CILONGESA 34
MWASO 107 Tembwinineni Njambi mu Kumwesa Cizemo
Bakulunu Basa Kumwesa Bati Cizemo na Ngozi ku Munu Uje Nalingi Bubi?
“Njambi mu ngozi yendi ali na kukukwasa utenguluke.” —LOMA 2:4.
BILI MUNO MU CILONGESA
Muno mu cilongesa tusimutwiya byuma bibanapande kulinga bakulunu mangana bakwase munu nalingi bubi bwakama.
1. Bika binasa kulingiwa nga munu nalingi bubi bwakama?
MU CILONGESA cinahu twalilongesele byuma byalekele Paulu cikungulukilo ca Korinte ngwendi balinge, munalume umo mwalingile bubi bwakama. Ou munalume katengulukile, ngeci bapandele kumutundisa mu cikungulukilo. Nameme ngoco, ngwe mucimwesela cisoneka hacinemana cino cilongesa, Yehova asa kukwasa baje banalingi bubi bwakama batenguluke. (Loma 2:4) Yehova akapangesa bati bakulunu mangana bakwase munu nalingi bubi atenguluke?
2-3. Bika bitunapande kulinga nga twananguka ngwetu ndolome nambe ndokazi nalingi bubi bwakama, co mwafwa bika?
2 Bakulunu kubasa kukwasa munu nalingi bubi bwakama nga kubazibuka bubi bwanalingi. Ngeci, bika bitunapande kulinga nga twananguka ngwetu ndolome nambe ndokazi nalingi bubi bwakama buje bunasa kulingisa bamutundise mu cikungulukilo? Tunapande kuleka munu uje nalingi bubi aye ku bakulunu mangana akawane bukwasi.—Isaya 1:18; Bili 20:28; 1 Pita 5:2.
3 Batico nga munu uje nalingi bubi abyana kuya ku bakulunu? Co tunapande kuya ku bakulunu na kukabaleka bubi bwanalingi mangana awane bukwasi bunapande. Nga tulinga ngoco, co tumwesa cizemo kuli owo munu mwafwa bakulunu bamukwasa. Nga munu atwalelelaho kulinga bubi, co busamba bwendi na Yehova butsa. Co lalo banu ba hanja nga baziba byuma byanalingi, banasa kwendeka byuma byabibi hali Yehova na banu bendi. Tunapande kupwa ba kusimpa na kuya ku bakulunu mwafwa ikeyo ngila itwasa kumwesela ngwetu twazema ndolome yetu uje nalingi bubi.—Samu 27:14.
BAKULUNU BAKAKWASA BATI BAJE BANALINGI BUBI BWAKAMA?
4. Cilengo muka cibanapande kukala naco bakulunu nga basimutwiya na munu uje nalingi bubi bwakama?
4 Nga munu nalingi bubi bwakama mu cikungulukilo, cibunga ca bakulunu cikangula bakulunu batatu mangana basimutwiye nendi. a Aba bandolome banapande kupwa ba kulikehesa. Omwo bakwasa munu uje nalingi bubi atenguluke, banapande kwanuka ngwabo kubasa kumusindiya atenguluke. (Kwitu 30:19) Bakulunu banapande kwanuka lalo ngwabo keti banu boshe baje banalingi bubi basa kutenguluka ngwe mwalingilile Mwene Devidi. (2 Samwe 12:13) Bamo bakangula kujeneka kutambula cinangulo ca Yehova. (Gene 4:6-8) Nameme ngoco, cilengo ca bakulunu cinapu kukwasa munu uje nalingi bubi atenguluke. Binangulo muka bibanapande kukabangeya bakulunu nga basimutwiya na munu uje nalingi bubi?
5. Bifwa muka bibanapande kumwesa bakulunu nga basimutwiya na munu uje nalingi bubi? (2 Timothi 2:24-26) (Taleni na cikupulo.)
5 Bakulunu banapande kwanuka ngwabo nameme munu nalingi bubi bwakama anga wapwa wa seho kuli Yehova. (Luka 15:4, 6) Ngeci, nga bakulunu baliwana nowo munu, banapande kusimutwiya nendi mu cizemo, co kubapandele kutenuka. Co lalo kubapandele kusinganyeka ngwabo banapande kumwihula lika bihula na kuwana bukaleho bwa ñanda. Oloni banapande kumwesa bifwa bili ku mukanda wa 2 Timothi 2:24-26. (Tandeni.) Bakulunu banapande kukwata mbunge na kulibandeka na kumwesa ngozi mangana bakwase munu uje nalingi bubi atenguluke.
