Ir al contenido

Ir al índice

1923: jejngo siento nó jaʼato

1923: jejngo siento nó jaʼato

I KITSO je revista The Watch Tower xi kitjo nga 1 sá enero nó 1923: “Nʼio tsjoa kʼoe tokoán jmeni xi koa̱n nó jebi, tsee kjoanda tjínná nga ʼmiyalee Énle Niná chjota nga kʼoaʼmilee nga nda koa̱nchon nichxin xi sʼa nroa”. Kʼianga kui nó, je Chjota xi kotʼaya Biblia kisikʼantjaiyajin josʼin tsakatiojtín, josʼin kitsoyason kʼoa josʼin tsakatío kjoajtíntse. Nga kʼoakoan, ngisaa jtín sʼin tsakatio je choʼndale Niná tojo ma ndʼaibi.

NGISAA JTÍN TSAKATIO JE NDSʼEE

Jngo calendario xi textole Biblia jaʼaitʼa kʼoa xi númerole kjoajnda jaʼaitʼa

Ngisaa jtín tsakatio je ndsʼee nga kisikʼantjaiyajin naxinandále Niná josʼin tsakatiojtín, josʼin kitsoyason kʼoa josʼin kisatio kjoajtíntse. Je revista The Watch Tower kui jaʼaitʼa je texto xi chotʼayajin nga xki̱ xomana nga sʼetsʼoale Niná, nga chʼasjengʼa kʼoa nga bʼéyanajmí jokoan nga kitsoyason je xi bichó. Je Chjota xi kotʼaya Biblia kʼoati tsakʼasje calendario jñani faʼaitʼa je texto xi maxkia nga xki̱ xomana kʼoa jaʼaitʼa canción nga jngó jngó nichxin xi koan kise nga kiskotʼaya nga toje kʼoa tsa kʼiaje̱ nga kiskotʼayajtín ngatsʼi ya yaniʼya.

Kʼianga satío kjoajtín, je Chjota xi kotʼaya Biblia kui tsakʼéyanajmí jokoan nga kitsoyason. Nga kitsjoale kjoanda Jeobá, kisee kʼoa tsakʼétsʼoaa. Je Eva Barney kʼiaa kisʼenngindá nga 15 nóle kʼianga nó 1923. I kitso: “Je xi koanmele tsakʼéyanajmí jokoan nga kitsoyason, tsakasenndo kʼoa i kitso: Tsjoale kjoanda je Niná nga tse kjoanda tíbakóna”. Tjínkʼa ndsʼee xi nʼio tsjoa kisatio kon nga tsakʼéyanajmí josʼin kitsoyason. Je tichjaa Barney, i kitso: “Je ndsʼee Godwin jejchínga kʼoa kitsjoale kjoanda ngantsjai je Niná. Kʼianga tosi tonda nchja̱ je ndsʼee Godwin chaan masile je xi tíbándiaale jtín, kuinga chan bʼéndoni chamarrale je chjoónle nga katabʼejna”.

Nga sʼejna kjoajtín, ñandia nga jngo sá je ndsʼee bʼétsʼoaa, see kʼoa bʼéyanajmí josʼin kitsoyason. Je revista The Watch Tower xi kitjo nga 1 sá abril nga nó 1923, kʼoakitso jokisʼin je ndsʼee nga tsakatiojtín. Itso: “Kʼianga jetje̱n basen nga tíchotʼaya kʼiaa bʼéyanajmí jokoan nga kitsoyason je ndsʼee kʼoa bʼainganʼiole je xi tsoyason. Nga kʼoasʼin tsakiyojtínjin ngisaa koanmiyuijin xíngijin”.

Nga kʼoasʼin kisatio kjoajtín jebi, nʼio tsakasenkao jngo ti xi Charles Martin ʼmi, xi 19 nóle xi Vancouver (Canadá) tsʼe, nga̱ tokʼiaa publicador nga kʼia. I kitso: “Yaa koanna josʼin tsakjakaonajmía chjota nga xki̱ ndʼia xki̱ ndʼia ʼmiyasoán. Me to ntsjaintsjai tsakʼéyanajmí je ndsʼee jokoan nga xki̱ ndʼia xki̱ ndʼia kitsoyason. Jme xi kitso je ndsʼee kui xi tsakasenkaona joxián kʼianga chjota bʼéchjoaʼana”.

