YAA koanjchínga ya Graz (Austria). Kʼianga ñato nóna yaa kinikasénna skuela jñani tsakʼinyana xi tsʼe relijión. Alikui kisasenna je kjoajndí xi tjíosʼín je xi naʼmi ma kao je monja. Kuinga kʼoakixinnile je mana nga katamʼaonsjena skuela, ʼnda tsín jngo nó nga ya tsakatejna.

Xijekoan yaa kinikasénna jngo skuela jñani koan tsakatejnaña. Kʼianga bomba kis’etsaone je naxinandá Graz, je pana jaʼaikásjaina nga jekoannjio kʼoa yaa kikaona jñani tsín jme xi koa̱nna. Yaa tsangínkiyuijin ya Schladming. Kʼianga kichuijin, kʼianga jekoan kitjatoyaijin jngo puente kʼiakjoán kitsinnga. Kʼoa kʼianga ya nitsin tiyuijin kao je majchána chʼinsá tsakʼénajin je avión xi tjíotsoma tʼanangi. Kʼianga jejetʼa kjoajchán kʼoasʼin kinikjaʼaitsjainjin nga tsín tsakinyakaonajin je chjotaxá kʼoa kao yo̱ngo̱.

Nga nó 1950 jngo testigole Jeobá xi tʼatsʼe Biblia tsakjákaonajmíni je mana. Kinrʼoele jmeni xi tso nga fáonajmí kʼoa saʼnda kikao sakʼoaña mana nga ki je kjoajtín. Je mana koanjinle nga kixi jmeni xi tsoya je testigole Jeobá, kuinga kisʼenngindáni nga nó 1952.

Ya jtín jñani tsangínjin joxi jtínle yánchjín jchínga sʼin matsen. Tonga xijekoan, yaa tsangínjin jngo jtín jñani nkjín mani xi sʼa xti, alikui tikʼoachonni jochon jña títjon tsangínjin. Nga ki ngindiaña ya Graz ntsjaintsjai kia kjoajtín xi satío, kʼoa tochoatse jaʼato nga tsaʼbe nga ñaki kixi jmeni xi tikotʼaya. Kʼoati tsaʼbe nga je Jeobá alikuikʼia nga toje síkatío je choʼndale. Ninga kʼoasʼin nikjaʼaitsjeen nga toñá tiyoaa kʼianga kui bitjatojiaan kjoa xi nʼio ñʼai tjín, je Jeobá yaa tíjnakaoná ngantsjai (Sal. 3:5, 6).

Koanmena nga kixinyale xi kjaʼaí jmeni xi koanjinna, jé títjon xíngia kixinyale. Je  ndichja xi ño mani xin kikatio kʼoa maestra koan. Kiña jñani tjío kʼoa kʼoakixinle nga katakotʼaya. Nga jeki nó, je ndsʼe kao ndichja chaan kʼoati testigole Jeobá koan.

Kʼianga tosʼa jngo jao xomana jaʼato nga xki̱ ndʼia xki̱ ndʼia tixinyasoan, jngo chjoón tsakjakaonajmía xi tsʼatola 30 nóle kʼoa kiskotʼayá je Biblia. Chaan koantaja kjoamakjainle kʼoa kisʼenngindá. Xijekoan, chaan kʼoati kisʼin je xʼinle kao nga jao xtile. Nga kitsjoale estudio je chjota jebi koantaja kjoamakjainna. Ánni. Kuinga tsín ʼya xi kitsjoana estudio, kʼoa koanchjén nga nda tsakatejnandale jmeni xi kixinya. Nga kjesa xinyajinle je xi tsjoale estudio tjínnele an kjoanla títjon koanjinna jmeni xi xínyale. Nga kʼoasʼin kjitʼa kiskotʼaya je Biblia tsakasenkaona nga ngisasa nda koanjinna jotjínni xi ñaki kixi. Xijekoan kitsjoatʼale yaona je Jeobá kʼoa kʼiaa kisʼe̱nngindá nga sá abril nó 1954.

