Muzibuka Ndi?
Kusañulu munu walingile bati nga ashaka kwenda bungenzi mu mbapolo?
Ha simbu yayoyele Paulu, kukwale bimbapolo bya kufwetela ngeci bibatwale ku mutambela kubaya. Nga munu ashaka kulonda mu mbapolo, wehwile bakwabo mangana bamuleke nga kuli mbapolo ya bitenga ije iya kuje kwaya, co lalo nga batabesa kwambata munu. (Vili 21:2, 3) Nameme mbapolo kuyaketele kuje kwakele na kuya, oloni walondelemo mangana ikamusezele haje hasa kuwana yeka ije ikamwetesa kuyehi na kuje kwaya.—Vili 27:1-6.
Bimbapolo byakele na kwenda lika ha bisimbu bimo mu mwaka, co kukwakele matangwa ababwahesele abinapande kwenda. Baka-kujabula bakele na kukotokela kukatuka nga kukwakile bwino, nambe nga bamona byuma bibasinganyekele ngwabo bili na kubamwesa ngwabo baliwana na bukalu, bya kufwa ngwe likololo ohyela ha mikole ibakakutilila ku mbapolo nambe nga bamona bimbazubwila bya mbapolo ije yabombelele bili kumukulo wa ndonga. Oloni nga kunaki mwamubwa bazambwile kukatuka. Munu uje wakele na bungenzi mwawanene mbabolo ije yamukulahesele kumwambata, waile ku cikuma na bitenga byendi na kukabandamena mutambi ubatambekele ngwabo mbapolo ololo ikatuka.
Muka-kutondesesa bya kusañulu Lionel Casson wendekele ngwendi: “Mu nganda ya Loma kwapwile kwakwasi kuwana mbapolo, mwafwa banu kubakele na kulitondela bakebo babenya bimbapolo. Cikuma ca mu Loma cakele ku ngenge ya ndonga ya Tiber. Mu Ostia mwakele mutamba wakama muje mubatungile maofisi. Bwingi bwa awa maofisi, apwile a baka-bimbapolo. Baka-Narbonne [ibatumbula lelo ngwabo France] bakele na imo, co baka-Carthage [ibatumbula lelo ngwabo Tunisia], nabo bakele na imo na mafuti eka lalo. Ngeci, woshe washakele kwenda na mbapolo wakehwile kuje ku maofisi mangana bamuleke mbapolo ije italesa kuje kwaya.”
Kwenda na bimbapolo kwakwasele banu bete bwasi, oloni basele kuliwana na bukalu. Ha bisimbu bitatu, Paulu wabombelele na bimbapolo mwakele mu mangenzi endi a bumishinali.—2 Koli 11:25.