1. Tubaboshe tunapande kulinga bika?

KUMA mwasa kulitabela kukala ha mukana wa baka-kushatuka oku muzibuka ngweni muli na kubinja nambe munajuka ndi? Hamo kumulingi ngoco. Oloni kapositolo Paulu wendekele ngwendi baka-Kilistu ba busunga boshe bali na kushatuka. (Heve 12:1) Nameme tu bakulunu, tu banike, tu bakangule nambe tu baka-kubinja, tubaboshe tunapande kukolesa kweta na kushongo mangana Yehova akatwane cikandelela.—Mateo 24:13.

2. Kwesekesa na 2 Timateo 4:7, 8, mwafwa bika Paulu wasele kunangula bakwabo ngwendi bashatuke kweta na kushongo?

² Paulu wasele kunangula bakwabo ngwendi bashatuke kweta na kushongo mwafwa nendi washatukile kweta na kushongo. (Tandeni 2 Timateo 4:7, 8.) Oloni kushatuka muka kwendekele Paulu?

3. Kushatuka muka kwendekele Paulu?

³ Bisimbu bimo, Paulu wakele na kwendeka byuma byakele mu bweho bwa Bangiliki mangana alongese bakwabo byuma bya seho. (1 Koli 9:25-27; 2 Tima 2:5) Wesekesele buyoye bwa baka-Kilistu ku bweho bwa kushatuka. (1 Koli 9:24; Ngala 2:2; Fili 2:16) Nga munu alikundika kuli Yehova na kumumbwitika, co nashangumuka kushatuka. (1 Petu 3:21) Aketa kushongo omwo Yehova akamwana cikandelela ca kukayoya myaka yoshe.—Mateo 25:31-34, 46; 2 Tima 4:8.

4. Bika bitusimutwiya muno mu cilongesa?

⁴ Kushatuka bungenzi bwabulaha kunalifu bati na buyoye bwa baka-Kilistu? Kunalifu mu bingila byabingi. Tusimutwiyeniko  bitatu. Ca kulibanga, tunapande kukabangeya mashiko. Ca mu cibali, tunapande kulyakela cilengo ca kushatuka kweta na kushongo. Ca mu citatu, tunapande kutwalelelaho kushatuka nameme tuliwana na bukalu.

5. Mashiko eya atunapande kukabangeya, co mwafwa bika?

⁵ Baka-kushatuka banapande kukabangeya mashiko a mu bweho asina bawana cikandelela. Mu ngila imo lika, netu ha kupwa baka-Kilistu tunapande kukabangeya mashiko a Njambi asina tukatambula cikandelela ca mwonyo wa myaka yoshe. (Vili 20:24; 1 Petu 2:21) Oloni Satana na banu bendi kubashaka ngwabo tukabangeye mashiko a Njambi. Bashaka ngwabo tushatuke hamolika nabo. (1 Petu 4:4) Bali na kutujola mwafwa tuli na kukabangeya mashiko a Njambi, co bali na kwendeka ngwabo mashiko abo apwa amabwa mwafwa alingisa banu bapwe ba kubwahelela. Oloni awa anapu makuli.—2 Petu 2:19.

6. Bika bimunalilongesa kuli Brian?

⁶ Baje bongumuka na kano kaye ka Satana balimwena ngwabo kubapu ba kubwahelela omwo bakabangeya mashiko endi, oloni balipwisa lika bindungo. (Loma 6:16) Tusimutwiyeni hali Brian. Bisemi bendi bamulongesele mashiko a Njambi. Oloni mwakupwile mukwenje, wamwene ngwendi mashiko a Njambi amwonowesa kupwa wa kubwahelela. Ngeci, Brian washangumukile kulikwatasana na banu baje bakele na kukabangeya mashiko a Satana. Wendekele ngwendi: “Kunjazibukile ngwange kubwahelela kunjashungwiiye, kunjipwisa ndungo ya byuma byabibi. Co njashangumukile kupangesa bumbanda bwa kupendesa, kunwa manene bwala na kulinga byuma byeka byabibi. Mu kwita kwa myaka, njashangumukile kupangesa bumbanda bwa kupendesa manene, co kunjasele kukala kwa kujeneka kubupangesa. . . . Njashangumukile kulandesa bumbanda bwa kupendesa mangana kunjipwile kwakwasi kubuwana.” Mukwita kwa simbu, Brian washangumukile kukabangeya mashiko a Yehova. Watengulwile buyoye bwendi, co bamumbwitikile mu 2001. Ha simbu ino, Brian nabwahelela, mwafwa ali na kupangesa mashiko a Njambi. *