Kʼianga nó 1955 kiña kjoajtíntse jñani nkjín naxinandá faʼaini xi bichó, xi ya kisatio Alemania, Francia kao Inglaterra. Nga tijna ya naxinandá Londres tsaʼbexkonña je Albert Schroeder xi ya Skuela xi tsʼe Galaad kitsoya, kʼoa xijekoan yaa tsakʼejnajinle je Cuerpo Gobernante. Kʼianga tsangínchotsainjin ya Museo Británico kao je ndsʼee Schroeder, tsakakónajin je xo̱njchá xi kjio xi tsʼe Biblia. Kʼoakitsonajin nga ya tjítʼa je letra xi koanchjén nga kichji je jaʼaínle Niná nga én hebreo kʼoa nga nʼio chjíle. Jebi kichokajin ni̱ma̱na kʼoa kisitaja kjoamakjainna. Ngisasa kisʼejngo tokoan nga kixinya Énle Niná.

Nga 1 sá enero nga nó 1956 kʼiaa tsakʼetsʼiakoa nga ñaki to xále Niná kisʼian. Nga jeño sá jaʼato, kʼoatsakʼinna nga ya Austria kjuía nga precursora especial koa̱n kʼoa yaa kinikasénna ya Mistelbach jñani nga tsín je testigole Jeobá. Tonga xi ñʼai koanna kuinga je xi ñatjen tsakiyonijin alikui kʼoasʼín josʼian an. Nga kʼia 19 nóna kʼoa je 25 nóle, yaa ciudad tsʼan, tonga je naxinandáʼndí jñani tsʼe. Tanjio bisótje̱n je kʼoa an tojochon bisotje̱n. Kʼoa kʼianga jemanjio jemele koájnafe tonga an mai. Tonga koan tsakʼendajinjin je kjoa xi kisʼenajin nga̱ kui kjoafaʼaitsjen xi tsjoá Biblia tsangíntjenngijin kʼoa tsjoa kisatio tokuinjin nga ñatjen kinixáijin.

Tonga tjínsa kjoa xi ngisasa ñʼai tjín xi kitjatojinjin. Saʼnda kitjenngikenajin je chjota, tonga je Jeobá alikuikʼia nga tojin kisikatíonajin (2 Cor. 4:7-9). Ñandia kʼianga jngo ʼnde tsangínkʼinyasuinjin, je chjota kisikatíondái je níale ánni nga katakjinesíninajin. Ngotjo koantjaindaininajin je nía kʼoa kiskiʼñókaonajin. Kindoaníjin xíngijin kʼoa saʼnda i kixinle Jeobá: “Kʼianga kjuinroanrʼoenajin ngotjo katasíkʼienninajin”. Tonga nga jetjíochrian je nía, tojyó tsakinya, kisikʼatji nitsʼin kʼoa ki. Jé Jeobá kisikuindanajin. Xijekoan tsakʼinyaníjin ngakjijnda ʼnde jebi, kʼoa je chjota nʼio nda kinrʼoénajin. Tochajinle kui xi tokʼoakoanle nga tsín jokisikaonajin je nía kʼoa tsakuije̱ nga tsín kinixa̱nlaijin ninga kʼoakoantʼainjin. Tjínkʼa chjota xi ya tsʼe xi testigole Jeobá koan.

Ijngosa kjoa kitjatojinjin. Ñandia kʼianga je naile ndʼia jñani tsakiyonijin chʼi̱ nga jaʼai, kʼoa kʼoakitso nga sikʼiennajin nga kʼoasʼin  chjota tibinyasilaijin. Je chjoónle tsakatekjáyale, tonga alikui koankjainle. Kinoʼyaníjin jmeni xi títso kʼianga ya tiyuijin je cuartonajin xi tíjnasonngʼa. Kjitʼanangi tsakinyangijin yáxile ya xo̱ntjoa kʼoa tsakinyaxkóníjin je tsojminajin. Kʼianga jekichjoʼaijin je xo̱ntjoa tsaʼyaníjin nga jngo ki̱cha̱ kitonntsja kʼianga tínroamiya eskalón. Yaa kitjonijin je xo̱ntjoa xi tíjna jto̱nni, kʼoa kichʼaníjin ngayeje je tsojminajin nga kitjatoyaijin nitsinle. ʼYaníjin nga tsín tiya kuicho ijngokʼanijin.

