Ir al contenido

Ir al índice

KJOAʼMIYA XI CHOTʼAYA 36

Tsjoa sʼe̱ tokoán nga kjoaʼaí Armagedón

Tsjoa sʼe̱ tokoán nga kjoaʼaí Armagedón

“Tsakʼéxkó ya ʼnde xi kʼoaʼmi Armagedón” (APOC. 16:16).

KJOAJNDA 150 Jé Jeobá kʼoasjentjaili

XI TÍNCHJA̱NI *

1, 2. 1) Ánni nga kjoatsjoa tjenkaoni nga kjoaʼaí je Armagedón. 2) Jmé kjoachjonangi xi chótʼayajiaan i̱ kjoaʼmiya jebi.

KʼIANGA nrʼoé chjota je én xi Armagedón tso, tjínkʼa xi kʼoasʼin síkjaʼaitsjen nga jngo kjoajchán kʼoejna je chjota nga sikje Sonʼnde kʼoa tsa jngo kjoaxkón sʼe̱je̱. Tonga je Biblia kʼoatso nga tsjoa koaya tokoán nga kjoaʼaí je kjoajchán xi Armagedón ʼmi (Apoc. 1:3). Nga kjoaʼaí je Armagedón chjotaa kʼoasjentjai.

2 Je Biblia kʼoatso nga je kjoajchán xi Armagedón ʼmi sikjeson chjotaxá sonʼnde kao chjotatsʼen, kʼoa kʼoasjentjai je chjota xi kixi. Kʼoa nga kʼoakoa̱n alikui tiʼya xi sikitsónni je Sonʼnde (Apoc. 11:18). Nga ngisa nda koa̱njinná, kuila chótʼayajiaan nga ño koya jebi: Jméni xi Armagedón ʼmi. Jmé xi koa̱n nga tojeme kjoaʼaí. Jmé xi sʼiaan nga kuinje̱ngilee yaoná, kʼoa jmé xi koa̱n sʼiaan nga kixi kjuintʼalee Niná nga kjesa faʼaijin je Armagedón.

JMÉNI XI ARMAGEDÓN ʼMI

3. 1) Jmé xi tsoyanile je én xi Armagedón tso. 2) Tojo tso Apocalipsis 16:14, 16, ánni kʼoabixónsíñá nga tsín ñaki tíjna je ʼnde xi kʼoaʼmi.

3 (Tʼexkiai Apocalipsis 16:14, 16). * Je én xi Armagedón tso tojngokʼa faʼaitʼa ya Biblia, kʼoa nga én hebreo “Nindo xi tsʼe Meguidó” sʼin tsoyanile (Apoc. 16:16). Yaa naxinandá Israel kisʼejna nichxin kjoatse je ʼnde xi Meguidó tsakʼin (Jos. 17:11). Tonga je xi Armagedón ʼmi ali tsa jngojin ʼnde xi ñaki tíjna. Kui jmeni xi koa̱n nga ni̱katíoxkó je “chjotatítjon xi tsʼe ngakijnda sonʼnde” nga kontra koatiole je Jeobá (Apoc. 16:14). I̱ kjoaʼmiya jebi kʼoati kui tínchja̱ni jmeni xi koa̱n nga koa̱nskanni. Ánni kʼoabixónsíñá nga tsín ñaki tíjna je ʼnde xi kʼoaʼmi. Xi títjon, kuinga tsín je nindo xi Meguidó ʼmi. Xi majaoni, nga̱ ya ndaile jñani Meguidó tsakʼin ngasʼa alikui tseʼnde, kʼoa alikui jchóya ngatsʼi “chjotatítjon xi tsʼe ngakijnda sonʼnde”, kao chjotakjoajchánle kao ki̱cha̱ xi síchjén. Xi majanni, tojosʼin jchaa i̱ kjoaʼmiya jebi, je kjoajchán xi tsʼe Armagedón kʼiaa koaitsʼia kʼianga je chjotaxá sonʼnde, xi “chjotatítjon” tsole Biblia kʼoetʼale choʼndale Niná, xi xinxin ʼnde tjío jngo tjíjtsa Sonʼnde.

4. Ánni nga kui síngósonkaosíni je kjoajchánle Jeobá kao Meguidó.

