1. Yehova natabesa umo na umo wa bangamba bendi ba kulongwa alinge bika?

YEHOVA wazema umo na umo wa bangamba bendi ba kulongwa, co nabatabesa bakale mu cikungulukilo cendi. Nameme tukapanga bipangi byakuliseza-seza, oloni tubaboshe twapwa tubaseho, co twasa kulikwasa umo na mukwabo. Kapositolo Paulu watukwasele tuzibisise eyi ñanda ya seho. Mu ngila muka?

2. Kwesekesa na Efeso 4:16, mwafwa bika tunapande kulisingimika umo na mukwabo na kupangela hamo?

² Ngwe muunamwesa mukanda hacinemana cino cilongesa, Paulu wendekele ngwendi, bangamba ba Yehova kubapandele kuleka mukwabo ngwabo “Kunjikushaka.” (1 Koli 12:21) Nga tushaka ngwetu mu cikungulukilo mukale kwoloka, co tunapande kulisingimika umo na mukwabo na kupangela hamo. (Tandeni Efeso 4:16.) Nga tulikwatasana, co banu boshe mu cikungulukilo baliziba ngwabo twabazema, co lalo tukanyamesa cikungulukilo.

3. Bika bitusimutwiya muno mu cilongesa?

³ Twasa kusingimika bati bakwetu mu cikungulukilo? Muno mu cilongesa, tusimutwiya omwo bakulunu banasa kulisingimikilamo umo na mukwabo. Co lalo, tusimutwiya mutwasa kusingimikila bandolome na bandokazi betu ba bazike. Tusimutwiya lalo mutwasa kusingimikila baje kubazibuka mwamubwa ndaka yetu.

4. Cinangulo muka ca Paulu cije cili ku mukanda wa Loma 12:10 cibanapande kupangesa bakulunu?

⁴ Sipilitu ya kujela ya Yehova ikeyo ikangula bakulunu boshe mu cikungulukilo. Oloni bakala na cashu ca kuliseza-seza. (1 Koli 12:17, 18) Bamo kubazibuka mwamubwa cipangi mwafwa asina babangule. Beka kubasa kulinga bipangi byabingi mwafwa ya kukulubala nambe kubinja. Bakulunu kubapandele kusinganyeka ngwabo bakwabo bakulunu kubapwile ba seho. Oloni banapande kupangesa cinangulo ca Paulu cije cili ku mukanda wa Loma 12:10.—Tandeni.

5. Bakulunu basa kumwesa bati ngwabo bali na kusingimika bakwabo bakulunu, co mwafwa bika kunapu kwa seho kulinga ngoco?

⁵ Bakulunu basa kumwesa ngwabo bali na kusingimika bakwabo bakulunu nga babatolilila mwamubwa omwo bendeka. Kulinga ngoco kunapu kwa seho, maneneni omwo baliwana hamo na kusimutwiya biñanda bya cikungulukilo. Mwafwa bika? Kaposhi ka Kukengela ka Ingilishi ka October 1, 1988 kendekele ngwako: “Bakulunu bazibuka ngwabo Yesu asa kupangesa sipilitu ya kujela mangana akwase umo wabo endeke ha cinangulo ca mu Mbimbiliya cije casa kubakwasa bazibuke bya kulinga. (Vili 15:6-15) Sipilitu ya kujela ikakwasa bakulunu boshe ba mu cikungulukilo.”

6. Bika bikakwasa bakulunu balikwatasane, co cikungulukilo cikawana bukwasi muka?

⁶ Mukulunu uje washaka kusingimika bakwabo, kesi kushaka kulibanga kwendeka simbu yoshe nga bali mu ciwano ca bakulunu. Kesi kushaka kwendeka manene kutubakana bakwabo. Co lalo, kesi kusinganyeka ngwendi biyongola byendi bikebyo byabibwa manene kutubakana bya bakwabo. Oloni akendeka biyongola byendi mu kulikehesa. Akatolilila mwamubwa ku biyongola bya bakwabo. Co lalo, akakabangeya binangulo bya mu mbimbiliya na binangulo bya ‘ndungo wa kulongwa na kunyanyama.’ (Mateo 24:45-47) Nga bakulunu balisingimika umo na mukwabo na kulizema omwo basimutwiya biñanda bya cikungulukilo, co sipilitu ya kujela ya Njambi ibakwasa  kwangula mwamubwa byakulinga bije bikanyamesa cikungulukilo.—Yako 3:17, 18.

