Lya February 24, 2022, maswalele ba Russia bakobelelele lifuti lya Ukraine na kwaka myonyo ya banu babangi mu bushonde. Ngeci, banu babangi-bangi bashangumukile kutewa omu mu lifuti. a

 “Kwakele bimbomba na byuma byakele na kutubika. Kwatewesele manene! Kunjasa na kulumbununa mwamubwa mubyafwililile byuma. Mutwazibile ngwabo kuli bikumboyo bili na kututa banu, twayongwele kutunda mu lifuti. Twapandele kuseza byuma byoshe mwafwa munu na munu wapandele lika kwambata ngonga imo. Twasele lika kwambata mapapelo a seho, byemba, mema na tubyakulya twa kukwayula lika. Twasezele byuma byoshe, co twaile kubakalondela kumboyo oku bimbomba bili na kundunduma.”—Nataliia, kutundilila mu nganda ya Kharkiv, mu Ukraine.

 “Kutwasinganyekele ngwetu kwasa kukala nzita, kubanga muyakatukile. Njazibile lika bilyanga na bimbomba byohya ku mitambela imo. Co binjanena byakele na kuninganga. Njayongwele kutunda mu lifuti. Co njambatele lika byuma bije byatondekele manene. Njatundile ha njibo ku ma 8:00 mutondo, njalondele kumboyo na kutalesela ku nganda ya Lviv. Co njakalondele mbasi na kuya ku Poland.”—Nadija, kutundilila mu nganda ya Kharkiv, mu Ukraine.

Bili muno mu ñanda

•  Byuma muka mpundu binanene obu bukalu bwa kulibwezelela kwa nambala ya mapituka?

•  Bika byasa kukwasa baje banatewe mu lifuti lyabo kukala na lilabelelo?

•  Kuma Mbimbiliya yasa kukwasa baje banatewe mu lifuti lyabo ndi?

 Byuma muka mpundu binanene obu bukalu bwa kulibwezelela kwa nambala ya mapituka?

 Bukalu bwa kulibwezelela kwa mapituka bunaija mwafwa ya maswalale ba lifuti lya Russia kukobelela lifuti lya Ukraine. Nameme ngoco, Mbimbiliya inamwesa byuma bikwabo bije binanene obu bukalu na bukalu bukwabo:

•   Bifulumende bya banu kuzenguluka kaye koshe binonowa kwana banu byuma bibatonda. Baje bali mu fulumende kakangi bakapangesa mwamubi moko yabo na kuyandesa bakwabo.—Muka-kwambulula 4:1; 8:9.

•   Satana Liyabolo, uje napu ‘muka-kuswana kaye,’ ali na kukokweya banu balinge byuma byabibi. Mukemwo Mbimbiliya inendeka ngwayo: ‘Kaye koshe kali mu nzili ya Liyabolo.’—Yowano 14:30; 1 Yowano 5:19.

•   Ha bita bya myaka bineti, banu banaliwana na bukalu bwa kuliseza-seza, co lalo tuli na kuyoya mu simbu ya matangwa a kukotoka kwa kaye. Mbimbiliya yendekele laja ngwayo: “Kukakala kukaluwa ha simbu ya matangwa a kukotoka.” (2 Timateo 3:1) Yamwesele ngwayo mu matangwa awa, kukakala binzita na bukalu bwa kulizila, byakulya bikakeha, co lalo kukakala mishongo ya kulitambwisa. Co ebi byuma binasa kulingisa banu baseze binjibo byabo.—Luka 21:10, 11.

 Bika byasa kukwasa baje banatewe mu lifuti lyabo kukala na lilabelelo?

 Mbimbiliya yamwesa ngwayo Ishamatanga yetu Yehova, b wapwa Njambi uje wazema banu nameme banaseze lifuti lyabo nambe binjibo byabo, co wakala na mema ku mbunge. (Kwituluka mu Mashiko 10:18) Nakulahesa kumanesa bukalu bwoshe bubali na kuliwana nabwo banu kupangesa Bumwene bwendi buje bwapwa fulumende ya mwilu ije ikainga bifulumende bya banu. (Ndanyele 2:44; Mateo 6:10) Yehova akapangesa lalo obu Bumwene mu kutundisako Satana Liyabolo. (Loma 16:20) Bumwene bwa Njambi bukayula kaye koshe, co kukukakala binginga bya mafuti. Banu boshe bakapwa naanga imolika mu kaye koshe. Co wahi lalo akatewa ha njibo yendi. Mbimbiliya ngwayo: “Bakakala mu kwoloka hakati ka mikolobozi ya bushuka bwa binyu yabo na miti ya mikuyu yabo, co naumo wahi akabazibisa lyoba. Shukulu Kalunga muka-nzili yoshe nakulahesa eci.”—Mika 4:4.

 Bumwene bwa Njambi lika bwasa kumanesa bukalu buliko bwa kulibwezelela kwa nambala ya banu baje bali na kutewa mu mafuti abo. Yehova akapangesa Bumwene bwendi mu kumanesa bukalu buli na kulingisa banu bapwe mapituka. Tusimutwiyeniko ha bukalu bumo:

•   Binzita. “[Yehova] amanesa binzita hano hasi hoshe.” (Myaso 46:9) Nga mushaka kuziba Njambi mwakamanesela binzita, tandeni ñanda ya “Bika Bikalingisa mu Kaye Mukakale Kwoloka?”

•   Banu kulinga bakwabo mwamubi na bukenya. “[Yehova] abamena kuli baka-muuka, na kuli baka-kubalinga mwamubi.” (Myaso 72:14) Nga mushaka kuzibisisa mubasa kutengulukila banu na kuseza futisi yaibi, tandeni biñanda bije bili na mutwe wa “Twasa Kuhyana Bati Bizindo?”

•   Buhutu. ‘Yehova akapatula tuhutu baje batambeka kuli ikeye.’ (Myaso 72:12) Nga mushaka kumona Njambi mwakamanesela byuma bili na kunena buhutu, tandeni ñanda ya “Kuma Banu Boshe Basa Kukala na Byuma Byoshe Bibatonda Ndi”

•   Kukeha kwa byakulya. ‘Tiliku ikapwa yaingi mu lifuti.’ (Myaso 72:16) Nga mushaka kumona byakalinga Njambi mangana keti kukakale munu akatsa njala, tandeni ñanda ya “Kuma Njala Ikahwa mu Kaye Ndi?”

 Kuma Mbimbiliya yasa kukwasa baje banatewe mu lifuti lyabo ndi?

 Eyo. Mbimbiliya kuikwasa lika baje banatewe mu lifuti lyabo kukala na lilabelelo lya byuma byabibwa bija kulutwe, ibakwasa na mu bukalu bubali na kuliwana nabwo ha simbu ino bene.

 Cinangulo ca mu Mbimbiliya: “Kesi mushote mbunge ha cuma cimo, oloni mu malombelo eni oshe, lombeni Njambi ha bije munajeneka. Simbu yoshe mulombeni na mbunge ya kukandelela. Co kwoloka kwa Njambi, kuje munu naumo wahi asa kuzibisisa, cikanyunga bimbunge byeni.”—Filipu 4:6, 7.

 Mwasa Kupangesa Bati Eci Cinangulo? Lombeni Njambi amikwase kuwa mbunge na kujeneka kulishoshomwena manene mu bukalu bwoshe-bwoshe bumunasa kuliwana nabwo. Taleni ñanda ya “Filipu 4:6, 7—‘Keti Mulishoshomwene ha Cuma Coshe-Coshe.’”