Ir al contenido

Ir al índice

KJOAʼMIYA XI CHOTʼAYA 21

Jé Jeobá tsjoánganʼioná

Jé Jeobá tsjoánganʼioná

“Tokʼiani nga inda an, kʼia tjínna nganʼio” (2 COR. 12:10).

KJOAJNDA 73 Tʼaináijin nganʼio kao kjoanʼiojin

XI TÍNCHJA̱NI *

1, 2. Jmé kjoa xi faʼatojin kʼa je ndsʼee.

JE PASTRO Pablo kʼoakitsole je Timoteo nga nda katasítjoson je xále Niná, kʼoa kʼoati kui kjoafaʼaitsjen bʼaile ngatsʼi chjotale Cristo (2 Tim. 4:5). Alikui tongantsjai nga choa ñʼai maná nga nitjosoán je kjoafaʼaitsjen jebi. Nkjín mani je ndsʼee xi tsín choa ñʼai male nga fitsoyason (2 Tim. 4:2). Tobʼelañá, jñani tsín tsjoáʼnde je chjotaxá nga ʼmiyason je Énle Niná. Nga kʼoasʼin tsoyason je ndsʼee, alikui fini ninga ndoyá si̱katío’ya.

2 Ñá xi choʼndale Jeobá maa, nkjín koya kjoa bitjatojiaan xi sakʼoa síkinroajen tokoán. Nkjín mani xi síxá bʼajnda nichxin, tonga tochoa̱ sokóʼale je familiale. Ningalani mele kuitsoyason ndsʼee jebi, sakʼoaa tsín tikʼoamanile nga tífe xomana nga jenʼio aonyale. Tjínkʼa xi tsín tinʼio tse síxánile je Jeobá, tsakui nga táo chʼin tjínle kʼoa tsakuije̱ nga jekjimajchínga kʼoa tsín tima bitjoni ndʼiale. Kʼoa tjínkʼa xi kʼoasʼin síkjaʼaitsjen nga tsín tichjínile jmeni xi sʼín. Jngo tichjaa xi Mary ʼmi, * itso: “Nʼio ñʼai mana kʼianga kʼoasʼe tokoan nga tsín jme chjína, kʼoa kui xosíkaona nga tsín nda sʼe tokoan. Kʼoa skanni kʼoamana nga tokuila sikʼayale nichxin ʼndele nga xínyasoan”.

3. Jmé xi chótʼayajiaan i̱ kjoaʼmiya jebi.

3 Tojme kjoa xi tibitjatojiaan, jé Jeobá koasenkaoná nga tosi tonda si̱xálee jokji tjen kʼoakoa̱nná. I̱ kjoaʼmiya jebi kui chótʼayajiaan jósʼin basenkaoná je Jeobá. Tonga títjonkjoanla kui kataʼyaa jósʼin kisinʼiojin je Pablo kao Timoteo nga tosi tonda kitsoyason ninga tse kjoa jaʼatojin.

JE JEOBÁ BASENKAONÁ NGA TOSI TONDA ʼMIYASOÁN

4. Jmé kjoa xi jaʼatojin je Pablo.

4 Nkjín koya kjoa jaʼatojin je Pablo. Nganʼiojin koanchjénle kʼianga kisatele, nga la̱jao̱ kisasenle kʼoa kʼianga ndoyá kinikʼéjnaʼya (2 Cor. 11:23-25). Kʼoakitso nga sakʼoa kisikʼajenle kon (Rom. 7:18, 19, 24). Kʼoati kisijéle nganʼio je Niná nga katafaʼáxinle je xi jonaʼyá koan kisasensʼenjin yaole (2 Cor. 12:7, 8).

