Ir al contenido

Ir al índice

José xi Arimatea tsʼe kui kitʼale xi kixi tjín

José xi Arimatea tsʼe kui kitʼale xi kixi tjín

JOSÉ XI ARIMATEA tsʼe alikui ʼyale jókoanni nga nʼiojin koanni nga kikjákao je Poncio Pilato, nga̱ chjotaxá jebi, xi Roma tsʼe nʼio xíjin koan. Tjínnele nga tjín xi sijé je yaole Jesús ánni nga nda sʼe̱ñesíni. Kʼianga tsakjákaonajmí José je Pilato ngisa ndasʼin kichomani josʼin tísíkjaʼaitsjen. Kʼianga jekʼoakitso je chjotatítjonle sondado nga jekʼien je Jesús, je Pilato kitsjoale José je yaole Jesús. Ninga nʼio ba tjínkon je José, kjitʼa nangi ki jñani kinikʼien je Jesús (Mar. 15:42-45).

  • ʼYáni xi José xi Arimatea tsʼe tsakʼin.

  • A miyole Jesús koan.

  • Ánni nga mandosinniná xi tʼatsʼe.

YAA TÍJNAJINLE JE SANEDRÍN

Je Evangelio xi tsʼe Marcos kʼoatso nga je José xi Arimatea tsʼe “jngo chjotaxá xi kjaínga tjínle kjoakixi”. Je én jebi kui bakó nga tojé chjota Sanedrín xi koan tsakatioxkó nga tsakʼéndajin je kjoale chjota judío (Mar. 15:1, 43). Je José xi Arimatea tsʼe kʼoati je tsakándiaale naxinandá, kʼoa kuijin nga koan kikjákaoni je chjotaxá xi Roma tsʼe kʼoa kʼoajinti nyiná koan tsanda je (Mat. 27:57).

A kao kjoanʼiojin kʼoasi nga chjotale Cristo mai

Ngatsʼi xi tjíojin Sanedrín nʼio jtike koan Jesús, tsakjáoyani nga katanikʼien. Tonga je José nda chjota kʼoa kui kʼoakisʼin xi kixi tjín (Luc. 23:50). Alikui kʼoakisʼin je José jokisʼin je chjota xi ngikʼa, tsakʼénele yaole nga chjotakixi koan kʼoa nga kisitjoson jmeni xi tso je kjoatéxomale Niná. Je José “kʼoati kiskoyale kjoatéxomale Niná”, tsakui nichxin kuinga chjotatjenngile Jesús koanni (Mar. 15:43; Mat. 27:57). Tsakui nichxin tsjoake koan xi kjoakixi kʼoa kui xokisikao nga kisasennile jmeni xi kitsoya je Jesús.

ALIKUI TSAKAKÓ YAOLE NGA CHJOTALE CRISTO KOAN

Ya Juan 19:38 kʼoatso nga je José toʼma nga chjotale Jesús koan nga̱ kitsokjonle chjota judío. Ánni nga kitsokjonni. Kuinga kichʼasjengi Jesús kʼoa be José nga bichonsjejin ya ndʼia sinagoga je chjota xi tʼatsʼe Jesús makjainle (Juan 7:45-49; 9:22). Kʼianga jngo chjota tsakichonsjejin ya ndʼia sinagoga kui xi kitsoyanile nga kichʼasjengi, nga jekinjiotokon kʼoa nga tsín tikoan ya tsakatiojinnile je xi ngikʼa chjota judío. Kuijin nga tsín tsakakóni yaole José ninga koankjainle xi tʼatsʼe Jesús, nga kaile sicha je xá xi tjínle kʼoa josʼin tíjna.

Ali tsa tojejin José xi kui kjoa jaʼatojin. Ya Juan 12:42 itso: “Nkjín chjotatítjon koankjainle xi tʼatsʼe Jesús. Tonga tokui kjoa nga tsakjónle chjota fariseos likui kʼoakjoansʼin tsakakó yaole nga koankjainle xi tʼatsʼe Cristo, jméni nga tsín ya kuichonsjesíni ya ndʼia sinagoga”. Jngo xi kʼoati kisʼin jé Nicodemo, je xi kʼoati ya tsakʼejnajinle Sanedrín (Juan 3:1-10; 7:50-52).

Je José chjotale Jesús koan, tonga tsín tsakakó yaole. Alikui nda kisʼin nga tsín to tsakʼejnaʼma, nga̱ je Jesús i kitso: “Ngatsʼi xi tsen kuitso ngixko̱n chjota nga tsʼan, kʼoati an tsen kʼoaxián nga tsʼan, ngixko̱n Nʼaina xi tíjna ngʼajmi. Kʼoa toʼyanibe xi kuitso ngixko̱n chjota nga tsín tsʼan, kʼoati an kʼoaxián nga tsín tsʼan, ngixko̱n Nʼaina xi tíjna ngʼajmi” (Mat. 10:32, 33). Ninga koankjainle José xi tʼatsʼe Jesús tonga tsín nʼiojin koan nga kʼoakitso nga chjotale Jesús ma. Kʼoa ñá, jónʼia.

Je Biblia alikui kʼoatso tsa ya kitsjoanganʼiole José xi Arimatea tsʼe je Sanedrín nga tsakʼéndajin josʼin sikʼien je Jesús (Luc. 23:51). Tsakui nichxin alikui ya tíjnabasen je José nga kinijtsoʼa je Jesús. Ninga kʼoalani, chʼaojin kisʼe kon nga tsín kixi tjín jmeni xi kisʼin je chjota, tonga tsín jme xi koan kisʼin.

