Iruka 12:1-59

12  Miꞌi hawyi miitꞌin sem kahato teꞌeruwaꞌatunug Iesui ewowi pote toꞌopykit pykit neꞌi iꞌatu kahato hemig neran haria. Miꞌi hawyi Iesui toꞌe temiitꞌin me -Eiweꞌeg wo o Tupana ehay ran enoi haria pupi e. Miꞌiria typy sehay enoi haria e. Sehay ikahu kahato rakatno taꞌatuhenoi wen maꞌato iꞌatuminug koꞌi yt naku i kahato e. Typy hẽku rakaria ewywuaria miꞌiria. Taꞌi mani puk koꞌi ewywuat neꞌi miꞌi haria are e. Mani kurin kat ipyyp takat watopag mani pakup we hawyi toimoꞌokpuk neꞌi ipakup takat e. Pyno miꞌiria ti iꞌatuminug saꞌag koꞌi timowato neꞌi aru yt naku i nug ehepiat hamo e.  Iꞌewyte yne huwy piat ewywuat iꞌatuminug koꞌi migꞌi wo iꞌatumiꞌapyhik koꞌi meiũran aru Tupana tiꞌatumoherep wuatꞌi ehamo e. Meiũran ti aru heremo kahato iꞌatuminug saꞌag migꞌi wo topyhuꞌat wuatꞌi mikuap mo are e.  Kat eweiꞌe som iꞌypyryp we meiũran ti aru Tupana timoherep wuatꞌi miitꞌin ehamo sio waku sio yt hap are e. Aikotã watimoherep ahehay ywaiti hap tote pyi ewy toimoherep aru kat ere kat ere Iꞌypyryp we. Iꞌewyte kat ewetunug hap koꞌi wy toimoherep e Iesui.  Uiwyriaꞌin miitꞌin miat eiꞌauka hap pupi yt eweikenꞌẽ teiꞌo katupono eipiit auka hawyi yt kat i raꞌyn poꞌog taꞌatunug kuap ehete eiꞌauka hawyi.  Maꞌato Tupana pupi waku eweikenꞌẽ kahato katupono miꞌi ti eipiit toiꞌauka kuap iꞌewyte toipugha kuap eipe aria koro pe aikope ehoꞌopat hap toineꞌen wuatꞌi eꞌat hawe e.  Maꞌato Tupana aikyꞌe kahato e Iesui. Taꞌi ahetama pe watiweneru raꞌyn weitaria hit koꞌi haꞌup yt iwato hin i haꞌup typy ape kurin nakaria putꞌok e 5 weita hit kyiꞌat hamo. Yt kan hamo i weitaria miitꞌin iꞌatuꞌe maꞌato Tupana tiꞌatukyꞌe kahato weitaria koꞌi e. Yt toiwaure hin i weitaria apykok hamo e Iesui.  Yt eweikenꞌẽ teiꞌo uiwyriaꞌin katupono eipe ti poꞌog kahato weitaria kai eikyꞌe Tupana e. Taꞌi toikuap yne ahetiat e. Karania eꞌasap koꞌi etiat toikuap yne e Iesui.  Pywo areꞌe ehepe uwe uwe yt tokenꞌẽ i uimohey hap moherep hamo ehewanikaptia ehamo eiꞌauka teran haria pe miꞌi e hat piat -Uhemiit kahato miꞌi miit areꞌe kahato atipy pe Uiꞌywot pe e.  Maꞌato -Yt atimohey i eweiꞌe iraniaꞌin me uhepiat iꞌewyte Uito ahenoi Uiꞌywot atipy piat iꞌewyte yne Tupana yatypiat ieineꞌen haria itotiaria pe mio tã e hat etiat yt uimohey i hap etiat. 