Tobʼelañá, je sucursal xi tíjna Francia kʼoakitsole je ndsʼee Nicolas kao chjoónle xi Céline ʼmi nga xin jtín koaitsjoánganʼio. Je Nicolas kao Céline kʼoatso nga ñʼai koanle nga koangale. Itso: “Nga tosʼa, nʼio tsjoa kisatio tokuinjin. Tonga xi koanskanni, kinikjáoníjin miyonajin, nga tosʼa choatse ʼyaxkoaan je ndsʼee kjesa manʼiotʼajián”. a Jméni xi koasenkaoli tsa xin jtín kʼuín. Jósʼin koa̱n tsjoánganʼio je ndsʼee xi ngikʼa. Jmé kjoanda xi so̱koli kʼoa jósʼin koa̱n kuisenkoai je ndsʼee xi ya tjío.

ÑO KJOAFAʼAITSJEN XI KOASENKAOLI

1. Je Jeobá tinʼiotʼai (Sal. 37:5). Je Kazumi, xi Japón tsʼe jekan nó tjínle nga tjío ya jtín jñani fi, tonga xin jtín kikatio kʼianga xin ʼnde kinikasén nga kisixá je xʼinle. Kʼoatso je tichjaa jmeni xi kisʼin nga je Jeobá kisinʼiotʼa. Itso: “Tsakʼeyanajmíle Jeobá jokisʼe tokoán tobʼelañá, nga kitsokjoan, nga kisikjáojian kʼoa jé kitsjoanganʼiona”.

Jósʼiain nga je Jeobá si̱nʼiotʼai kʼiatsa xin jtín kʼuínkijnai. Je kjoamakjainná yaa mangóson jngo naxó nga nandá machjénle kʼoa nga koa̱nkuinda ánni nga koa̱nngʼasíni. Je Nicolas, xi sa jená kanikʼaxkiaa kui kisikjaʼaitsjenjin jmeni xi kisʼin je Abrahán, Jesús kao Pablo nga tse jmeni xi kisikatío tojoni nga je Niná kisixále, kʼoa kuinga tsakʼéjngoni kon nga kʼoati koasenkao Jeobá  tsanda je. Tsa nda chótʼayai je Énle Niná, koasenkaoli nga chókjoajinli tojme kjoa xi kuitjátojin kʼoa kʼoati koa̱n kuisenkoai xi kjaʼaí tsa xin jtín kʼuínkijnai.

2. Tsín si̱ngósonkoaa je jtín jña tsakiyoaa kao jñani tiyoaa ndʼaibi (Ecl. 7:10). Je Jules yaa jñani Benín ʼmi kinroani kʼoa yaa Estados Unidos kikʼejna. Nga kicho tsabe nga kjaʼaísʼin ngale chjota xi ya tsʼe. Itso: “Kʼoasʼin koanjinna nga tjínnele ñaki kʼoeyanajmíle nga jngó jngó jmeni xi kjimana”. Nga tsín kʼoasʼin ngale tosaa tsín tinʼio ya kisichriannile je ndsʼee. Tonga tsín tikʼoasʼin kisikjaʼaitsjenni kʼianga ngisa nda tsabexkon je ndsʼee. Itsosa: “Koanjinna nga tongóson nʼia xi chjota, tokui xi bʼantjaiya nga kjaʼaísʼin nganá nga jngó jngoá kʼoa nga kjaʼaísʼin nikjaʼaitsjeen. Alikui koa̱n nga ʼya xi chʼa̱sjengiaa”. Kuinga tsín koa̱n si̱ngósonkaoñá je jtín jñani tsakiyoaa kʼoa kao je jtín jñani tiyoaa ndʼai. Jngo tichjaa xi precursora sʼin tísíxá xi Anne-Lise ʼmi kʼoatso nga toxá bʼantjaiyani tsa jmeni kʼianga xin jtín mangián.

