1. Bika bitulingisa tukandelele manene kuli Yehova ha kutwana Mbimbiliya?

 TWAKANDELELAKO manene kuli Yehova ha kutwana Mbimbiliya. Mu Mbimbiliya muli binangulo bije bitukwasa tuzibuke bitunapande kulinga nga tuliwana na bukalu. Co lalo Yehova natwana lilabelelo lya byuma bya kulutwe. Kuli cuma cikwabo ca seho manene canalingi Yehova. Natuleke bifwa byakala nabyo kwitila mu Mbimbiliya. Kusinganyekesesa ha bifwa byabibwa bya Yehova kutukwasa tulikute busamba nendi.—Myaso 25:14.

2. Bingila muka byanapangesa Yehova mu kulisholola ku banu?

² Yehova ashaka ngwendi banu bamuzibuke. Kusañulu Yehova walisholwele ku banu kwitila mu bilota, bimona na kutuma tungelo bendi bambulule muzimbu ku banu. (Kula 12:6; Bili 10:3, 4) Ngwe ebi bilota na bimona na mizimbu ibendekele tungelo kubabisonekele mu Mbimbiliya, ngwe kunesi kutukaluwila kubizibuka. Mukemwo Yehova walekele banalume ba kulongwa ‘basoneke mu libulu’ byuma byashakele ngwendi tubizibuke. (Njele 30:2) Mwafwa “bilinga byendi byapwa bya kulumbunuka” ngeci twakulahela ngwetu ngila yanapangesa mu kusimutwiya netu inapu yaibwa, co lalo itukwasa.—Myaso 18:30.

3. Bika byalingile Yehova mangana Mbimbiliya ikaleko na matangwa ano? (Isaya 40:8)

³ Tandeni Isaya 40:8. Kushwa lika kusañulu Lijwi lya Njambi linatwalelelaho kukwasa banu babangi ba kulongwa. Linasa bati kulinga ngoco? Eci cinapu cihula cacibwa, mwafwa hakulibanga biñanda bya mu Mbimbiliya babisonekele ha mabulu akuzenga aje anyongele mu kwita kwa simbu, ngeci mabulu habasonekele biñanda bya mu Mbimbiliya akulibanga ahiko ano matangwa. Oloni Yehova wakwasele banu bendi basononone Mbimbiliya. Nameme baka-kusononona kubapwile  ba kulumbunuka, oloni bakele manene mbunge ku cipangi cabo. Kutalesa ku Bisoneka bya Cihebelu muka-kulilongesa umo wendekele ngwendi: “Kukwesi libulu libanasononona mu kusungama ngwe Mbimbiliya.” Kuneti simbu yakama kutunda habasonekelele biñanda byakulibanga, co lalo babisonekele ha byuma bije byasele kubihya, kutundaho banu basonwenene ebi biñanda kubapwile ba kulumbunuka. Nameme ngoco twakulahela ngwetu biñanda bituli na kutanda ano matangwa mu Mbimbiliya bikebyo byayongwele Njambi ngwendi tubizibe.

4. Bika tusimutwiya muno mu cilongesa?

⁴ “Cashu coshe cacibwa na bwana bwoshe bwabubwa” byatunda kuli Yehova. (Jems 1:17) Yehova natwana Mbimbiliya ije inapu bwana bwakulitila. Nga munu atwanako bwana bumo amwesa ngwendi atuzibuka mwamubwa, co lalo azibuka bujene bwetu. Mu ngila imolika, Yehova azibuka bujene bwetu mukemwo natwana Mbimbiliya. Tuzibuka mwamubwa Yehova nga tulilongesa Mbimbiliya. Tulilongesa ngwetu Yehova atuzibuka mwamubwa, co lalo azibuka bujene bwetu. Muno mu cilongesa tusimutwiya ha bifwa bitatu bya Yehova bituwana mu Mbimbiliya, ebi bifwa binapu mana, kwakula mwamubwa na cizemo. Tucisimutwiyeni ha bukaleho bwa mu Mbimbiliya buje bumwesa ngwabo Njambi wapwa muka-mana.

