Ir al contenido

Ir al índice

XI TʼATSʼE JNGO CHJOTA

Tokui kʼoakisʼian jmeni xi tjínnele sʼian

Tokui kʼoakisʼian jmeni xi tjínnele sʼian

JE Donald Ridley abogado koan kʼoa tsʼato 30 nó nga kisitoánntjai je testigole Jeobá ngixko̱n kjoatéxoma. Nʼio kitsjoanganʼiole je ndsʼee nga tsín njín kixinyale, kʼoa nkjín kjoa tsakʼéndajin ngixko̱n kjoatéxoma ya Estados Unidos. Je ndsʼee jebi Don kitsole miyole, kʼoa nʼio nda kisixá, nangitokon koan, kʼoa alikui to yaole kini.

Kʼiaa nga nó 2019 tsaʼyale nga nʼio táo chʼin kisʼele, kʼoa je chʼin jebi tsín xkile. Je Don sasa koantáoni kʼoa kʼiaa kʼien nga sá agosto nó 2019. Kʼoa kui jebi xi tsakʼéyanajmí.

Kʼiaa kitsian nga nó 1954 ya Estados Unidos ya Saint Paul (Minnesota). Je xijchána nda tsakatio, alikui jme xi kichale kʼoa católico koan. Ño koanni xtindsʼe kʼoa an koanjaoña. Nga sʼa ʼndí kjiʼe̱, jngoo skuela xi tsʼe católico kiskotʼaya kʼoa chji̱ngo̱le naʼmi koan, tonga nʼio tochoa koanjinna xi tʼatsʼe Biblia. Ningalani makjainna nga tíjna jngo Niná xi kisinda ngayeje jmeni xi tjín, alikui tsakasenkaona je yo̱ngo̱ nga tsaʼbe xi tʼatsʼe Niná.

NGA TSAʼBE ÉNLE NINÁ

Kʼianga sʼa jngo nó tikotʼaya tʼatsʼe kjoatéxoma ya skuela xi William Mitchell tsakʼin, jao testigole Jeobá kichokonna ya ndʼiana. Nga tsabe nga sʼa tibane, kʼoakitsona nga tosa skan kuicho. Kʼianga kicho ngindia, kui kiskonangile ánni nga ngisa nda bationi je chjotatsʼen tikʼoajinni je chjota xi nda sʼín, kʼoa jmé xi machjén nga tsjoa sa̱tío tokoán. Kitsjoana je libro xi La verdad que lleva a vida eterna tsakʼin kao je Biblia Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras, xi sase sʼin matsen. Nʼio tse xi koanjinna nga tsakʼinyana je Biblia. Koanjinna nga je Chjotaxále Niná xi koa̱nle koasenkaoná kʼoa xi sindachon i̱ Sonʼnde. Kʼoati koanjinna nga tsín ndasʼin tjíobatéxoma je chjotaxá sonʼnde, nga kjoaʼaon síkatíojinná, nga kjoañʼai síkjaʼáná kʼoa nga tsín kixi josʼin batéxoma.

Kʼiaa kitsjoatʼale yaona je Jeobá nga tosʼa tífitsʼia nó 1982, kʼoa tikuini nó kisʼe̱nngindá kʼianga kisʼejna je kjoajtíntse xi “Verdad del Reino” tsakʼin ya estadio xi tíjna St. Paul Civic Center. Nga jngo xomana jejaʼato, ijngokʼa ya kichoa nga tsakʼenda je examen nga koa̱n abogado sʼin sixá. Kʼoa kʼiaa nga sá octubre kisʼejinna nga nda tsakʼasje je xo̱nna.

Kʼiaa nga kisʼejna kjoajtíntse tsaʼbexkoan je Mike Richardson, xi ya tísíxá ya Betel xi tíjna ya Brooklyn (Nueva York), kʼoakitsona nga sʼa kisʼendajin nga jngo oficina sʼe̱jna xi tsʼe Asuntos Legales. Kui jaʼaitsjenna jokitso je chjota etíope xi síkʼaxki̱ ya Hechos 8:36, kʼoa i kixian: “Jmé xi bʼéchjoana nga koa̱n ya sixá ya Oficina xi tsʼe Asuntos Legales”. Kuinga tsakʼendaña je solicitud nga koa̱n ya Betel sixá.

Alikui kisasenle je xijchána nga testigole Jeobá koan. Je pana kʼoakitsona nga tsín josʼin koasenkaona nga tʼatsʼe Watchtower sixá. Kʼoakixinle nga tsín koa̱nchjína kʼoa nga 75 dólares kʼoaina nga xki̱ sá, nga̱ kʼoatjín bʼaile je betelita nga kui nichxin.

