Imenukasa yare era'tî

Awemenukasa epo'to yare era'tî

ESENUPANTOꞌ 39

Îꞌ kaiꞌma Paapa esenumenka mîn pî

Îꞌ kaiꞌma Paapa esenumenka mîn pî

Morî pe puꞌkuru mîn wanî. Mîn ton pra uurînîkon wanî ya, uurînîkon saꞌmanta. Uurînîkon konekatîpon pe tîwanî yeꞌnen, Jeováya taa eꞌpainon oꞌnon yeꞌka pe mîn yenkama uurînîkonya eꞌpai wanî. Îꞌ taa Paapa Maimuya mîn pî? Mîn yanî uurînîkonya eꞌpainon? Priꞌya pra uurînîkon wanî ya, mîn yapisî uurînîkonya eꞌpainon? Oꞌnon yeꞌka pe morî pe menka uurînîkonya eꞌpainon mîrîrî pî?

1. Îꞌ taa Jeováya mîn pî?

Jeováya taꞌpî tîpemonkonoyamîꞌ pî pena: “Enen tîweꞌsen mîîkîrî mîn wenai.” (Levítico 17:14, TNM) Mîn wanî koꞌmantoꞌ panpe Jeová pia. Koꞌmantoꞌ wanî morî pe puꞌkuru (sagrado/sacred), mîrîrî wenai mîn wanî mîrîrî panpe.

2. Îꞌ taa Paapaya mîn yenkamatoꞌ pî?

Jesus nenupaꞌsan emurukuntî esippiaꞌtî irawîrî, Jeováya taꞌpî mîn yanî eserîke pra wanî. (Eraꞌmakî Gênesis 9:4 moropai Levítico 17:10.) Jesus nenupaꞌsan emurukuntî tîpo, mîrîrî pî taꞌpî Jeováya inîꞌrî. Jesus naipontîꞌsan moropai soosi esanon Jerusalém ponkon, taꞌpî toꞌya: “Îꞌ konekayaꞌnîkon eserîke pra wanî mîn yarakkîrî [abster/abstain].” — Eraꞌmakî Atos 15:28, 29. (TNM)

Îꞌ taa Paapa Maimuya mîn yenkamatoꞌ pî? Esenumenkakî Doutorya taa apî maiꞌ tenîꞌse pra eꞌkî taiya (álcool/alcohol). Mîrîrî eꞌkupî ya, imaimu yawîrî amîrî wanî. Tîîse, maiꞌ yarakkîrî ayekkari wanî ya, yai pra naka mîrîrî yanîya? Moropai naka maiꞌ tîrîya eꞌpainon akara ya? Kaane, mîrîrî kupîya eserîke pra wanî. Mîrîrî panpe, Paapaya taa mîn tenîꞌse pra eꞌkî taiya, mîrîrî yeꞌnen mîn enîrî eserîke pra wanî moropai akamoꞌ wîî tîpo, mîn imokakî morî pe akamoꞌ yapai. Moropai entamonkantoꞌ koneka tiaronya mîn yarakkîrî, mîrîrî yanî eserîke pra uurînîkon wanî.

Yai pra naka mîn yapisî eꞌpai uurînîkon wanî priꞌya eꞌnîtoꞌpe? Mersin mîn yarakkîrî kanan? Tiaron pensa tiaronkonya taa mîn yenkamatoꞌ wanî morî pe, tîîse mîrîrî wanî yairî pra taa Paapa Maimuya. Mîn yapisî uurînîkon ikara ya, mîrîrî wanî yairî pra. Maasa pra mîn ya wanî glóbulos suuyu, glóbulos aimutun, plaquetas moropai plasma man. (Red cells, white cells, platelets, and plasma.) Mîrîrî yapisî eserîke pra wanî uurînîkon ikara wenai. Tîîse, tiaron pensa saꞌme wanî uurînîkon pia epuꞌtoꞌpe îꞌ wanî Jeová wakîri pe, îꞌ wanî iwakîri pe pra. Frações (fractions) mîrîrî mîn winîpainon, mîrîrî yeꞌnen mîrîrî moꞌka Doutorya tiaronkon pîikaꞌtîpa, (Frações de uma das partes principais do sangue/fractions of one of the main components of blood). Tiaronkon Doutoryamîꞌya pemonkon imînî rî yenkama. Mîrîrî menkaya yai, irawîrî esenumenkakî. aGálatas 6:5.

