1. Beya bashimbikile cikungulukilo ca mu Filipu?

KAPOSITOLO PAULU, Silasi, Luka na Timateo baile ku nganda ya Filipu ije ibayulile ku lifuti lya Loma. Mubaketele, bakawanene banu babangi baje batambwile muzimbu waubwa. Baje bandolome bawana bapangele na nzili, ngeci bashimbikile cikungulukilo caciha. Casholoka ngwe bandongesi babaha bakele na kukungulukila mu njubo ya Lindiya uje wazemene kutambula bangenzi.​—Vili 16:40.

2. Bukalu muka bubaliwanene nabwo bandongesi babaha?

² Baje bandongesi babaha baliwanene na bukalu. Satana washongangeyeye bitozi balwise baje baka-Kilistu. Baje bitozi bakwatele Paulu na Silasi, co babapupangele na bimbweti na kubaka mu kamenga. Mubabatundisile mu kamenga bakatakamesele bandongesi babaha. Mu kwita kwa simbu, Paulu, Silasi na Timateo batundile muje mu nganda, oloni hamo Luka wasalele. Kuma bandongesi ba mu cikungulukilo caciha bazeyele ndi? Embwe. Batwaleleleleho kupangela Yehova, mwafwa wabanene sipilitu yendi ya kujela. (Fili 2:12) Oku kwalingisile Paulu abwahelele manene.

3. Bika byalombele Paulu bije bili ku Filipu 1:9-11?

³ Munima ya myaka 10, Paulu wasonekele mukanda ku cikungulukilo ca mu Filipu. Omwo mutanda ou mukanda mumona ngweni Paulu wazemene manene bandolome bendi. Wabasonekelele ngwendi: “Njili na kushungwiya kukala neni mubaboshe mu cizemo ngwe cije cakala naco Kilistu  Yesu.” (Fili 1:8, NWT) Wabasonekelele lalo ngwendi wakele na kubaka mu malombelo. Walombele Yehova ngwendi abakwase mangana cizemo cabo citwaleleleho kwama, bananguke byuma bya seho, keti bakale na kapenga, keti batanwise bakwabo, co lalo bashule na bushuka bwabubwa. Majwi a Paulu netu atukwasa. Ngeci, tutandeni awa majwi. (Tandeni Filipu 1:9-11.) Co tusimutwiya ha bisimpi byendekele Paulu mangana tumone mutwasa kubipangesela.

4. (a) Kwesekesa na 1 Yowano 4:9, 10, Yehova namwesa bati ngwendi watuzema manene? (b) Tunapande kuzema bati Njambi?

⁴ Yehova washolwele cizemo cendi omwo watumine munendi kwija na kutsila yetu baka-bubi. (Tandeni 1 Yowano 4:9, 10.) Cizemo ca Njambi cikeco citushongangeya tumuzeme. (Loma 5:8) Tunapande kuzema bati Njambi? Yesu wakumbulwile eci cihula mwalekele Kafaliseo umo ngwendi: ‘Unapande kuzema Yehova Njambi yobe na mbunge yobe yoshe na mwonyo wobe woshe na mana obe oshe.’ (Mateo 22:36, 37) Tunapande kuzema Yehova na mbunge yetu yoshe. Co lalo cizemo cetu kuli ikeye cinapande kutwalelelaho kwama. Paulu walekele baka-Filipu ngwendi cizemo cabo cinapande ‘kutwalelelelaho kwama.’ Bika bitunapande kulinga mangana tuzeme manene Njambi?