6. Bakulunu basa kulibwahesela bati mu bisinganyeka simbu kanda basimutwiye na munu uje nalingi bubi bwakama? (Loma 2:4)
6 Bakulunu banapande kulibwahesela mu bisinganyeka. Banapande kutembwinina Yehova mu byuma byoshe bibalinga mangana bakwase munu uje nalingi bubi atenguluke. Co banapande kwanuka majwi a kapositolo Paulu uje wendekele ngwendi: “Njambi mu ngozi yendi ali na kukukwasa utenguluke.” (Tandeni Loma 2:4.) Bakulunu banapande lalo kwanuka ngwabo banapu tunyungi baje bali mwisi ya Yesu. Ngeci, banapande kukabangeya binangulo byendi omwo banyunga cikungulukilo. (Isaya 11:3, 4; Mate 18:18-20) Simbu kanda komiti isimutwiye na munu uje nalingi bubi, bakulunu balimo banapande kulombela mangana Yehova abakwase kushulisilila cilengo cabo ca kukwasa owo munu atenguluke. Banapande kutondesesa mu Bisoneka na mu mabulu etu na kulomba Yehova mangana abakwase kuzibisisa mwamubwa owo munu nalingi bubi. Banapande lalo kusimutwiya ha byuma bibanapande kuzibuka hali owo munu bije binamulingisa asinganyeke mu ngila oyo na kulinga obyo byuma byanalingi.—Prov 20:5.
7-8. Bakulunu basa kutembwinina bati mbunge ya kubandamena ya Yehova nga bakwasa munu uje nalingi bubi atenguluke?
7 Bakulunu bakatembwinina mbunge ya kubandamena ya Yehova. Bakanuka Yehova mwakwaselele banu baje balingile bubi kunima. Cakumwenako, Yehova wamwesele Kaini mbunge ya kubandamena mwamulekele byuma byasa kutundamo nga katenguluka nomu mwasa kumubezikisila nga atenguluka. (Gene 4:6, 7) Yehova wanangwile Devidi kupangesa kapolofweto Natane uje wapangesele cakumwenako cije cetele Mwene Devidi ku mbunge. (2 Samwe 12:1-7) Co lalo Yehova ‘watwaleleleleho kutumina [baIsalele] tupolofweto’ mangana batenguluke. (Jele 7:24, 25) Yehova kabandamenene ngwendi banu bendi batenguluke asinoni abakwasa. Wabakwasele batenguluke nameme bacikele na kulinga bubi.
8 Bakulunu bakatembwinina mwanja wa Yehova mubakakwasa baje banalingi bubi bwakama batenguluke. Ngwe muumwesela mukanda wa 2 Timothi 4:2, bakulunu bakamwesa “mbunge ya kubandamena” mubakasimutwiya na bandolome na bandokazi babo baje banalingi bubi. Ngeci, mukulunu napande kuwa mbunge na kukala na mbunge ya kubandamena mangana akwase munu uje nalingi bubi atenguluke na kulinga byabibwa. Nga mukulunu atenuka nambe kulubala, co alingisa owo munu ajeneke kutambula cinangulo cendi na kubyana kutenguluka.
9-10. Bakulunu basa kukwasa bati munu ananguke ngwendi nalingi bubi bwakama?
9 Bakulunu banapande kuzibuka binalingisa owo munu alinge bubi. Cakumwenako banasa kulihula ngwabo, ‘Bika binazeyesele busamba bwendi na Yehova? Kuma necelele kulinga cilongesa ca munu endilika na kwambulula ndi? Kuma necelele kulombela kuli Yehova simbu yoshe ndi? Kuma natabesele biyongola byabibi bikole mu mbunge yendi ndi? Babusamba bendi bafwa bati, co byuma muka byakalizimi nabyo buli? Byuma byanangula binamunenela bati bukalu? Kuma nazibisisa mwali na kulizibila Yehova ha bubi bwanalingi ndi?
