1. Yehova nalingi bika kuli umo na umo wetu?

YEHOVA nakokela umo na umo wetu kuli ikeye. (Yowa 6:44) Acisinganyekeni ha ñanda eyi. Omwo Yehova welwile banu boshe hano hasi, wamweneko cuma cimo cacibwa muli yeni. Wamwene ngwendi mwakala na mbunge yaibwa, co mwasa kumuzema. (1 Mizi 28:9) Yehova amitanekeya mwamubwa, akamizibisisa, co wamizema manene. Awa majwi atutakamesa manene.

2. Yesu wapangesele cakumwenako muka mangana amwese ngwendi Yehova watuzema manene?

² Yehova wamizema manene, co lalo wazema manene bandolome na bandokazi beni boshe. Yesu wesekesele Yehova kuli kanyungi mangana atukwase kuzibisisa mwamubwa eyi simpi. Nga kanyungi ali na bimanga 100, co manga umo azimbala, bika byanapande kulinga? Napande ‘kuseza bimanga 99 baje bali na kulila kumukulo wa lilundu aye na kushakezeka uje manga umo nazimbala.’ Co nga kanyungi awana uje manga kamupupu embwe. Oloni abwahelela. Bika bitulilongesako? Tulilongesako ngwetu umo na umo wetu wapwa wa seho kuli Yehova. Yesu wendekele ngwendi: “Kesi cizango ca Ishweni ali mwilu ngeci umo wamundondo akanyonge.”—Mateo 18:12-14.

3. Bika bitusimutwiya muno mu cilongesa?

³ Kutushaka kutanwisa bandolome na bandokazi betu. Tunapande kulinga bika mangana keti tutanwise bakwetu? Co tunapande kulinga bika nga ndolome nambe ndokazi atulubalesa? Tukumbulula ebi bihula muno mu cilongesa. Oloni tucizibukeni tahi “aba babandondo” babanendeka ku mukanda wa Mateo capita 18.

4. “Aba babandondo” bapwa beya?

⁴ “Aba babandondo” bapwa bandongesi ba Yesu boshe. Nameme bamo bapwa bakulunu, oloni bapwa ngwe “banike babandondo”  mwafwa bashaka kubalongesa kuli Yesu. (Mateo 18:3) Aba banu batunda ku bisemwa bya kuliseza-seza, bakala mu mitambela ya kuliseza-seza, co lalo bakala na bifwa bya kuliseza-seza. Oloni boshe bakulahela Kilistu. Co Kilistu wabazema manene.—Mateo 18:6; Yowa 1:12.

5. Yehova akalizibi bati nga munu umo atanwisa nambe kulinga mwamubi banu bendi?

⁵ “Aba babandondo” boshe bapwa ba seho kuli Yehova. Tusimutwiyeni mutwazemena banike mangana tuzibisise mwamubwa mwatuzemena Yehova. Banike bapwa ba seho kuli yetu. Twashaka kubanyungilila mwafwa kubakele na mana na nzili ngwe bakulunu. Tukazibi kubabala ku mbunge mutukamono mukwetu bamulinga mwamubi. Oloni tukazibi manene kubabala ku mbunge mutukamono mwanike bamulinga mwamubi. Mu ngila imolika, Yehova washaka kutunyungilila, co akalubala nga munu umo atanwisa nambe kulinga mwamubi banu bendi.—Isaya 63:9; Mako 9:42.

6. Kwesekesa na mukanda wa 1 Kolinte 1:26-29, baka-kaye bamona bati bandongesi ba Yesu?

⁶ Bandongesi ba Yesu bapwa “babandondo” mu ngila ikwabo. Ngila muka bene oyo? Baka-kaye bamona ngwabo banu ba kutsimana, ba kufuka na baje bakala na moko bakebo ba seho. Oloni bakamono bandongesi ba Yesu kupwa bangoco nambe ngwetu “babandondo.” (Tandeni 1 Kolinte 1:26-29.) Nameme ngoco, Yehova wabamona kupwa ba seho.

