Nicolas na Céline, baliwanene na bukalu. Baka munango wa France, babalombele kukapangela ku cikungulukilo ceka. Bendekele ngwabo: “Hakulibanga, twabwahelelele manene mutwaile kuje, oloni twashangumukile kwanuka lalo babusamba betu ba ku cikungulukilo kutwakele na kutunda. Mwafwa te kanda tulizilile manene na bandolome ba ku cikungulukilo kutwajalukilile.” a Kujalukila ku cikungulukilo ceka kunasa kupwa kwakukalu ngeci, bika byasa kutukwasa tutwalelelaho kupwa ba kubwahelela? Bika bibasa kulinga bakwetu mangana batukwase? Mu bingila muka mumwasa kulitakameselamo umo na kukwabo mu cikungulukilo cimunajalukila?

BYUMA BIWANA BYASA KUMIKWASA NGA MWAJALUKILA KU CIKUNGULUKILO CEKA

1. Kulaheleni Yehova. (Samu 37:5) Kazumi uje wakala ku Japan, watundile mu cikungulukilo mwakele ha myaka ya kweta ku 20 na kuya ku cikungulukilo ceka mwafwa munalume wendi bamujalwisile mangana akapangele ku mutambela weka. Kazumi ‘wakundikile bati ngila yendi kuli Yehova?’ wendekele ngwendi: “Njalombelele manene kuli Yehova, mwafwa njakele mu bishoti, co lalo njakele na kuliziba buli. Simbu yoshe injalombelele kuli ikeye, wanjanene nzili mangana njikolese.”

Bika byasa kutukwasa mangana tukulahele manene Yehova? Ngwe mwa bimena mubikatondo mema na bwilo mangana bikole mwamubwa, na likulahelo lyetu nalyo likatondo mema a cifwisa na bwilo mangana likanyame. Nicolas itunabanga kwendeka, wasinganyekesesele ha mwanja wa, Abrahamu, Yesu na Paulu baje balyanene kulinga cizango ca Njambi, co oku kwamulingisile akanyamese manene likulahelo lyendi kuli Yehova. Kukala na cilongesa ca munu  endilika simbu yoshe kumikwasa mukolese mu byuma byoshe, co kumikwasa muwane bisimpi bimwasa kupangesa mu kulitakamesa umo na mukwabo ku cikungulukilo ceka.

2. Keti mwesekese cikungulukilo ceni ca laja ku cikungulukilo caciha. (Ekele 7:10) Jules mwajalukile kutunda ku Benin kuya ku United States, kwamukaluwilile kwizilila cisemwa ceka. Wendekele ngwendi: “Njalizibile ngwe njapandele kuleka munu woshe injiliwana nendi bya buyoye bwange.” Hakuwana ngwe cisemwa cendi calisezele manene na ca bakwabo, washangumukile kulyangununa na bandolome na bandokazi. Oloni mwalizibukile nabo mwamubwa, watengulwile biyongola byendi na kushangumuka kulikwasana nabo. Wendekele ngwendi: “Njanangukoni ngwange, kwoshe-kwoshe kutwakala muno mu kaye twapwa tu banu bamolika. Nameme tukalingi byuma mu bingila bya kuliseza-seza. Kunapu kwa seho kwambata banu ngwe mubafwila.” Ngeci, keti mwesekese cikungulukilo ceni ca laja ku cikungulukilo caciha. Painiya umo wa lizina lya Anne-Lise, wendekele ngwendi: “Njajalukilile ku cikungulukilo ceka mwafwa njashakele kulilongesa byuma byabiha, kunjatondele kwesekesa cikungulukilo cange caciha, ku cikungulukilo cange calaja.”

Bakulunu nabo kubapandele kwesekesa cikungulukilo kubakele ku cikungulukilo cabo caciha. Nga bandolome mu cikungulukilo ceni caciha balinga byuma mu ngila yeka oku kukulumbununa ngwabo kubesi na kulinga byuma mu ngila yaibwa. Kunapu kwa seho kumona tahi mubakalingilamo byuma ku mutambela ku munajalukila simbu kanda mwendeke biyongola byeni. (Ekele 3:1, 7b) Kwa seho manene kwakela bandolome mwanja waubwa kutubakana kubasindiya bakabangeye lika biyongola byetu.—2 Kori 1:24.

3. Zezameni mu cikungulukilo ceni caciha. (Filp 1:27) Kwizilila cikungulukilo ceka kukambata simbu, co cinapu cipangi cakama, oloni nga mwajaluka munapande kuya ku biwano simbu yoshe nga citaba. Keti mukungulukile lika ha makina. Bandolome na bandokazi mu cikungulukilo ceni caciha basa lika kushwena kuyehi neni na kumikwasa mwamubwa nga simbu yoshe mukunguluka. Lucinda uje wajalukilile mu mbongi yakama mu South Africa hamolika na bana bendi ba banakazi babali ngwendi: “Babusamba bange banjinangwile ngwabo njinapande kulikwatasana manene na cikungulukilo caciha, kupanga hamo nabo mu lihya na kukumbulula nga njili ku biwano. Twalekele lalo bandolome betu ngwetu basa kulingila ciwano ca kuya mu lihya, mu njibo yetu.”

“Kufwitanganena hamo” na bandolome na bandokazi mu bipangi bya cikungulukilo, kumikwasa mulitakemese umo na mukwabo. Bakulunu mu cikungulukilo mwajalukilile Anne-Lise bamushongangeyeye kupanga na banu boshe mu lihya. Bika byatundilemo? Wendekele ngwendi: “Kulinga ngoco, kwanjikwasele njizilibe kupwa mutamba wa cikungulukilo.” Kutundaho, kulyana mu bipangi bya cikungulukilo bya kufwa ngwe kujelesa na kunyunga cikungulukilo kulingisa bandolome bamone ngwabo munabwahelela kukala omu mu cikungulukilo caciha. Nga mulizilila na bandolome na bandokazi, co mulikwatasana manene nabo.