7. Bingila muka bibali bibanendeka ku Mateo 7:13, 14?

⁷ Ngeci, tunapande kukabangeya mashiko a Njambi. Satana kashaka ngwendi tubaboshe twende mu ngila ya kulishwata ije ‘iya ku mwonyo.’ Oloni ashaka ngwendi twende mu ngila ya kujanjabala muje mubali na kwenda  banu babangi ba muno mu kaye. Eyi ngila inapu yakama, co kwakwasi kwendamo. Oloni ‘iya kukunyongesa.’ (Tandeni Mateo 7:13, 14.) Tunapande kukulahela Yehova na kupangesa byatuleka mangana keti tutunde mu ngila ije iya ku mwonyo.

8. Bika byakalingi muka-kushatuka nga natanuka?

⁸ Baka-kushatuka bakatala kulutwe mangana keti batanuke. Oloni bisimbu bimo, muka-kushatuka banasa kumutanwisa kuli mukwabo nambe kulitanwisa ikeye babenya. Nga nawila hasi, emana na kutwalelelaho kushatuka. Kesi kwaka mana ku byuma binamutanwisa, oloni akaka mana ku kushatuka mangana ete kushongo na kutambula cikandelela.

9. Bika bitunapande kulinga nga tunatanuka?

⁹ Ha bisimbu byabingi, tunasa kutanuka nambe ngwetu kusebuka mu byuma bitwendeka nambe bitulinga. Indi hamo bakwetu baka-kushatuka basa kusebuka na kulinga byuma bije bituzibisa kubabala ku mbunge. Kutwapandele kukasama nga bakwetu basebuka, mwafwa tubaboshe kutwalumbunukile, co lalo tuli na kushatuka mu ngila ya kulishwata ije iya ku mwonyo. Ngeci, bisimbu bimo, tunasa kulilubalesa umo na mukwabo. Paulu wazibukile ngwendi simbu imo tunasa kulinga byuma bije bilingisa mukwetu alinyenyete hali yetu. (Kolo 3:13) Kutwapandele kwaka mana ku byuma binatutanwisa, oloni tunapande kwaka mana ku cikandelela citukatambula. Nga tunatanuka, twimaneni na kutwalelelaho kushatuka. Oloni nga tulubala na kukala na nkulundundu na kubyana kutwalelelaho kushatuka, co kutukatambula cikandelela, mwafwa kutwetele kushongo. Co lalo twasa kwonowesa bakwetu baje bashaka kwija mu ngila ya kulishwata ije iya ku mwonyo.

10. Kutwapandele kulinga bika mangana keti tupwe “cimbundi ca kutanukisa” kuli bakwetu?

¹⁰ Nga tushaka ngwetu keti tupwe “cimbundi ca kutanukisa” kuli bakwetu, co keti tukakateye lika kulinga byuma munayi mbunge yetu. (Loma 14:13, 19-21; 1 Koli 8:9, 13) Aha hakeho hatunalisezela na baka-kushatuka mu  bweho. Bakebo bakashatuka mangana bahyane bakwabo, co munu na munu ashaka ngwendi ikeye lika awane cikandelela. Bakashaka kuwana bingila byakuhyanenamo bakwabo. Ngeci, basa kunakula bakwabo mangana batwame kulutwe. Oloni kushatuka kwetu keti kwa kushaka kuhyana bakwetu embwe. (Ngala 5:26; 6:4) Cilengo cetu cinapu ca kukwasa banu babangi baketele hamo netu kushongo na kukatambula cikandelela ca mwonyo wa myaka yoshe. Ngeci, tuli na kupangesa cinangulo ca Paulu ca kulinga bije bizibisa bakwetu kubwaha, keti bije bituzibisa lika kubwaha.—Fili 2:4.

11. Cilengo muka cibakalyakela baka-kushatuka, co mwafwa bika?

¹¹ Baka-kushatuka kubesi kutala lika kulutwe, oloni bakalyakela cilengo ca kushatuka kweta na kushongo. Nameme kubamono habanapande kumanesela kushatuka, oloni bakalimono ngwe banete laja kushongo, co banatambula cikandelela. Kulimona ngwe banatambula cikandelela kukabashongeya batwaleleleho kushatuka.

