1, 2. Jósʼin koasenkaoná nga chótʼayajiaan xi tʼatsʼe Sansón.

 JMÉ xi fiya jkui nga Sansón bʼaxki̱. Kuijin faʼaitsjenli nga tse nganʼio kisʼele, tonga nga tsín nda kisʼin tsee kjoa kichomani. Ninga kʼoalani, je Jeobá kui kuenta kisʼin nga koankjainle je Sansón kʼoa yaa Biblia tsakʼétʼaxo̱n xi tʼatsʼe.

² Jé Sansón kisichjén Jeobá nga tsakasenkao naxinandále. Kʼianga jesiento nó jaʼato, jé Jeobá xi kʼoasʼin koanmele nga tsakʼétʼaxo̱n pastro Pablo xi tʼatsʼe Sansón. Kʼoakitso nga nʼio tse kjoamakjain kisʼele (Heb. 11:​32-34). Jé Jeobá kisijéle nganʼio ninga kʼia nga tse kjoa jaʼatojin. I̱ kjoaʼmiya jebi kui jchaa jósʼin basenkaoná choa̱le Sansón.

3. Jmé xá tsakʼaile Sansón.

³ Kʼianga kitsin Sansón, jé chjota filisteo tjíobatéxomale chjota israelita kʼoa totaon tjíobe (Juec. 13:1). Tsee kjoañʼai tsakjaʼá je chjota israelita nga̱ nʼio tsʼen je chjota filisteo. Kuinga je Sansón kiskoejinni Jeobá nga tsakʼasjentjai je naxinandále (Juec. 13:5). Tsín choa ñʼai tíjna nga kuitjosonle je xá xi kisʼenele, tonga jé Jeobá tsakasenkao.

4. Jósʼin tsakasenkao Jeobá je Sansón (Jueces 15:​14-16).

⁴ Kataʼyala josʼin tsakakó Sansón nga je Jeobá kisinʼiotʼa. Jngojtín chjota filisteo kichokásjai je Sansón ya Lehí, jngo ʼnde xi tíjna Judá. Nga nʼio kitsokjon je chjota xi Judá tsʼe tsakakó jñani tíjna Sansón. Kʼoa tijé tsakánʼioni nga kikao jñani tjío chjota filisteo (Juec. 15:​9-13). Tonga jé nganʼiotsjele Jeobá kitsjoanganʼiole je Sansón nga kitjoʼale yaole. Xijekoan, jngo ninda ngiʼba búrró koansjaile kʼoa  kui tsakále je chjota filisteo. Nga kʼia 1,000 chjota filisteo kisikʼien (tʼexkiai Jueces 15:​14-16). b

5. Jósʼin tsakakó Sansón nga je Jeobá kisinʼiotʼa.

⁵ Ánni nga jngo ninda ngiʼba búrró kisichjénni Sansón. Je xi ngisa chjíle kuinga je Jeobá kisinʼiotʼa, ali tsakuijin jméni xi kisichjén. Je Sansón tokui kisichjén jmeni xi kitjoéle nga kʼoakisʼin jmeni xi mele Jeobá kʼoa kinjele, nga̱ jé Jeobá kisinʼiotʼa.

6. Jmé xi bakóyaná jokisʼin je Sansón.

⁶ Kʼoati je Jeobá koasenkaoná nga kuitjosonná tojme xá xi kjinená jinnaxinandále. Ningalani sakʼoa kʼoasʼin si̱kjaʼaitsjeen nga nʼio ñʼai koa̱nná, alikui jao tjín tokoán nga je koasenkaoná. Tsa je Jeobá si̱nʼiotʼaa, jé koasenkaoná nga kʼoasʼiaan josʼin mele kʼoa tsjoánganʼioná tojosʼin kitsjoanganʼiole je Sansón (Prov. 16:3).