NGA KITSOYASON NGISAA JTÍN TSAKATIO

Xo̱n xi Bulletin tsakʼin xi kitjo nga 1 sá mayo nó 1923

Nichxin nga kitsoyason je ndsʼee kui xi tsakinyakao nga ngisa jtín sʼin tsakatio. Je revista The Watch Tower xi kitjo nga 1 sá abril nga nó 1923, i kitso: “Nga jtín sʼin kuiyoaa josʼin tinixálee Niná, nga majte nga 1 sá mayo nga nó 1923 kuitjokʼinyasoán ngatsʼiaa kʼoa kʼoasʼin kʼuínyasoán nga xki̱ majte nga fitsʼiani nga jngó jngó sá. Ngatsʼiaa xi biyojtián tjínnele nga kʼoasʼin kʼuínyasoán”.

Kʼoati kitsoyason ninga je xi sʼa xti. Jngo tichjaa xi Hazel Burford ʼmi, xi kʼia 16 nóle nga nó 1923, i kitso: “Je xo̱n xi Bulletin ʼmi, yaa faʼaitʼa jokoa̱n kuixoán nga kʼuínyasoán kʼoa tjínnele bʼejintokoán. a Kao pajchána bitjokʼinyasuinjin”. Tonga je tichjaa Hazel jngo chjota kiskajin xi tsín sasénle Énle Niná. Itso: “Jngo ndsʼee xi jetjínle nó, alikui kisasenle nga Énle Niná xínyale chjota. Nga kui nichxin tjínkʼa ndsʼee xi tsín koanjinle nga tjínnele kʼuínyaa Énle Niná ngatsʼiaa” (Sal. 148:​12, 13). Tonga tichjaa jebi tosi tonda kitsoyason. Kʼianga jenkjín nó jaʼato kʼiaa ki Skuela xi tsʼe Galaad xi majaoni, kʼoa misionera sʼin kinikasén ya Panamá. Kʼianga jeki nichxin, je ndsʼee alikui tikʼoasʼin kisikjaʼaitsjenni nga tsín koa̱n kuitsoyason je xi sʼa xti.

NGA KISATIO KJOAJTÍNTSE

Ngisaa jtín tsakatio je ndsʼee kʼianga kisatio je kjoajtíntse. Kʼianga kisatio kjoajtín jebi, kʼoati kitjotsoyason je ndsʼee. Tobʼelañá, kʼianga kisʼejna kjoajtíntse ya Winnipeg (Canadá). Kʼianga 31 sá marzo nga kisʼejna kjoajtíntse ya Winnipeg, kʼoasʼin kisʼendajin nga jngo nichxin koaitsoyason ngatsʼi xi kicho. Nga kʼoasʼin kitsoyason je ndsʼee nʼio ndasʼin kichomani. Ijngo kjoajtíntse kisʼejna ya Winnipeg nga 5 sá agosto nga tikuini nó. Mela 7,000 koanni xi kicho, tokʼiaa nga kʼoatjín koan chjota xi tsakatiojtín ya Canadá nga kisʼejna kjoajtíntse.

Kʼianga 18 saʼnda 26 sá agosto nga nó 1923, jngo kjoajtíntse kisʼejna ya Los Ángeles (California). Jngo xomana tongini, kitjoo periódico xi kʼoakitso nga kjoajtíntse sʼe̱jna kʼoa je Chjota xi kotʼaya Biblia tsʼato 500,000 xo̱n kisikʼabíson xi tʼatsʼe kjoajtíntse. Kʼoati tsakáyotʼa xo̱n carrole kʼoa kao carrole xi kjaʼaí nga kʼoakitso nga kjoajtíntse sʼe̱jna.