5. Byuma muka bimo bimwesa ngwabyo mu Mbimbiliya mwashula mana a Njambi?

⁵ Yehova azibuka ngwendi tutonda binangulo byendi byabibwa. Mbimbiliya ije yapwa bwana bwa kutunda kuli ikeye mwashula mana endi. Binangulo bya mu Mbimbiliya bikakwasa manene banu. Co lalo ikatengulula buyoye bwa banu na kubupwisa bwabubwa. Ha simbu ibasonekele Bisoneka byakulibanga, Mosesa walekele Baisalele ngwendi: “Bilongesa ebi keti majwi angoco aje kuwesi na seho embwe. Bikebyo bene binapu kuyoya kweni.” (Kwitu 32:47) Baje batolililile na kwononoka Bisoneka bayoyele mwamubwa. (Myaso 1:2, 3) Nameme Mbimbiliya baisonekele myaka yaingi kunima hanga icili na nzili ya kutengulula buyoye bwa banu na kubupwisa bwabubwa. Ha jw.org, ha mutamba wa “Mbimbiliya Ikatengulula Kuyoya Kwa Banu,” hali biñanda bya mu kuyoya bya kutubakana 50 bije bimwesa ngwabyo Lijwi lya Njambi lili na nzili, co “lili na kupanga lalo muli yeni baka-kutaba.”—1 Tesa 2:13.

6. Mwafwa bika twendekela ngwetu kukwesi libulu linalifu na Mbimbiliya?

⁶ Kukwesi libulu linalifu na Mbimbiliya. Mwafwa bika? Mwafwa Yehova babenyayo wapwa muka-nzili yoshe, wakalako myaka yoshe co lalo wahi amutubakana ku mana. Mabulu amo amangi bakatwalelelaho kuwatanda nameme baje bawasonekeke banatsi, oloni mu kwita kwa simbu biñanda bili muje mu mabulu bikecela kupanga. Oloni binangulo bya mu Mbimbiliya bikapanga simbu yoshe, co lalo binakwasa banu babangi mu simbu ya kunima na mu simbu yetu. Omwo tutanda Lijwi lya Njambi na kusinganyekesesa ha byuma bitunatanda, Yehova apangesa sipilitu yendi ya kujela mu kutukwasa tumone mutunapande kupangesela binangulo bya mu Mbimbiliya mu kuyoya kwetu. (Myaso 119:27; Mala 3:16; Hebe 4:12) Njambi wa kuyoya uje wapwa babenya Mbimbiliya ashaka kumikwasa. Kuzibuka ngwetu Yehova atonda kutukwasa kutushongangeya tutande Mbimbiliya simbu yoshe.

7. Mbimbiliya yakwasele bati banu ba Njambi ba kunima balikwatasane?

⁷ Likwatasano lyakala mukati ka banu ba Njambi inapu bukaleho bukwabo bumwesa ngwabwo mu Mbimbiliya mwashula mana a Njambi. Baisalele mubakobelele mu lifuti lya cikulaheso  bakatungile mu mitambela ya kuliseza-zesa. Bamo bakapwile baka-kutsiya bisi, bakwabo baka-kulela bingombe bamo co bakapwile bandimi. Hakuwana ngwe Baisalele bakatungile mu mitambela ya kuliseza-seza, kunesi kupwile kwakwasi kwecela kwaka bakwabo mbunge. Oloni Yehova wabwahesele ngwendi Baisalele baliwane-wane mangana bakutolilile omwo babatandela na kubalumbwinina Lijwi lya Njambi. (Kwitu 31:10-13; Nehe 8:2, 8, 18) Acisinganyekeni mwalizibilile Kaisalele wa kulongwa omwo eta mu Jelusalema na kumona bakwabo Baisalele babangi baje banatundu mu mitambela ya kuliseza-seza ya lifuti, baneja kwa kulemesela hamo Yehova. Ei yapwile imo ya bingila byakele na kupangesa Yehova mu kukwasa bangamba bendi batwaleleleho kulikwatasana. Mu kwita kwa simbu, baka-Kristu bapwile banalume na banakazi baje bendekele bindaka bya kuliseza-seza. Bamo bapwile ba kutsimana, bamo ba kulikehesa, bamo bapwile ba kufuka bamo co bapwile tuhutu. Oloni balikwatasanene mu kulemesa Njambi wa busunga mwafwa bazemene Bisoneka. Baka-Kristu bakwasele baje bapwile babaha mu likulahelo bazibisise mwamubwa Lijwi lya Njambi mubakele na kukunguluka hamo nabo.—Bili 2:42; 8:30, 31.

