CILONGESA 6
Pweni ba Kulongwa
“Kunjumbila kuti kulongwa kwange kweta noho hanjikatsila.”—YOMBI 27:5, NWT.
MWASO 34 Kuzamaya ka Kusepahala
BILI MUNO MU CILONGESA *
1. Bakaleo ba Yehova batatu babanendeka mu palagilafu banamwesa bati ngwabo banapu ba kulongwa kuli Yehova?
LINGENI ngwe muli na kumona bili na kulingiwa kuli aba Bakaleo batatu. (1) Ndokazi wa mwanike ali ku sikola, co mulongesi aleka bana ba sikola boshe mu kilasi ngwendi balinge cilika ca litangwa lya kuhwima. Uje ndokazi azibuka ngwendi oco cilika cacibi ku mesho a Njambi, co abyana kucilinga. (2) Ndolome wa mwanike uje akazibi shwamwa ali na kwambulula ha njubo na njubo. Co ananguka ngwendi ha njubo inatako hakeho hakala mukwabo mubakakobelela sikola, uje akajolo Bakaleo ba Yehova. Oloni ndolome aya haje ha njubo. (3) Ndolome ali na kupanga na nzili mangana awane mwaliyoyesela na naanga yendi. Oloni mukulunu wa bipangi amuleka ngwendi endeke makuli nambe apokole mashiko. Nameme nazibuka ngwendi asa kutunda bipangi, ndolome amuleka ngwendi ikeye endeka busunga na kukabangeya mashiko mwafwa Njambi ashaka ngwendi bangamba bendi balinge ngoco.—Loma 13:1-4; Heve 13:18.
2. Bihula muka bitusimutwiya, co mwafwa bika?
2 Bifwa muka bimunamono kuli aba Bakaleo batatu? Hamo munamono ngweni banapu ba kusimpa, co lalo bali na busunga. Oloni maneneni banamwesa ngwabo banapu ba kulongwa. Boshe batatu banapu ba kulongwa kuli Yehova. Boshe banabyana kupokola mashiko a Njambi. Kulongwa kukekwo kunabakwasa balinge byuma byabibwa. Yehova abwaelela manene mwafwa boshe banapu ba kulongwa. Netu tushaka tuzibise Tate yetu wa mwilu kubwaha. Ngeci, tusimutwiyeni ha bihula ebi: Kulongwa kwapwa kuka? Bika bitunapande kupwila ba kulongwa? Twasa kutwalelelao bati kupwa ba kulongwa muno mu simbu yaikalu?
KULONGWA KWAPWA KUKA?
3. (a) Kulongwa kwapwa kuka? (b) Byakumwenako muka bitukwasa tuzibisise lijwi lya kulongwa?
3 Kuli yetu banu ba Njambi, kulongwa kunapu kuzema Njambi na mbunge yetu yoshe na kumupangela na mbunge yetu yoshe na kutwameka cizango cendi omwo twangula bya kulinga. Tumoneni mubanapangesela lijwi lya kulongwa mu Mbimbiliya. Lijwi lya Cihebelu libananungulula ngwabo “kulongwa,” lilumbununa cuma camutunu, ca kujeneka kapenga nambe calambwe. Cakumwenako, Baisalele bakele na kwana ñombelo ya tusitu kuli Yehova, co Lishiko lyamwesele ngwalyo baje tusitu kubapandele kukala na kapenga. * (Levi 22:21, 22) Banu ba Njambi kubabatabesele kwana kasitu wa kupokoka lindi, wa kujeneka litwi, wa kutibika lisho nambe uje ali na kubinja. Yehova washakele kasitu wamutunu, wa kujeneka kapenga, walambwe. (Mala 1:6-9) Yehova washaka cuma ca kujeneka kapenga nambe camutunu. Cakumwenako, mutukalanda bushuka, libulu nambe cikwata ca kupangesa, kutwesi kulanda bya kutubazeka nambe bya kutabuka. Oloni tukalanda byamutunu, byabibwa na bya kujeneka kapenga. Mu ngila imo lika, Yehova ashaka ngwendi cizemo na kulongwa kwetu kuli ikeye bipwe byamutunu, byalambwe, nambe bya kujeneka kapenga.