Jmé xi tsakasenkao Pablo nga kitsoyason (Chótsenlai párrafo 5, 6) *

5. Jméni xi kisʼin je Pablo ningalani tse kjoa jaʼatojin.

5 Jé Jeobá kitsjoale nganʼio je Pablo nga tosi tonda kitsoyason ningalani tse kjoa jaʼatojin. Tobʼelañá, kʼianga ya Roma tíjnanʼio, je Pablo kisitoánntjai je Énle Niná ngixko̱n chjotaxá kao ngixko̱n chjota judío (Hech. 28:17; Filip. 4:21, 22). Kʼoati kitsoyale je chjota xi kisikuinda nga tsakʼejnaʼya ndoyá kʼoa kao je chjota xi kichosíxatʼa (Hech. 28:30, 31; Filip. 1:13). Kʼianga ndoyá tíjnaʼya Pablo, jé Niná tsakándiaale nga kiski carta xi tsakinyakao je chjotale Cristo nga kʼia, kʼoa tojo binyakaoná saʼnda nichxin xi tiyoaa ndʼaibi. Je choa̱le Pablo nʼio nda tsakinyakao je chjotale Cristo xi Roma tsʼe, kʼoa tosi tonda kao kjoanʼiojin kitsoyason je Énle Niná (Filip. 1:14). Ninga tsín kʼoakji kitsoyason Pablo jokji koanmele, tsakʼénele yaole jokji tjen kʼoakoanle, kʼoa kʼoakitso nga kʼoasʼin tsakʼinyasonni je Énle Niná nga tse kjoa jaʼatojin (Filip. 1:12).

6. Tojo tso 2 Corintios 12:9, 10, jmé xi tsakasenkao Pablo nga tosi tonda kitsoyasonni je Énle Niná.

6 Je Pablo koanjinle nga tsín totsʼe nganʼio kisichjén kʼianga kitsoyason, jé Jeobá tsakasenkao. Je Pablo kʼoakitso nga je nganʼiole Niná basenkaoná nga kjoa bitjatojiaan (tʼexkiai 2 Corintios 12:9, 10). * Kui je nganʼiotsjele Jeobá tsakasenkao Pablo ninga chjota kitjenngike, ninga ndoyá tsakʼejnaʼya kʼoa ninga tse kjoa jaʼatojin.

Jmé xi tsakasenkao Timoteo nga kitsoyason (Chótsenlai párrafo 7) *

7. Jmé kjoa xi jaʼatojin Timoteo kʼianga kitsoyason.

7 Kʼoati je Niná kitsjoanganʼiole Timoteo nga kitsoyason. Tobʼelañá, kikao je Pablo kʼianga nʼio kjin kikakóyason. Je Pablo kʼoati kisikasén sakʼoa Timoteo nga katatsjoánganʼiole je jtín (1 Cor. 4:17). Tsakui nichxin kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen je Timoteo nga tsín kuitjosonle je xá xi kisʼenele. Tsakui nichxin kuinga i̱ kitsonile je Pablo: “Nitoʼyajin xi taon katabeli, nda tsa xtisai” (1 Tim. 4:12). Xi ijngosani, je Timoteo kʼoati jonaʼyá koan xi kisasensʼenjin yaole, nga̱ ya Biblia kʼoatso nga me tokjitʼa kitjochʼinle (1 Tim. 5:23). Tonga je Timoteo koanjinle nga je nganʼiotsjele Jeobá tsakasenkao nga kitsoyason kʼoa nga tsakinyakao je ndsʼe̱ (2 Tim. 1:7).

JÉ JEOBÁ BASENKAONÁ NGA KIXI MANGÍNTʼALEE NINGA KJOA BITJATOJIAAN

8. Jósʼin basenkaoná je Jeobá nichxin xi tiyoaa ndʼaibi.

8 Kʼoati je Jeobá tsjoánganʼioná nichxin xi tiyoaa ndʼaibi nga tosi tonda si̱xálee (2 Cor. 4:7). Ñola koya chótʼayajiaan josʼin basenkaoná je Jeobá nga nʼio katasʼejna kjoamakjainná kʼoa nga tosi tonda kixi kjuintʼalee: nga bʼetsʼoaa, je Biblia, je ndsʼee kʼoa nga ʼmiyasoán.

