1-2. Baka-Kilistu babangi bali na kuliwana na bukalu muka?

KAPOSITOLO PAULU washongangeyeye Timateo na baka-Kilistu boshe ngwendi bapange cipangi ca kwambulula na ntwima. (2 Tima 4:5) Tubaboshe tuli na kulinga mwoshe mutwasela kukabangeya cinangulo ca Paulu. Oloni kesi kwakwasi kulinga ngoco. Bandolome na bandokazi babangi bakazibi lyoba kwambulula. (2 Tima 4:2) Cakumwenako bandolome na bandokazi betu bamo bakala mu mafuti mubanabindika bipangi byetu bimo nambe mubanashoko bipangi byetu byoshe. Aba bandolome na bandokazi bakaka buyoye bwabo mu bushonde mangana bambulule.

² Banu ba Yehova bali na kuliwana na bukalu bwabwingi buje bunasa kubazeyesa. Cakumwenako, bamo bakapanga simbu yailaha mangana bawanene naanga yabo byuma bya kulikwasesa. Bakashaka kupanga byabingi mu cipangi ca kwambulula ku mamaneselelo a calumingo. Oloni bakajuka manene mukati ka calumingo. Bamo bali na kwonowa kulinga byabingi mwafwa ya mishongo ya kujeneka kwola na bukulukazi, co bamo obu bukalu buli na kubonowesa kutunda ha binjibo byabo. Bakwaboco bakalizibi ngwabo Yehova kabamwene kupwa ba seho. Ndokazi wa lizina lya Mary * wendekele ngwendi: “Munjikaliwana na byuma bije binjizibisa kubabala ku mbunge kukanjikaluwila kukwata mbunge, co njikazeye manene. Njikalizibi kukala na mulonga mwafwa njikonowa kupanga mwamubwa cipangi ca kwambulula.”

3. Bika bitusimutwiya muno mu cilongesa?

³ Yehova asa kutukwasa tukolese mu bukalu bwoshe-bwoshe butuliwana nabwo mangana tutwaleleho kumupangela. Simbu kanda tusimutwiye mwakatukwasela Yehova, tusimutwiyeni tahi mwakwaselele Paulu na Timateo mangana batwaleleleho kupanga cipangi ca kwambulula nameme baliwanene na bukalu.

4. Bukalu muka bwaliwanene nabwo Paulu?

⁴ Paulu waliwanene na bukalu bwabwingi. Watondele manene bukwasi bwa Yehova ha simbu ibamupupile, kumwashanga mamanya na kumwaka mu kamenga. (2 Koli 11:23-25) Paulu wendekele ngwendi ha bisimbu bimo wakele na kulifwita na bisinganyeka bya kuhenga. (Loma 7:18, 19, 24) Co lalo walifwitile na mushongo umo uje watumbwile ngwendi mungonga wa mu mubila. Co washakele ngwendi Njambi aumanese.—2 Koli 12:7, 8.

5. Paulu walingile bika nameme waliwanene na bukalu?

⁵ Yehova wakwasele Paulu atwaleleleho kumupangela nameme waliwanene na bukalu. Tucisimutwiyeni ha cipangi calingile Paulu. Cakumwenako, mubamukutilile mu njibo ku Loma wambulwilile banu babangi kwambateselela na bakulunu mu fulumende. (Vili 28:17; Fili 4:21, 22) Co lalo wambulwilile Baka-kunyunga Lipela babangi na baje bakele na kumumenekela. (Vili 28:30, 31; Fili 1:13) Ha simbu ije bene, Yehova wakwasele Paulu asoneke mikanda ije inatwalelelaho kukwasa baka-Kilistu. Kutundaho mwanja wendi waubwa washongangeyeye bandolome na bandokazi mu Loma. Co aba bandolome na bandokazi bapwile ba “kusimpa simbu yoshe mu kwambulula lijwi kujeneka lyoba.” (Fili 1:14) Nameme simbu imo Paulu kasele kulinga byabingi, walingileko byasele. Co byuma byalingile byakwasele mu “kutwala muzimbu waubwa kulutwe.”—Fili 1:12.