4. (a) Bika twendekela ngwetu munu wa kujeneka kulumbunuka asa kupwa wa kulongwa? (b) Kwesekesa na mukanda wa Myaso 103:12-14, Yehova azibuka bika hali yetu?
4 Kuma tunapande kupwa ba kulumbunuka asina tupwe ba kulongwa ndi? Embwe, mwafwa simbu yoshe tukasebuka. Tumoneni byuma bibali bitwendekesa ngwetu kutwapandele kupwa ba kulumbunuka asinoni tupwe ba kulongwa. Ca kulibanga, Yehova kesi kwaka mana kutupenga twetu. Mbimbiliya ngwayo: “Nga yobe Shukulu Kalunga ukalaba milonga yetu, co iyajo akoboka?” (Myaso 130:3) Azibuka ngwendi kutwalumbunukile, tu baka-bubi, mukemwo wazema kutusambesa. (Myaso 86:5) Ca mu cibali, Yehova azibuka buzeye bwetu, co kesi kutuleka ngwendi tulinge bije kutwasa. (Tandeni Myaso 103:12-14.) Mu ngila muka oni mutunapande kupwila bamutunu, balambwe nambe ba kujeneka kapenga ku mesho a Njambi?
5. Cizemo cikwasa bati bangamba ba Njambi bapwe ba kulongwa?
5 Bangamba ba Yehova banapande kukala na cizemo asina bapwa ba kulongwa. Cizemo na kulongwa kwetu kuli Njambi binapande kupwa bya mutunu, byalambwe na bya kujeneka kapenga. Nga mukemwo mucipwa cizemo cetu, co tupwa ba kulongwa nameme tuliwana na byeseko. (1 Mizi 28:9; Mateo 22:37) Tusimutwiyeni lalo hali Bakaleo batatu batunendeka ku maputukilo. Bika byabakwasele balinge byabibwa? Kuma uje ndokazi kashakele kulizibisa kubwaha kuje ku sikola ndi? Kuma uje ndolome wa mwanike washakele ngwendi bakamujole haje ha njubo ndi? Kuma uje ndolome washakele ngwendi bamutundise bipangi ndi? Embwe. Oloni bazibukile ngwabo kukabangeya mashiko a Yehova kukekwo kwakubwa, mukemwo bashakele kumuzibisa kubwaha. Batwamekele cizango ca Njambi kulutwe mukemwo bangwile mwamubwa bya kulinga. Eyi ikeyo ngila ibamweselelemo kulongwa kwabo kuli Njambi.
BIKA BITUNAPANDE KUPWILA BA KULONGWA?
6. (a) Bika bimunapande kupwila ba kulongwa? (b) Ba Andama na Eva bonowele bati kupwa ba kulongwa?
6 Bika bitunapande kupwila ba kulongwa tubaboshe? Mwafwa Satana nabangeya Yehova ngwendi wapwa muka-makuli, co Kusha 3:1-6) Mubakele mu Endeni bakele na bingila byabingi bya kukanyameselamo cizemo cabo kuli Yehova. Oloni Satana mwakutiiye Njambi biñanda bya makuli, cizemo ca Andama na Eva kucapwile camutunu, calambwe nambe ca kujeneka kapenga. Ngeci, mu kwita kwa simbu kwatondekele kukumbulula eci cihula: Kuma banu basa kupwa ba kulongwa kuli Yehova kutundilila kwisi ya bimbunge byabo ndi? Satana wakatwile eci cihula ha simbu yayoyele Yombi.
neni namibangeya ngwendi mu baka-makuli. Omwo ya kutengulukila Njambi, uje kangelo walipwisile Satana nambe “Muka-kulwisa” kushwa lika mu lihya lya Endeni. Satana nabiisa lizina lyalibwa lya Yehova, ha kukwisa banu ngwendi Njambi wamubi, walishaka ikeye babenya, co wapwa muka-kuyula wa makuli. Calubinda, ba Andama na Eva balikwatasanene na Satana mu kutengulukila Yehova. (7. Kwesekesa na Yombi 1:8-11, Yehova wamwene bati Yombi? Satana ikeye wamwene bati Yombi?