4 Ánni nga kui síngósonkaosíni je kjoajchánle Jeobá kao Meguidó. Kuinga nkjín kjoajchán kisatio ya Meguidó kao konga xi Jezreel tsakʼin xi tiya chrian kisʼejnani. Je Jeobá sakʼoaa ñaki jesoa tsakjajin nga kisʼejna je kjoajchán. Tobʼelañá, ya chrian xo̱ngá Meguidó, tsakasenkao je juez Barac nga kisikinjele je chjotakjoajchánle Sísara. Je Barac kao Débora kisele je Jeobá nga kitsjoale kjoanda. I kitso: “Je niño kiskaan saʼnda tjen ngʼajmi, kiskaan kao Sísara [...]. Yaa xo̱ngá Cisón kixjajin” (Juec. 5:19-21).

5. Jósʼin nga tsín mangóson jokoa̱n nga kjoaʼaí Armagedón kao jokoan nga kisʼejna je kjoajchán xi kiskan je Barac.

5 Je Barac kao Débora itso xi kisikjetʼani nga kise: “Kʼoasʼin katabiya ngatsʼi xi jtikeli Jeobá, kʼoa je xi tsjoakeli kʼoakatama joma nga bitjo je tsʼuí” (Juec. 5:31). Kʼianga kjoaʼaí je kjoajchán xi tsʼe Armagedón, kjoeson je kontrale Jeobá kʼoa kuitjontjai je xi tsjoake. Tonga tsín mangóson jokoa̱n nga kjoaʼaí Armagedón kao jokoan nga kisʼejna je kjoajchán xi kiskan je Barac. Kʼianga kjoaʼaí je kjoajchán xi tsʼe Armagedón alikui skaan je choʼndale Niná. Kʼoa alikui jme ki̱cha̱ kʼoa̱. Je xi kuinyakao kuinga je Jeobá kao ánkje sinʼiotʼa yaole (Is. 30:15; Apoc. 19:11-15).

6. Jméni xi koa̱nle sichjén je Jeobá nga sikjeson kontrale nga kjoaʼaí Armagedón.

6 Jósʼin sikjeson Jeobá je kontrale kʼianga kjoaʼaí Armagedón. Nkjín koya jmeni xi koa̱nle sʼin. Tobʼelañá, koaanle sichjén je cháon, jtsílao̱ kao chʼao̱n (Job 38:22, 23; Ezeq. 38:19-22). Kʼoati koa̱nle kʼoasʼin nga tije skaanni je kontrale (2 Crón. 20:17, 22, 23). Kʼoa tsakui nichxin je ánkje sichjén nga sikjeson je chjotatsʼen (Is. 37:36). Tojmeni xi sichjén Jeobá jé kuinje̱le. Ngatsʼi je kontrale kjoeson, tonga kuitjontjai je chjota xi kixi (Prov. 3:25, 26).

JMÉ XI KOA̱N NGA TOJEME KJOAʼAÍ ARMAGEDÓN

7, 8. 1) Tojo tso ya 1 Tesalonicenses 5:2, 3, jméni xi kuitso je chjota político. 2) Ánni nga nʼio xkón tíjnani énndiso jebi.

7 “Jo nda nyʼán tiyoaa. Nijmejin xi koa̱nná” kuitso je chjota tongini nga kjesa faʼaijin je “nichxinle Nainá [Jeobá, TNM]” (tʼexkiai 1 Tesalonicenses 5:2, 3). * Kʼianga nichxinle Jeobá síkʼaxki̱ ya 1 Tesalonicenses 5:2, kui nchja̱ni je kjoañʼai xi nʼio tse (Apoc. 7:14). Jósʼin jchañá nga tojeme koaitsʼia je kjoañʼai xi nʼio tse. Je Biblia kʼoatso jmeni xi kuitso je chjota xi koako nga tojeme kʼoakoa̱n.