7. Yehova ashaka ngwendi tuyoye bati na bandolome na bandokazi betu?

⁷ Yehova wazema bangamba bendi boshe ipwe babaha nambe baje banamupangela ha myaka yaingi. Yehova wamona bandolome na bandokazi betu boshe kupwa ba seho, co netu mukemwo mutunapande kubamwena. Tushaka ‘kuzema babusamba betu boshe baka-kukulahela.’ (1 Petu 2:17) Tunapande kulinga mwoshe mutwasela kubanyungilila na kubakwasa. Nga tunalingi byuma bimo bije binalubalesa ndolome nambe ndokazi yetu, kutwapandele kulitangesa na kusinganyeka ngwetu napande lika kutukonekela na kwibalako. Mwafwa bika bandolome na bandokazi bamo bakalubala? Bamo bakalizibi ngwe bangoco mwafwa ya mutambela kubanakolela. Bamoco bacili babaha mu busunga, co kanda bazibuke mwamubwa bya kulinga nga mukwabo abalubalesa. Mwoshe-mwoshe mubinafu byuma, tunapande kulinga mwoshe mutwasela kukala mu kwoloka na bandolome na bandokazi betu. Co lalo, nga ndolome nambe ndokazi wakala na kalingolingo ka kulubala-lubala, co napande kulingako bimo mangana atengulule futisi yendi. Nga alinga ngoco, co apwa wa kushubuluka na kukala mu kwoloka na bandolome na bandokazi bendi.

8. Biyongola muka bibakele nabyo banu babangi mu simbu ya Yesu bije bibashakele kukala nabyo bandongesi bendi?

⁸ Bika byalingisile Yesu endeke hali “aba babandondo”? Bandongesi bendi bamwihwile ngwabo: “Iyajo wakama kutubakana bakwabo mu Bumwene bwa mwilu?” (Mateo 18:1) Bayunda babangi ha simbu ije bamwene ngwabo kukala na moko nambe citwamo kwapwa kwa seho manene. Muka-kusoneka umo wendekele ngwendi: “Banu babangi ha simbu ije bamwene ngwabo kubasingimika na lutsimo bikebyo byuma bya seho manene mu kuyoya.”

9. Bandongesi ba Yesu bapandele kulinga bika?

⁹ Yesu wazibukile ngwendi bayunda babangi bakele na kulimona kupwa ba seho kutubakana bakwabo. Co bandongesi bendi bapandele kupanga na nzili mangana keti bakale na biyongola bya cifwa eci. Ngeci, wabalekele ngwendi: “Woshe uje wakama hakati keni napande kupwa wamundondo, co ntwama yeni napande kupwa ngwe ngamba.” (Luka 22:26) Tumwesa ngwetu  tu ‘babandondo’ nga tumona ngwetu ‘bakwetu banapu ba seho’ kututubakana. (Fili 2:3) Nga tupwa ba kulikehesa, co kututanwisa bakwetu.

10. Cinangulo muka ca Paulu citunapande kukabangeya?

¹⁰ Bandolome na bandokazi betu boshe banatutubakana mu bingila bimo. Twasa kunanguka ngwetu banatutubakana nga twaka mbunge ku bifwa byabo byabibwa. Tunapande kusinganyekesesa ha cinangulo casonekele Paulu kuli baka-Kilistu ba mu Kolinte. Wasonekele ngwendi: “Omwo iyajo namilingisa ngeci muhyane bakweni? Kuma Njambi kamyanene byuma byoshe mulinabyo ndi? Nga mwabitambwile, omwo bika mulishashela ngwe kumwabitambwile bya bwana?” (1 Koli 4:7) Kutwapandele kulinga byuma bije bilingisa bakwetu batumone ngwe tubaseho kubatubakana nambe bije bitulingisa tulizibe ngwe tubaseho kutubakana bakwetu. Nga ndolome akendeka mwamubwa biñanda nambe nga ndokazi akatwamenena mwamubwa bilongesa bya Mbimbiliya, napande kwana bumpau kuli Yehova.