10  Pyno ehehay saꞌag uhetiat Eheykeꞌet Koro etiat iꞌewyte saꞌag ewetunug uhete miꞌi pe ehẽtup Tupana pe paa eweiꞌe hap wywo pote Tupana tiwaure kuap eiminug saꞌag koꞌi uhetiat hap wen maꞌato wẽtup eiꞌe saꞌag hap Tupana yt tiwaure kuap i are. Karãpe Tupana Paꞌãu me -Yt aremohey i Iesui toineꞌen miitꞌin ykeꞌet eweiꞌe Tupana Paꞌãu me hawyi Tupana yt karãpe i waure wo toineꞌen mekewat eꞌe hap etiat. 11  Uipotmuꞌeria meiũran ti aru eheropoꞌok teꞌeruwaꞌatunug hap kape Tupana motypot yat kape taꞌatuꞌakagnia pyꞌasetpiat -Miꞌiria yt naku i kahato rakaria taꞌatuꞌe hamo eimaꞌat sehay wuat eiꞌauka hamo eheroto e. Miꞌi turan yt erewanetup teiꞌo kat ere kat ere aru itote. 12  Katupono meremo aikowat wakuat wyti aru iꞌatuwesat hamuat Tupana Paꞌãu henoi aru ehepe aikotã waku etiꞌatuwesat itote. Wẽtup Ok Hẽtup Iesui Kape Iwatꞌyp Hap Puẽti Hamo 13  Miꞌi hawyi wẽtup ok miitꞌin tok pe toꞌe Iesui pe -Uikaꞌiwat e uiꞌywot wyti ikuꞌuro raꞌyn maꞌato uiꞌywot ekareꞌen uheꞌykeꞌet yt timoꞌẽ I uiwywo. Yt tutum neran i ipatꞌok uhepe e. Pyno ehenoi tope waku tohoꞌopatꞌok uiwywo uiꞌywot powatꞌyp koꞌi e Iesui pe. 14  Miꞌi hawyi Iesui tiwesat -Are paĩ Uito yt ariot i eiꞌywot ekareꞌen koꞌi patꞌok hamo e. Yt uwe i uinug eꞌywot potwatꞌyp koꞌi moꞌẽ hamo e. 15  Mio tã toꞌe hawyi tohenoi yne itotiaria pe -Eiweꞌeg wo o meimuẽwat ehekareꞌen iwato kahato kyꞌe kahato hap pupi e. Uhekat kahato teran eweikyꞌesat maꞌato eheineꞌen hap sese yt eweikat hin i hawyi yt eweipuẽti i wyti aru ehekat wuatꞌi eꞌat piat hap e. 16  Miꞌi hawyi hãꞌãkap wuat tohenoi ahekat kyewi hap etiat. Mio tã toꞌe Iesui -Saꞌawyꞌi so toineꞌen wẽtup ok iko iwato kahato rakat iꞌatuꞌe. Miꞌi hawyi so toiꞌatukoi kahato yne teꞌyi koro tote hawyi so tuwenug kahato raꞌyn. 17  Miꞌi hawyi so tuwanetup -Aikotã som atunug uimiterek koꞌi wywo. Uheꞌyat iꞌapykok hamo yt pytꞌok e i iwato pote. 18  Miꞌi hawyi toꞌe tuwepe -Pyno atikuap taꞌyn aikotã waku atunug. Mekewat uimiꞌu iꞌapykok hap potꞌi atipugha hawyi wẽtup poꞌog iwato rakat atunug yne uimiterek hap koꞌi apykok hamo e tuwepe. 19  Miꞌi hawyi ti aru uimowepiit hap toineꞌen katupono uimiꞌu iwato hawyi karania anu waku aremohy. Uimiꞌu iwato kahato toineꞌen uikai pote waku arenuk yn aremahy u yn. Waku uimowepiit hap yn e so tuwepe towanetup hawe e. 20  Miꞌi hawyi Tupana toꞌe tope atipy kaipyi -Yt eweꞌeg i kahato rasig e katupono mesup ewãtym wyti ekuꞌuro hap toineꞌen. Miꞌi hawyi uwe watno emiꞌu wato hap emiꞌapykok hamuat. 