ALIKUI TITSAKʼEJNAʼMANI

Kʼianga jekinikʼien Jesús, je José alikui tikitsokjonni, ñaki kʼoatsakʼé kon nga chjotatjenngile koa̱n. Jebi yaa ʼyañá jmeni xi tso Marcos 15:43, nga i̱ tso: “Koannʼio kon nga jaʼasʼennrʼoe Pilato, kisijéle yaole Jesús”.

Tsakui nichxin ya tíjnabasen je José nga kisʼetʼa yá Jesús, kʼoa kuinga je títjon kisʼejinnile nga jekʼien tikʼoajin Pilato. Kʼoa kuijin kiskonangini Pilato tsa jekʼien je Jesús kʼianga kinijé yaole (Mar. 15:44). Kʼiatsa tsabe José jokji kjoañʼai tsakjaʼá Jesús kʼianga kjitʼa yá, a kui tsakasenkao nga nʼiojin koanni kʼoa nga kitsoyani nga chjotale Jesús ma. Tsakui nichxin. Tonga ʼyañá nga nʼiojin koan kʼoa tsakakó yaole nga chjotale Cristo ma.

JÉ JOSÉ TSAKÁÑE JESÚS

Je kjoatéxoma xi tsakʼaile chjota judío kʼoatso nga je chjota xi toxá nikʼienni, tjínnele sʼeñe nga kjesa kantjaijin Tsʼuí (Deut. 21:22, 23). Je chjota romano alikui tsakʼaonje̱n je yaole chjota xi yá kisikʼientʼa, toyaa tsakʼétjenbʼangitʼa josaʼnda nga fiʼndo kʼoa tsa maije̱ yaa nga̱jao̱ kikʼétsaoya. Tonga je José alikui koanmele nga kʼoakoa̱ntʼain je Jesús. Xi tiya chrianni jñani kinikʼien Jesús, je José jngo tsjó tíkijnale jña kitjoʼaikjá jngo na̱xi̱. Je tsjó jebi kje machjénjin, tsakui nichxin tokʼia chrian kicho je José ya Jerusalén nga̱ yaa Arimatea * tsʼe, kʼoa tsakui xá tsakʼéndani je tsjó jebi nga ya sʼe̱yoñe je xi xínkjín mani (Luc. 23:53; Juan 19:41). Kʼianga ya tsakáñe Jesús ya tsjó jñani sʼe̱ñeya je José kʼianga jekuiyá tsakakó nga nda chjota koan kʼoa kʼoati kisitjoson je én xi tongini kinokjoa nga je Mesías ya sʼe̱ñejinle chjotanyiná (Is. 53:5, 8, 9)

A tjín jmeni xi ngisa bʼailai kjoandosin tikʼoajinni josʼin tijnai ngixko̱n Jeobá

Nga ño libro xi tsʼe Evangelio kʼoatso nga je José xi Arimatea tsʼe kisikájtéjin jngo najño xi tsje je yaole Jesús kʼianga jekichʼaje̱n kʼoa yaa kisikájnaya je tsjóle (Mat. 27:59-61; Mar. 15:46, 47; Luc. 23:53, 55; Juan 19:38-40). Tojé Nicodemo xi tsakasenkao José nga tsakáñe Jesús kʼoa jaʼaikao xki xi nda nje̱ xi kisikajon je yaole Jesús. Nga xá tjínle nga jao chjota jebi, tsakui nichxin likui toje tsakʼaonje̱n yaole Jesús, tsakui nichxin je choʼndale tsakʼéxá kʼale nga tsakʼaonje̱n kʼoa nga tsakáñe. Ninga tsínkjoan ʼyaa, tonga je xá xi kisʼin nʼio chjíle. Nga kui nichxin, je chjota xi yaole kʼien síkao, ñato nichxin nga jndí ma, kʼoa tojmeni xi síkao kʼoati jndí ma (Núm. 19:11; Ageo 2:13). Jebi kui xi tsonile nga je José xin kʼoéjna nga sʼejna je sʼuí Paxko kʼoa kao xi ngikʼa sʼuí (Núm. 9:6). Kʼianga tsakáñe Jesús, alikui kini ninga chʼa̱sjengi. Ninga kʼoakoa̱ntʼain ndasʼin tsakáñe kʼoa tsakakó yaole nga chjotale Cristo mani.

JÓKOANNI JE JOSÉ

Ya Biblia alikui tisíkʼaxki̱ni je José xi Arimatea tsʼe, kʼianga jaʼáyanile je Jesús. Kuinga chjonangisíñá jebi: “Jókoanni”. Alikui ʼyale jokoanni. Xi kaʼyaa i̱ kjoaʼmiya jebi kui bakó nga tsakʼéjnatsen José nga chjotale Cristo ma. Kʼianga jekitsoya je José nga chjotale Cristo ma, nʼiojin tse kjoa tsakʼejnajin tonga kʼoajin ti koantaja je kjoamakjainle kʼoa ngisajin nʼiojin koan nga kʼoakisʼin.

Jmeni xi kisʼin je José kʼoati kui síkjaʼaitsjenná kʼiatsa kui ngisa bʼailee kjoandosin je xáná, josʼin tiyoaa, jmeni xi tjínná kao je familianá tikʼoajinni josʼin tiyoaa ngixko̱n Jeobá.

^ párr. 18 Tsakui nichxin ya Ramá kisʼejna ʼnde xi Arimatea tsakʼin, xi Rentis (Rantis) sʼin ʼyale ndʼaibi, yaa naxinandá jebi jñani tsakʼejna je profeta Samuel, xi 35 kilómetro kjinkjin kisʼejna Jerusalén (1 Sam. 1:19, 20).