Kʼianga jeya kisixá choatse jñani sʼendajin kjoa ngixko̱n kjoatéxoma, yaa Betel xi tíjna Brooklyn kisixá nga nó 1984. Yaa kisixá ya Oficina xi tsʼe Asuntos Legales. Nʼio tsakasenkaona jmeni xi koanjinna nga ya kisixá jñani sʼendajin kjoa ngixko̱n kjoatéxoma.

NGA KISʼENDAYA JE TEATRO STANLEY

Kʼianga tsakinda je Teatro Stanley

Kʼiaa nga sá noviembre nó 1983 tsakatse testigole Jeobá je Teatro Stanley, xi ya Jersey City (Nueva Jersey) tíjna. Je ndsʼee kisijékjoaa nga kʼoendaya teatro jebi. Kʼoakitsole chjotaxá xi ya tsʼe nga kʼoasʼin sichjén je testigole Jeobá nga kjoajtíntse koatio. Tonga je kjoatéxoma xi tjín ya ʼnde jebi alikui tsjoáʼnde nga kʼoasʼin koa̱nchjén. Kʼoa nga ya tíjna teatro jebi jñani nʼio nkjín negosio tjín, alikui tsakʼaiʼndenajin. Tosi tonda tsakásjaile je ndsʼee ngixko̱n kjoatéxoma nga tjóʼndele kʼianga sʼe̱ndaya teatro jebi, tonga alikui kisijyo je chjotaxá.

Kʼianga jejngo xomana tijna ya Betel, je ndsʼee yaa kikonle je chjotaxátítjon. Nga jao nó kisixá ya Saint Paul (Minnesota), ʼbeña josʼin sʼendajin kjoa jebi. Je abogado xi tsakasenkaonajin kʼoakitso nga nkjín koya josʼin jekoanchjén Teatro Stanley, yaa kiskotsenle película je chjota kʼoa saʼnda kʼoasʼin koanchjén nga chjota kichose. Kuinga kʼoakitsoni nga tsín kixi tíjna tsa tsín tjóʼnde nga kjoajtíntse sa̱tío. Je chjotaxátítjon jebi kʼoakitso nga je chjotaxá xi tjío ya Jersey City jaʼatone je kjoatéxoma kʼoa kʼoasʼin tsakʼéne nga katatjoʼnde nga sʼe̱ndaya teatro jebi. Kʼoasʼin tsaʼbeña nga síchikontʼain Jeobá je naxinandále nga kui síchjén je kjoatéxoma xi tjín nga tosi tonda katafison je Énle. Nʼio tsjoa kisʼe tokoan nga kitsjoanganʼioa kʼianga kisʼendajin kjoa jebi.

Saʼnda tsín jngo nó koanjngonile je ndsʼee nga tsakʼéndaya ndʼia jebi. Kʼiaa nga 8 sá septiembre nó 1985 kisʼejna je xi mani 79 Skuela xi tsʼe Galaad, kʼoa ʼnde jebi kʼoasʼin tsaʼyale nga ya satíole kjoajtíntse je testigole Jeobá. Nʼio tsjoa kisʼe tokoan nga kitsjoanganʼioa ngixko̱n kjoatéxoma nga tosi tonda katafison je Énle Niná. Kʼoa kui xi ngisa tsjoa tsakʼé tokoan tikʼoajinni tsa jme xá xi kisʼian nga kjesa ya Betel sixájian. Alikui kiya jkoa nga kʼoasikji kjoanda tsjoána Jeobá.

TSAKASENKAOÑA JE NDSʼEE NGA TSÍN NJÍN KIXINYALE

Kʼianga nó 1980, nʼio nkjín chjinexki kao hospital jñani tsín kisijyo nga tsín njín xi̱nyále je testigole Jeobá. Ngisaa ñʼai koanle je tichjaa xi ʼndí kisʼele, nga̱ je juez kʼoakitso nga tsín tjínle ʼnde je xi na̱ ma nga je kʼoakuitso nga tsín koa̱n njín xinyále, nga̱ tsa kuiyálani je xi na̱ ma to ʼndíjchʼa̱njin koa̱n je ʼndíle.

Kʼianga 29 sá diciembre nó 1988, je tichjaa Denise Nicoleau nʼio tse njín kisicha kʼianga jekitsin je ʼndíle. Tochoasa xi hemoglobina ʼmi kisʼele njínle, kʼoa je chjinexki xi kisisinle kʼoakitsole nga katatsjoáʼnde nga njín xi̱nyále. Tonga alikui kisijyo je tichjaa. Nga koannyaonni, je chjinexki jngoo juez kisijékjoale nga njín kataxinyále je tichjaa. Kʼoa je juez saʼnda tsín je kiskonangile tichjaa Nicoleau kao xʼinle nga kʼoakitso nga koa̱n xi̱nyále njín.