Jngoo hotel tsangínkiyuijin. Mela jngo nó nga ya tsakiyuijin, kʼoa nʼio tsakasenkaonajin nga koan tsakʼinyasuijin. Makjoanni nga je hotel ya tíjna ngabasenle naxinandá, tjínkʼa xi bʼailaijin estudio xi ya koanmele tsakʼinyalaijin ya hotel. Tochoatse jaʼato nga chan tsakʼejnaijin je estudio de libro kao kjoajtín xi tsʼe nga chotʼayá je Xo̱n xi Bájinkonná ya cuartonajin. Xjaʼaonla koanni je chjota xi koanxkó.

Tsʼato jngo nó nga ya tsakiyuijin ya Mistelbach. Xijekoan yaa kinikasénna jñani kʼoati tsín je jtín, ya Feldbach. Kʼoa kjaʼaí xi tiñatjen tsakiyongánijin. To ʼndí kji je cuarto jñani tsakiyonijin kʼoa tíjnasonngʼa, je ndʼia to yá kisʼendani. Je ntjao̱ bʼésʼenkjá kʼoa periódiko tsakatioʼnyuijin jñani tixʼa̱ʼnyo. Kʼoa yaa jñani tíjna jngo na̱ndá tsangínchʼaijin je nandá. Tonga tsee kjoanda kisokonajin ningalani ñʼai koannajin. Nga jejaʼato nichxin chaan kisʼejna jngo je jtín. Kʼoa kantela koanni xi kiskotʼaya, tixínkjínni ngatsʼi.

Ngayeje kjoanda xi kisokona tsakasenkaona nga ngisa chjí tsaʼbe nga je Jeobá tsjoánganʼiole ngantsjai je xi kui Chjotaxále títjon síkʼéjna. Ningalani toñá tiyoaa koa̱nná, je Jeobá yaa tíjnakaoná ngantsjai (Sal. 121:1-3).

Kʼianga nó 1958 jngo kjoajtíntse jñani nkjín naxinandá faʼaini xi bichó kisʼejna ya Nueva York, ya jñani tíjna je Estadio de los Yankees kʼoa kao Polo Grounds. Jngo solicitud tsakʼenda nga kjuía je kjoajtíntse jebi, kʼoa je sucursal xi ya Austria tíjna kʼoakitsona tsa mena nga kjuía je Skuela xi tsʼe Galaad xi mani 32. Kjitʼanangi jaon kixian nga kʼoatsakʼinna.

Kʼianga tijna ya Skuela xi tsʼe Galaad, yaa tsakatejnatʼale je ndsʼee Martin Poetzinger. Ndsʼee jebi nʼio tse kjoa jaʼatojin nga̱ yaa  kinikʼéjnanʼio ya ʼnde jñani kjoañʼai kisikjaʼá je chjota nazi. Nga koanskanni, yaa tsakʼejnajinle je Cuerpo Gobernante. Makjoanni nga én inglés nchja̱ xi kitsoyanajin, kʼoa nga alemán nokjoaijin, sakʼoaa i̱ kitsona je ndsʼee: “Jótsonile jebi Erika”.

Kʼianga jetjenbasen xi tíʼmiyanajin, je ndsʼee Nathan Knorr kʼoakitso jñani si̱kasénnajin nga jngó jnguíjin. Yaa Paraguay kinikasénna. Tonga nga kje kasonjin nóna, jé pana títjon kinijékjoale ánni nga koa̱n kjoaʼasʼenña ya naxinandá. Kitsjoaʼndena kʼoa kʼiaa kichoa ya Paraguay nga sá marzo nó 1959. Yaa kikatejnaña ya ndʼia xi tíjna ya Asunción jñani tjíoni je xi misionero ma, kʼoa kjaʼaí xi tiñatjen tsakiyongánijin.

Tochoatse jaʼato nga tsaʼbexkoan je Walter Bright, jngo misionero xi ya ki Skuela xi tsʼe Galaad xi mani 30. Chixankaoníjin xíngijin kʼoa nga kjoa kitjatojinjin tsakʼainganʼiolaijin xíngijin. Kʼianga kui kjoa xi nʼio ñʼai tjín kitjatojinjin kui tsakʼexkiaijin je Isaías 41:10, jñani nga i̱ tso: “Ali tsa nokjonjin, nga̱ an tijnakaole. Ali tsa nikjáojinjin, nga̱ anña Nináli. An tsjoanganʼiole”. Je én jebi kui kisikjaʼaitsjennajin nga tsínkʼia tsjíonkonnajin je Jeobá kʼiatsa kixi koanngíntʼalaijin kʼoa tsakui títjon Chjotaxále si̱kʼéjnaijin.