6. Kwesekesa na mukanda wa 2 Kolinte 12:9, 10 bika byakwasele Paulu atwaleleleho kwambulula?

⁶ Paulu wazibukile ngwendi byuma byoshe byalingile kabilingile mu nzili yendi lika oloni Yehova ikeye wamukwasele. Wendekele ngwendi nzili ya Njambi ‘yapwile ya kukomokesa ha simbu yazeyele.’ (Tandeni 2 Kolinte 12:9, 10.) Yehova wapangesele sipilitu yendi ya kujela mangana akwase Paulu apange mwamubwa cipangi ca kwambulula nameme waliwanene na bukalu bwa kuliseza-seza bwa kufwa ngwe kumupakesa na kumwaka mu kamenga.

7. Bukalu muka bwaliwanene nabwo Timateo buje bwasele kumwonowesa kutwalelelaho kwambulula?

⁷ Timateo uje wakele na kupanga na Paulu nendi wakulahelele ngwendi Njambi amwana nzili ya kupanga cipangi ca kwambulula. Timateo wapangele cipangi ca bumishinali na Paulu, co wendele nendi mangenzi amalaha. Co lalo Paulu watumine Timateo ku bikungulukilo bya kuliseza-seza mangana akatakamese  bandolome na bandokazi. (1 Koli 4:17) Hamo Timateo walizibile ngwendi kasa kulinga cije cipangi. Co hamo bikebyo byalingisile Paulu amuleke ngwendi: “Keti utabe munu umo ashaule bukwenje bwobe.” (1 Tima 4:12) Co lalo, ha simbu eyi Timateo nendi wakele na “kubinja” kushwa kumo. (1 Tima 5:23) Oloni Timateo wazibukile ngwendi sipilitu ya Yehova imukwasa atwaleleleho kwambulula muzimbu waubwa na kukwasa bandolome bendi.—2 Tima 1:7.

8. Yehova ali na kutakamesa bati banu bendi ano matangwa?

⁸ Yehova acili na kwana banu bendi “nzili” ya kutubakana nzili ya bunu mangana batwaleleleho kumupangela mu kulongwa. (2 Koli 4:7) Tusimutwiyeni ha byuma biwana byanatwana Yehova bije bili na kutukwasa tutwaleleleho kumupangela mu kulongwa nameme tuliwana na bukalu. Ebi byuma binapu lilombelo, Mbimbiliya, bakwetu baka-Kilistu na cipangi ca kwambulula.

9. Kulombela kutukwasa bati?

⁹ Akatutakamesa kwitila mu lilombelo. Ku mukanda wa Efeso 6:18, Paulu ali na kutushongangeya ngwendi tulombele kuli Njambi “simbu yoshe.” Nga tulinga ngoco, co Njambi atwana nzili. Jonnie wa ku Bolivia walimwenenene mwamukwaselele Yehova omwo waliwanene na bukalu bwa kuliseza-seza. Baishe na baina na munakazi wendi, boshe babinjile manene ha simbu imo lika. Kwapwile kwakukalu kubanyunga boshe. Jonnie wendekele ngwendi: “Ha simbu eyi njalishoshomwenene manene. Oloni kuleka Yehova mwoshe munjakele na kulizibila kwanjikwasele manene.” Yehova wanene Jonnie nzili mangana akolese. Ronald wa ku Bolivia uje wapwa mukulunu mu cikungulukilo wazibile ngwendi baina bali na kubinja kansa. Munima ya ngonde imo, baina batokele. Bika byamukwasele akolese? Wendekele ngwendi: “Munjikalombela njikaleke Yehova mwoshe munjili na kulizibila. Njizibuka ngwange anjizibisisa mwamubwa kutubakana munu woshe-woshe kwambateselela nange babenya.” Simbu imo, tunasa kuliziba ngwetu bukalu bunatwamena, co twasa kwonowa na kulombela. Oloni Yehova ashaka ngwendi tulombele nameme tuliziba ngwe kutwasa kulumbununa mwamubwa mutuli na kulizibila.—Loma 8:26, 27.