Je Jeobá kao kui tsjoánganʼioniná je kjoabʼetsʼoa (Chótsenlai párrafo 9)

9. Jósʼin basenkaoná nga bʼetsoaa.

9 Nga bʼetsʼoaa. Ya Efesios 6:18 je Pablo i kitso: “Tʼetsʼoalao Niná ngantsjai”. Tsa kʼoétsʼoalee je Niná koasenkaoná. Je Jonnie, xi ya Bolivia tíjna, tsabee josʼin tsakasenkao je Jeobá kʼianga kjoa jaʼatojin. Ñatjen kitjochʼinle je xijchále kʼoa kao je chjoónle. Nʼio ñʼai koanle nga kisikuinda je xijchále kʼoa kao je chjoónle. Kʼieen je male, kʼoa je nʼaile kao je chjoónle ñʼai koanndayani. Je Jonnie itso: “Kʼianga nʼio ñʼai koanna je kjoa xi jaʼatojian, kʼoakixinkixile je Jeobá josʼin mena nga koasenkaona”. Jé Jeobá kitsjoanganʼiole nga kichokjoajinle je kjoa xi jaʼatojin. Kʼoati tse kjoa jaʼatojin jngo ndsʼee xi chjotajchínga sʼin tíjna, xi Ronald ʼmi. Kʼianga kisʼejinle nga cáncer tjínle je male, tojngo sá sa tsakʼejnakon je male. Jméni xi tsakasenkao je ndsʼee jebi nga kichokjoajinnile je kjoa xi jaʼatojin. Itso: “Ñaki bʼeyanajmíle Jeobá jotjín tokoan kʼianga bʼetsʼoale, nga̱ ngisaa nda majinle jotjín tokoan tikʼoajinni an”. Kʼianga kjoa tiyojiaan, tsakui nichxin likui ʼyaa jokʼuínlee je Jeobá kʼianga kʼoétsʼoalee. Tonga je kʼoatsoná nga kʼoéyanajmílee jotjín tokoán ninga tsín ʼyaa jokuixoán (Rom. 8:26, 27).

Je Jeobá kao kui tsjoánganʼioniná je Biblia (Chótsenlai párrafo 10)

10. Tojo tso Hebreos 4:12, ánni nga nʼio chjínile nga kʼoéxkiaa je Biblia, kʼoa nga si̱kjaʼaitsjenjiaan jmeni xi tso.

10 Je Biblia. Joni je Pablo, kʼoati tjónganʼioná kʼiatsa kʼoéxkiaa je Biblia (Rom. 15:4). Kʼianga kʼoéxkiaa je Biblia kʼoa nga si̱kjaʼaitsjenjiaan jmeni xi tso, jé nganʼiotsjele Jeobá koasenkaoná nga jchaa josʼin kjuintjenngiaa je kjoafaʼaitsjen xi faʼaitʼa ya Biblia (tʼexkiai Hebreos 4:12). * Je Ronald, xi jenása kanikʼaxkiaa, itso: “Nda sʼe tokoan nga kʼoasʼin kisingale yaona nga ntsjaintsjai bʼexkia je Biblia nga manjio. Kui sikjaʼaitsjenjian jokjoan je Jeobá kʼoa jokji tsjoake je choʼndale. Kui jebi xi nʼio tíbasenkaona”.