10 Bakulunu basa kwihula bihula bije byasa kulingisa munu uje nalingi bubi asinganyekesese ha byuma binazeyesa busamba bwendi na Yehova na byuma binamulingisa alinge bubi. Banapande kulinga ngoco mu ngila yaibwa, co kubapandele kutondesesa biñanda bije kubyabakundamene. (Prov 20:5) Bakulunu basa kupangesa lalo byakumwenako ngwe mwalingilile Natane kuli Devidi mangana bakwase munu asinganyekesese ha bubi bwanalingi. Nga balinga ngoco, owo munu nasa kushangumuka kusinganyekesesa ha bubi bwanalingi na kuliziba kubihya ku mbunge, mubaliwana nendi lwakulibanga. Co oku kwasa kumukwasa atenguluke.
11. Yesu walingile bati baje balingile bubi?
11 Bakulunu banapande kutembwinina Yesu. Yesu wakwasele Saulu wa ku Talisi atenguluke mwamwihwile ngwendi: “Saulu, Saulu, bika biuli na kunjiyandesela?” Eci cihula cakwasele Saulu ananguke ngwendi byuma byakele na kulinga byapwile byabibi. (Bili 9:3-6) Co lalo Yesu wendekele kutalesa kuli “uje munakazi wa lizina lya Jezebele” ngwendi: “Njamwanene simbu ya kutenguluka.”—Kujo 2:20, 21.
12-13. Bakulunu bakana bati munu uje nalingi bubi simbu ya kutenguluka? (Taleni na cikupulo.)
12 Bakulunu bakatembwinina Yesu ha kujeneka kuzambwila kusinganyeka ngwabo munu uje nalingi bubi kasa kutenguluka. Bamo banasa kutenguluka mubaliwana na komiti lwakulibanga, oloni bamo kuketi simbu asina batenguluke. Ngeci bakulunu banasa kubwahesa ngwabo baliwane na munu uje nalingi bubi ha bisimbu bya kutubakana lumo. Munima ya kusimutwiya nendi lwakulibanga, ou munu nasa kushangumuka kusinganyekesesa ha byuma bibanamuleke bakulunu. Nasa lalo kulikehesa na kulomba Yehova amukonekele bubi bwanalingi. (Samu. 32:5; 38:18) Nga baliwana nendi lwamucibali, ou munu nasa kukala na biyongola bya kuliseza na bije byakele nabyo lwakulibanga.
13 Bakulunu bakamwesa ngozi na cizemo mangana bakwase munu nalingi bubi atenguluke. Bakalombo Yehova na kukulahela ngwabo abezikisa kulifwita kwabo, co lalo bakakulahela ngwabo ndolome nambe ndokazi uje nalingi bubi alilula na kutenguluka.—2 Timo 2:25, 26.
14. Iya akakwasa muka-bubi atenguluke, co bika bitwendekela ngoco?
14 Nga muka-bubi atenguluka tukabwahelela manene. (Luka 15:7, 10) Oloni iya akakwasa muka-bubi atenguluke? Paulu wasonekele majwi a kutalesa kuli baje banalingi bubi ngwendi: “Hamo Njambi abatabesa batenguluke.” (2 Timo 2:25) Ngeci Yehova ikeye asa kukwasa munu atengulule bisinganyeka byendi na bilinga byendi byabibi. Paulu wendekele byuma byabibwa binasa kulingiwa nga munu atenguluka. Wendekele ngwendi nga munu atenguluka, co akala na mangana a busunga a kuzibuka busunga, na kushangumuka kusinganyeka mwamubwa na kwasa kupusunuka mu miheto ya Satana.—2 Timo 2:26.
15. Bakulunu basa kutwalelelaho bati kukwasa munu uje natenguluka?
15 Nga munu uje nalingi bubi natenguluka, komiti inapande kubwahesa mangenzi a bunyungi mangana itwaleleleho kumukwasa ahyane byeseko bya Satana na kutwalelelaho kwolola bingila bya mendi endi. (Hebe 12:12, 13) Co lalo kubapandele kuleka munu woshe-woshe bubi bwanalingi. Oloni bika bibanapande kuzibuka bandolome na bandokazi boshe mu cikungulukilo?