Nga tsakatío kjoajtíntse je Chjota xi kotʼaya Biblia nga nó 1923 ya Los Ángeles

Nga xoto nga 25 sá agosto, je kjoanokjoaya xi kitsjoa je Rutherford kui kinchja̱ni tʼatsʼe tindso kao barré. Kʼoakitso nga je barré jé tínchja̱ni je chjota xi nrʼoé Énle Niná, kʼoa nga i̱ Sonʼnde koatio nga jeʼndenaxó koa̱n. Kʼoati kitso nga tjín je religión ndiso xi chjotale Cristo tsole yaole, kʼoa nga tjínnele kuitjokajinle je chjota xi makjainle Énle Niná (Apoc. 18:​2, 4). Nga koanskanni, kitjoo xo̱n xi kui kinchja̱ni kʼoa je Chjota xi kotʼaya Biblia kisikʼabíson jngo tjíjtsa Sonʼnde.

“Nga kʼoasʼin tsakiyojtínjin ngisaa koanmiyuijin xíngijin”

Je nichxin xi tofetʼani nga kisʼejna kjoajtíntse tsʼato 30,000 chjota kichonrʼoé kjoanokjoaya xi kitsjoa je ndsʼee Rutherford, kʼoa itso je kjoanokjoaya xi kitsjoa: “Ngatsʼi naxinandá skoee nga kjoaʼaí Armagedón, tonga je xi millón mani xi tjío ndʼaibi alikui tikʼia kuiyáni”. Nga koanjinle nga nkjín chjota kuicho, je Chjota xi kotʼaya Biblia jngo estadio tsakʼéchjí jñani koatiojtín ya Los Ángeles kʼoa je estadio jebi tokʼiaa chrian kisʼenda. Kʼianga kjuinrʼoé ngatsʼi chjota xi kuicho, kui kisichjén je bocina xi tjío ya estadio. Kʼoa nkjínsa chjota xi to radio kinrʼoénile je kjoajtíntse.

NGISAA KOANNKJÍNYA XI KITSOYASON

Kʼianga nó 1923, ngisaa koannkjínya xi kitsoyason ya África, Europa, India kao ya Sudamérica. Ya India, je ndsʼee xi Adavimannathu Joseph ʼmi, xi jaon ma xtile kitsjoanganʼio nga kitjo je xo̱n xi Énle Niná faʼaitʼa nga én hindi, tamil, telugu kao urdu.

William Brown kao familiale

Ya Sierra Leona, je Alfred Joseph kao Leonard Blackman carta kisikasén jña tjen sʼendiaale je xále Niná ya Brooklyn (Nueva York) nga kisijé nganʼio. Kʼianga 14 sá abril nga nó 1923, kʼiaa kinikasén je ndsʼee xi koaitsjoánganʼio ya ʼnde jebi. Je Alfred itso: “Kʼianga xoto nga jekoannjio kʼiaa kinokjoana teléfono”. Je xi kinchja̱na i kitso: “A jiní xi kichjilai Sociedad Watch Tower nga chjota machjénli xi kuitsoyason. Nga kʼoakixinle nga an xi nganʼio kisijé kʼoakitsona nga je kinikasén”. Kʼoa je xi kinchja̱na jéní William Brown. Ndsʼee jebi tokʼiaa jaʼaini ya Caribe, je chjoónle Antonia ʼmi kʼoa je xtiyánchjínʼndíle Louise kʼoa Lucy ʼmi. Tochoatsee jaʼato nga tsabexkon je ndsʼee.

Je Alfred itsosa: “Kʼianga koannyaonni nga tibʼexkiaijin je Biblia kao je ndsʼee Leonard, toʼi koan ya kichokasejnajchxo xo̱ntjoana jngo chjota xi síxkónkji ngʼa kʼoa jéni William Brown. Nga nʼio tsjoake je Énle Niná kʼoakitso nga jngo kjoanokjoaya tsjoá nga koa̱nnyaonni”. Saʼnda tsín jngo sá jaʼato, je ndsʼee Brown jekisikʼabí xo̱n xi yʼa xi Énle Niná yʼangini. Totjíchoa̱ tsee jaʼato kʼoa ngi 5,000 libro kichole. Tonga koanjinle je chjota nga tsín tsa libro baténa. Jokji tse nga kisixále Jeobá je ndsʼee jebi, ñaki Biblia kisichjén nga kitsjoa kjoanokjoayale, kuinga kʼoasʼin tsaʼyanile nga Biblia kitsoya.