7. Yesu wamwene bati bazike?

⁷ Mu cikungulukilo mwakala baka-kulyambata na baje bali na binaanga. Co lalo mwakala bandolome na bandokazi babangi ba bazike. Tunapande kumona bati bazike? Tunapande kubamona ngwe mwakele na kubamwena Yesu. Yesu mwakele hano hasi, kambatele. Watwaleleleho kupwa muzike na kwaka mana ku cipangi camwanene Ishe. Yesu kalongesele ngwendi muka-Kilistu napande kwambata nambe kupwa muzike. Oloni wendekele ngwendi baka-Kilistu bamo basa kulyangwila kujeneka kukobela mu bulo. (Mateo 19:11, 12) Yesu wasingimikile bazike. Co lalo, kamwene baje bali mu bulo kupwa ba seho manene kutubakana bazike nambe kumona bazike ngwe kuli bimo bibajenekele.

8. Kwesekesa na 1 Kolinte 7:7-9, Paulu washongeyeye baka-Kilistu balinge bika?

⁸ Ngwe mwa Yesu, kapositolo Paulu nendi kambatele. Paulu kalongesele ngwendi muka-Kilistu kapandele kwambata. Wazibukile ngwendi munu napande kulyangwila kukobela mu bulo nambe kupwa muzike. Nameme ngoco, Paulu washongangeyeye baka-Kilistu balyangwile kupwa bazike mangana bapangele Yehova mu kushula. (Tandeni 1 Kolinte 7:7-9.) Paulu kasinganyekele ngwendi baka-Kilistu baje bali mu bulo banapu ba seho kutubakana baka-Kilistu ba bazike. Ngeci, wanene Timateo uje wapwile muzike bipangi bya seho mu munga ya Yehova. * (Fili 2:19-22) Kutwapandele kusinganyeka ngwetu ndolome asa indi kasa kupanga mwamubwa cipangi mwafwa nambata nambe kambatele.—1 Koli 7:32-35, 38.

9. Twasa kwendeka bika ha bulo na buzike?

⁹ Yesu na Paulu kubalongesele ngwabo baka-Kilistu banapande kukobela mu bulo nambe kupwa bazike. Twasa kwendeka bika ha bulo na buzike? Kaposhi ka Kukengela ka Ingilishi ka October 1, 2012 kakumbulwile mwamubwa eci cihula. Kendekele ngwako: “Bulo nambe buzike binapu bwana bwa kutunda kuli Njambi. . . . Yehova kashaka ngwendi bazike balizibe buli mwafwa kubakobelele mu bulo.” Ngeci, tunapande kusingimika bandolome na bandokazi ba bazike batuli nabo mu cikungulukilo.

10. Twasa kusingimika bati bandolome na bandokazi betu ba bazike?

 ¹⁰ Twasa kusingimika bati bandolome na bandokazi betu ba bazike? Tunapande kuzibuka ngwetu bandolome na bandokazi betu bamo banalyangwila kupwa bazike. Baka-Kilistu bamo ba bazike bashaka kukobela mu bulo, oloni kanda bawane munu napande wa kulyambata nendi. Co beka banatsisa munu ibalyambatele nendi. Baje bali mu cikungulukilo kubapandele kwihula baka-Kilistu ba bazike byuma binabalingisa bakale mu buzike nambe kushaka kubakwasa kuwana munu wa kulyambata nendi. Baka-Kilistu bamo ba bazike banasa kulomba bukwasi. Oloni nga kubalombele bukwasi, co basa kuliziba bati nga tubehula nambe kushaka kubakwasa? (1 Tesa 4:11; 1 Tima 5:13) Tusimutwiyeni ha byuma bibendekele bandolome na bandokazi betu bamo ba bazike.

11-12. Byuma muka byasa kuzeyesa bazike?

¹¹ Kanyungi wa kuzenguluka umo uje akapanga mwamubwa cipangi cendi akalizibi ngwendi kuli bubwa bukatundu mu kupwa muzike. Oloni wendekele ngwendi, akazeye nga bandolome na bandokazi bamo bamwihula ngwabo: “Mwafwa bika kuwambatele na simbu ino?” Ndolome umo wa muzike uje akapangela ha munango wendekele ngwendi:“Bisimbu bimo, bandolome na bandokazi bakanjilingisa njilizibe ngwe bazike bali mu bukalu. Oku kwonowesa banu bamone buzike kupwa bwana, oloni babumona ngwe bwapwa citele.”