“BENDEKELE KU MESHO A BOSHE”
16. Kwesekesa na 1 Timothi 5:20, Paulu walumbunwine ngwendi beya bapandele kuzibuka bibangwile kulinga bakulunu?
16 Tandeni 1 Timothi 5:20. Paulu wendekele awa majwi kuli Timothi uje wapwile mukulunu mu cikungulukilo mangana amukwase kuzibuka byanapande kulinga kuli “baje bali na kulinga bubi.” Kuma Paulu walumbunwine ngwendi wapandele kubendekela “ku mesho a boshe” mu cikungulukilo ndi? Embwe. Walumbunwinine kubendekela ku mesho a banu babandondo baje bazibukile bubi bwanalingi owo munu. Basele kupwa banu baje balimwenenene byuma byalingile nambe baje balekele. Aba bakebo lika babapandele kuleka bakulunu ngwabo banaliwana nowo munu, co banamwolola.
17. Nga cikungulukilo coshe cinazibuka nambe cinasa kuzibuka bubi bwanalingi munu, mutambi muka ubanapande kwana bakulunu, co mwafwa bika?
17 Bisimbu bimo, hamo cikungulukilo coshe cinazibuka nambe cinasa kuzibuka bubi bwanalingi munu. Nga mukemwo, co munu uje nalingi bubi banapande kumwendekela ku “mesho a boshe,” mu cikungulukilo. Ngeci, mukulunu napande kwana mutambi ku cikungulukilo ngwendi ndolome nambe ndokazi banamwendekela. Mwafwa bika? Mwafwa Paulu wendekele ngwendi: “Mangana bakwabo bamweneko” na kujeneka kuwila mu ceseko ca kulinga bubi.
18. Bika bibanapande kulinga bakulunu nga muka-Kristu uje ali mwisi ya myaka 18 nalingi bubi bwakama? (Taleni na cikupulo.)
18 Bika bibanapande kulinga bakulunu nga mwanike wa kumbwitika ali mwisi ya myaka 18 nalingi bubi bwakama? Cibunga ca bakulunu cinapande kwangula bakulunu babali mangana basimutwiye nowo mwanike hamolika na bisemi bendi baje bapwa baka-Kristu. b Bakulunu banapande kwihula bisemi bendi mangana bazibuke bibanalingiko mu kukwasa munabo atenguluke. Nga owo mwana natolilila ku cinangulo ca bisemi bendi, co ali na kulinga mwoshe mwasela mangana atenguluke, co obo bakulunu babali banasa kwangula ngwabo oyo ñanda ihwile oho bene. Mwafwa bakulunu bazibuka ngwabo Yehova nana bisemi cipangi ca kunangula na kwolola bana babo mu cizemo. (Kwitu 6:6, 7; Prov 6:20; 22:6; Efeso 6:2-4) Kutundaho, bakulunu banapande kwihula-ihula bisemi ba uje mwanike mangana bazibuke indi ali na kutambula bukwasi bunapande. Oloni bika bibanapande kulinga bakulunu nga uje mwanike atwalelelaho kulinga bubi? Nga mukemwo, co komiti ya bakulunu inapande kuliwana nendi hamolika na bisemi bendi baje bapwa baka-Kristu.
“YEHOVA WAKALA MANENE NA CIZEMO, CO LALO WAPWA MUKA-KUTETELA”
19. Bakulunu bakatembwinina bati Yehova nga baliwana na munu uje nalingi bubi bwakama?
19 Yehova atonda ngwendi bakulunu bali mu komiti banyungilile cikungulukilo ha kutundisa woshe uje abyana kutenguluka mu cikungulukilo. (1 Kori 5:7) Bakulunu bakeseka mwoshe mubasela mangana bakwase munu uje nalingi bubi atenguluke. Mubakakwasa owo munu bakakulahela ngwabo atenguluka. Mwafwa bika? Mwafwa bashaka kutembwinina Yehova uje “wakala manene na cizemo, co lalo wapwa muka-kutetela.” (Jems 5:11) Kapositolo Iwano wamwesele bandolome na bandokazi bendi cizemo. Wasonekele ngwendi: “Eni bana bange banjazema, njili na kumisonekela ebi byuma mangana keti mulinge bubi. Nameme ngoco, nga kuli umo alinga bubi, tuli na mukwasi kuli Tate, Yesu Kristu, uje wapwa wa kusungama.”—1 Iwano 2:1.
20. Bika tusimutwiya mu cilongesa cinatako?
20 Calubinda, simbu imo muka-Kristu uje nalingi bubi bwakama akabyana kutenguluka. Nga mukemwo, co banapande kumutundisa mu cikungulukilo. Bakulunu bakatala bati biñanda bya cifweci? Tusimutwiya ei ñanda mu cilongesa cinatako.
MWASO 103 Tunyungi Banapu Bwana