21  Mio tã e hãꞌãkap wuo tohenoi hawyi toꞌe itotiaria pe tomimuꞌeria pe -Miꞌi ewywuat teꞌeropyhuꞌat mesuwarotiaria taꞌatuekareꞌen etiat yn wehum haria e. Miꞌiria yt hekat rakaria i Tupana wanetup hawe e. Yt Naku I Aimoieineꞌen Hap Kape Yn Aiwanetup Hap 22  Miꞌi hawyi Iesui henoi i raꞌyn topotmuꞌeria pe -Uiwyriaꞌin e yt naku i eweiwanetup yn eimiꞌu mesuwarotiat kape e. Yt naku i eipiit piat ehesokpe koꞌi kape yn eweiwanetup e. 23  Katupono eheineꞌen hap wuatꞌi eꞌat piat eimowepiit hap yt tuut i eimiꞌu hap kaipyi iꞌewyte yt tuut i ehesokpe eipainug hap kaipyi are e. 24  Eiwehaꞌat ro weitaria koꞌi kape e. Yt teꞌeruwemiꞌu koi kuap i wen maꞌato Tupana tiꞌatupoi kahato weitaria koꞌi are e. Iꞌewyte yt taꞌatuereko i iꞌatumiꞌu koꞌi eiperia ewy maꞌato Tupana tiꞌatupoi kahato weitaria koꞌi yne eꞌat pe. Pyno eiperia ti poꞌog poꞌog Tupana miꞌatukyꞌe koꞌi torannia weitaria koꞌi kai are. 25  Taꞌi pywo ti yt eitypore i pote yt kan hamo i eweiwanetup koꞌi koꞌi katupono eweiwanetup koꞌi koꞌi haty wo pykai eipiit motypore hap yt kat i toineꞌen e. 26  Pyno eipiit motypore hap yt ewetunug kuap i eiwanetup koꞌi koꞌi hawuo hap ewy yt kan hamo i eiwanetup koꞌi koꞌi hap etiat emiꞌu etiat esokpe etiat. 27  Uimohey haria e eiwehaꞌat ro gaꞌapy pohyt koꞌi kape katupono tuwepainug kahato gaꞌapy koꞌi ikahu kahato sese e. Ikahu kahato poꞌog ikahu saꞌawyꞌi wuat ieineꞌen hat morekuat koro pot Sarumau hekat rakat esokpe kahuria kahato rakat kai. 28  Wuatꞌi eꞌat pe gaꞌapy piat koꞌi Tupana minug sokpe puo e. Mukiꞌite ipohyt koꞌi topap taꞌyn. Miꞌi hawyi igag hawyi eheꞌaria wo iꞌyp koꞌi ewetunug e. Taꞌi Tupana tikuap kahato ahesokpe nug hap aipainug hap e. Yt eweikuap i te apo aikotã eiperia poꞌog Tupana mikyꞌe koꞌi gaꞌapy pohyt koꞌi kai hap e. 29  Miꞌi tupono yt naku i eweiwanetup koꞌi koꞌi yt kat i Tupana mohey hap wywo. Yt naku i eimiꞌu etiat ehesokpe etiat eweiwanetup aat kaꞌap. 30  Taꞌi yt Tupana mohey haria i mekewat koꞌi koꞌi kape yn teꞌeruwanetup aat kaꞌap teꞌerokenꞌẽ hap wywo. Maꞌato Tupana tikuap kahato kat koꞌi kat koꞌi waku eheineꞌen hamuat hap etiat e. 31  Yt atikyꞌesat i eipe mesuwarotiaria wanetup hap ewy eweikupteꞌen. Maꞌato atikyꞌesat eweikat kahato aikotã waku miitꞌin muꞌe Tupana etiat hamuat hap kape aikotã Tupana topyhuꞌat Wuatꞌi Ywania Porekuat nuat hap kape are e. 32  Miꞌi hawyi Iesui toꞌe tomohey haria pe -Uihũria koꞌi ewywuat no eipe