7 Yombi wayoyele ha simbu ibakele Baisalele mu Ingito. Co kukwakele munu walongwele ngwe ikeye. Nendi kalumbunukile. Wakele na kusebuka. Nameme ngoco, Yehova wamuzemene mwafwa ya kulongwa kwendi. Hamo Satana washwile laja kupaya Yehova ngwendi kukwesi munu wa kulongwa. Ngeci, Yehova walekele Satana ngwendi Yombi wapwa wa kulongwa. Kulongwa kwa Yombi kwamwesele ngwabo Satana wapwa muka-makuli. Satana walekele Yehova ngwendi amwecelele mangana eseke Yombi. Yehova wakulaelele kabusamba kendi Yombi, mukemwo wecelelele Satana amweseke.—Tandeni Yombi 1:8-11.
8. Bika byalingile Satana kuli Yombi?
8 Satana wapwa cikenya, co lalo muka-kutsiya. Wanyekele Yombi byuma byoshe byakele nabyo, watsiile bangamba bendi na Yombi 1:13-22; 2:7-11; 15:4, 5; 22:3-6; 25:4-6.
kumubiisa lizina. Watsiile lalo bana ba Yombi ba kupwa 10. Co wabinjisile Yombi bimbandu byabibi manene kutunda ku mutwe kweta na ku bilyato. Munakazi wa Yombi wazeyele manene, ngeci walekele Yombi ngwendi asinge Njambi mangana atse. Yombi nendi washakele ngwendi atse, oloni watwaleleleleo kupwa wa kulongwa. Ngeci, Satana wapangesele ngila yeka lalo. Wapangesele banalume batatu baje bapwile babusamba ba Yombi. Matangwa oshe abakasikamene nendi kubamuzembelekele. Oloni bakele na kumwendeka majwi amabi a kumuzibisa kubabala ku mbunge. Bamulekele ngwabo Njambi ikeye wanenele bukalu bwendi, co kamwakele mbunge nameme wapwile wa kulongwa. Bendekele lalo ngwabo Yombi wakele na bilinga byabibi, mukemwo waliwanene na tuje tuyando.—9. Yombi wabyanene kulinga bika mwaliwanene na byeseko?
9 Yombi walingile bati mwaliwanene na tuje tuyando? Watenukilile baje baka-kuzembeleka ba makuli, mwafwa wapwile wa kujeneka kulumbunuka, co hanima walibeyele ha majwi endekele. Walimwene kupwa muka-busunga manene kutubakana Njambi. (Yombi 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5) Yombi katengulukilile Yehova Njambi nameme wakele mu bukalu bwakama. Katabele makuli a baje babusamba bendi. Wabalekele ngwendi: “Kucitaba kuli yange kumyendeka ngwange mu ba kusungama. Kunjumbila kuti kulongwa kwange kubanga noho hanjikatsila.” (Yombi 27:5, NWT) Awa majwi amwesa ngwawo Yombi kashakele kumbila kuti kulongwa kwendi, nameme byuma bikaluwe bati. Wapwile wa kulongwa, netu twasa kupwa ba kulongwa.
10. Ñanda ya Satana yakutiiye Yombi inatukundama bati?