¹² Ndokazi umo wa muzike uje akapangela ha Mbetele wendekele ngwendi: “Bandolome na bandokazi bamo bakasinganyeka ngwabo bazike boshe batonda munu wa kulyambata nendi. Co lalo bakasinganyeka ngwabo bazike mubakakala kubilika nambe ha biwano, bakamono ngwabo ikeyo simbu yaibwa ya kuwana munu wa kulyambata nendi. Simbu imo munjaile ku mutambela umo wa mu lifuti lyetu kuje kubanjitumine, njaketele ha litangwa lya kukunguluka. Ndokazi kunjaketelele wanjilekele ngwendi kuli bandolome babali babazike baje basa kunjambata. Wanjilekele ngwendi kakele na bisinganyeka bya kunjitondela munalume. Oloni mutwaketele mu Njubo ya Bumwene, wanjitwalele kubakele obo bandolome. Tubaboshe mu butatu bwetu twalizibile manene shwamwa.”

13. Bika byashongangeyeye ndokazi umo wa muzike?

¹³ Ndokazi mukwabo wa muzike uje akapangela ha Mbetele wendekele ngwendi: “Njizibuka bapainiya bamo babazike baje banakolesa mu busunga, banaka mbunge ku bipangi byabo, bali na sipilitu ya kulyana, bashaka cipangi cabo, co lalo bali na kukwasa manene cikungulukilo. Kubesi kulimona ngwabo bapwa ba seho omwo kubesi mu bulo nambe kuliziba ngwabo banalyumina byuma bimo mwafwa ya kupwa bazike na kujeneka kukala na naanga.” Obu bukebwo bubwa bwa kukala mu cikungulukilo muje muli banu bakalisingimika umo na mukwabo. Nga muzike ali mu cikungulukilo ca cifwa eci, kasa kusinganyeka ngwendi bandolome na bandokazi bamumona ngwabo ali mu bukalu nambe kumuzibila cipululu. Co lalo, kubasa kumuyengula nambe kumumona ngwabo wa seho kutubakana bakebo. Oloni azibuka lika ngwendi bamuzema.

14. Twasa kumwesa bati ngwetu twamona bazike kupwa ba seho?

¹⁴ Bandolome na bandokazi betu ba bazike babwahelela nga twaka mbunge ku bifwa byabo byabibwa na kujeneka kubamona ngwetu bali mu bukalu mwafwa kubesi mu bulo. Kutwapandele kubamona ngwetu bali mu bukalu, oloni tunapande kubashangazala mwafwa ya kulongwa kwabo. Nga tulinga ngoco, co bandolome na bandokazi betu ba bazike kubalizibi ngwe tuli na kubaleka ngwetu, “Kunjikushaka.”  (1 Koli 12:21) Oloni bapwa ba kubwahelela na kuliziba kupwa ba seho mu cikungulukilo.

15. Byuma muka bibanalingi bandolome na bandokazi bamo mangana bapangele Yehova mu kushula?

¹⁵ Mu myaka inahu, baka-kwambulula babangi banalyakela cilengo ca kulilongesa ndaka yeka mangana bambulwile banu baje bakendeka ndaka yeka. Batengulwileko byuma bimo mu buyoye bwabo mangana balinge ngoco. Aba bandolome na bandokazi banaseze bikungulukilo bije bikapangesa ndaka yabo na kukapangela mu bikungulukilo bije bikapangesa ndaka yeka muje muli bujene bwa baka-kwambulula. (Vili 16:9) Aba baka-Kilistu, banalyangwila kulilongesa ndaka yeka mangana bapangele Yehova mu kushula. Nameme kuketi myaka yaingi kweta noho habakazibukila ije ndaka, oloni bakakwasa manene bikungulukilo. Bifwa byabo byabibwa na byuma bibanaliwana nabyo, bikakanyamesa bandolome na bandokazi babo. Twazema manene aba bandolome na bandokazi betu mwafwa bali na sipilitu ya kulyana.

16. Bika binapande kukwasa bakulunu bazibuke indi ndolome asa kupwa mukulunu nambe muka-kupangela?

¹⁶ Bakulunu kubapandele kusinganyeka ngwabo ndolome umo mu cikungulukilo kasa kupwa mukulunu nambe muka-kupangela mwafwa kazibuka mwamubwa ndaka ibakapangesa mu cikungulukilo. Bakulunu banapande kwilula ndolome kupangesa Bisoneka bije byendeka byanapande kulinga munu mangana apwe mukulunu nambe muka-kupangela, keti kutala mwali na kwendekelamo ndaka ibali na kupangesa mu cikungulukilo.—1 Tima 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9.