7. Jmé choa̱ xi bakóná nga nʼio chjíle nga kuenta nʼia josʼin bándiaaná je Jeobá.

⁷ Nkjín ndsʼee kao tichjaa xi ya tsjoánganʼio nga sʼenda ndʼia xi machjén jinnaxinandále Niná xi tjíobakó nga je Jeobá sínʼiotʼa. Nichxin kjoatse, jé naxinandále Niná kʼoatso jokoa̱nkjoan je Ndʼia jña chotʼayá kao ndʼia xi machjénsa nga ʼyaxkón Niná, kʼoa jé bʼénda tsakai. Tonga nga sa nkjín sa nkjín kjimani xi tjíofaʼaikatiojin naxinandále Niná jekjibʼantjaiya josʼin kjimaxá. Je ndsʼee xi kjinele xá jebi, jé Jeobá kisijéle nganʼio nga katabándiaale kʼoa tsakʼéndajin josʼin koa̱nxá. Tobʼelañá, jeto tsakatsesa ndʼia xi jekjionda kʼoa tosíchondasa. Jngo ndsʼee xi Robert ʼmi, xi jenkjín nó nga ya  tsjoánganʼio nga sʼenda ndʼia jebi, jenkjín naxinandá jñani tsjoánganʼio kʼoa itso: “Nga tosʼa kʼoatsakʼinnajin ñʼai koannajin nga kʼoasʼin jekoa̱nxá. Nga̱ tojeʼyaijin josʼin kjimaxá tsakai. Tonga kao kjoatsjoa kitsjoanganʼio je ndsʼee nga tsʼantjaiya josʼin koanxá kʼoa jé Jeobá tísíchikontʼain xá jebi”. Nga kʼoakjima, kui xi bakó nga je Jeobá tíbándiaale naxinandále nga tísítjoson josʼin mele. Koaan si̱kjaʼaitsjenjiaan jebi: “A kuenta sʼian kʼoa a fitjenngiña josʼin bándiaaná je Jeobá”.

8. Jmé xi kisʼin je Sansón kʼianga nʼio koanfatile.

⁸ Kʼoajinti faʼaitsjenli jmesani xi kisʼin je Sansón. Jolani nga jngo xa kisikʼien kʼoa nga 30 chjota filisteo xi Asquelón tsʼe kisikʼien (Juec. 14:​5, 6, 19). Koanjinle je Sansón nga tsín kʼoakoanle tsa tsín je Jeobá tsakasenkao. Kʼoati je Jeobá kisijéle nganʼio kʼianga nʼio koanfatile nga jekisikʼien xi 1,000 chjota filisteo, ʼndele nga toje koasjai nandá, jé Jeobá kisijéle nganʼio (Juec. 15:18).

9. Jósʼin tsakasenkao Jeobá je Sansón kʼianga nganʼio kisijéle (Jueces 15:19).

⁹ Je Jeobá kinrʼoéle Sansón. Jé xokisʼin nga toxijña kitjo nandá jñani tíjna Sansón, kʼoa kitjonganʼiole kʼianga jetsakʼi nandá jebi (tʼexkiai Jueces 15:19). c Kʼoa tojo títjo nandá ya ʼnde jebi kʼianga jenkjín nó jaʼato, nga kiski libro xi tsʼe Jueces je profeta Samuel. Nga tojo títjo nandá ya ʼnde jebi, tsakui nichxin kui kisikjaʼaitsjenjinle chjota israelita nga je Jeobá koasenkao nga kjoa kjoaʼatojin tsa je sinʼiotʼa.

10. Jmé xi sʼiaan nga koasenkaoná je Jeobá (kʼoati chótsenlai sén xi faʼaitʼa).

¹⁰ Joni je Sansón, kʼoati machjénná je nganʼiole Jeobá. Machjénná nganʼiole tojmeni xi maná nʼia kʼoa tojosʼin tinixálee. Machjén nga nangitokon koaan kʼoa kuenta sʼiaan nga tsín jme xi kuitjosonná tsa tsín je Jeobá koasenkaoná. Je Sansón kitjonganʼio ijngokʼale nga jetsakʼi nandá xi kitsjoale Jeobá. Tikʼoasʼinni ñá, nʼio sʼe̱jna je kjoamakjainná tsa kuenta sʼiaan ngayeje jmeni xi tsjoáná Jeobá (Mat. 11:28).

11. Jmé xi tjínnele sʼiaan nga koasenkaoná Jeobá, kʼoa jmé choa̱ xi tsakatíoná jngo ndsʼee kao chjoónle.

¹¹ Kataʼyala xi tʼatsʼe Alexéi, jngo ndsʼee xi Rusia tsʼe. Ya ʼnde jebi chjota fitjenngike je ndsʼee. Nʼio binyakao ndsʼee jebi kao chjoónle nga kui xále Niná títjon síkʼéjna. Je Alexéi itso: “Jetjínndajinna jmeni xi sʼian, jolani nga nyaon nyaon kotʼaya je Biblia. Ntsjaintsjai chotʼayajinjin kao chjoónna je Énle Niná xi maxkia nga nyaon nyaon kʼoa bʼetsʼoalaijin Jeobá”. Jebi kui bakóyaná nga je Jeobá si̱nʼiotʼaa kʼoa nga tsín toñá chʼaa yaoná. Nga koa̱n si̱nʼiotʼa je Jeobá machjén nga nʼio sʼe̱jna kjoamakjainná. Je xi koasenkaoná kuinga chótʼayá je Biblia, kʼoétsʼoalee Niná, kjuian kjoajtín kʼoa kʼuínyasoán. Tsa kʼoasʼiaan, je Jeobá sichikontʼainná kʼoa koasenkaoná nga tosi tonda je si̱xálee, kʼoati tsjoánganʼioná tsanda ñá tojo kisikao je Sansón.