10. Kwesekesa na Vahevelu 4:12 mwafwa bika kutanda Mbimbiliya na kusinganyekesesa kwapwa kwa seho?

¹⁰ Akatutakamesa kupangesa Mbimbiliya. Paulu watandele Bisoneka mangana bimutakamese na kumuzembeleka. Netu tunapande kulinga ngoco. (Loma 15:4) Omwo tutanda Lijwi lya Njambi na kusinganyekesesa ha byuma bitutanda, Yehova apangesa sipilitu yendi ya kujela mangana itukwase kuzibisisa Bisoneka bije bitukwasa tukolese. (Tandeni Vahevelu 4:12.) Ronald itunabanga kusimutwiya wendekele ngwendi: “Njabwahelela manene mwafwa njikawanako simbu ya kutanda Mbimbiliya mangwezi na mangwezi. Njikasinganyekesesa manene ha bifwa bya Yehova nomwo mwanyungililile bangamba bendi. Kulinga ngoco kukanjitakamesa manene.”

11. Mbimbiliya yakwasele bati ndokazi uje watsisile munalume wendi?

¹¹ Nga tusinganyekesesa ha byuma bitutanda mu Lijwi lya Njambi, co kutwaka manene mbunge ku bukalu bwetu. Tusimutwiyeni omwo Mbimbiliya yakwaselele ndokazi uje watsisile munalume wendi. Mukulunu umo wamunangwile ngwendi asa kulilongesako bimo nga atanda mukanda wa Yombi. Mwashangumukile kutanda mukanda wa Yombi wamwene ngwendi bisinganyeka bya Yombi byapwile bya kuhenga. Mwakele na kutanda wakele na kulyendekesa mu mbunge yendi ngwendi: “Obe  Yombi keti usinganyeke ngoco.” Oloni wanangukile ngwendi nendi mukemwo mwanakele na kusinganyekela. Kusinganyekesesa ha byuma byaliwanene nabyo Yombi kwamukwasele atengulule bisinganyeka byendi na kutepulula ku busiwa bwendi.

12. Yehova akapangesa bati bakwetu baka-Kilistu mangana atutakamese?

¹² Akatutakamesa kupangesa bakwetu baka-Kilistu. Yehova akatakamesa bangamba bendi kupangesa bakwabo baka-kukulahela. Paulu wasonekele ngwendi washungwiiye kukalimona na bandolome na bandokazi bendi mangana ‘bakalitakamese’ umo na mukwabo. (Loma 1:11, 12) Mary itunabanga kusimutwiya washaka manene kukala hamo na bandolome na bandokazi. Wendekele ngwendi: “Simbu imo Yehova akapangesa bandolome na bandokazi banjitakamese nameme kubazibuka bukalu bwange. Bamo bakanjileke majwi a kunjitakamesa, bakwabo bakanjisonekela makadi, co boshe bakanjikwasa njikolese. Kusimutwiya na bandokazi baje banaliwana na bukalu bunjili na kuliwana nabwo kukanjikwasa njililongese ku byuma bibalingile mubaliwanene nobu bukalu. Co lalo bakulunu bakanjilingisa njilizibe ngwange bandolome na bandokazi mu cikungulukilo banjizema.”

13. Twasa kulitakamesa bati umo na mukwabo nga tuli ku biwano?

¹³ Biwano nabyo bikatukwasa tulitakamese umo na mukwabo. Ha simbu ituli ku biwano twasa kulekako bandolome na bandokazi betu ngwetu twabazema, co tuli na kukandelela ku byuma bibali na kulinga. Kulinga ngoco kubatakamesa manene. Cakumwenako, simbu kanda biwano bishangumuke mukulunu umo wa lizina lya Peter walekele ndokazi uje washombokele kuli munalume uje kapwile Mukaleho ngwendi: “Kumimona ku biwano kukatutakamesa manene. Mukakwasa bana beni boshe ba kupwa 6 baije ku biwano, co boshe bakakumbulula.” Ou ndokazi wabwahelelele manene, co wendekele oku ali na kuyengela misozi ha mesho ngwendi: “Njakandelelako ndolome. Majwi eni ananjitakamesa manene.”

14. Kwambulwila bakwetu kutukwasa bati?

¹⁴ Akatutakamesa kwitila mu cipangi ca kwambulula. Mutukambulwila bakwetu, tukashubuluka nameme batutolilila nambe embwe. (Visi 11:25) Cipangi ca kwambulula catakamesele ndokazi Stacy. Kabushoko kendi umo mubamutundisile mu cikungulukilo, wazibile manene busiwa. Stacy wakele na kulihula ngwendi: ‘Indi hamo kuli byuma byeka binjinapandele kulinga mangana njimukwase?’ Co wakele na kusinganyeka manene byei ñanda. Bika byamukwasele akolese? Cipangi ca kwambulula. Mwakele na kwambulula, wakele na kusinganyeka manene mwakukwasela banu bakele na kwambulwila. Wendekele ngwendi: “Ha simbu eyi Yehova wanjikwasele njiwane munu wa kulilongesa nendi uje wakolele bwasi ku sipilitu. Oku kwanjitakamesele manene. Cipangi ca kwambulula canjikwasa manene.”