are e. Yt typyꞌi kahato i eipe maꞌato yt eweikenꞌẽ teiꞌo katupono Tupana einug neran morekuaria wo karãpe Tupana topyhuꞌat Wuatꞌi Miitꞌin Morekuat nuat hap eꞌat pe e. 33  Waku eiweweneru ehekareꞌen miꞌi hawyi waku ehekareꞌen saꞌup kaipywiat waku eihoꞌoium ehekat yt hekat i rakaria pe hatek takaria pe are e. Miꞌi ewetunug hawyi ehekareꞌen sese iwato kahato toineꞌen atipy pe wuatꞌi eꞌat pe e. Miꞌi tote ehekat sese moheg hap toineꞌen eheiam yt karãpe i ipotꞌi rakat are e. Yt karãpe i ikahuro ahekat itote e. Iꞌewyte sereꞌok eharia yt tuwehytꞌok kuap i itote. 34  Ehekareꞌen atipy pe pote iꞌewyte eiwanetup hap aipyꞌa piat iꞌewyte tukupteꞌen itote maꞌato ehekareꞌen mesuwarotiat yn tukupteꞌen pote iꞌewyte eikyꞌe hap eiwanetup hap eipyꞌa piat toineꞌen wy mesuwarotiat koꞌi ete yn e Iesui iꞌatuepe. Waku Watipotpap Aikaꞌiwat Uut Hap Kape 35  Miꞌi hawyi wẽtup sehay Iesui henoi iꞌatuepe itote. Mio tã e -Waku woꞌoeropat haria ewywuat eweipyhuꞌat e. 36  Taꞌi waku aikotã eropat hat tohekatup kahato tokaꞌiwat uut hap ewy eweikupteꞌen. Tohekatup tokaꞌiwat tuut wyti aru woꞌokyiꞌat hap kaipyi turan. Taꞌi eropat hat tikuap teg teg e hap okenꞌypy ete hawyi meremo tohoꞌoꞌokenhypꞌok tokaꞌiwat wehytꞌok hamo e. 37  Pywo heropat haria taꞌatukaꞌiwat ekatup haria iꞌatuwepiit kahato raꞌyn putꞌok e taꞌatukaꞌiwat hawyi. Taꞌatuhekatup haria taꞌatukaꞌiwat mipoityro haria wo teꞌeropyhuꞌat. Miꞌi i hawyi tokaꞌiwat toeropat haria pe -Waku kahato eiperia e. Eweiꞌapyk to hawyi eheropat hatno areineꞌen eipoi hamo e. Yt iꞌatuket kai hin i taꞌatukaꞌiwat ekatup haria. 38  Pyno waku eweipyhuꞌat iweꞌeg kahato rakaria ewy eiwepotpap aikaꞌiwat potpap nug hap ete uhytꞌiꞌin manaꞌin e Iesui katupono yt eweikuap hin i karamuo putꞌok e aiꞌakag Koro hap sio ihatꞌok puo sio wãtymꞌi sio wãtym hake sio atposake turan hap yt eweikuap hin i e. 39  Eweikuap taꞌyn sereꞌok e hat putꞌok e eiꞌyat ete pote waku pe eweikupteꞌen eiꞌyat koꞌi apykok hamo. Miꞌi hap ewy eikaꞌiwat putꞌok e hap ewy. Miꞌi pote waku eweikupteꞌen wuatꞌi eꞌat pe eikaꞌiwat ekatup hamuat katupono kat eꞌat pe turan hap yt watikuap hin i pote e. Taꞌi tuut wyti aru aikotã sereꞌok e hap tuut hap ewy yt uwe i ikuap hap ewy e. 40  Uito areineꞌen Wuatꞌi Miitꞌin Eꞌykeꞌet wo. Ariot wyti aru mesuwat yi kape maꞌato mekewat uhuut hap eꞌat pe yt uwe mikuap mo i e. Waku uhekatup haria wo eweikupteꞌen