5. Bika bitukwasa tutwaleleleho kuzema Njambi?

⁵ Tunapande kuzibuka Njambi asina tumuzema. Mbimbiliya ngwayo: ‘Woshe uje kesi na cizemo kazibuka Njambi, mwafwa Njambi wapwa cizemo.’ (1 Yowa 4:8) Kapositolo Paulu wendekele ngwendi nga tuzibuka busunga hali Njambi na kuzibuka mwamwenamo byuma, co tumuzema manene. (Fili 1:9) Mutwashangumukile kulilongesa Mbimbiliya, kutwazibukile byabingi hali Njambi. Oloni twashangumukile kumuzema. Twatwaleleleleho kulilongesa bya Yehova, co twamuzemene manene. Tunamono ngwetu kulilongesa Mbimbiliya na kusinganyekesesa ha byuma bitutanda kwapwa kwa seho.​—Fili 2:16.

6. Kwesekesa na 1 Yowano 4:11, 20, 21, bika bitunapande kulinga mangana cizemo cetu came?

⁶ Kuzibuka ngwetu Njambi watuzema kutushongangeya tuzeme bandolome betu. (Tandeni 1 Yowano 4:11, 20, 21.) Twasa kusinganyeka ngwetu kuzema bandolome na bandokazi betu kwakwasi. Twasa kusinganyeka ngoco mwafwa tuli na kulemesa Yehova, co tushaka kumutembwinina. Co lalo tuli na kutembwinina Yesu uje washolwele cizemo cendi ha kututsila. Oloni bisimbu bimo, kwasa kutukaluwila kwononoka eli lishiko lya kuzema bakwetu. Tusimutwiyeni hali bandokazi babali ba mu cikungulukilo ca mu Filipu.

7. Bika bitulilongesa ku cinangulo ca Paulu kuli Yondiya na Sintike?

⁷ Yondiya na Sintike bapangele manene na kapositolo Paulu. Aba bandokazi hamo balipyakanene. Ngeci Paulu wasonekele mukanda ku cikungulukilo cibakele aba bandokazi. Muje mu mukanda watumbwilemo Yondiya na Sintike, co wabanangwile ngwendi ‘balizibasane.’ (Fili 4:2, 3) Paulu wanangwile lalo boshe mu cikungulukilo. Wabanangwile ngwendi: ‘Lingeni byuma byoshe kwa kujeneka kulinyenyeta na kulinga bimata.’ (Fili 2:14) Eci cinangulo cakwasele baje bandokazi babali. Co lalo cakwasele boshe mu cikungulukilo balizeme manene.

8. Bukalu muka bwasa kutwonowesa kuzema bandolome betu, co twasa kubumanesa bati?

 ⁸ Ngwe mwa Yondiya na Sintike, bisimbu bimo kukatukaluwila kuzema bandolome betu mwafwa tukaka manene mbunge ha buzeye bwabo. Tubaboshe tukasebuka ha litangwa na litangwa. Nga twaka manene mbunge ku tupenga twa bakwetu, co kutubazeme. Cakumwenako, twasa kulubala nga ndolome kezile na kujelesa Njubo ya Bumwene. Nga tutandanga tupenga twendi twoshe, co kutwasa kumuzema, oloni tumulubalela manene. Nga mukemwo mumukalingi, co anukeni ngweni Yehova akamono buzeye bweni nobu bwa ndolome yeni. Oloni mubaboshe wamizema. Ngeci, tunapande kutembwinina Yehova uje wakala na cizemo. Nga tulinga ngoco, co tunanguka bifwa byabibwa bya bandolome betu. Nga tubazema, co tulikwatasana manene nabo.—Fili 2:1, 2.

9. Byuma muka bya seho byendekele Paulu mu mukanda wasonekelele baka-Filipu?

⁹ Sipilitu ya kujela yatwamenenene Paulu asonekele baka-Kilistu ba mu Filipu na baka-Kilistu boshe. Wasonekele ngwendi: ‘Nangukeni byuma bije binapu bya seho.’ (Fili 1:10, NWT) Byuma bya seho binambateselela kujelesa lizina lya Njambi, kulishulisilila kwa bikulaheso byendi, kwoloka na likwatasano lije lili mu cikungulukilo. (Mateo 6:9, 10; Yowa 13:35) Nga ebi byuma bikebyo bipwa bya seho kuli yetu, co tumwesa ngwetu twazema Yehova.