8. Mbimbiliya ili na kukwasa bati banu ba Yehova balikwatasane ano matangwa?

⁸ Njambi yetu uje wakala manene na mana ali na kutwalelelaho kupangesa Mbimbiliya mu kulongesa banu bendi na kubakwasa balikwatasane. Mu Mbimbiliya muli biñanda byoshe bije bitukwasa tuzibuke Yehova. Tukaliwana kushwa  kumo ku biwano bya cikungulukilo, biwano bya citingitingi na biwano byakama mangana tuzibe mubatanda Lijwi lya Njambi na kulilumbununa. Ngeci Yehova akapangesa Mbimbiliya mangana akwase banu bendi ‘balikwatasane omwo bamupangela.’—Zefa 3:9.

9. Cifwa muka citunapande kukala naco mangana tuzibisise mwamubwa biyendeka Mbimbiliya? (Luka 10:21)

⁹ Tusimutwiyeniko ha bukaleho bukwabo buje bumwesa ngwabwo Yehova wapwa muka-mana. Yehova walingisile Mbimbiliya baisoneke mu Ngila ije ibasa kuzibisisa lika banu ba kulikehesa. (Tandeni Luka 10:21.) Banu mu kaye koshe bakatanda Mbimbiliya. Muka-kulilongesa umo wendekele ngwendi: “Banu babangi bakatanda Mbimbiliya co lalo bakakako mbunge mubakaitanda.” Oloni kubanga banu ba kulikehesa lika bakebo bakazibisisa mwamubwa biyendeka na kubipangesa.—2 Kori 3:15, 16.

10. Mbimbiliya imwesa mana a Yehova mu ngila muka ikwabo?

¹⁰ Mbimbiliya yatumwesa mana a Yehova mu ngila ikwabo lalo. Yehova akapangesa Bisoneka mu kulongesa banu bendi, oloni akabipangesa lalo mu kulongesa na kuzembeleka umo na umo wetu. Mutukatanda Mbimbiliya tukalizibi ngwetu Yehova waka mbunge umo na umo wetu. (Isaya 30:21) Mumukaliwana na bukalu, kuma mukawana Bisoneka bije bikasholoka ngwe babisonekelele lika yeni ndi? Mbimbiliya ikete ku bimbunge bya banu babangi-bangi. Co bikoni binalingisa Mbimbiliya ikale na biñanda bije bikwasa umo na umo wetu? Mwafwa Yehova uje wapwa babenyayo wakala manene na mana.—2 Timo 3:16, 17.

11. Njambi wamwesele bati ngwendi kesi na kangu ha simbu ibasonekele Mbimbiliya?

¹¹ Yehova wapwa lalo muka-kusompa mu kusungama. (Kwitu 32:4) Kusompa mu kusungama kwendelela na kujeneka kukala na kangu, ngeci Yehova kakele na kangu. (Bili 10:34, 35; Loma 2:11) Bindaka bibapangesele mubasonekele Mbimbiliya bimwesa ngwabyo Yehova kakele na kangu. Mikanda 39 yakulibanga baisonekele mu Cihebelu, mwafwa ikeyo ndaka ibakele na kuzibisisa banu ba Njambi ha simbu ije. Oloni mu cita ca myaka ca kulibanga banu babangi bakele na kwendeka ndaka ya Cigriki, ngeci mikanda ya mamaneselelo ya kupwa 27 baisonekele mu Cigriki. Yehova kayongwele ngwendi Mbimbiliya baisoneke lika mu ndaka imo. Ano matangwa banu ba kweta ku 8 bilioni mu kaye koshe bakendeka bindaka bya kuliseza-seza. Bika byasa kukwasa banu babangi ngacije balilongese bya Yehova?