11. Bika bitulilongesa ku cisimo ca Yesu ca mwene na ngamba yendi?

¹¹ Yesu mwamanesele kuleka baka-kumukabangeya ngwendi keti batanwise bakwabo, wabalekele cakumwenako ca mwene na ngamba yendi. Ou ngamba wakumwine bimbongo byabingi kuli mwene yendi, co wonowele kubifweta. Mwene yendi wamukonekelele. Oloni ou ngamba kakonekelele ngamba mukwabo uje wakumwine bimbongo byabindondo manene kuli ikeye. Ngeci, mwene wakele uje ngamba wakukenyuka mu kamenga. Bika bitulilongesako? Yesu wendekele ngwendi: ‘Mukemwo mwakamilinga Tate wa mwilu nga kumusambesa bakweni na mbunge yeni yoshe.’—Mateo 18:21-35.

12. Bukalu muka butundamo nga kutukonekela bakwetu?

¹² Byalingile uje ngamba kubyakobelesele lika ikeye mu bukalu, oloni byazibisile na bakwabo kubabala. Ca kulibanga, wazibisile uje ngamba mukwabo kubabala omwo ‘wamutwalele mu kamenga kweta noho hakafwetela lije likongo.’ Ca mu cibali, bangamba bakwabo baje bamwene byakele na kulingiwa, bazibile kubabala ku bimbunge. Mbimbiliya ngwayo: “Bakwabo bangamba bamwene cije calingiwile, [co] bazibile manene kubabala ku bimbunge.” Mu ngila imolika, byuma bitulinga byasa kuzibisa bakwetu kubwaha nambe kubihya ku bimbunge. Byuma muka byasa kulingiwa nga twonowa kukonekela mukwetu uje natubiisila? Aliziba kubabala ku mbunge mwafwa asinganyeka ngwendi twamuyengula na kumuzinda. Co lalo, bandolome na bandokazi mu cikungulukilo kubalizibi mwamubwa nga bananguka ngwabo kutwesi na kulizibasana nowo ndolome nambe ndokazi.

13. Bika bitulilongesa ku byuma byaliwanene nabyo ndokazi Crystal?

¹³ Kukonekela bandolome na bandokazi betu kutukwasa na kukwasa bakwetu. Byuma byaliwanene nabyo painiya wa lizina lya Crystal bimwesa mwamubwa busunga bwa awa majwi. Ou ndokazi bamulubalesele kuli ndokazi mukwabo mu cikungulukilo. Crystal wendekele ngwendi: “Simbu imo, ou ndokazi wakele na kupangesa majwi amabi, co njakele na kuliziba bene ngwe nanjitibi moko ku mbunge. Kunjakele na kushaka nambe kupanga nendi mu lihya. Mu kwita kwa simbu, ntwima yange ya kwambulula yatepulukile, co kunjapwile wa kubwahelela.” Crystal walizibile ngwendi wapandele kulubala. Nameme ngoco, katwaleleleho kulubala nambe kwaka mbunge ku byuma byalingile uje ndokazi. Wapangesele binangulo bili mu ñanda ya “Mu Swalele ka Pilu ya Mina Kaufela” mu Kaposhi ka Kukengela ka October 15, 1999. Co wakonekelele uje ndokazi. Crystal ngwendi: “Njazibisisoni  ngwange tubaboshe tukasebuka, oloni Yehova akatukonekela ha litangwa na litangwa. Njinapu oni wa kushubuluka, co njabwahelela manene.”

14. Kwesekesa na mukanda wa Mateo 18:21, 22, bukalu muka bwakele nabwo kapositolo Petulu, co mulilongesa bika ku cikumbululo ca Yesu?

