A jesa kisokochʼinli. Tsakui nichxin ngotjo koanndayani kʼoa saʼnda jekichajinli. Tonga kjaʼaí ma kʼianga jngo xíngiaa biya. Je chjinexki xi Alan Wolfelt ʼmi itso je libro xi kiski xi Healing a Spouse’s Grieving Heart (Consuelo tras la muerte del cónyuge) ʼmi: “Je kjoaba xi biyojiaan kʼianga jngo xíngiaa biya alikui tjoxinná. [...] Tonga nga jefaʼato nichxin kʼoa nga tsjoánganʼioná je xíngiaa kui xi basenkaoná nga tsín tinʼio ba sʼeni tokoán”.

Kataʼyala jokoanle je Abrahán kʼianga kʼien Sara, je chjoónle. Ya Biblia kʼoatso nga nʼio ba kisʼe kon kʼoa nʼio kiskiʼndá. Jebi kui xi bakóná nga tse kichajinnile. * Xi kʼoati koan jé Jacob. Kʼoatsakʼinle nga jngo cho̱toán kisikʼien je tile xi José tsakʼin. Nʼio tse nga ba koanle ninga kitsjoanganʼiole je familiale. Ninga jenkjín nó jaʼato tojo ba kisʼe kon (Génesis 23:2; 37:34, 35; 42:36; 45:28).

Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, kʼoati tse kjoaba batiojin je chjota kʼianga jngo xínkjín biya kʼoa tsa jngo miyole biya. Jaola choa̱ kataʼyaa.

• “Je xʼinna Robert kʼiaa kʼien nga 9 sá julio nó 2008. Kʼianga kui nichxin, tojo nʼiaijin ngantsjai kʼianga jetsakichijin nga tanjio, nga jetíbitjo niʼya je xʼinna, kindoakjáníjin xíngijin kʼoa kʼoatsakixuínjin nga tsjoachaijin xíngijin. Jejaon nó jaʼato nga kʼien je Rob, tonga tojo aon mana saʼnda ndʼaibi. Alikui ʼbe tsa kuicho nichxin nga cha̱jinna” (Gail, xi 60 nóle).

• “Ninga jexjaʼaonjan nó jaʼato nga kʼien je chjoónna, tojo nʼio sikjóa kʼoa aon mana nga jetsín tiʼi̱ tíjnakaonina. Kʼianga tjín xi ʼbe xi nʼio naskásʼin matsen, jé chjoónna faʼaitsjenna, kʼoa kui sikjaʼaitsjen nga nʼiojin tsjoa koa̱nle tsa jelani xi kui tíkotsenle” (Etienne, xi 84 nóle).

Toxá tse kjoaba biyojinñá kʼianga jngo xíngiaa biya kʼoa tse chajinniná. Kjaʼaí kjaʼaí nʼia nga jngó jngoá nga kjoaba tiyojiaan. Kuinga tsín ndatjínni tsa jokʼuínlee xíngiaa josʼín kʼianga kjoaba tjíojin. Kʼoati tsín ndatjín tsa tosi̱jelee tokoán jomaná nga kjoaba tiyojiaan. A tjín jmeni xi koasenkaoná.