12. Bika byanatukulahesa Yehova?

¹² Yehova natukulahesa ngwendi nga tushatuka kweta na kushongo, co akatwana cikandelela ca kuyoya myaka yoshe mwilu nambe mu Paladaisi hano hasi. Mbimbiliya inendeka mubukafwila buyoye kulutwe mangana twase kusinganyekesesaho. Nga tusinganyekesesaho simbu yoshe, co kututabesa cuma coshe-coshe citwonowese kweta kushongo.

13. Tunalisezela hali na baka-kushatuka mu bweho?

¹³ Baka-kushatuka mu bweho bwa Bangiliki, bakele na kuliwana na byuma bimo bije byesi kubonowesele kushatuka, bya kufwa ngwe kujuka na bikato. Oloni bakulahelele nzili yabo na byuma bibalilongesele. Tunalifu na baje baka-kushatuka, mwafwa netu bali na kutulongesa. Oloni yetu tunakulahela Yehova uje ali na kutwana nzili simbu yoshe. Co lalo ali na kutulongesa.—1 Petu 5:10.

14. Mukanda wa 2 Kolinte 12:9, 10, ututakamesa bati nga tuliwana na bukalu?

¹⁴ Paulu waliwanene na bukalu bwabungi. Banu bamo bamutukile, bakwabo bamuyandesele. Bisimbu bimo wazeyele, co lalo wakele na bukalu bwatumbwile ngwendi, mungonga wa mu mubila. (2 Koli 12:7) Paulu mwaliwanene nobu bukalu kazeyele, oloni wakulahelele Yehova. (Tandeni 2 Kolinte 12:9, 10.) Yehova mwamwene ngwendi Paulu namukulahela, wamukwasele mu bukalu bwendi bwoshe.

15. Bika bitulinga nga tutembwinina Paulu?

¹⁵ Netu, banu banasa kututuka nambe kutuyandesa mwafwa ya likulahelo lyetu. Tunasa lalo kulifwita na mishongo na bikato. Oloni nga tutembwinina Paulu, co tukulahela ngwetu Yehova atukwasa omwo tuliwana na bukalu.

16. Bika bimwasa kulinga nameme mwabinja?

¹⁶ Hamo mwakala lika ha mwela nambe mukendela lika mu citwamo ca kusindumuna, mwafwa ya kubinja. Indi hamo mwabinja mendi nambe kumwesi na kumona mwamubwa. Nameme ngoco, mwasa kushatuka hamo na bakwenje na bambanda na bakangule. Kuli tukulukazi na biyanga babangi baje bali na kushatuka mu ngila iya ku mwonyo wa myaka yoshe. Keti nzili yabo babenya ili na kubakwasa kushatuka, oloni Yehova ikeye ali na kubana nzili omwo batolilila biwano nambe kubiyongwela ku njubo yabo. Co bali na kwambulwila bandotolo, manesi na babushoko bwabo.

17. Yehova wamona bati baje kubesi na nzili ya kupanga bipangi byabingi mu munga yendi?

 ¹⁷ Keti muzeye nameme kumwesi na nzili ya kupanga bipangi byabingi mu munga ya Njambi, oloni twaleleniho kushatuka mu ngila ije iya ku mwonyo wa myaka yoshe. Yehova wamizema manene, mwafwa mwamukulahela, co lalo munamupangela ha simbu yailaha. Ino ikeyo simbu imunapande kukulahela manene Yehova. Kakamiseze embwe, oloni akamishwenya. (Myaso 9:10) Ndokazi umo uje wabinja, wendekele ngwendi: “Kubinja-binja kunanjonowesa kuwana simbu yaingi ya kwambulula. Oloni njabwahelela kuzibuka ngwange byuma byabindondo binjikalingi, bizibisa Yehova kubwaha.” Nga muliziba kuzeya, co anukeni ngweni kumwesi likalyeni. Tembwinineni Paulu uje wendekele majwi akutakamesa ngwendi: ‘Njibwahelela nga njinazeye, omwo njinazeye, asinoni njikale na nzili.’—2 Koli 12:10.