Je xi chjotajchínga sʼin tjío kʼoati tsín síngósonkao je jtín jñani tsakatio kao je jtín jñani tjío ndʼaibi. Tsakui nichxin bʼantjaiya kʼa jmeni xi sʼín je ndsʼee, tonga tsínkui xi tsonile tsa tsín kixi tíjna jmeni xi sʼín. Nga kjesa tsjoájinle kjoafaʼaitsjen je ndsʼee, machjén nga títjonkjoanla nda skoe̱ josʼin ngale je jtín (Ecl. 3:​1, 7b). Machjén nga nda choa̱ kʼoejna, ʼndele nga tokui kʼoakuitsole je ndsʼee nga kʼoati katasʼín josʼin síkjaʼaitsjen je (2 Cor. 1:24).

3. Tʼainganʼiui ya jtín jñani kuichui (Filip. 1:27). Tsee xá tjenkao kʼoa nichxin bʼaya nga xin ʼnde mangínkiyoaa, tonga machjén nga kjuin ndi̱toa̱n kjoajtín ya ʼnde jñani kabichoaa. Nga tsín josʼin kuinyakaoná je ndsʼee tsa tsín skoe̱ná. Je Lucinda kʼoatso jokisʼin kao nga jao xtiyánchjínle kʼianga ya kichokatio ya Sudáfrica. Itso: “Tsakʼainganʼioníjin jme xá xi tjín ya jinjtín. Kjaʼaí kjaʼaí ndsʼee kitjokoaijin nga kitjokʼinyasuinjin kʼoa tsakʼainíjin comentario nga kisatio kjoajtín. Kʼoati tsakʼinlaijin je ndsʼee nga koa̱n ya koatiojtínni ya ndʼianajin nga kuitjotsoyason”.

Kʼiatsa ñatjen kʼoasʼiaan xále Niná kao je ndsʼee xi tjío ya jtín jñani kuichoaa, kuinyakaongañáñá xíngiaa nga nʼio sa̱tío kjoamakjainná. Je xi chjotajchínga sʼin tjío kʼoakitsole je Anne-Lise nga ñatjen katatsoyason kao ngatsʼi ndsʼee xi tjío ya jinjtín. Je tichjaa itso: “Nga ñatjen kixinyasoan kao ndsʼee xi tjío ya jinjtín ngisaa ndi̱to̱n koanngana”. Kʼianga kʼoainganʼioá nga matsje kʼoa nga masinle ya Ndʼia jña chotʼayá, skoee je ndsʼee nga jekjimanganá, ngisaa  ndi̱to̱n tsjéntʼalee je ndsʼee kʼoa tsjoa sa̱tío kon.

4. Si̱miyoaa je ndsʼee (2 Cor. 6:​11-13). Ngisaa ndi̱to̱n koa̱nmiyoaa je ndsʼee tsa si̱kʼayalee nichxin nga chja̱kaonajmiá. Tobʼelañá, koaan xátí koanngián nga satíoná kjoajtín ánni nga koa̱n chja̱kaonajmíñá je ndsʼee kʼoa cho̱bakaonajmiá nga jefetʼa kjoajtínná. Tsa nda si̱koaa je ndsʼee, tsjoa sa̱tío kon kʼoa simiyoná tsanda je.

Kʼoatʼiain jonʼiai ngantsjai. Kʼoati tʼiain jokisʼin je Lucinda. Itso: “Kʼoatsakʼinlaijin je ndsʼee nga katafi ya ndʼianajin, kʼoa ndʼaibi miyonajin maa je ndsʼee”.