¹⁴ Tuzibuka ngwetu tunapande kukonekela bakwetu. Oloni bisimbu bimo kukatukaluwila kulinga ngoco. Hamo kapositolo Petulu nendi kwakele na kumukaluwila kukonekela bakwabo. (Tandeni Mateo 18:21, 22.) Bika byasa kutukwasa? Ca kulibanga, anukeni ngweni Yehova namikonekela mu byuma byabingi. (Mateo 18:32, 33) Yehova kapandele kutukonekela, oloni akatukonekela na munge yendi yoshe. (Myaso 103:8-10) Ngeci, “tunapande kulizema umo na mukwabo” na kulikonekela umo na mukwabo. (1 Yowa 4:11) Ca mu cibali, singanyekeseseni ha bubwa butundamo nga mukonekela bakweni. Nga tukonekela mukwetu uje natubiisila, tumukwasa. Co tunena likwatasano mu cikungulukilo na kunyungilila busamba bwetu na Yehova. Co lalo, tupwa ba kubwahelela. (2 Koli 2:7; Kolo 3:14) Ca mu citatu, lombeni kuli Yehova uje natuleke ngwendi tukonekele bakwetu. Keti mutabese Satana amyonowese kukala mu kwoloka na bandolome na bandokazi beni. (Efeso 4:26, 27) Yehova atukwasa mangana tutwaleleleho kukala mu kwoloka na bandolome na bandokazi betu mu cikungulukilo.

15. Kwesekesa na mukanda wa Kolose 3:13, tunapande kulinga bika nga ndolome nambe ndokazi nalingiko byuma bimo bije binatulubalesa?

¹⁵ Munapande kulinga bika nga ndolome nambe ndokazi nalingiko byuma bimo bije byamilubalesa? Lingeni mwoshe mumwasela mangana mukale mu kwoloka. Lekeni Yehova mumuli na kulizibila. Lombeni Yehova abezikise owo ndolome nambe ndokazi na kumikwasa kumona bifwa byendi byabibwa byakamono muli ikeye. (Luka 6:28) Nga kumwasa  kwecelela bubi bwendi, co waneniko ngila yaibwa ya kusimutwiya nendi. Co lalo, keti mumone ngweni nalingilile shakelo. (Mateo 5:23, 24; 1 Koli 13:7) Omwo musimutwiya nendi, keti mumupaye. Batico nga kalikehesa na kulomba likonekelo? ‘Twaleleleniho kwecelela tupenga’ twendi na kutwalelelaho kukala na mbunge ya kubandamena. (Tandeni Kolose 3:13.) Co lalo, keti mutwaleleleho kumulubalela mwafwa kulinga ngoco kuzeyesa busamba bweni na Yehova. Keti mwecelele cuma coshe-coshe cimitanwise. Nga mulinga ngoco, co mumwesa ngweni mwazema manene Yehova.—Myaso 119:165.

16. Bika byanapande kulinga umo na umo wetu?

¹⁶ Twabwahelela manene kupangela Yehova hamo na bandolome na bandokazi betu. Twapwa “butanga bumo na kanyungi lalo umo.” (Yowa 10:16) Libulu lya Moluswalisanezi Kueza Tato ya Jehova ha liputa 165 ngwalyo: “Nga tushaka ngwetu tutwaleleleho kulikwatasana, co tunapande kulingako bimo mangana eli likwatasano litwaleleleho kukalako.” Ngeci, tunapande “kulinga mwoshe mutwasela mangana tumone bandolome na bandokazi betu mwakabamwena Yehova.” Tubaboshe, Yehova watumona ngwendi twapwa tubaseho. Kuma mukemwo mumukamwena bandolome na bandokazi beni ngoco ndi? Zibukeni ngweni Yehova akamono byuma byoshe bimukalingi mangana mubakwase, co byapwa bya seho kuli ikeye.—Mateo 10:42.

17. Twalyangwila kulinga bika?

¹⁷ Twazema bandolome na bandokazi betu. Ngeci, kutushaka ‘kwaka citanukiso mu ngila ya mukwetu nambe ca kumuwisa.’ (Loma 14:13) Twamona bandolome na bandokazi betu kupwa ba seho, co tushaka kubakonekela kutundilila kwisi ya bimbunge byetu. Keti twecelele bakwetu batutanwise. Oloni “tunapande kuyongola ha byuma bije binena kwoloka na bije bikwasa kutakamesa kuli umo na mukwabo.”—Loma 14:19.