katupono sereꞌok hat ewy uhuut hap eꞌat turan e. 41  Mio tã e hawyi ipotmuꞌe Peteru apo e Iesui pe -Urukaꞌiwat e mekewat sehay iãꞌãkap ehay uwe pe ehenoi e sio uruto epotmuꞌeria piat muꞌe hatno sio yne miitꞌin mesuwat yi totiaria muꞌe hamo ehenoi e. 42  Miꞌi hawyi Iesui tiwesat -Pyno Uito apo are -Uwe toineꞌen wyti aru uheropat haria sese wo uiꞌyat piaria apykok hamo. Pywo uwe toineꞌen uiꞌyat piaria apykok hamo tokaꞌiwat tuut turan miꞌi ti topyhuꞌat netap kaꞌiwat mipoityro wo. Taꞌi tohekatup haria pe iꞌatueropat hatno wo toineꞌen wyti aru iꞌatupoi hamo e. 43  Pywo miꞌiria uhemiit hãpyk takaria iꞌyat piaria apykok haria uimipoityro wo teꞌeropyhuꞌat katupono tukupteꞌen imikyꞌesat ewy nug hamo putꞌok e turan. 44  Miꞌi tã ewywuat heropat hat toineꞌen pote tokaꞌiwat inug morekuatno wyti aru yne tekareꞌen apykok hamo tetama pe. 45  Maꞌato iraniaꞌin mio tã iꞌatuꞌe -Pyno uikaꞌiwat motꞌi toineꞌen wẽtup tama pe pote yt meremo i tuut irane e hawyi yt naku i tutunug tekaꞌiwat yat piaria ete. Yt toiꞌatumotypot hin i maꞌato toiꞌahyk ahyk ihainiaꞌin haryporiaꞌin. Miꞌi hawyi mahy u hat yn toineꞌen aat kaꞌap. 46  Miꞌi hawyi tokaꞌiwat putꞌok e heropat hat yt tohẽtup i hap eꞌat turan pote tokaꞌiwat tipuẽti heropat hat yt naku i nug hap turan. Miꞌi pote netap kaꞌiwat tipoꞌoro raꞌyn toꞌyatype pyi hawyi toineꞌen iraniaꞌin netap kaꞌiwat maꞌat haria wywo. 47  Taꞌi heropat hat ikuap kahato kat koꞌi kat koꞌi tokaꞌiwat Tupana mikyꞌesat koꞌi wen maꞌato yt tutunug i pote miꞌi hat wyti ikaꞌiwat tipokpok kahato aru taꞌaipok hawyi e. 48  Maꞌato heropat hat yt ikuap i kahato kat som tokaꞌiwat mikyꞌesat hawyi miꞌi hat yt inug i tokaꞌiwat mikyꞌesat ewy yt toikuap i pote. Miꞌi hat iꞌewyte ikaꞌiwat tiꞌpok pok aru maꞌato yt kahato i aikotã toipok pok teropat hat ikuap hat oktan. Maꞌato uwe toineꞌen imikuap mo aikotã tokaꞌiwat mikyꞌesat ewy kuap hamuat miꞌi kaipyi ti tokaꞌiwat poꞌog wakuat nug hap koꞌi toikyꞌesat. 49  Miꞌi hawyi Iesui toꞌe iꞌatuepe -Pyno ahenoi teran ehepe uhetiat e. Uito ti aria ewywuat yt naku i nug hap yne mesuwat yi tote wuk hamo e. Aria ewywuat ti Uito maꞌato uiko yt atiwuk i te maꞌato atiwuk teran haype e. 50  Katupono ahoꞌopot hap ariaꞌyp posak etiat yt i te wen maꞌato miꞌi kape arewanetup kahato e. Saꞌawyꞌi ahetꞌok hat Iuwãu uhetꞌok taꞌyn yꞌy wo maꞌato wẽtup ok uhetꞌok hap toineꞌen ne miꞌi ti aria ewywuat uimosoꞌopot