: “María jicho ya jña nga tíjna Jesús, tsabe tsakasenxkónyʼintʼale, kʼuikitsole: Señor, tsa i̱lasa tijnai tsakai, je ndsʼe likui kʼen. 33 Kʼia nga Jesús tsabe nga tíkjiʼndá María kʼoati tjíokjiʼndá je chjota judíos xi tjenkao, kʼia aon koanle Jesús, koanfáole. 34 Kʼuikitso: Jñá tsakʼeñao. Kitsole: Señor, nroai chótsain. 35 Kiskiʼndá Jesús. 36 Kʼia kinchja chjota judíos: Koeni jo nga tjaoke koan Lázaro”.

^ Lucas 19:36-40: “Kʼia nga tífi nga je, chjota tjíobándale tso̱nga̱le ya ndiaa. 37 Kʼia nga jejichochrian jña fijen nindo Olivos, ngatsʼi chjotankjín xi fitʼale koantsjoale, tsakʼétsʼia tsakʼasjenda Niná, nʼio tsakʼéjta xi tʼatsʼe ngayije kjoaxkón xi tsabe. 38 Kitso: Jó tondale chjotatítjon xi nroa ngajaole Nainá. Jñá chon ngʼajmi, kʼoa kjoajeya ya jña ngʼabe. 39 Kʼia kʼa chjota fariseos xi ya tjenjinle chjotankjínbe kitsole: Maestro, tinókjoatikoai chjotali. 40 Kʼia Jesús kitsole: Kʼoaxinno nga tsa jebi jyó kʼoéyo, la̱jao̱ skíʼndíaní”.

^ Nga én griego je xi “xikʼa” sʼin jaʼatoya ya Mateo 22:39 (“je xi tíjnachrian” sʼin tsoyanile) ali tsa tojejin tínchja̱ni je xi xíngiaa mani, tínchja̱ni toʼya chjotani.

^ Lucas 22:39-44: “Kʼia Jesús jitjo, ki josʼin nga koanngale ya nindo Olivos, kʼoati chjotale kitjenngile. 40 Kʼia nga jicho je ʼndebe, kitsole: Tʼetsʼoao jméni nga tsín tsao̱jinsínio jée kʼia nga chʼao si̱kaono. 41 Kʼia Jesús tsakasenxinle joni tsa jngo la̱jao̱ xi kjin saté, kʼoa tsakasenxkónyʼin, tsakʼétsʼoa. 42 Kitso: Nʼai, tsa meli chja̱ʼaxinnái je kjoañʼai, tonga likui josʼin nga mena nga an, tojosʼin nga meli nga ji. 43 Kʼia koantsen jngole ánkje xi tsʼe ngʼajmi, xi kitsjoale nganʼio. 44 Kjaí aon kjimale ni̱ma̱le ngisa tonʼio tsakʼétsʼoa, kʼoa kitjondá joni tsa tse njín xi katin xi kitsaoba tʼanangi”.

^ XI TÍNCHJA̱NI SÉN XI FAʼAITʼA: Je Jesús kisinʼio kon je Marta kao María. Kʼoati koa̱n kʼoasʼiaan tsanda ñá.

^ XI TÍNCHJA̱NI SÉN XI FAʼAITʼA: Je Jesús kitsoyale Nicodemo ninga kʼia nga jenjio. Kʼia kʼuínyalee je chjota jochon nga skénndiaale.

^ XI TÍNCHJA̱NI SÉN XI FAʼAITʼA: Jé Jeobá kisijéle nganʼio je Jesús nga kixi koaitʼale. Kʼoati sʼiaan tsanda ñá nga ñʼai tjín kjoa bitjatojiaan.