 4. Likuteni busamba. (2 Kori 6:11-13) Nga banu bananguka ngwabo mwabaka mbunge, co kumipwila kwakwasi kulikuta nabo busamba. Waneniko simbu ya kusimutwiya nabo simbu kanda biwano bishangumuke na munima ya biwano. Lifwiteni kwanuka mazina abo. Nga mwanuka mazina abo, kumwesa nzanzu na kupwa bababotsi, co bashubuluka kumishwena na kulikuta neni busamba.

Lingeni byuma bije bilingisa bandolome na bandokazi beni bazibuke mumwafwila, keti kulingila lika byuma mwafwa ya kushaka kubazibisa kubwaha. Lilongeseni kuli Lucinda uje wendekele ngwendi, “Hanwoni busamba bwange na bandolome na bandokazi bunakanyama mwafwa njikabalanya ku njibo yange.”

“LITAMBULENI UMO NA MUKWABO”

Bamo bakazibi lyoba kukobela mu Njibo ya Bumwene muje muli banu kubazibuka. Ngeci, mwasa kukwasa bati banu ba cifweci mangana balizibe kushubuluka? Kapositolo Paulu wendekele ngwendi “Litambuleni umo na mukwabo, ngwe mwamitambwilile Kristu.” (Loma 15:7) Nga bakulunu mu cikungulukilo batembwinina Kristu, co bakwasa baje banajalukila mu cikungulukilo cabo balizibe ngwabo banabatambula. (Taleni cipalo ca “ Bika Byasa Kumikwasa Nga Mwajalukila ku Cikungulukilo Ceka?”) Banu boshe mu cikungulukilo kwambateselela na banike basa kukwasa baje banaija lwakulibanga ku biwano balizibe kushubuluka.

Kutambula bakwetu kunambateselela kubalanya ku binjibo byetu na kubakwasa. Cakumwenako, ndokazi umo wambatele ndokazi uje wajalukilile mu cikungulukilo cabo na kuya na kumumwesa mbongi ya mu lifuti lyabo na bimota byasa kulonda nga ashaka kuya kumo. Byuma byalingile byakwasele uje ndokazi yendi wamuha alizibe kushubuluka.

KUKOLA KU SIPILITU

Bimbimba bamo, bakatwalelelaho kulijubununa mu kwita kwa simbu mangana kubapwile kwakwasi kupulula. Mu ngila imolika, nga munajalukila ku cikungulukilo ceka, munapande kumbila kuti bishoti bije bimyonowesa kutwalelelaho kupulula mu cifwisa omwo mupangela Yehova. Nicolas na Céline, bendekele ngwabo, “Kujalukila ku cikungulukilo ceka kwakubwa  manene, mwafwa kunatukwasa tulizibuke na bandolome na bandokazi ba kuliseza-seza, co lalo kunatukwasa kukala na bifwa bikwabo byabibwa.” Jean-Charles, itunendeka hakulibanga, nendeka bibezikiso bibanalikuwu na naanga yendi ngwendi: Kujalukila ku cikungulukilo caciha, kunakwasa manene bana betu kukola ku sipilitu na kutwalelelaho kushwena kuyehi na Yehova. Munima ya bingonde byabindondo lika, munetu wa mumbanda washangumukile kukala mu sikola ku biwano bya mukati ka calumingo, co munetu wa mukwenje ikeye wapwile muka-kwambulula wa kujeneka kumbwitika.”

Bika bimwasa kulinga nga kumwasa kuya ku cikungulukilo caciha, cakumwenako kuje kuli bujene? Nga kuli binakumyonowesa kulinga ngoco esekeni kupangesa byuma biwana bitunasimutwiya muno mu cilongesa. Kulaheleni Yehova simbu yoshe, co zezameni mu bipangi bya cikungulukilo na kupangela hamo na bandolome na bandokazi ba kuliseza-seza mu lihya na kulikuta nabo busamba. Co lalo, munasa kutonda bingila bimwasa kukwaselamo babaha ku sipilitu nambe kukwasa baje bali mu bujene bwa byuma bimo. Cizemo cikeco cifwa cikamwesa ngwabo tu baka-Kristu ba busunga. Ngeci, kukwasa bakwetu kutulingisa tushwene manene kuyehi na Yehova. (Iwano 13:35) Co lalo mwasa kukulahela ngweni “milambu ya cifweci ikazibisa Njambi kubwaha.”—Hebe 13:16.

Kukwapwile kwakwasi kujalukila ku cikungulukilo ceka nameme ngoco, baka-Kristu babangi banabwahelela, nameme banajalukila mu bikungulukilo byeka, ngeci neni mwasa kulinga ngoco! Anne-Lise ngwendi: “Kujalukila ku cikungulukilo ceka kwanjikwasele njilizibuke na bandolome na bandokazi babangi.” Kazumi ikeye walimwenenene ngwendi kujaluka, kwamulingisile alimwene mwamukwaselelemo Yehova mu bingila muje kasinganyekele. Jules ikeye walizibile bati? Wendekele ngwendi: “Kulikuta busamba na bandolome na bandokazi kunanjikwasa njilizibe kushubuluka. Hanwoni njinalizilila manene na bandolome na bandokazi ba mu cikungukilo cange caciha, co kunjipwila kwakukalu kuciseza.”