11. Jósʼin tsakasenkao jmeni xi tso Biblia jngo tichjaa xi tse kjoa jaʼatojin.

11 Nga nikjaʼaitsjenjiaan jmeni xi tso je Énle Niná, basenkaoná nga tsín tokui bʼeyaa jkoaa je kjoa xi tjínná. Kataʼyala jokoan jngo tichjaa xi xʼinle kʼien. Jngo xi chjotajchínga sʼin tíjna, kʼoakitsole nga nʼio koasenkao kʼiatsa kui kʼoexkia je libro xi tsʼe Job. Kʼianga kui tsakʼéxkia tichjaa, kui kiskaniya jko̱ nga tsín kixi tíjna josʼin kisikjaʼaitsjen je Job. Itso xi kisikjaʼaitsjen: “Job, tokui tinikjaʼaitsjen ntsjai je kjoa xi tjínli”. Kʼoa kʼiaa koanjinle nga kʼoani tisʼin síkjaʼaitsjen je jokisʼin Job. Kui xi tsakasenkao nga tsín tokui kuenta kisʼin je kjoa xi tjínle nga kisicha je xʼinle.

Je Jeobá kao kui tsjoánganʼioniná je ndsʼee (Chótsenlai párrafo 12)

12. Jósʼin síchjén Jeobá je ndsʼee nga tsjoánganʼioná.

12 Je ndsʼee. Jé ndsʼee síchjén Jeobá nga tsjoánganʼioná. Je Pablo kʼoakitso nga nʼio koanmele kisatejin je ndsʼe̱, ánni nga tsjoánganʼiongañánile xínkjín (Rom. 1:11, 12). Je Mary, xi jenása kanikʼaxkiaa ya párrafo 2, kʼoatso nga nʼio tsjoa sʼe kon nga ya bʼejnakao je ndsʼee. Itso: “Jé ndsʼee kao tichjaa kisichjén je Jeobá kʼianga tsakasenkaona. Ningalani tsín be je ndsʼee kao tichjaa je kjoa xi tifaʼatojian nʼio kitsjoanganʼiona, nʼio tsakasenkaona jmeni xi kitsona kʼoa kao jotso je én xi tsakʼétʼa je xo̱n xi kisikasénna. Kʼoati nʼio basenkaona nga fakaonajmía je tichjaa xi kʼoati kui kjoa faʼatojin. Kʼoa je xi chjotajchínga sʼin tjío kʼoatsona nga nʼio chjí bekonna je ndsʼee”.

13. Jósʼin kʼoainganʼiongañálee xíngiaa kʼianga satíoná kjoajtín.

13 Kʼianga satíoná kjoajtín koaan kʼoainganʼiongañálee xíngiaa. Kʼianga mangían kjoajtín koaan kʼoakʼuínlee je ndsʼee nga tsjoachaa, kʼoa nga chjí ʼyatokoán jmeni xi sʼín. Tobʼelañá, kʼianga kje fitsʼiajin kjoajtín, jngo ndsʼee xi chjotajchínga sʼin tíjna, xi Peter ʼmi, i kitsole jngo tichjaa xi tsín kotʼaya je xʼinle: “Nʼio tsjoa satío tokuinjin nga faʼao kjoajtín kao nga jaon ʼndíxtili kʼoa nga nʼio nda bʼendao je comentariono”. Je tichjaa ñaki kinroajen ndáxko̱n nga kʼoakitsole je ndsʼee, kʼoa i kitso: “Nʼio katsjoánganʼiona jmeni xi kaʼminái”.

Je Jeobá kao kui tsjoánganʼioniná nga ʼmiyasoán (Chótsenlai párrafo 14)

14. Jósʼin basenkaoná nga ʼmiyasoán je Énle Niná.

14 Nga ʼmiyasoán. Nʼio tsjoa satío tokoán nga ʼmiyasoán je Énle Niná, ni kjuinrʼoéná je chjota kʼoa ninga mai (Prov. 11:25). Jngo tichjaa xi Stacy ʼmi, kʼoatso josʼin basenkao nga tsoyason. Nʼio kisikʼajenle kon kʼianga tsakichonsjejin naxinandále Niná jngo xi xínkjín mani, kʼoa tokui kisikjaʼaitsjen ʼndeʼnde josasʼin koan tsakasenkao tsakai. Je xi nʼio tsakasenkao kuinga kitsoyason je Énle Niná. Kʼianga kitsoyason, kui ngisa kuenta kisʼin josʼin koasenkao je chjota. Itso: “Kʼianga kui kjoa tifaʼatojian nʼio tsakasenkaona nga kixinyasoan. Je Jeobá tsakasenkaona nga jngo chjoón kixinyale Biblia, kʼoa kʼoati kui xi tsjoa tsakʼé tokoan. Kʼianga xinyasoan je Énle Niná, nʼio nda sʼe tokoan”.