Xijekoanni yaa kinikasénnajin ya jñani machinrókao Brasil. Je xi naʼmi sʼin tjío kʼoakitsole je xti nga la̱jao̱ katabasénle ndʼia jñani tiyonijin, kʼoa je ndʼia jebi jechʼao kji. Kʼianga kitsjoale estudio Walter je xi ngʼajko̱ tíjnale polisía, kisikasén chjotale ánni nga jngo xomana katasíkuindani jñani tiyuijin, xijekoanni alikui tiʼya xi si kisikaoninajin. Nga jekoanskanni tiyaa chrian kinikasénninajin. Ndasʼin kichomani nga kʼoakoan, nga̱ koan kinikatíuijin kjoajtín ya Paraguay kao Brasil. Nga kjesa nikʼéjnajinjin ʼnde jebi jejao jtín kisatio.

Je chjinexki kʼoakitsona nga tsín koa̱n sʼe̱na xti, tonga nga nó 1962 ñaki tokʼoakoanna nga kʼoatsakʼinna nga ʼndí sʼe̱na. Yaa tsangínkiyuijin Hollywood, ya Florida (Estados Unidos) ya chrian jñani tjío je familiale Walter. Alikui tikoan precursor sʼin kinixánijin nga̱ ngisaa tse xá kisʼenajin ya yaniʼya. Tonga tosi tonda tsakʼailaijin kjoandosin je xá xi tsʼe Niná (Mat. 6:33).

Kʼianga sá noviembre nó 1962 nga kichuijin ya Florida tokʼoakoanna nga je chjota xi ya tsʼe nʼio bʼasjengi je xi kjaʼaí sʼin tsen yaole, je ndsʼee xi jma kjoan kʼoa xi chikon kjoan xinxin batiojtín kʼoa xinxin tsoyason. Tonga je jtín chaan likui tikʼoakisʼinni nga̱ je Jeobá alikui chjota faʼájin. Ndʼaibi jenkjín jtín tjío ʼnde jebi, kʼoa kui xi bakóná nga je Jeobá xi kʼoasʼin koanmele.

Je Walter cáncer cerebral kisikʼien nga nó 2015. Nʼio nda chjota koan, kʼoa 55 nó tsakiyokoaijin xíngijin, nʼio tsjoake koan je Jeobá kʼoa nkjín ndsʼee tsakinyakao. Ñaki mena nga skoe ngindia nga kjoaʼáyanile kʼoa nga tsín tijme chʼin sʼe̱nile (Hech. 24:15).

Nʼio tsjoa tjín tokoan nga tsʼato ñachan nó nga ñaki to xále Niná kisʼian kʼoa nga tse kjoanichikontʼain kisokona. Tobʼelañá, 136 koanni chjota xi tsakʼailaijin estudio xi kiskanisʼenngindá yaole. Sakʼoaa nga nʼio tse kjoa kitjatojinjin, tonga ninga kʼoalani koan, alikuikʼia kinikʼéjnaijin je xále Niná. Kʼianga kui kjoa kitjatojinjin ngisaa kinichriantʼalaijin je Jeobá, alikui jao kisʼe tokuinjin nga be josʼin kʼoa kʼiani kʼoendajin je kjoanajin. Tíbasenkaonajin ngantsjai je Jeobá (2 Tim. 4:16, 17).

Sikjáoña je Walter, tonga nga precursora sʼin tisixá nʼio tíbasenkaona nga tsín je nʼio sikjóa. Nʼio basenkaona nga kui xinyale je xi ngikʼa jmeni xi tso je Énle Niná, ngisaa kʼianga kui xinyale nga kjoaʼáyanile xi jekʼien. Nikʼiajinla nga toʼan tísíkʼéjnana je Jeobá. Nʼio nkjín koya josʼin tíbasenkaona. Tísítjoson ngantsjai je énle, tíbasenkaona, títsjoánganʼiona kʼoa títsoanʼiona kao kjoatéxomakixile (Is. 41:10).