Betel xi kisʼejna ya Magdeburgo nga nó 1923

Je sucursal xi tíjna ya Barmen (Alemania) nʼio tochoasa ma je ndsʼee xi ya tjío nga kʼia, kʼoa je chjotakjoajchán xi Francia tsʼe jeme koanentsja je naxinandá. Je Chjota xi kotʼaya Biblia jngo ndʼia kisokole ya Magdeburgo jñani kʼoasje xo̱n xi Énle Niná yʼangini. Kʼianga 19 sá junio, je ndsʼee to jekoan tsakinyáxkó jmeni xi koanchjénle nga xin Betel koaikatio kʼoa kao makina xi sixákao nga kʼoasje je xo̱n kʼoa kikao ya Magdeburgo. Nga koannyaonni, nga kisʼejinkon je ndsʼee xi tjío jña tjen tísʼendiaanile je xále Niná nga ya Magdeburgo kikatio je ndsʼee, je periódico kʼiakjoán kʼoakitso nga je Francia jetsakánentsja naxinandá Barmen. Je ndsʼee ñaki kisʼejngo kon nga je Jeobá kisikuinda kʼoa nga je kisichikontʼain.

Je ndsʼee George Young kao Sarah Ferguson (xi tíjna ngakixi) kao ndichja

Je ndsʼee George Young tsakʼamje ngakjijnda ya Brasil nga kitsoyason je Énle Niná. Jngo sucursal kisʼenda kʼoa kitjo je revista The Watch Tower nga én portugués. Tojngo jao sá jaʼato kʼoa jetsʼato 7,000 xo̱n xi Énle Niná yʼangini kisikʼabíson. Nga ya kicho ndsʼee jebi ya Brasil kʼoati nʼio tsakasenkao je Sarah Ferguson. Kʼiaa saʼnda nga nó 1899 bʼéxkiani je revista The Watch Tower tonga kje fisʼenngindájin. Totjíchoa̱ tsee jaʼato nga kicho je ndsʼee George Young kʼoa koaan kisʼenngindá chjoón jebi kao nga ño xtile.

TOSI TONDA KAO KJOATSJOA KISIXÁLE NINÁ

Kʼianga to jetífikjetʼa nó jebi, je revista The Watch Tower xi kitjo nga 15 sá diciembre nga nó 1923, kʼoakitso josʼin kichomani nga tsʼantjaiyajin josʼin kisatio kjoajtín, josʼin tsakʼinyason kʼoa josʼin kisatio kjoajtíntse. I kitso: “Nʼio tjío kjoamakjainle ngatsʼi xi bichó je kjoajtín […]. Tosi tonda chótʼayá je Énle Niná kʼoa tosi tonda kao kjoatsjoa si̱xálee Niná nó xi sʼa nroa”.

Kʼianga nó 1924 nʼio tsaʼyale nga kʼia, nga̱ nʼio tse xá xi kisʼin je Chjota xi kotʼaya Biblia. Je ndsʼee xi ya tjío ya Brooklyn jenkjín sá nga tjíosíxá ya ʼnde xi Staten Island ʼmi kʼoa tikuini nó koanjngo je ndʼia xi tísʼenda. Ndʼia jebi nʼio tsakinyakao je ndsʼee nga jtín tsakatio kʼoa tosi tonda tsakʼinyason je Énle Niná. Nga tokui xá kisʼin ngatsʼi ngisaa koanmiyole xínkjín.

Ndsʼee xi kichosíxá ya Staten Island

a Kui xi Xo̱n xi tjítʼa jme xi chotʼayá ya kjoajtín: Tʼatsʼe chjotale Cristo kao Xále Niná ʼmi ndʼaibi.