ESENUPAKÎ INÎꞌ PANPÎꞌ

Eraꞌmakî oꞌnon yeꞌka pe morî ikupîpa priꞌya enapa.

3. Morî menkakî priꞌya eꞌnîtoꞌ pî Jeová yausinpapa

Oꞌnon yeꞌka pe morî menkaya eꞌpainon priꞌya eꞌnîtoꞌ pî, ituꞌse Jeová eꞌtoꞌ yawîrî? PANTON eraꞌmatî. Mîrîrî tîpo seeni itoꞌkoꞌ manni pî eseurîmatî: îꞌ waniꞌ awanî yeꞌnen mîrîrî wanî morî pe puꞌkuru uurînîkonya ikonekatoꞌpe?

  • Epîrematoꞌ wenai epuꞌtoꞌya ton esaꞌkî. — Tiago 1:5.

  • Paapa Maimu imenukasaꞌ esenupakî moropai yawîrî eꞌkî. — Provérbios 13:16.

  • Apataꞌseꞌ ya ekaranmapokî, îꞌ wanî morî pe amîrî tonpe priꞌya enapa.

  • Îꞌ wanî awakîri pe pra epuꞌkî.

  • Morî menkakî ituꞌna amîrî esenumenkatoꞌ atakaꞌma namai. — Atos 24:16. b

  • Awarîrî mîrîrî imenkakî, anyo rîn, anoꞌpî rîn, soosi esanon rîn moropai ayenupanen rîn nîrî. Awarîrî mîrîrî kupî eꞌpai awanî. — Romanos 14:12.

  • Îꞌ taasaꞌya mîrîrî pî imenukakî kaareta pona.

4. Jeová Maimu Ekaremeꞌnenan wanî eꞌpîikaꞌtîntoꞌ yuꞌse morî puꞌkuru Doutoryamîꞌ winîpai

Neꞌne pe moropai priꞌya pra uurînîkon wanî ya, eꞌpîikaꞌtîntoꞌ yuwa uurînîkonya morî puꞌkuru mîn ton pra Doutoryamîꞌ winîpai. PANTON eraꞌmatî.

Eraꞌmatî Tito 3:2. Tarîpai seeni itoꞌkoꞌ manni pî eseurîmatî:

  • Îꞌ waniꞌ awanî yeꞌnen teesemiꞌtapai pra eꞌpai uurînîkon wanî, eseurîma yai Doutoryamîꞌ yarakkîrî priꞌya eꞌnîtoꞌ pî?

Yapiꞌtoꞌ rîn

Awarîrî imenkaya

Plasma (Blood plasma)

Siꞌmîrikkî mîn yawon plasma winîpainon

Glóbulos aimutun (White cells)

Siꞌmîrikkî mîn yawon glóbulos aimutun winîpainon (white cells)

Plaquetas (Platelets)

Siꞌmîrikkî mîn yawon plaquetas winîpainon (platelets)

Glóbulos suuyu (Red cells)

Siꞌmîrikkî mîn yawon glóbulos suuyu winîpainon (red cells)

 5. Siꞌmîrikkî mîn yawon: esenumenkakî mîrîrî pî moropai morî menkakî

Asakîrîrî kaisarî mîn iipiaꞌpîkon man: glóbulos suuyu, glóbulos aimutun, plaquetas moropai plasma. (red cells, white cells, platelets, and plasma.) Mîrîrî asakîrîrî iipiaꞌpî yapai, siꞌmîrikkî yemanne imoꞌka toꞌya eꞌpainon, iteseꞌ frações. (fractions.) c Mîrîrî siꞌmîrikkî yenkama Doutorya eꞌpainon, mersin konekatoꞌpe priꞌya pra tîweꞌsanon pîikaꞌtîpa.

Paapa Maimu pî esenupa tîpo tîwarî siꞌma menka eꞌpai awanî îꞌ kuꞌtoꞌpe. Tiaronkonya siꞌmîrikkî yemanne mîn winîpainon (frações/fractions) yapisî rîn, ituꞌse pra toꞌ wanî. Tîîse tiaronkon wanî siꞌmîrikkî mîn winîpainon anapiꞌpai toꞌ wanî.