Kʼianga bixine 30 sá diciembre, je chjinexki njín tsakinyále je tichjaa ninga kʼoakitso je xʼinle kao xínkjín nga tsín njín kataxinyále. Kʼoa nga jekoanxon kinikatíonʼio kʼa je xínkjín kao xi chjotajchínga sʼin tjío, nga̱ kui jée kisʼene nga tsakatiochjoale je chjinexki nga tsín koa̱n njín xi̱nyále tichjaa. Kʼianga 31 sá diciembre nga tanjio, ya naxinandá Nueva York kao xi tiya chrianni tokui jaʼa ya noticia nga kinikatíonʼio je ndsʼee.

Kao Philip Brumley kʼianga sʼa xtijin

Yaa tsangínjin jñani tjío je chjotaxátítjon, kʼoa nga lune tanjio tsakjakaonajmíña je juez xi tsakándiaa josʼin sʼe̱ndajin je kjoa, xi Milton Mollen ʼmi. Tsakʼeyanajmíle jmeni xi koan kʼoa kʼoakixinle nga jngo juez kʼoakitso nga koa̱n njín xi̱nyále je tichjaa ninga tsínkjoanla je títjon kichjonangile. Je juez Mollen kʼoakitsona nga ya kjuíkonle nga jekoa̱nxon nga kʼoaxínle jmeni xi koan kʼoa jotso je kjoatéxoma. Kikaona je xi superintendente sʼin tíjnana, xi Philip Brumley ʼmi. Je juez jebi kʼoati kinchja̱le je xi abogado sʼin tíjnale hospital. Nʼio kichjakoaijin xíngijin. Je ndsʼee Brumley itso xi tsakʼétʼana je xo̱n xi yʼa: “Xa̱nxa̱n tinókjoai”. Tsakasenkaona nga kʼoakitsona, nga̱ jetisijtile yaona nga kʼoatixinle je abogado xi ijngo nga kjoatéxoma jaʼatone jme xi kisʼin.

Fitsʼiakjoanni xi ngʼaskón: Richard Moake, Gregory Olds, Paul Polidoro, Philip Brumley, an kao Mario Moreno nichxin nga kinokjoantjaijin naxinandále Niná ngixko̱n chjotaxátítjon ya Estados Unidos nga kisʼendajin je kjoa xi Watchtower contra Stratton tsakʼin (chótʼai je artículo xi ʼmi: “El origen del conflicto”, “El Tribunal Supremo admite el caso a trámite”, “El primer obstáculo: la vista oral ante el Tribunal Supremo” kao “El Tribunal Supremo falla a favor de la libertad de expresión”, xi jaʼaitʼa je revista ¡Despertad! xi tsʼe 8 de enero de 2003).

Nga jejngo hora tichobaijin, je juez Mollen kʼoakitso nga kuikjoanla kjoa jebi títjon kʼoendajin nga koa̱nnyaonni. Kʼianga jetibitjonijin jñani síxá kʼoakitsona nga nʼio ñʼai koa̱nle je abogado xi tsʼe hospital nga sitoánntjai yaole. Koanjinna nga je Jeobá tíbasenkaonajin nga koa̱n kuinje̱najin kʼianga sʼe̱ndajin kjoa jebi. Je xi tokʼoamana kuinga jin kisichjénnajin Niná nga kitjoson josʼin mele.

Koannjiokaonajin nga kichotʼayaijin jmeni xi kuixuínjin. Tiyaa chrian tíjnanile je oficinale chjotaxátítjon ya Betel xi tíjna Brooklyn, me ngatsʼi xi ya Asuntos Legales nixáijin nga ndso̱kuijin tsangínnijin. Kʼianga jekinrʼoé nga ño juez jmeni xi tsakixuínjin, kʼoakitso nga tsín koa̱n njín xi̱nyále je tichjaa. Je chjotaxátítjon tsakasenkao tichjaa Nicoleau kʼoa kʼoakitso nga kjoatéxoma bitjatoné nga tsínkjoanla je títjon chjonangilee xi kjimaxkile jmeni xi koa̱ntʼain.

Tochoatsee jaʼato nga kʼoakitso je chjotaxátítjon xi tjío ya Nueva York nga tiʼndele je tichjaa Nicoleau kʼoakuitso nga tsín koa̱n njín xinyále. Ño kʼa kisʼendajin je kjoa tʼatsʼe nga tsín koa̱n njín xi̱nyále je ndsʼee, kʼoa tʼatsʼe tichjaa Nicoleau kui kjoa xi títjon kinjenajin ngixko̱n chjotaxátítjon ya Estados Unidos (chótsenlai je recuadro “ Kjoa xi kisʼendajin ngixko̱n chjotaxátítjon”). Kʼoati ñatjen kinixáijin ya Betel kao abogado xi kjaʼaísa kjoa bʼéndajin, jolani tʼatsʼe nga tsjion xínkjín chjota, ʼyani xi tjínnele sikuinda je xtile, jmeni xi tjínle chjota kao jñani koatio.