10 Ñanda ya Satana yakutiiye Yombi inatukundama bati? Netu ali na kutwendeka ngwendi kutwazemene Yehova. Satana ngwendi tulikela kupangela Njambi nga tuliwana na byeseko, co kutwasa kupwa ba kulongwa. (Yombi 2:4, 5; Kujo 12:10) Tuliziba bati kutwendeka ngoco? Kubabala ku mbunge indi bati? Yehova namyana simbu ya kulyangwila bya kulinga, mwafwa natukulaela. Necelela Satana eseke kulongwa kweni. Yehova azibuka ngwendi tutwalelelao kupwa ba kulongwa na kumwesa Satana kupwa muka-makuli. Natukulaesa ngwendi atukwasa. (Heve 13:6) Kunapu kubezika kwakama kutukulaela kuli Mwene wa mwilu na hasi. Tunamono bubwa buli mu kupwa ba kulongwa ndi? Kutukwasa tubyane makuli a Satana. Oloni lalo tujelesa lizina lya Tate yetu na kukundwiya ciyulo cendi. Bika tunapande kulinga mangana tupwe ba kulongwa?
TWASA KUPWA BATI BA KULONGWA ANO MATANGWA?
11. Bika tulilongesa kuli Yombi?
11 Muno mu “matangwa a kukotoka,” Satana ali na kulwisa manene bangamba ba Njambi. (2 Tima 3:1) Bika bitunapande kulinga mangana tutwaleleleo kupwa ba kulongwa? Tunapande kutembwinina Yombi. Yombi wapwile wa kulongwa nameme tai kanda aciliwane na byeseko. Tusimutwiyeni byuma bitatu bitulilongesa kuli Yombi bije bitukwasa tutwaleleleo kupwa ba kulongwa.
12. (a) Mukanda wa Yombi 26:7, 8, 14 umwesa bati ngwawo Yombi wasingimikile Yehova na kumuzibila lyoba? (b) Twasa kumwesa bati ngwetu tukazibila Njambi lyoba?
12 Yombi wazemene manene Njambi mwafwa wamuzibilile lyoba. Yombi wakele na kusinganyekesesa ha byuma byanatanga Yombi 26:7, 8, 14.) Kaye, lilu, mashelwa na mihyato byamuzibisile manene kubwaha, oloni kazibukile mwamubwa byuma byanatanga Yehova. Yombi wazemene mashiko a Yehova. Co wendekele ngwendi njikalingi bije byanjishika Njambi. (Yombi 23:12) Yombi wakomokele bipangi bya Yehova, co wamusingimikile manene. Wazemene Yehova, co washakele kumuzibisa kubwaha. Ngeci, Yombi watwaleleleo kupwa wa kulongwa. Netu tunapande kumutembwinina. Yetu tuzibuka byabingi ha byuma byanatanga Yehova kutubakana bibazibukile banu ba mu simbu yayoyele Yombi. Tuli na Mbimbiliya ije itukwasa tuzibuke mwamubwa Yehova. Byoshe bitulilongesa bitukwasa tusingimike Njambi. Kusingimika Yehova kutulingisa tumuzeme, tumwononoke na kutwalelelao kupwa ba kulongwa.—Yombi 28:28.
Yehova. (Tandeni13-14. (a) Kwesekesa na Yombi 31:1, Yombi wamwesele bati ngwendi wapwile wa kulongwa? (b) Co twasa kutembwinina bati Yombi?
13 Yombi wononokele mu byuma byoshe mukemwo watwaleleleleo kupwa wa kulongwa. Yombi wazibukile ngwendi kwononoka kumukwasa apwe wa kulongwa kuli Yehova. Ngeci, kwononoka mu byuma byoshe kutukwasa tupwe ba kulongwa kuli Njambi. Yombi walifwitile kupwa wa kulongwa kuli Njambi ha litangwa na litangwa. Cakumwenako, kakele na mashungu amabi hali banakazi. (Tandeni Yombi 31:1.) Ha kupwa munalume wa kwambata, wazibukile ngwendi kwakubi kumwesa cizemo kuli munakazi weka. Muno mu kaye munatumu manene bilinga bya bukwizi. Ngwe mwa Yombi, kutwapandele kumwesa cizemo kuli munu uje kutwalyambatele nendi. Kutwapandele lalo kukenga bikupulo bya bukwizi. (Mateo 5:28) Nga tulinga ngoco ha litangwa na litangwa, co tutwalelelao kupwa ba kulongwa.