15. Jméni xi bakóyaná jokitso je Mary.

15 Tsakui nichxin kʼoasʼin nikjaʼaitsjeen nga tsín nʼio tse jmeni xi nʼia nga ʼmiyasoán. Tonga tsa kʼoénelee yaoná jokji tjen kʼoakoa̱nná, tsjoa sʼe̱ kon je Jeobá. Kʼianga ya kitsjoánganʼio je Mary jngo jtín jñani kjaʼaí én nokjoa, kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tsín nanda koa̱n tsjoánganʼio, itso: “Nga tosʼa choatsena ya jtín jñani kichoa, tojngoo comentario xi choa ñʼai tjín kitsjoa, jngoo textole Biblia bʼexkia kʼoa jngoo tratado tsjoa nga xinyasoan”. Je tichjaa kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tsín koa̱n josʼin tsjoánganʼio ya jtín jebi. Tonga alikui tikʼoasʼin kisikjaʼaitsjenni kʼianga koanjinle nga nʼio chjí be je Jeobá jmeni xi sʼín kʼoa nga koa̱n tsjoánganʼio ningalani tsín nanda male én xi nokjoa ya jtín jñani tíjna. Itso: “Jmeni xi tso je Biblia nʼio choa ñʼai sʼin tíjna, kʼoa kui xi binyakao je chjota nga síkʼantjaiya yaole”.

16. Jméni xi kuinyakao je xi tsín ma bitjo ndʼiale.

16 Ninga tsín ma bitjoaa ndʼianá, je Jeobá majinle kʼoa nʼio chjí be nga mená kʼuínyasoán. Tsakui nichxin koa̱n chja̱kaonajmíñá Énle Niná je xi síkuindaná kʼoa kao je chjinexki. Kjuinroajenjin tokoán tsakui si̱kjaʼaitsjeen jokinʼia ngasʼa kʼoa jotinʼia ndʼaibi. Kʼiatsa kuenta sʼiaan josʼin tíbasenkaoná je Jeobá ndʼaibi, kui xi koasenkaoná nga tsjoa sʼe̱ tokoán kʼoa nga chókjoajinná tojme kjoa xi kuitjátojiaan.

17. Tojo tso Eclesiastés 11:6, ánni nga tosi tonda kʼuínyasonñá ninga tsín ʼya xi kjuinrʼoéná.

17 Alikui ʼyaa ʼyani xi koa̱nkjainle nga ʼmiyasoán je Énle Niná (tʼexkiai Eclesiastés 11:6). * Tobʼelañá, jngo tichjaa xi jetsʼato 80 nóle, xi Barbara ʼmi, teléfono nchja̱le chjota kʼoa carta kji kʼianga tsoyason. Ñandia nga jngo Xo̱n xi Bájinkonná xi tsʼe 1 sá marzo nó 2014 kisikájnayatʼa carta xi kiski, xi i̱ tso xi jaʼaitʼa: “Jméni xi kisʼin Niná xi tʼatsaan”. Kʼoa je carta jebi, jé kichole jngo chjota kao chjoónle xi testigole Jeobá koan ngasʼa. Nkjín kʼa tsakʼéxkia revista jebi nga jao. Kʼoa je xi xʼin ma kʼoakitso nga joxi jeni Jeobá xi tífákaonajmí. Ki ijngokʼani nga jao je kjoajtín, kʼoa tsʼato 27 nó kichomani nga testigole Jeobá koan ijngokʼa. Nʼiojin tsjoa kisʼe kon je Barbara nga kʼoakoan nga jngo carta kiski.