10. Bika bitunapande kulinga mangana keti tukale na kapenga?

¹⁰ Paulu wendekele lalo ngwendi ‘keti tukale na kapenga.’ Paulu kalumbunwine ngwendi tupwe ba kulumbunuka embwe. Kutwasa kupwa ba kujeneka kapenga ngwe Yehova. Nameme ngoco, nga tuzema manene Yehova na kunanguka byuma bije binapu bya seho, co atumona ngwendi kutwesi na kapenga. Ngila imo itwasa kumwesa cizemo cetu inapu kujeneka kutanwisa bakwetu.

11. Bika kutwapandele kutanwisila bakwetu?

¹¹ Majwi a kwendeka ngwawo keti mutanwise bakweni anapu akama manene. Twasa kutanwisa bati munu? Twasa kumutanwisa kwitila mu byuma bitulizima nabyo buli, zalesi yetu, nambe cipangi citunangula. Bisimbu bimo, twasa kulinga byuma bije kubyabihile ku mesho a Yehova. Oloni nga obyo byuma bilubalesa mukwetu na kumutanwisa, co bupwa bukalu bwakama manene. Yesu wendekele ngwendi kwakubwa kutukutiiya limanya lya kulema mu nsingo na kutumbila mu kalunga-ndonga kutubakana kutanwisa umo wa bimanga bendi.​—Mateo 18:6.

12. Bika bitulilongesa kuli ndolome na munakazi wendi baje bapwa bapainiya?

¹² Baka-Kilistu bamo banapangesa bati cinangulo ca Yesu? Tusimutwiyeni hali ndolome na munakazi wendi baje bapwa bapainiya. Mu cikungulukilo cabo mwakele ndolome na munakazi wendi baje bapwile babaha mu busunga. Aba Bakaleho babaha bakolelele mu binaanga muje mubabindikile kulinga byuma bimo nameme kubyabihile. Ngeci, bamwene ngwabo kuyongola mafilimu kwakubi nameme anapu amabwa. Co mubazibile ngwabo ndolome na munakazi wendi baje bapwa bapainiya banakayongwele filimu, balubalele manene. Baje bapainiya balikelele kuya na kuyongola mafilimu  mangana bane simbu baje Bakaleho babaha balongese bitakutaku byabo kwangununa byuma byabibwa nebi byabibi. (Heve 5:14) Bibalingile baje bapainiya byamwesele ngwabyo bazemene baje Bakaleho babaha.—Loma 14:19-21; 1 Yowa 3:18.

13. Twasa kushongangeya bati munu alinge bubi?

¹³ Ngila ikwabo itwasa kutanwisilamo munu inapu kumushongangeya alinge bubi. Twasa kulinga bati ngoco? Acisinganyekeni ha munu uje ali na kulilongesa Mbimbiliya. Ou munu napangesa byanalilongesa, co nalikele bwala. Nalyangwila ngwendi kakanu lalo bwala. Natengulula yoyesi yendi, co banamumbwitika. Litangwa limo, ndolome umo amulanya ku cilika, co amwana bwala. Ou ndolome namulanya amuleka ngwendi: “Unapwoni muka-Kilistu, co njakulahela ngwange sipilitu ya kujela ikulingisa wime bushuka bwa sipilitu. Bushuka bumo bwei sipilitu bunapu mbunge ya kulibindika. Eyi mbunge ya kulibindika ikulingisa unwe bwala mu kwesekela.” Acisinganyekeni bukalu bwasa kutundamo nga uje ndolome wamuha ataba kuje kunangula kwakubi na kwilukila mu cifwa cendi ca kunwa manene bwala.