15. Bika bitulilongesa ku majwi endekele Mary?

¹⁵ Bamo bakalizibi ngwabo kubesi na kulinga byabingi mu cipangi ca kwambulula. Nga neni mukemwo mumukalizibila, anukeni ngweni muzibisa Yehova kubwaha ku mbunge nga mweseka mumwasela mwoshe kwambulula. Tusimutwiyeniko lalo hali Mary. Mwajalukilile ku mutambela kuje kubakapangesa ndaka yeka walizibile ngwe kasa kulinga byabingi. Wendekele ngwendi: “Ku biwano njakele na kukumbulula lika bikumbululo byabihi nambe kutanda cisoneka. Co mu lihya njakele na kwana lika banu matilakiti.” Walizibile ngwendi kasa kukumbulula mwamubwa ku biwano nambe kwambulula ngwe mubakele na kulingila baje bazibukile mwamubwa ije ndaka. Oloni watengulwile bisinganyeka byendi. Wanangukile  ngwendi Yehova wasele kumupangesa nameme kazibukile mwamubwa ije ndaka. Wendekele ngwendi: “Biyendeka Mbimbiliya byapwa byabyasi kubizibisisa, co byasa kutengulula kuyoya kwa munu.”

16. Bika byasa kutakamesa baje bashaka kwambulula oloni kubasa kutunda ha njibo?

¹⁶ Nga twashaka kwambulula, oloni kutwasa kutunda ha njibo twanukeni ngwetu Yehova azibuka ngwendi tuli na lishungu lya kwambulula. Ngeci asa kutukwasa twambulwile baje baija na kutumenekela nambe bandotolo. Nga twesekesa bipangi bituli na kulinga ha simbu ino na bije bitwakele na kulinga kunima, twasa kuzeya. Oloni nga tunanguka mwali na kutukwasela Yehova ha simbu ino, co tupwa ba kubwahelela na kukolesa mu byeseko.

17. Kwesekesa na mukanda wa Muka-kwambulula 11:6 mwafwa bika tunapande kutwalelelaho kwambulula?

¹⁷ Kutuzibuka ngwetu mbuto muka ya Bumwene ishimbika mizi na kukola. (Tandeni Muka-kwambulula 11:6.) Cakumwenako, ndokazi Barbara uje ali na myaka ya kweta ku 80 akambulula kupangesa foni nambe mikanda. Mukanda umo wasonekele wautuminine hamo na Kaposhi ka Kukengela ka March 1, 2014 muje mwakele ñanda ya mutwe wa “Bika Byanamilingila Njambi?” Oloni kazibukile ngwendi watumine uje mukanda kuli munu na munakazi wendi baje batundile mu cikungulukilo. Uje munu na munakazi wendi belukilile-ilukilile kutanda kaje kaposhi. Wa munalume wakele na kuliziba ngwe Yehova ikeye bene ali na kusimutwiya nendi. Ou munalume na munakazi wendi bashangumukile kukunguluka na kutwalelelaho kulikwatasana na cikungulukilo. Ha simbu eyi, te kuneti myaka ya kutubakana 27 kutunda habatundilile mu cikungulukilo. Barbara mwazibukile ngwendi mukanda wasonekele unakwasa uje munalume na munakazi wendi, wabwahelelele manene.

18. Bika bitunapande kulinga mangana Njambi atukwase?

¹⁸ Yehova natwana byuma byabingi bije byasa kututakamesa. Ebi byuma binapu lilombelo, Mbimbiliya, bakwetu baka-Kilistu na cipangi ca kwambulula. Nga tulombela, kutanda Mbimbiliya, kulikwatasa na bakwetu baka-Kilistu na kwambulula, tumwesa ngwetu twakulahela Yehova uje akatukwasa. Tutwaleleleniho kukulahela Tate yetu wa mwilu uje akamwesa “nzili baje banakulahela kuli ikeye na bimbunge byabo byoshe.”—2 Mizi 16:9.