hap sese are. 51  Pywo ti rat yt ariot i mesuwarotiat kape woꞌowese hap erut hamo maꞌato ariot hawyi woꞌotuꞌuka kahato hap yn topyhuꞌat katupono woꞌopatꞌok hap toineꞌen miitꞌin myꞌasetpe uhehay upi e. 52  Miꞌi hawyi ti aru 5 ok wẽtup yat piaria gupteꞌen haria meiũran aru yt toꞌowese hin i toꞌopatꞌok uimohey hawyi are e. Miꞌi hawyi toꞌopatꞌok patꞌok haria wo tukupteꞌen wẽtup yat pe. Typy ok myẽꞌym ok ete sio myẽꞌym ok typy ok ete uimohey haria ete ipatꞌok hawyi. 53  Miꞌi turan miitꞌin tuꞌuka teran ehete uimohey haria eipe hawyi e. Taꞌi eiꞌywotꞌin yt iꞌatuwese hin i ehete uimohey haria eipe hawyi e. Ehaꞌyruꞌin ehakiꞌytꞌin iꞌewyte yt iꞌatuwese hin i ehete uimohey eipe hawyi eimepytꞌin pykai are e. Iꞌewyte eity ipyꞌahak ehete topyhuꞌat uimohey hawyi eipe tomepytꞌin eipe pykai e. Iꞌewyte eimepytꞌin yt iꞌatuwese i ehepe uimohey hawyi taꞌatutyꞌin taꞌatuꞌywotꞌin eipe pykai are e. Ehakituꞌin iꞌewyte yt iꞌatuwese i ehete taꞌatumimohapyꞌap koꞌi pykai eipe e. Miꞌi hawyi getap kaꞌiwat yt iwese hin i tosaꞌyru ete tosakiꞌyt ete tosaꞌyru tosakiꞌyt uimohey hatno raꞌyn mote e Iesui iꞌatuepe. 54  Miꞌi hawyi poꞌog Iesui tohenoi miitꞌin sem itotiaria pe -Pyno eweikuap karãpe putꞌok e wyti aru iꞌaman. Taꞌi ywyhig hun nakat taꞌam naꞌyn aat mig e hap kaipyi hawyi eweikuap taꞌyn iꞌaman wyti aru eweiꞌe. 55  Taꞌi atipy ihyrypꞌi kahato hap miꞌi pote mesuwiaria iuẽ eꞌat hakup irane mesup iꞌatuꞌe hawyi iꞌatuꞌe hap ewy putꞌok e eꞌat kahu hap e. 56  Taꞌi eweikuap taꞌyn kahato iꞌaman uut hap sio yt hap teꞌerahaꞌat atipy kape hawyi taꞌatukuap maꞌato aikotã wyti aru hap kape yt eweiwanetup hin i. Aikotã yt naku i hap koꞌi etiat yt eweikuap i yt ehewaure kaꞌa pote uhehay kape e. 57  Miꞌi hawyi poꞌog toꞌe Iesui itotiaria pe -Kat poteĩ yt eiwanetup teran i hãpyk hap kape. 58  Uimohey haria wẽtup sehay ahenoi teran ehepe. Karãpe ehewanikaptia eheroto morekuat kape eiminug saꞌag hap etiat moherep hamo eiꞌpyhik hamo waku muap upi eweikat kahato woꞌowese hap ehewanikap waku e hamo. Katupono putꞌok eweiꞌe morekuat pyꞌasetpe hawyi miꞌi ti yt naku i en e hawyi woꞌopyhik hawe epag hamuat. 59  Miꞌi hawyi woꞌopyhik hawe motꞌi ereineꞌen haꞌup puẽti eꞌat kape. Ehaꞌup nug yne ete hawyi erẽtem kuap i. Miꞌi tupono waku poꞌog meremo eiwewyꞌinug ehewanikaptia wywo muap upi eheroto morekuat kape turan e Iesui temiitꞌin me ahepe.

Miwan hit koꞌiyi kai