18. Bangamba ba Yehova bamo bali na kuliwana na bukalu muka?

¹⁸ Banu bamo baje bali na kushatuka mu ngila iya ku mwonyo wa myaka yoshe, bali na kuliwana na bukalu bweka lalo. Bali na kulifwita na bukalu buje kubasa kumona bakwabo nambe kubuzibisisa. Cakumwenako, bali na kulifwita na mishongo ya kwombwa na bishoti. Bika bitwendekela ngwetu obu bukalu bubali na kuliwana nabwo aba bangamba ba Yehova, bunapu bwakama manene? Twendeka ngoco mwafwa banu bakamono bwasi munu uje napokoka liboko nambe uje endela mu citwamo ca kusindumuna, co basa kumuzibila mema ku mbunge na kumukwasa. Oloni kubesi kunanguka bwasi baje banombwa na baje bali na bishoti, mwafwa kubesi kumoneka ngwe bali na bukalu bwakama. Nameme banu kubesi kubaka mbunge, oloni bukalu bwabo bwapwa bwakama manene ngwe bwa munu uje napokoka lindi nambe liboko.

19. Ñanda ya Mefimboshete itulongesa bika?

¹⁹ Nga kumwesi na nzili ya kupanga bipangi byabingi nambe nga bakweni bali na kumiyengula, co mwanja wa Mefimboshete umitakamesa. (2 Samwe 4:4) Mefimboshete wapwile ciyanga, co lalo Mwene Ndabiti wamulingile mwamubi. Mefimboshete kaliwanene nobu bukalu mwafwa ya kulinga byuma byabibi. Nameme ngoco, kalubalele, oloni wamwesele kukandelela ku byuma byabibwa bije byalingiwile mu buyoye bwendi. Wakandelelele ku ngozi yamumwesele Ndabiti kunima. (2 Samwe 9:6-10) Mefimboshete kalubalele mubamulingile mwamubi kuli Ndabiti. Co lalo kalubalele Yehova mwafwa ya byuma byamulingile Ndabiti. Oloni walikwatasanene  na mwene ibangwile kuli Yehova. (2 Samwe 16:1-4; 19:24-30) Yehova watabesele ñanda ya Mefimboshete baisoneke mu Mbimbiliya mangana tulilongeseko bimo.—Loma 15:4.

20. Bishoti bili na kulingisa bamo balizibe bati, co bika bibanapande kuzibuka?

²⁰ Bandolome na bandokazi baje bali na bishoti byabingi, bakalishoshomwena manene ha buyoye bwabo na kujeneka kupwa ba kuzituka nga bali na bakwabo. Nameme kubesi kuzituka kukala mukati ka banu babangi, oloni bakayi ku biwano bya cikungulukilo, bya citingitingi nebi bya mutambela. Kukabakaluwila kusimutwiya na banu kubazibuka, oloni bakayi na kwambulula. Nga neni muli nobu bukalu, co keti yeni lika. Kuli banu babangi bali na kuliziba ngoco. Zibukeni ngweni Yehova ali na kuziba kubwaha omwo muli na kumupangela na mbunge yeni yoshe. Yehova ali na kumibezikisa na kumyana nzili mukemwo mucili na kumupangela kweta na lelo. * (Fili 4:6, 7; 1 Petu 5:7) Nga muli na kutwalelelaho kupangela Yehova oku muli na kubinja nambe oku muli na bishoti byabingi, co zibukeni ngweni muli na kumuzibisa kubwaha.

21. Yehova atwana nzili ya kulinga bika?

²¹ Twalilongesa ngwetu kuli kuliseza kuli mukati ka kushatuka kwendekele Paulu na kushatuka mpundu. Mu bweho bwa kushatuka bwa kusañulu, munu umolika ikeye wakele na kuwana cikandelela. Oloni mu kushatuka kwetu, baka-Kilistu boshe baje batwalelelaho kushatuka mu kulongwa, bakawana cikandelela ca mwonyo wa myaka yoshe. (Yowa 3:16) Mu bweho bwa kushatuka, boshe baje bashatuka banapande kupwa bakangule asina bakawane cikandelela. Oloni mu kushatuka kwetu, bwingi bwetu kutwapwile bakangule. Nameme ngoco, anga tucishatuka. (2 Koli 4:16) Yehova atukwasa tushatuke kweta na kushongo.