8 Je chjota político kʼoakuitso “jo nda nyʼán tiyoaa. Nijmejin xi koa̱nná”. Ánni nga kʼoakuitsoni. Tsakui nichxin kʼoati kuitso je xi nyatítjonle religión. Yaa kjuinroani tʼatsʼe na̱i xi ndajin nga kʼoakuitso je chjota político. Nʼio xkón tíjna tsakui énndiso jebi koa̱nkjainle je chjota. Kʼianga kʼoasʼin sikjaʼaitsjen nga jenda tjío kʼoa nga tsín jme xi koa̱nle, kʼiaa koaitsʼia je kjoañʼai xi nʼio tse xi kjesa kʼoamajin. Toxijña kjoaʼaíne je kjoañʼai “joni tsa jngo chjoón xi fichó orale nga ʼndí kʼoee”. Kʼoa jókoanni je choʼndale Jeobá xi kixi tjíofitʼale. Nga tsín ʼyaa kʼiakjoanni koaitsʼia je kjoañʼai xi nʼio tse, tsakui nichxin tokʼoakoa̱nná nga jekoaitsʼia, tonga alikui kuinókjoaan nga̱ jeʼyaa nga toxá kʼoakoa̱nni.

9. Jósʼin sikjeson Jeobá jmeni xi tʼatsʼe Na̱i tínroani.

9 Je Jeobá alikui toñandiakjoan sikjeson jmeni xi tʼatsʼe Na̱i tínroani, tojo kisʼin kʼianga nichxinle Noé. Jao koya tjínni jmeni xi sʼin. Xi títjon, sikjeson je Babilonia xi nʼioje, xi tsonile ngatsʼi religión ndiso xi tjín jngo tjíjtsa Sonʼnde. Xijekoa̱n, kʼianga kjoaʼaí Armagedón kʼiaa kjoeson jmesani xi tʼatsʼe Na̱i tínroani. Jolani kjoa política, chjotakjoajchán kʼoa kao negosioyʼai. Kataʼyalasaa xi tʼatsʼe jebi.

10. Tojo tso Apocalipsis 17:1, 6 kao 18:24, ánni nga sikjesonni Jeobá je Babilonia xi nʼioje.

10 “Je kjoañʼaile je chjoónchajngi xi nʼio skále” (tʼexkiai Apocalipsis 17:1, 6; * 18:24 *). Je Babilonia xi nʼioje nʼio tísíjndí je jaʼaínle Niná. Énndiso tíbakóya xi tʼatsʼe Niná kʼoa jngoyale tísíchajngi ngixko̱n Niná, nga̱ jé tsjoánganʼiole chjotaxá sonʼnde. Kʼoa nga tjínle nganʼio totaon be je chjota. Kʼoa tsee njín tíbʼéjten, jolani tsʼe choʼndale Niná (Apoc. 19:2). Jósʼin sikjeson Jeobá je Babilonia xi nʼioje.

11. ʼYá xi tsoyanile je “cho̱ xi ní kji”, kʼoa jósʼin sichjén Niná nga sikjeson je Babilonia xi nʼioje.

11 Jé “nra̱ xi te mani” xi tsʼe “cho̱ xi ní kji” sichjén Jeobá nga sikjeson je “chjoónchajngi xi nʼio skále”. Cho̱ jebi jé tsoyanile Organización de las Naciones Unidas, kʼoa je nra̱le xi te mani jé tsoyanile ngatsʼi chjotaxá xi tsjoánganʼiole ndʼaibi je jtín jebi. Jé Niná xi kuitsoni kʼiáni kʼoetʼale chjotaxá jebi je Babilonia xi nʼioje. “Kjoaʼale ngayije, kʼoa sikájnajti”, xi tsonile kjoaʼale ngayeje kjoanyinále kʼoa kʼoejnatsen ngayeje kjoatsʼenle (Apoc. 17:3, 16). Nga tongotjo ni̱kjesonni joni tsa “tojngo nichxin”, tokʼoakoa̱nle je xi ya tsjoánganʼiole, nga̱ nʼio ngʼakon kʼoa itso: “An reina tijna, ali chjoónkʼanjian, kʼoa nikʼiajin skiʼndía” (Apoc. 18:7, 8).

12. Jméni xi tsín tsjoáʼnde Jeobá nga ni̱kao je choʼndale, kʼoa ánni nga tsín tsjoáʼndeni.

12 Je Niná alikui tsjoáʼnde nga je chjota sikjeson choʼndale, nga̱ jaʼaínle yʼa kʼoa tjíosítjoson nga tsín ya religión ndiso tjíosíkʼójin yaole (Hech. 15:16, 17; Apoc. 18:4). Xi ijngosani, tjíobinyakao je xi kjaʼaí chjota nga tsín tiya religión ndiso tjíobatiojinni, ánni nga tsín ya kʼoakaotʼasínile kjoañʼaile. Ninga kʼoalani, chótʼayakao je kjoamakjainle.