Mîrîrî kuꞌpîya rawîrî, esenumenkakî:

  • Oꞌnon yeꞌka pe tauya eꞌpainon Doutor pî, îꞌ waniꞌ awanî yeꞌnen mîn yapisîuya eserîke pra wai moropai oꞌnon yeꞌka pe tauya eꞌpainon Doutor pî, îꞌ waniꞌ awanî yeꞌnen siꞌmîrikkî yemannekon mîn winîpainon yapisîuya eꞌpainon?

ANÎꞌYA EKARANMAPO YA: “Îꞌ waniꞌ awanî yeꞌnen mîn yapisî eserîke pra wanî?”

  • Îꞌ taaya eꞌpainon?

Îꞌ PÎ ESENUPA PÎ NAN?

Mîn wanî morî pe puꞌkuru Jeová pia, mîrîrî panpe esenumenka eꞌpai uurînîkon wanî, mîrîrî yuꞌse Jeová wanî.

Enpanatapaiꞌnîkon

  • Îꞌ waniꞌ awanî yeꞌnen mîn wanî morî pe puꞌkuru Jeová pia?

  • Jeováya taa: ‘Mîn yanîyaꞌnîkon namaiꞌ. Oꞌnon yeꞌka pe epuꞌtî uurînîkonya eꞌpainon, yairî pra wanî nîrî mîn yapisî uurînîkonya ya ikara wenai?

  • Oꞌnon yeꞌka pe morî menka uurînîkonya eꞌpainon mîn pî, priꞌya eꞌnîtoꞌpe?

Inîꞌ panpîꞌ ikonekakî

INÎꞌ PANPÎꞌ ESENUPAPAI NAN?

Amîrî mînî yenkama Doutorya irawîrî, îꞌ pî esenumenka eꞌpai awanî?

“Imenukasaꞌ Eraꞌmanenanya Ekaranmapo” (A Sentinela, 15 outubro kapoi pî, 2000 konoꞌ pî)

Siꞌmîrîkkî mîn winîpainon yapisî irawîrî, îꞌ pî enpanata eꞌpai awanî?

“Imenukasaꞌ Eraꞌmanenanya Ekaranmapo” (A Sentinela, 15 junho kapoi pî, 2004 konoꞌ pî)

Îꞌ ya Doutor pîikaꞌtîꞌpî epuꞌtîtoꞌpeiya Jeová esenumenkatoꞌ mîn pî?

“Îꞌ kaiꞌma Paapa esenumenka mîn pî epuꞌtî pî wai” (Tîwarî Eꞌkî!, 8 dezembro kapoi pî, 2003 konoꞌ pî)

Eraꞌmakî oꞌnon yeꞌka pe soosi esanonkonya uyonpakon Paapa poitîrîtonon pîikaꞌtî. (Comissões de Ligação com Hospitais/Hospital Liaison Committees support)

Jeováya priꞌya pra tîweꞌsanon pîikaꞌtî (10:23)

a Esenupantoꞌ 35 eraꞌmakî, “Oꞌnon yeꞌka pe morî menka uurînîkonya eꞌpainon?”

b  Ipantakasaꞌ 5 eraꞌmakî, “Siꞌmîrikkî mîn yawon: esenumenkakî mîrîrî pî moropai morî menkakî,” moropai Morî pe Panpîꞌ Epuꞌkî 3 eraꞌmakî, “Îꞌ pensa Doutoryamîꞌya mîn yenkama ya”.

c Tiaronkon Doutoryamîꞌya taa glóbulos suuyu, glóbulos aimutun, plaquetas moropai plasma, mîrîrîkon wanî sîꞌmîrikkî pe, mîrîrî yeꞌnen îꞌ wani pra wanî ikara wenai yapitoꞌpe, taa toꞌya. Mîrîrî yeꞌnen, morî pe eseurîmakî toꞌ pî, mîn yapisî ituꞌse pra awanî ikara wenai, moropai glóbulos suuyu, glóbulos aimutun, plaquetas moropai plasma yuꞌse pra awanîꞌpî nîrî.