Ir al contenido

Ir al índice

A ʼyaní

A ʼyaní

A papiro kisichjén chjota nichxin kjoatse nga tsakʼénda chitso

Yá papiro

NKJÍN chjota xi be kʼianga papiro kisichjén je chjota egipcio nga kiski. Kʼoa je chjota griego kʼoa kao chjota romano kʼoati papiro kisichjén nga kiski, tonga tsín nanda ʼya xi be nga kʼoati papiro * koanchjén nga kisʼenda chitso.

Jao chitso xi yá papiro koanndani xi ya koansjaitʼa tsjóle chjota egipcio

Jela tsʼato 2,500 nó tjínle nga kʼoakitso je profeta Isaías nga je chjota xi ya tsakatio jña kijna je xo̱ngá ya Etiopía, chitso xi tsʼe papiro kisichjén je chjota xi kisikasén. Kʼoa je profeta Jeremías tongini kʼoakitso nga je chjota medo kao chjota persa koaka je chitso xi papiro koanndani, ánni nga tsín tókachjingani je chjota babilonio (Is. 18:1, 2; Jer. 51:32).

Nga tʼatsʼe Niná jaʼaini je Biblia, alikui tokʼoamaná jmeni xi tso je chjota arqueólogo, nga papiro koanchjén nichxin kjoatse nga kisʼenda chitso (2 Tim. 3:16). Kataʼyala jokoankjoan je chitso xi papiro koanndani xi koansjai ya Egipto.

JOSʼIN KOANNDA JE CHITSO XI PAPIRO KOANNDANI

Je tsjóle chjota egipcio yaa kjimasjaitʼa kʼa josʼin kisʼexkó papiro kʼoa josʼin kisinda je chitso. Je chjota tsakate je yále papiro, kʼoa xijekoan tsakánʼio. Nga xi̱ngi̱ kisʼele je yá papiro nda kisʼekjao kʼianga tsakánʼio. Jngo libro xi tʼatsʼe naxinandá Egipto nchja̱ni kʼoatso nga tsʼato 17 metro (55 pies) ndo makjoan je chitso xi yá papiro mandani, kʼoa nga jngó jngó ngoa 10 kʼoa tsa 12 yá kisʼele xi kjenʼndóni je nandá (A Companion to Ancient Egypt).

Xjáo xi bakó josʼin koannda je chitso xi yá papiro koanndani ya Egipto

ÁNNI PAPIRO KOANCHJÉNNI NGA KISʼENDA CHITSO

Ñaki to papiro kisʼe ya ndai xo̱ngá Nilo. Kʼoa je chjota alikui ñʼai koanle nga papiro kisichjén nga tsakʼénda je chitso. Kʼianga jeyáte kisichjén je chjota nga tsakʼénda chitso xi ngisa yʼai kjoan, je chjota xi jti̱ bʼasjengindá tosi tonda kui chitso xi yá papiro koanndani kisichjén.

Nkjín nó nga tojo kui chitso xi yá papiro koanndani koanchjén. Tojo kitso je chjota griego xi Plutarco tsakʼin, xi kʼia tsakʼejna nga jinle siglo 1 kao 2, kʼoakitso nga nkjín chjota xi tojo kui chitso xi yá papiro koanndani kisichjén nga kui nichxin.

^ párr. 3 Je papiro yaa mantje jñani ndási nya kʼoa ya jñani faʼa je nandá. Je yá papiro aonla metro (16 pies) ngʼa ma, kʼoa xjaʼaonla centímetro (6 pulgada) ʼyai makjoan.