12. Jméni xi chʼao kisʼin je Sansón, kʼoa ánni nga tsín mangósonni kao jokisʼin nga títjon.

¹² Sakʼoa tsín nda kisʼin je Sansón nga̱ kʼoati chjotajée koan joni ñá. Ñandia nga  nʼio chʼaosʼin kichomani jmeni xi kisʼin, nga̱ tsín tikui kuenta kisʼinni je xá xi tsakánele Jeobá. Kʼianga juez jesʼin tíjna, jngo chjoón koantsjoake xi Dalila tsakʼin xi valle de Sorec tsʼe (Juec. 16:4). Jngo chjoón filistea chixankao nga kjesa bexkonjin je Dalila. Tonga je Biblia kʼoatso nga je Jeobá xi kʼoasʼin koanmele ánni nga je Sansón koaisíkjesonni chjota filisteo. Xijekoan, yaa ʼndele chjota filisteo xi Gaza ʼmi kicho je Sansón kʼoa yaa tsakʼejnani ya ndʼiale jngo chjoónchajngi. Jé Jeobá kitsjoale nganʼio Sansón nga tsakjaʼáxin je xo̱ntjoale naxinandá (Juec. 14:​1-4; 16:​1-3). Tonga je Dalila tsakui nichxin chjoón israelita kitjenni kʼoa likuijin josʼin koasenkao nga sikjeson je chjota filisteo.

13. Jmé xi kisʼin Dalila nga tsakʼanachale Sansón.

¹³ Je chjota filisteo kui xi koanmele nga je Dalila katabʼanachale Sansón. Kuinga kʼoakitsonile nga kʼoechjíle kʼoa je Dalila koanjyole. Ánni nga tsín koanchoyanile Sansón nga totíbʼanachanile Dalila. A kuinga nʼio tsjoake koan. Je Dalila kjitʼaa kʼoakitsole nga katabʼéyanajmíle jñá nroani nga kʼoasikji tse nganʼio tjínle. Kʼoa je Sansón chaan kʼoakitsole. Nga kʼoakisʼin, kicha nganʼiole kʼoa tsín tinda tsakʼejnani ngixko̱n Niná (Juec. 16:​16-20).

14. Jósʼin kichomani nga je Dalila kisinʼiotʼa Sansón.

¹⁴ Tsee kjoa tsakʼejnajin Sansón nga tsín tije Jeobá kuenta kisʼinni, tosaa je Dalila kisinʼiotʼa. Jé chjota filisteo kitsoa, tsakʼasjee xko̱n kʼoa yaa Gaza kisikʼéjnaʼya ndoyá, jñanáni tsakjaʼáxin Sansón je xo̱ntjoale naxinandá. Choʼnda kinikao, jé tsakájen tsojmi xi koanjchále chjota  filisteo. Xijekoan, jngo sʼuí tsakʼéjnale ninále je chjota filisteo xi Dagón tsakʼin, nga̱ kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga je tsakasenkao nga kitjoéle Sansón. Yaa kichokao Sansón jñani tjíobʼéjna sʼuí kʼoa totsabesin (Juec. 16:​21-25).

15. Jmé xi kisʼin je Sansón nga je Jeobá kisinʼiotʼa ijngokʼa (Jueces 16:​28-30; chótsenlai sén xi faʼaitʼa ya portada).

¹⁵ Ningalani nʼio chʼao kisʼin je Sansón, tojo kui xi koanmele nga sikjeson je chjota filisteo nga̱ jé Jeobá xi kui xá tsakánele (tʼexkiai Jueces 16:​28-30). d Je Sansón tsakʼétsʼoale Jeobá kʼoa kʼoakitsole nga katabasenkao nga sikjeson je chjota filisteo. Je Jeobá kinrʼoéle kʼoa kitsjoa ijngokʼale nganʼio. Nga kʼia, ngisaa nkjín chjota filisteo kisikjeson tikʼoajinni jotjín kisikʼien jokjitse tsakʼejna.