Yombi 31:24, 25, 28) Ano matangwa banu babangi banazeme manene bufuko. Nga tupangesa binangulo bya mu Mbimbiliya ha bimbongo na bufuko, co tupwa ba kulongwa.—Visi 30:8, 9; Mateo 6:19-21.
14 Yombi wononokele byendekele Yehova ha bufuko. Wazibukile lalo ngwendi nga akulaela bufuko bwendi, co bumukobelesa mu bukalu. (15. (a) Bika byakwasele Yombi atwaleleleo kupwa wa kulongwa? (b) Bika kwapwila kwa seo kuzibuka ngwetu Yehova akatwana cikandelela?
15 Yombi wapwile wa kulongwa mwafwa wazibukile ngwendi Njambi akamwana cikandelela. Wazibukile ngwendi Njambi wakele na kumona kulongwa kwendi. (Yombi 31:6) Yombi wazibukile ngwendi Njambi akamwana cikandelela nameme waliwanene na byeseko. Kuzibuka ngoco kwamulingisile apwe wa kulongwa. Yehova wabezikisile Yombi mwafwa wabwaelelele kumona kulongwa kwendi. (Yombi 42:12-17; Yako 5:11) Co lalo nabandamena kukatambula cikandelela cakama kulutwe. Neni mwakulaela ngweni Yehova akamibezikisa mwafwa ya kulongwa kweni ndi? Njambi yetu katengulukile. (Mala 3:6) Nga tukulaela ngwetu Njambi wamona kulongwa kwetu kupwa kwa seo, co tukanyamesa lilabelelo lyetu lya kukayoya myaka yoshe.—1 Tesa 5:8, 9.
16. Bika bitunapande kulyangwila kulinga?
16 Ngeci, tutwalelelenio kupwa ba kulongwa. Simbu imo mwasa kuzeya mwafwa ya kusinganyeka ngweni yeni lika munapu ba kulongwa, oloni zibukeni ngweni kubali bakweni ba kulongwa. Neni muli ha banu babangi ba kulongwa ba mu kaye koshe. Bakamitandela lalo hakati ka banalume na banakazi ba kusañulu baje bakele na likulaelo, co lalo bapwile ba kulongwa nameme baliwanene na bukalu bwa kutwala ku kutsa. (Heve 11:36-38; 12:1) Ngeci, tutembwinineni Yombi uje wendekele ngwendi: “Kunjumbila kuti kulongwa kwange.” Tupweni ba kulongwa mangana twane Yehova bumpau ku myaka yoshe.
MWASO 124 Kusepahala Nako Kaufela
^ par. 5 Kulongwa kwapwa kuka? Yehova wazemena bika bangamba bendi ba kulongwa? Bika kwapwila kwa seo kuli umo na umo wetu kupwa wa kulongwa? Cino cilongesa citukwasa tuwane muinakumbulwila Mbimbiliya ebi bihula. Citukwasa lalo tuzibuke byuma bitunapande kulinga mangana tupwe ba kulongwa simbu yoshe. Nga tulinga ngoco, co Njambi atubezikisa.
^ par. 3 Mu Cihebelu lijwi lya “wa kujeneka kapenga” bakalipangesa ku tusitu, oloni ku banu bakapangesa lijwi lya “kulongwa.”
^ par. 50 KULUMBUNUNA BIKUPULO: Yombi ali na kulongesa bana bendi byuma byanatanga Yehova.
^ par. 52 KULUMBUNUNA BIKUPULO: Ndolome abyana kulikwatasana na bakwabo baka-bipangi baje bali na kukenga bikupulo bya bukwi.
^ par. 54 KULUMBUNUNA BIKUPULO: Ndolome abyana kulanda TV ya kutula mwafwa keti ikeyo yatonda, co kesi na bimbongo bya kuilanda.
^ par. 56 KULUMBUNUNA BIKUPULO: Ndolome asinganyekesesa mubukafwila buyoye mu palandaisi.