17. Bisemi banapande kulihula bihula muka omwo bajalukila ku lifuti lyeka na binaanga byabo?

¹⁷ Binaanga bimo bya baka-Kilistu, binajalukila ku lifuti lyeka kutewa bushonde mu lifuti lyabo nambe kuya na kutonda bipangi. Ngeci, bana babo bakakobela ku masikola a muje mu lifuti mubanajalukila na kulilongesa ndaka yomwo mu lifuti. Hamo bisemi nabo banapande kulilongesa ndaka yomwo mu lifuti mangana bawane bipangi. Batico nga kuli cikungulukilo nambe cibunga cije cikapangesa ndaka yabo? Banapande kuya ku cikungulukilo muka? Kuma banapande kuya ku cikungulukilo cije cikapangesa ndaka yabo indi cije cikapangesa ndaka ya mu lifuti libanajalukila?

18. Kwesekesa na mukanda wa Ngalatiya 6:5, twasa kusingimika bati byanangula mutwe wa naanga?

¹⁸ Mutwe wa naanga ikeye napande kwangula cikungulukilo kubaya baka-naanga yendi. Mutwe wa naanga ikeye napande kwangwila baka-naanga yendi byuma bije byamona ngwendi bibakwasa. (Tandeni Ngalatiya 6:5.) Ngeci, tunapande kusingimika byuma byanangula mutwe wa naanga. Co lalo tunapande kutambula mwamubwa ije naanga mu cikungulukilo cetu na kubamwesa cizemo.—Loma 15:7.

19. Mitwe ya binaanga banapande kusinganyekesesa na kulomba Yehova abakwase kulinga bika?

 ¹⁹ Binaanga bimo binasa kuya ku cikungulukilo cije cikapangesa ndaka yabo, oloni hamo bana babo kubazibuka mwamubwa kwendeka ije ndaka. Nga cikungulukilo kubakayi cili mu mutambela muje mu bakapangesa ndaka ya muje mu lifuti libanajalukila, co kunasa kupwa kwakukalu ku bana babo kuzibisisa bibakalilongesa ku biwano, na kukola ku sipilitu. Mwafwa bika? Mwafwa hamo baje bana bali na kuya ku masikola kuje kubakapangesa ndaka yomwo mu lifuti. Ngeci, mitwe ya binaanga, banapande kusinganyekesesa mwamubwa na kulomba Yehova abakwase kwangula mwamubwa byakulinga. Nga balinga ngoco, co bakwasa bana babo bashwenye kuyehi na Yehova na banu bendi. Bisemi banapande kulongesa bana babo ndaka yabo nambe kujalukila mu cikungulukilo cije cikapangesa ndaka ibazibuka bana babo. Bandolome na bandokazi ba mu cikungulukilo cibanangula kujalukila, banapande kusingimika byanangula mutwe wa naanga, co lalo banapande kumwesa cizemo na kusingimika naanga yendi.

20. Twasa kusingimika bati bandolome na bandokazi baje bacililongesa ndaka yeka?

²⁰ Byuma byoshe bitunasimutwiya bimwesa ngwabyo tutwalelelaho kukala na bandolome na bandokazi baje bacililongesa ndaka yeka mu bikungulukilo byabingi. Kunasa kubakaluwila kusimutwiya netu. Oloni nga kutwaka mbunge ku endekesi yabo, co tulimwena ngwetu bazema Yehova, co lalo bashaka kumupangela. Nga twaka mbunge ku bifwa byabibwa bya bandolome na bandokazi betu, co tubasingimika na kubazema. Nga tulinga ngoco, co kutubaleke ngwetu “Kunjikushaka,” omwo kubazibuka mwamubwa kwendeka ndaka yetu.

21-22. Yehova natubezikisa bati?

²¹ Twabezika manene mwafwa Yehova nana umo na umo wetu cipangi ca seho mu cikungulukilo cendi. Tupwe tu banalume nambe banakazi, bazike nambe tuli mu bulo, bakulunu nambe banike, tuzibuka mwamubwa ndaka imo nambe kutuizibuka mwamubwa, tubaboshe twapwa tubaseho kuli Yehova na kuli umo na mukwabo.—Loma 12:4, 5; Kolo 3:10, 11.

²² Tutwaleleleniho kupangesa byuma bitunalilongesa ku cakumwenako ca mubila capangesele Paulu. Kulinga ngoco kutukwasa tuzibuke byuma bitunapande kulinga mangana tushongangeye, tusingimike na kuzema bandolome na bandokazi betu.