Tjínkʼa xi kjonangi
ʼYáni chjoón xi síkʼaxki̱ ya Isaías 60:1 kʼoa jósʼin bisótje̱n nga síʼisen
Ya Isaías 60:1, itso: “Tisotjain chjoón, ti’isain, nga̱ jekoanʼisenli, nga̱ kui kjoajeyale Jeobá tísíʼisenli”. Kʼianga chjoón síkʼaxki̱ texto jebi, jé Sion nchja̱ni, xi tsonile, je Jerusalén xi nchja̱ni Judá (Is. 60:14; 62:1, 2). Yaa Jerusalén tsakationi xi tsakatéxoma ngakjijnda naxinandá Israel. Tonga kʼiáni kʼoa jósʼin tsakisótjen Jerusalén kʼianga kisiʼisen. A tojo sʼasa kuitjoson jmeni xi kitso Isaías. Kataʼyala.
Kʼiáni kʼoa jósʼin tsakisótjen Jerusalén kʼianga kisiʼisen. Je chjota judío 70 nó tsakationʼio ya Babilonia. Nga kui nichxin kisʼejnakjitia ya Jerusalén kʼoa kixoya je yo̱ngo̱. Tonga kʼianga kichosíkjeson je chjota medo kao chjota persa je naxinandá Babilonia, kitjoʼndele ngatsʼi chjota israelita nga ki ijngokʼani Jerusalén kʼoa nga kʼoasʼin tsabexkón ijngokʼani Jeobá josʼin mele (Esd. 1:1-4). Kʼianga nó 537 tongini nga nó 1, kʼiaa kitjoni Babilonia chjota israelita xi ya kitjenni xi 12 ntje̱ nga kini ya Jerusalén (Is. 60:4). Kʼianga kicho, choo kitsjoatʼale Jeobá, tsakʼasje sʼuí kʼoa tsakʼéndaya yo̱ngo̱ (Esd. 3:1-4, 7-11; 6:16-22). Kisiʼisen ijngokʼale Niná naxinandá Jerusalén. Je chjota judío kʼoasʼin tsabexkón Jeobá josʼin mele kʼoa kʼoati tsakinyakao xi kjaʼaí naxinandá nga tsabe xi tʼatsʼe Jeobá.
Kitjoson ya naxinandá Jerusalén jmeni xi kitso Isaías, tonga me tongatsʼi chjota israelita nga tsín kisitjosonle Jeobá (Neh. 13:27; Mal. 1:6-8; 2:13, 14; Mat. 15:7-9). Kʼoa kʼianga jaʼai Jesús alikui koankjainle xi tʼatsʼe (Mat. 27:1, 2). Je naxinandá Jerusalén kao yo̱ngo̱le kinikjeson ijngokʼa kʼianga nó 70.
Je Jeobá tongini kʼoakitso nga kjoeson naxinandá jebi (Dan. 9:24-27). Je Jeobá alikui kʼoasʼin tsakʼéndajin nga toya naxinandá Jerusalén kuitjoson jmeni xi tso Isaías capítulo 60.
Tojo sʼasa kuitjoson jmeni xi kitso Isaías. Tonga je chjoón xi síkʼaxki̱ tsín tije nchja̱ni naxinandá Israel, jé nchja̱ni “Jerusalén xi tsʼe ngʼá”, xi tsonile, ngatsʼi xi tjío ya ngʼajmi. Kʼianga kui kinchja̱ni je pastro Pablo, i kitso: “Xi na̱ná ngatsʼiaa” (Gál. 4:26). Kʼoa je xi xtile mani, jé Jesús kao xi 144,000 mani. Kʼoati ya maxki̱kao Pablo nga̱ kui kjoachoya kisʼele nga ya koai ngʼajmi. Je xi 144,000 mani “naxinandá xi tsje” ʼmile kʼoa “Israel xi tsʼe Niná” ʼmile (1 Ped. 2:9; Gál. 6:16).
Jósʼin tsakisótjen je Jerusalén xi tsʼe ngʼá kʼoa jósʼin kisiʼisen. Kʼianga kisiʼisen, jé kisichjén chjotale Cristo xi toxá kitjoejinni nga ya koai ngʼajmi. Kataʼyala jme kjoa xi jaʼatojin kʼoa jósʼin kitjoson jmeni xi tso ya Isaías capítulo 60.