NDA CHJOÉYAA XÍNGIAA

Tjínkʼa ndsʼee xi ñʼai male nga tosʼa bichótítjon ya Ndʼia jñani chotʼayá nga tsín ʼya xi bexkon. Jósʼin kʼoainganʼiolee je ndsʼee xi tokʼia bichótítjon ya jtín ya tiyoaa. Je Pablo i kitso: “Chjoétjao xíngio, josʼin nga Cristo kiskoétjaoná xi tʼatsʼe kjoajeyale Niná” (Rom. 15:7). Je xi chjotajchínga sʼin tjío koaan koaitjenngi choa̱le Jesús nga nda skoéya je ndsʼee xi xin jtín faʼaini (chótsenlai je recuadro “ Jósʼiain tsa xin jtín kʼuín”). Koaan nda chjoéyaa ngatsʼiaa je ndsʼee xi xin jtín faʼaini, ninga je xi sʼa xtiʼndí koaan kʼoasʼin.

Koaan kuinókjoalee ya ndʼianá je ndsʼee xi xin jtín faʼaini kʼoa kʼoakʼuínlee jósʼin koa̱n kuisenkoaa. Tobʼelañá, jngo tichjaa tsakasenkao je tichjaa xi xin jtín jaʼaini. Kʼoakitsole jñáni skoé je carro, jñáni kuitjojen kʼoa tsakakóle jochon ya ʼnde. Je tichjaa nda kisʼe kon nga kʼoakoantʼain kʼoa ndi̱toon koanngale.

NGISASA NDA SI̱XÁLEE NINÁ TSA XIN JTÍN KOANNGIÁN

Tsa xin jtín kʼuínkijnai kʼoajinti tinikjáojin kaoni. Tobʼelañá, je niseʼndí ñʼai male nga fitjen  kʼianga sʼa ʼndí kjoan. Tonga kʼianga jefitjen alikui tiya bichóni jñani tjío je tjéle. Tikʼoasʼinni, tsa xin jtín kʼuín ngisaa nda si̱xálai Jeobá tsa tsín nʼio si̱kjáojin. Je Nicolas kao Céline itso: “Kʼianga xin ʼnde tsangínkiyuijin koannganajin josʼín je chjota xi ya tsʼe kʼoa kʼoati kinindayasaijin yaonajin”. Je Jean-Charles, xi sa jená kanikʼaxkiaa kʼoatso josʼin tsakasenkao familiale nga xin jtín kikatio. Itso: “Kʼianga xin jtín tsangínjin ngisaa nda kisixále Jeobá je ʼndíxtinajin. Tochoatsee jaʼato nga jaʼa tsotinajin nga satíoná kjoajtín nga jinle xomana. Kʼoa je tinajin kʼoati publicador koan”.

Tsa tsín kʼoakoa̱nli nga xin jtín kʼuínkʼainganʼiui, tojo koaan kʼuíntjenngi je kjoafaʼaitsjen xi tsjoá kjoaʼmiya jebi nga kʼoainganʼiui ya jtín jñani tijnai. Je Jeobá tinʼiotʼai kʼoa titjosuin je xá xi tjín ya jinjtín. Ñatjen tʼinyasuin kao je ndsʼee kʼoa tosi tonda timiyui. Kʼoati koa̱n kuisenkoai je ndsʼee xi nganʼio machjénle kʼoa tsa je xi tosʼa choatsele nga tjíokotʼaya Énle Niná. Tsa kʼoasʼin koakolai kjoatsjoacha je ndsʼee, ngisaa koa̱nchriantʼalai je Jeobá (Juan 13:35). Je Jeobá sasénle nga kʼoasʼin binyakoaa je ndsʼee (Heb. 13:16).

Ningalani ñʼai male je ndsʼee nga xin jtín fikatio, tochanni mangale. Kʼoati koa̱nngali tsanda ji tsa xin jtín kʼuín. Je Anne-Lise itso: “Kʼianga xin jtí kia, ngisaa kisimiyoa je ndsʼee”. Je Kazumi kʼoatso nga je Jeobá tsakasenkao nga koanngale ya jtín jñani kicho. Je Jules itso: “Jekoanngana ya jtín jñani tijna ndʼai, jenkjín mani miyona kʼoa ndatjín tokoan nga ya tijna. Ñʼaijin koa̱nna tsa xin jtín kjuí ijngokʼa”.