Je Jeobá kao kui tsjoánganʼioniná: 1) je kjoabʼetsʼoa, 2) je Biblia, 3) je ndsʼee kʼoa 4) nga ʼmiyasoán (Chótsenlai párrafo 9, 10, 12, 14)

18. Jméni xi machjén nga sʼiaan nga tsjoánganʼioná je Jeobá.

18 Tojosʼin tiʼyaa, nkjín koya josʼin basenkaoná je Jeobá. Je xi basenkaoná kʼiaa nga bʼetsʼoalee, nga chotʼayá je Biblia, nga tjío je ndsʼee kʼoa nga ʼmiyasoán. Tsa kʼoasʼiaan jebi, kʼoasʼin koakoñá nga je Jeobá ninʼiotʼaa yaoná, nga̱ ʼyañá nga koa̱nle koasenkaoná kʼoa nga mele kʼoasʼin. Kuinga machjénni nga je Jeobá si̱nʼiotʼaa, nga̱ “tsjoánganʼiole je xi tjíojngo ni̱ma̱le nga tjíosíxále” (2 Crón. 16:9).

KJOAJNDA 61 Tangínkʼinyason testigole Jeobá

^ párr. 5 Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi nʼio ñʼai kjimachon, tonga je Jeobá basenkaoná nga chókjoajinná. I̱ kjoaʼmiya jebi kui chótʼayajiaan jósʼin tsakasenkao Niná je pastro Pablo kao Timoteo nga tosi tonda kisixále ninga tse kjoa jaʼatojin. Kʼoati ño koya chótʼayajiaan jósʼin basenkaoná je Jeobá nga chókjoajinná.

^ párr. 2 Alikui tsa ñaki kʼoaʼmi.

^ párr. 6 2 Corintios 12:9, 10: “Kʼoa je kʼoakitsona: Kjimanili je kjoandana, nga je nganʼiona ngisa nʼio nda matsenni kao kjoaʼindali. Tokui kao kjoatsjoa tosa kʼoasjejeya yaona xi tʼatsʼe kjoaʼindana, jméni nga je nganʼiole Cristo sʼe̱jnajinsínina. 10 Xi tʼatsʼe Cristo tokui nda tjínkoan kao kjoaʼindana, kao nga nokjoaʼaonna, kao kjoañʼai, kao nga fitjenngi kontrana, kao xi li tojo xi kji ñʼai mana. Tokʼiani nga inda an, kʼia tjínna nganʼio”.

^ párr. 10 Hebreos 4:12: “Je énle Niná tíjnakon, kʼoa nʼio síxá, kʼoa ngisa toyao kaoni tsa jngo ki̱cha̱ndsʼa̱n xi yao nga jao ngoa, kʼoa batejin saʼnda nga síxkoa̱ya jajin ni̱ma̱ná, kʼoati saʼnda espírituná, kʼoa saʼnda xkóná, kʼoa yajin xínénindaná. Básjaiya kjoafaʼaitsjen, kʼoa josʼin mele síxá ni̱ma̱ná”.

^ párr. 17 Eclesiastés 11:6: “Kʼianga tanjio tʼentjai ntje̱li, kʼoa ali síkjáyajin ndsai saʼnda nga koa̱nxon; nga̱ likui ʼyai jñánile xi koa̱nntje, a kui jebi axo kui xi ijngo, axo nda koa̱n nga jao”.

^ párr. 56 XI TÍNCHJA̱NI SÉN XI FAʼAITʼA: Kʼianga tíjnanʼio ya Roma je Pablo carta kiskile je jtín, kʼoa kitsoyale Énle Niná je chjota xi kichosíxatʼa.

^ párr. 58 XI TÍNCHJA̱NI SÉN XI FAʼAITʼA: Je Timoteo kitsjoanganʼiole je ndsʼe̱ xi tjío ya jtín jñani kichosíxatʼa.