16. Jmé xi bakóyaná jokoan je Sansón.

¹⁶ Ningalani tse kjoañʼai tsakjaʼá Sansón nga chʼao kisʼin, tosi tonda kui kʼoakisʼin jmeni xi mele Jeobá. Kʼoatisʼinni tsanda ñá, tosi tonda kui kʼoasʼiaan jmeni xi mele Jeobá. Tsa kuichákjáyaná jñani tsín nda sʼiaan kʼoa tsa si̱chaa je xá xi tjínná jinnaxinandále Niná. Je Jeobá alikui kʼoasʼin síkjaʼaitsjen nga tsínkʼia tikoa̱nndayañá (Sal. 103:​8-10). Ningalani sakʼoa tsín nda sʼiaan, je Jeobá tojo sichjénná nga kuitjoson josʼin mele, tojo koan je Sansón.

17, 18. Jósʼin basenkaoli je choa̱le Michael (kʼoati chótsenlai sén xi faʼaitʼa).

¹⁷ Kataʼyala jokoan jngo ndsʼee xi sʼa xti, xi Michael ʼmi. Nʼio nda tísíxále Niná tsakai, nga̱ siervo ministerial ma kʼoa precursor regular sʼin tísíxá. Tonga nga tsín nda kisʼin, alikui tikʼoasʼin kisixáni ya jinjtín. Itso: “Nʼio nda tisixále Jeobá tsakai, tonga toxijña tsín tikʼoasʼin kisixáña. ʼBeña nga tsín tsjiónkonna je Jeobá, tonga kui kisikjaʼaitsjen tsa tojo kʼoasʼin  koatejna ngixko̱n josʼin tijna ngasʼa kʼoa tsa koa̱n nga kʼoasʼin sixá ijngokʼa ya jinjtín josʼin tisixá tsakai”.

¹⁸ Je Michael tosi tonda tsakjénnʼiole, kʼoa itso: “Kui ngisa kuenta kisʼian jósʼin sichriantʼale Niná. Je xi nʼio nda tsakasenkaona kuinga kʼoasʼin kisingale yaona nga tsakʼetsʼoale Jeobá, nga kiskotʼaya Biblia kʼoa nga kisikjaʼaitsjenjian jmeni xi tso”. Nga jeki nichxin kui xá kisʼene ijngokʼale Michael jme xá xi tjínle tsakai ya jinjtín. Ndʼaibi chjotajchínga sʼin tíjna kʼoa precursor regular sʼin tísíxá. Itso: “Koanjinna nga tojo tsjoakena Jeobá nga tsakinyakaona kʼoa kitsjoanganʼiona je ndsʼee, jolani xi chjotajchínga sʼin tjío, kʼoa ndatjín tokoan ndʼaibi nga je Jeobá tisixále. Nga kʼoakoan, koanjinna nga sichatʼaná je Jeobá tsa kʼoakoa̱n kjoaixininá jñani chʼao nʼia”. Tojo koan je Michael, tsjoáxáná je Jeobá kʼoa sichikontʼainná tsa si̱ndayaa yaoná jñani tsín nda kanʼia kʼoa tsa tosi tonda je si̱nʼiotʼaa (Sal. 86:5; Prov. 28:13).

19. Jósʼin kabasenkaoli nga kui kachotʼayajiaan xi tʼatsʼe Sansón.

¹⁹ I̱ kjoaʼmiya jebi tochoala xi kachotʼayajiaan xi tʼatsʼe Sansón. Ningalani tsín chjotatsje koan kʼoa tsín nda kisʼin nga je Dalila kisinʼiotʼa, tosi tonda je Jeobá kisixále. Kʼoa je Jeobá alikui kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tsín tisindayani yaole Sansón. Tosi tonda je Sansón kisichjén nga kitjoson josʼin mele. Tojo kʼoasʼin tsabekon nga tjínle kjoamakjain, kuinga kʼoati ya bʼaxki̱kaoni Sansón jñani bʼaxki̱ je chjota xi kisʼele kjoamakjain, tojosʼin faʼaitʼa ya capítulo 11 xi tsʼe Hebreos. Nda sʼe tokoán nga ʼyaa nga tsjoakená Jeobá kʼoa nga mele tsjoánganʼioná, ngisaa kʼianga kjoa bitjatojiaan. Kuinga kʼoati koa̱n i̱ kʼuínnilee tojo kitso je Sansón: “Sijéle kjoanda, ali nichajinjinnái. [ . . . ] Tʼainái nganʼio” (Juec. 16:28).