Tojñani tiyoaa, ñá xi choʼndale Niná maa jé Jeobá si̱nʼiotʼaa kʼianga kʼoetʼaná je Gog (Chótsenlai párrafo 13) *

13. 1) ʼYáni je xi Gog ʼmi. 2) Tojo tso Ezequiel 38:2, 8, 9, ánni nga je choʼndale Niná kʼoetʼanile je Gog.

13 Nga kʼoetʼaná je Gog (tʼexkiai Ezequiel 38:2, 8, 9). * Kʼianga jekjoeson ngatsʼi religión ndiso, tojésa naxinandále Niná kuinje̱ngi. Nʼio jti koa̱nle je Na̱i, kʼoa énndiso ska̱nibason je “na̱i xi ndajin” nga jngo jtín naxinandá kʼoetʼale je choʼndale Niná (Apoc. 16:13, 14). Kʼoa je naxinandá xi jngo jtín mani jé xi “Gog xi ya Magog tsʼe” ʼmile. Kʼianga je naxinandá jebi kʼoetʼale choʼndale Niná, kʼiaa kjoaʼaí je kjoajchán xi tsʼe Armagedón (Apoc. 16:16).

14. Jméni xi koa̱njinle je Gog.

14 Je Gog jé chjotakjoajchánle sinʼiotʼa (2 Crón. 32:8). Tonga ñá, jé Jeobá Nináná si̱nʼiotʼaa. Tonga je chjota jebi kʼoajinsʼin sikjaʼaitsjen nga kʼoati sikaoná jokisikao je Babilonia xi nʼioje, ningalani tse nganʼio kisʼele ngotjo kisikjesonni, nga̱ je ninále alikui koanle tsakʼasjentjai (Apoc. 17:16). Je Gog kʼoajinsʼin sikjaʼaitsjen nga je kuinje̱le. Kʼoa kʼoasʼin kjoaʼaíne je naxinandále Niná “josʼin sʼejnajtsa yojbi je naxinandá” (Ezeq. 38:16). Tonga je Gog kʼiaa koa̱njinle nga tsín tijña koa̱n koaini. Tojo koan je faraón ya ndáchikon Ní, kʼiaa koa̱njinle nga kaoni je Jeobá tjíokján (Éx. 14:1-4; Ezeq. 38:3, 4, 18, 21-23).

15. Jméni xi sʼin je Jesús kʼianga kjoaʼaí je kjoajchán xi tsʼe Armagedón.

15 Je Cristo kao ánkje kʼoa kao xi 144,000 mani sitoánntjai je choʼndale Niná kʼoa sikjeson ngatsʼi chjotakjoajchánle Gog (Apoc. 19:11, 14, 15). Kʼoa jmé xi koa̱nle je Na̱i, nga kʼoasʼin kʼoanachale je naxinandá nga ya kjoeson kʼianga kjoaʼaí Armagedón. Je Jesús ndi̱tja̱n sikʼatjensʼen je Na̱i kao na̱i xi ndajin, kʼoa jngo jmi nó nga kʼoasʼin koationʼio (Apoc. 20:1-3).

JMÉ XI SʼIAAN NGA KUINJE̱NGILEE YAONÁ NGA KJOAʼAÍ ARMAGEDÓN

16. 1) Jósʼin tjínnele koakoá nga ʼyaxkoaan Niná. 2) Jmé xi koa̱nle nga kjoaʼaí Armagedón je xi bexkon Jeobá.

16 Ni jekjoatse kʼoa ni sʼa choatse nga tiyojiaan naxinandále Niná, nga kuinje̱ngilee yaoná nga kjoaʼaí Armagedón tjínnele koakoá nga ʼyaxkoaan Niná kʼoa nga nitjosoán “je énnda xi tʼatsʼe Nainá Jesucristo” (2 Tes. 1:7-9). ʼYaxkonñá Niná kʼianga ʼyaa jotso kjoatéxomale, jmeni xi sasénle kʼoa jmeni xi mai. Nga tsjoachaa, nga nitjosonlee kʼoa nga toje ʼyaxkoán kʼoasʼin bakoñá nga ʼyaxkoaan (1 Juan 2:3-5; 5:3). Kʼianga bakoá nga ʼyaxkoaan Niná, kui kjoanda tjínná nga kʼoati bexkonná tsanda je, kʼoa kui xi kʼoasjentjainá kʼianga kjoaʼaí Armagedón (1 Cor. 8:3). Ánni. Nga̱ kui xi tsonile nga nda tiyoaa ngixko̱n Niná kʼianga bexkonná je.