Je chjotale Cristo xi ya kitjoejin nga ya koai ngʼajmi, jé kitsoya ijngokʼa jotjínni xi tʼatsʼe Niná, nga̱ kʼianga jekʼien ngatsʼi pastro, je xi chjotale Cristo kitsole yaole to énndiso kitsoya xi tʼatsʼe Niná (Mat. 13:37-43). Jé tsakánentsja Babilonia xi nʼioje, xi tsonile, je religión ndiso, kʼoa kʼiaa tsakinyatʼaxinle nga tífitsʼia nó 1914 (Mat. 13:39, 40). Kʼoa kʼianga nó 1919 nga jekitjojinle religión ndiso, kitsoyason jotjínni xi tʼatsʼe Niná. a Saʼnda nga kʼia, je chjota xi tjío jngo tjíjtsa Sonʼnde tjíobe jotjínni xi tʼatsʼe Niná. Kʼoati ngisasa nda kjimajinle xi tʼatsʼe Niná je chjotale Cristo xi tjíosa i̱ Sonʼnde xi ya koai ngʼajmi, je xi rey sʼin bʼaxki̱ ya Isaías 60:3 (Apoc. 5:9, 10).
Je chjotale Cristo xi ya koai ngʼajmi ngisasa tse jmeni xi sʼin nichxin xi sʼa nroa nga kuinyakao naxinandále Niná. Kʼianga koa̱nxkó ya ngʼajmi ngatsʼi xi 144,000 mani, yaa koatiojinle xi “Jerusalén chjotse” ʼmile, rey koa̱n kʼoa naʼmi koa̱n nga koatexomakao Jesús (Apoc. 14:1; 21:1, 2, 24; 22:3-5).
Sitjoson je Jerusalén chjotse jmeni xi tso Isaías 60:1 (tingósonkoai Isaías 60:1, 3, 5, 11, 19, 20 kao Apocalipsis 21:2, 9-11, 22-26). Tojo koan ya naxinandá Israel, nga ya tjen Jerusalén tsakatéxomani xi rey sʼin tsakatio, je Jerusalén chjotse kao Jesús yaa tjen ngʼajmi koatexomani. Kʼoa jmé xi tínchja̱ni ya Apocalipsis nga i̱ tso: “Je Jerusalén, xi jitjojenni ngʼajmi tsʼe Niná”. Kui nchja̱ni nga je koandiaale xi koatio i̱ Sonʼnde. Je Biblia kʼoatso nga je kuitsoyale chjota nga nda koatio ngixko̱n Niná, chjotatsje koa̱n kʼoa alikui tikuiyáni (Apoc. 21:3, 4, 24). Kʼiaa kuitjoson jmeni xi kitso je profeta Isaías kao xi kjaʼaísa profeta nga kui kinchja̱ni “nga koa̱nchjotseya ngayije” (Hech. 3:21). Kʼiaa kitsʼiani nga kitjoson én jebi kʼianga Rey koan Cristo ya ngʼajmi kʼoa tojo tíbitjoson ndʼaibi saʼnda nga kjoetʼa xi jngo jmi nó koatexoma Cristo.
a Ya Ezequiel 37:1-14 kao Apocalipsis 11:7-12 kui nchja̱ni josʼin tsabexkón ijngokʼa Jeobá je chjotale Cristo nga nó 1919. Je Ezequiel tongini kʼoakitso nga nʼio tse koationʼio ngatsʼi chjotale Cristo xi ya tjínle kjoachoya ya ngʼajmi kʼoa nga jekoationdái ngisasa nda koa̱nchoyale xi tʼatsʼe Niná. Ya Apocalipsis kui nchja̱ni nga jngojtín chjotale Cristo xi ya koai ngʼajmi xi bándiaale naxinandále Niná nga ngisasa nda sixále Niná nga jekoationdáini nga ndoyá kinikatíoʼya choatse. Kʼoa kʼianga nó 1919 “choʼnda xi nʼiotʼakon, xi nda be xá” sʼin tsakʼaijaʼaínle chjota jebi (Mat. 24:45; chótʼai Xo̱n xi Bájinkonná xi tsʼe sá marzo 2016 página 28 saʼnda 30).