NGA CHIXAN KʼOA JOSʼIN TSAKATEJNA

Kao chjoónna Dawn

Kʼianga tsaʼbexkoan je Dawn, tokʼoa jekitsjion xʼinle kʼoa jejan mani xtile. Nʼio kisixá kʼoa precursora kaoni. Je xi tokʼoakoanna nga kʼia, kuinga tsakʼénele yaole nga kisixále Jeobá ningalani tse kjoa jaʼatojin. Kʼianga kisʼejna je kjoajtíntse xi “Portadores de Luz” tsakʼin nga nó 1992 ya Nueva York kʼiaa kʼoakixinle nga mena ngisasa nda skoexkoan. Kʼiaa chixainjin nga jekoan ñanóni, kʼoa tosi tonda ya Betel kitsjoanganʼioa. Je chjoónna jngoo kjoatjao xi je Jeobá kitsjoana nga̱ nʼio tsjoále kjoandosin xále Niná kʼoa nʼio tsjoakjoa. Tojo tso Proverbios 31:12, je Dawn kao an nʼio nda tiyokoaijin xíngijin.

Kʼianga chixainjin, je xtile Dawn jngo mani xi 11 nóle, jngo xi 13 nóle kʼoa xi ijngo 16 nóle. Nga mena nda koandiaale, tsakʼexkiaña kʼoa kʼoakisʼian jmeni xi tso je xo̱n xi síkasénná naxinandále Niná tʼatsʼe nga xtijon sʼená. Ningalani sʼe sakʼoanajin kjoa jokji tífaʼato nó, tsjoa tjín tokoan nga jo nʼai sʼin bekonna nga jan je xti kʼoa nga jo miyo sʼin bekonna. Tsjoa kisatio tokuinjin nga kichokao miyole ya ndʼianajin nga̱ nʼio tsakʼetsaojinjin nga kui nichxin.

Kʼianga nó 2013, je Dawn kao an yaa Wisconsin tsangínjin nga kinikuindaijin je xijchánajin. Tojo yaa Betel kitsjoanganʼio choatse. Tosi tonda tsakasenkoa naxinandále Niná nga kisʼendajin kjoa ngixko̱n kjoatéxoma.

TOʼIKOAN KISKATʼANA CHʼIN

Kʼianga sá septiembre nó 2018, kʼiaa tsaʼbe yaona nga títjonkjoanla sitjesian kʼianga nchja. Je chjinexki alikui tsabe jme chʼin xi tjínna. Xijekoan, jngo chjinexki xi kʼoakitsona nga tosa nda nga je skótʼana chjinexki xi xokoajkoaa kotʼa. Kʼianga sá enero nó 2019, je chjinexki xi kiskotʼana kʼoakitsona nga tsakui nichxin kui chʼin tjínna xi tokoajñá yaona, xi parálisis supranuclear progresiva (PSP) ʼmi.

Nga koanjanni nichxin, patineta tsoʼbakoa ya jinyʼán, toxijña kiska kʼoa kitjotʼáo je ndsa̱ ngakixi. Nʼio tsjoake̱ nga patineta fikaojian nyʼán nga̱ kʼoasʼinntsje tsakai. Kuinga kiskaña nga̱ tsín tikoan kisikjanni yaona. Ngotjo kjimatáoña, tsín tinanda ma nchjaña, tsín tima sikjanña kʼoa tsín tima kje̱nña.

Nʼio tse kjoanda tíbʼaina nga titsjoanganʼioa josʼin kjimaxá jinnaxinandále Niná nga abogado sʼin tijna. Kʼoati nʼio tseni kjoanda nga kui kjia je revista xi bʼéxkia je chjinexki, abogado kao juez, kʼoa kui kjoanda tjínna nga nʼio nkjín naxinandá jñani xinyale je chjinexki kao abogado tʼatsʼe nga tsín koa̱n njín xi̱nyále je testigole Jeobá. Kui sitoánntje ngixko̱n kjoatéxoma nga tiʼndele je choʼndale Niná nga koa̱n skoéjin josʼin koa̱nxkile kʼoa nga tsín njín xi̱nyále. Ninga kʼoalani, kʼoaxian jotso Lucas 17:10, tochoʼndaña kʼoa tsín jme xi bakinna. Tokui kʼoakisʼian jmeni xi tjínnele sʼian.