17. Jmé xi tínchja̱ni nga nitjosoán “je énnda xi tʼatsʼe Nainá Jesucristo”.

17 “Je énnda xi tʼatsʼe Nainá Jesucristo” tínroani, kui ngayeje jmeni xi kitsoya je Jesús kʼoa xi ya Biblia faʼaitʼa. Kʼianga kʼoasʼin mangínkoaa yaoná jotso kʼoasʼin bakoñá nga nitjosoán. Kui xi tsonile nga kui títjon nikʼéjnaa je xále Jeobá, nga ʼyaxkoán je kjoatéxomale kʼoa nga ʼmiyasoán xi tʼatsʼe Chjotaxále (Mat. 6:33; 24:14). Kʼoati kui tínchja̱ni nga bʼainganʼiolee je chjotale Cristo xi ya ngʼajmi koai (Mat. 25:31-40).

18. Jósʼin koakole kjoanda je xi 144,000 mani je “xi kjaʼaí barré” ʼmile.

18 Je xi 144,000 mani koakole kjoanda “xi kjaʼaí barré” ʼmile nga tsakinyakao (Juan 10:16). Jósʼin koakole kjoanda. Kʼianga kjesa fitsʼiajin je kjoajchán xi tsʼe Armagedón, ngatsʼi xi 144,000 mani, jeya ngʼajmi tjío nga kʼia kʼoa jekui kjoanda sʼe̱le nga tsín tikʼia kuiyáni. Kʼoati je xi kjoaʼaísíkjeson je Gog, kʼoa kʼoasjentjai je chjotankjín xi ya mangóson joni barré (Apoc. 2:26, 27; 7:9, 10). Nga kui nichxin, nʼiojin tsjoa sa̱tío kon je chjotankjín nga kitsjoanganʼiole je chjotale Cristo xi ya ngʼajmi koai kʼianga tsakatio i̱ Sonʼnde.

JMÉ XI KOA̱N SʼIAAN NGA KIXI KJUINTʼALEE NINÁ NGA KJESA FAʼAIJIN JE ARMAGEDÓN

19, 20. Ningalani kjoa kuitjátojiaan, jmé xi kuinyakaoná nga kixi kjuintʼalee Niná nga kjesa faʼaijin je Armagedón.

19 Nichxin fetʼa xi tiyoaa ndʼaibi, nʼio nkjín je choʼndale Niná xi kjoañʼai faʼatojin. Tonga koaan chókjoajinná kʼoa koaan tsjoa sa̱tío tokoán (Sant. 1:2-4). Je xi koasenkaoná kuinga ntsjaintsjai kʼoétsʼoaa (Luc. 21:36). Xi ijngosani, machjén nga nyaon nyaon chótʼayá je Biblia kʼoa si̱kjaʼaitsjenjiaan jmeni xi tso, jolani je én xi tongini kinokjoa tʼatsʼe nichxin xi tiyoaa ndʼaibi (Sal. 77:12). Tsa kʼoasʼiaan ngayeje jebi kʼoa tsa kʼuínyasoán jokji tjen kʼoakoa̱nná, nʼio sʼe̱jna kjoamakjainná kʼoa tosi tonda chóyalee je kjoanda xi tsjoáná Niná nichxin xi nroaján.

20 Si̱kjaʼaitsjenjinla josa̱tío tokoán kʼianga jeni̱kjeson Babilonia xi nʼioje kʼoa nga jekjoetʼa Armagedón. Tonga xi ngisa chjíle nga si̱kjaʼaitsjenjiaan kui jokji tsjoa sa̱tío tokoán nga jekuitjotsje je jaʼaínle Niná kʼoa nga jchale nga toje xi bakinle batéxoma (Ezeq. 38:23). Kʼianga kjoaʼaí Armagedón nʼio tsjoa sa̱tío kon je xi bexkon Niná, xi sítjosonle Jesús kʼoa xi chókjoale saʼnda nga kjoetʼa jmeni xi chon sonʼnde (Mat. 24:13).