14. Biwano byetu bitukwasa bati tuzibuke mwakupangesela mukanda wa Filipu 1:10?

¹⁴ Biwano byetu bili na kutukwasa mu bingila byabingi mangana tuzibuke mwakupangesela mukanda wa Filipu 1:10. Ca  kulibanga, biwano bitulongesa byuma byamona Yehova kupwa bya seho. Ca mu cibali, bituleka mwakupangesela bitulilongesa mangana keti tukale na kapenga. Ca mu citatu, bitushongangeya tuzeme bakwetu na kulinga byuma byabibwa. (Heve 10:24, 25) Nga bandolome betu batutakamesa, co tuzema manene Njambi na bakwetu. Omwo cizemo cetu cama, co tulinga mwoshe mutwasela mangana keti tutanwise bandolome betu.

15. ‘Kushula na bushuka bwabubwa’ kunambateselela bika?

¹⁵ Paulu walombele ngwendi baka-Filipu ‘bashule na bushuka bwabubwa.’ (Fili 1:11, NWT) ‘Kushula na bushuka bwabubwa’ kwambateselelele kuzema Yehova na banu bendi. Co lalo bapandele kuleka bakwabo bya likulahelo lyabo kuli Yesu na bikulaheso bya Njambi. Mukanda wa Filipu 2:15 ngwawo: ‘Munapande kutwa ceke mu kaye.’ Awa majwi atwanukisa majwi endekele Yesu ngwendi bandongesi bendi ‘banapu ceke muno mu kaye.’ (Mateo 5:14-16) Wabalekele lalo ngwendi bakapwise banu bandongesi. Co lalo ngwendi bakapwa bakaleho bendi na ku mitambela ya kulako ya hano ha kaye. (Mateo 28:18-20; Vili 1:8) Nga tupanga na nzili eci cipangi ca seho, co twima “bushuka bwabubwa.”

16. Mukanda wa Filipu 1:12-14 umwesa bati ngwawo twasa kutwa ceke nameme tuli mu bukalu? (Taleni cikupulo ca ha liputa lya kulibanga.)

¹⁶ Twasa kutwa ceke kwoshe kutuli. Bisimbu bimo, byuma bije bisholoka ngwe bitwonowesa kwambulula byasa kutwana ngila ya kwambulula. Cakumwenako, Paulu  mwasonekelele baka-Filipu mukanda, te banamukutila mu njubo mu Loma. Nameme bamukutile, wambulwilile baje bamunyungililile na baje bamumenekelele. Paulu wambulwile na nzili, co oku kwalingisile bandolome basimpe na kupwa ba kukanyama. Ngeci bambulwile lijwi lya Njambi kwa kujeneka lyoba.​—Tandeni Filipu 1:12-14; 4:22.

17. Bandolome na bandokazi bamo bambulwile bati nameme mu lifuti lyabo bababindikile?

¹⁷ Bandolome na bandokazi babangi banasimpi ngwe mwasimpile Paulu. Bamo bakala mu mafuti muje kubasa kwambulwila ku mbunga nambe ku njubo na njubo. Ngeci, bakawana bingila byeka byakwambulwilamo. (Mateo 10:16-20) Mu lifuti limo, kanyungi wa kuzenguluka walekele baka-kwambulula ngwendi bambulwile babushoko bwabo, babatunga nabo, babakobela nabo sikola, babapanga nabo na beka babazibuka. Munima ya myaka ibali, bikungulukilo bya muje mu citingitingi byalibwezelelele manene. Hamo mu lifuti lyetu tunazituka kwambulula. Nameme ngoco, twasa kulilongesako bimo kuli aba bandolome na bandokazi. Nga tulifwita kwambulwila banu, co Yehova atwana nzili ya kwambulula nameme tuliwana na bukalu.—Fili 2:13.

18. Bika bitunapande kulinga?

¹⁸ Ino ikeyo simbu itunapande kupangesa cinangulo ca Paulu canangwile baka-Filipu. Ngeci, tunangukeni byuma bya seho, keti tukale na kapenga, keti tutanwise bakwetu, co twimeni bushuka bwabubwa. Nga tulinga ngoco, co cizemo cetu cama, co lalo twana kasingimiko kuli Tate yetu wa cizemo Yehova.