KJOAJNDA 143 Tosi tonda tjenyatokon kuiyoaa

^ párr. 5 Ñá xi choʼndale Jeobá maa kui tichoyalee nga kjoaʼaí je Armagedón. I̱ kjoaʼmiya jebi kui chótʼayajiaan jméni xi Armagedón ʼmi, jmé xi koa̱n nga tojeme kjoaʼaí kʼoa jmé xi koa̱n sʼiaan nga kixi kjuintʼalee Niná nga kjesa faʼaijin je Armagedón.

^ párr. 3 Apocalipsis 16:14, 16: “Kui ntjao̱ xi tsʼe na̱i xi ndajin, xi sʼín kjoaxkón, nga fi kʼéxkóya chjotatítjon xi tsʼe ngakijnda sonʼnde xi tʼatsʼe kjoajchán kʼia nichxinje xi tsʼe Niná xi batéxoma ngayije. 16 Tsakʼéxkó ya ʼnde xi kʼoaʼmi Armagedón nga én hebreo”.

^ párr. 7 1 Tesalonicenses 5:2, 3: “Jenanda ʼyao nga je nichxinle Nainá kjoaʼaí joni tsa ché nga nitje̱n. 3 Kʼia nga kʼoakuitso: Jo nda nyʼán tiyoaa. Nijmejin xi koa̱nná. Kʼia kjoaʼaíneleʼni nga kuixo̱ya ndi̱to̱n, joni tsa jngo chjoón xi fichó orale nga ʼndí kʼoee. Niʼyajin xi cha̱tʼale”.

^ párr. 10 Apocalipsis 17:1, 6: “Jaʼai jngo xi ñato mani ánkje xi yʼa ñato cho̱tsín, kinchja̱kaona: Nroai ibi, kʼoa koakole je kjoañʼaile je chjoónchajngi xi nʼio skále, xi tíjnason xi nʼio nkjín kʼa nandá. 6 Tsaʼbe chjoónbe nga chʼi̱ kao njínle chjotale Cristo, kao njínle je xi kʼen xi tʼatsʼe Jesús. Kʼia nga tsaʼbe jo tokoanxkónna”.

^ párr. 10 Apocalipsis 18:24: “Kʼoa ya naxinandábe koansjai je njínle chjota xi kinchja̱ya tʼatsʼe Niná kao xi tsʼe chjotale Cristo, kao xi tsʼe ngatsʼi xi kʼoasʼin jekʼen i̱ sonʼndebi”.

^ párr. 13 Ezequiel 38:2, 8, 9: “Ji ʼndíle chjota, chótsenlai je Gog xi ya Magog tsʼe, je xi séjnatítjonle Mesec kao Tubal, kʼoa tongini tajnai én xi tʼatsʼe. 8 Kuenta koai̱n kʼianga jekjoaʼato nichxin. Kʼianga jetífikjetʼa nó yaa kuichui ʼndele je chjota xi kinjengile yaole xi tsínkui espada kisikʼien, xi xinxin naxinandále, xi koanxkótʼale xínkjín ya nindo xi tsʼe Israel, jngo ʼnde jñani to kjitia. Je chjota xi ya tjío xinxin naxinandá jaʼaini, kʼoa ngatsʼi ndatjío alijme xi tsokjónle. 9 Kʼoa ji kjoaʼainrʼoení joni tsa jngo jtsíntjao̱nʼio, kʼoa ñaki kjoájtsanení sonʼnde joni tsa yojbi, ji kʼoa kao ngatsʼi chjota kjoajchánli kʼoa nkjín naxinandá koaikaoli”.

^ párr. 76 XI TÍNCHJA̱NI SÉN XI FAʼAITʼA: Kʼianga toxijña jme xi koa̱n, 1) tosi tonda kʼuínyasoán, 2) tosi tonda chótʼayá je Biblia kʼoa 3) tosi tonda je Niná si̱nʼiotʼaa nga je sikuindaná.

^ párr. 90 XI TÍNCHJA̱NI SÉN XI FAʼAITʼA: Je policía yaa tjíobichó ya ndʼiale ndsʼee. Kʼoa je ndsʼee jebi majinle nga tjíobe je Jesús kao ánkje jmeni xi kjima.