12. Mukanda wa Ndanyele 12:4, uli na kulishulisilila bati muno mu matangwa a kukotoka?

¹² Kwitila muli kapolofweto Ndanyele Yehova wakulahesele ngwendi mu matangwa a kukotoka ‘mangana a busunga’ aje atuwana mu Mbimbiliya ‘akapwa amangi,’ co banu babangi bakawazibisisa. (Tandeni Ndanyele 12:4.) Cipangi ca kunungulula, kupulinta na kwana banu Bimbimbiliya na mabulu a kukundama ku Mbimbiliya cinakwasa banu babangi bazibisise Mbimbiliya. Mbimbiliya ikeyo ibananungulula manene na kuyana ku banu kutubakana mabulu akwabo oshe mu kaye koshe. Bimbimbiliya bibakanungulula baka-mingoso bikapu bya kutula simbu imo. Oloni banu ba Yehova bananungulula Bimbimbiliya bya mutunu nambe mutamba wabyo mu bindaka bya kutubakana 240, co lalo munu woshe-woshe asa kuwana Mbimbiliya kwa kujeneka kufweta. Ngeci banu ba mu mafuti oshe bali na kulilongesa “muzimbu waubwa wa Bumwene” simbu kanda kukotoka kwije. (Mate 24:14) Njambi yetu uje kakele na kangu ashaka ngwendi banu babangi batande Lijwi lyendi mangana bamuzibuke. Nalingi ngoco mwafwa watuzema manene tubaboshe.

13. Bika bitulingisa twendeke ngwetu Mbimbiliya imwesa ngwayo Yehova wakala na cizemo? (Iwano 21:25)

¹³ Mbimbiliya itukwasa lalo tuzibisise ngwetu cifwa cakama cakala naco Yehova capwa cizemo. (1 Iwa 4:8) Acisinganyekeni ha byuma byanatabesa Yehova ngwendi babisoneke mu Mbimbiliya na bije kubasonekelemo. Natabesa basonekemo byuma bije bitukwasa tulikute busamba nendi, tupwe ba kubwahelela na kukawana kuyoya kwa myaka yoshe. Yehova katwanene biñanda byabingi bije kutwasa kuzibisisa, mwafwa watuzema.—Tandeni Iwano 21:25.

14. Biñanda bili mu Mbimbiliya bimwesa bati ngwabyo Yehova watuzema?

¹⁴ Yehova namwesa lalo ngwendi watuzema mwafwa nasimutwiya netu mu ngila ije imwesa ngwabo watusingimika. Mu Mbimbiliya kumwesi mashiko amangi-mangi aje amwesa byuma byoshe bitunapande kulinga nebi kutwapandele kulinga. Oloni akapangesa mizimbu ya mu kuyoya, bupolofweto na binangulo byabibwa, mangana bitukwase kwangula mwamubwa bya kulinga. Ebi bikebyo bikalingisa Mbimbiliya itushongangeye kuzema na kwononoka Yehova kutundilila kwisi ya mbunge.

15. (a) Yehova namwesa bati ngwendi waka mbunge banu baje bakatanda Lijwi lyendi? (b) Mwanike wa munakazi, mukwenje na ndokazi wa kakulukazi baje bali mu cikupulo, bali na kusinganyekesesa ha banu muka ba mu Mbimbiliya? (Kusha 39:1, 10-12; 2 Vimye 5:1-3; Luka 2:25-38)

¹⁵ Mbimbiliya imwesa ngwayo Njambi watwaka mbunge. Mu ngila muka? Mu Mbimbiliya mwashula mizimbu ya banu baje bamwesele mubalizibililile. Twasa kuzibisisa mubalizibilile banu babanasoneka mu Mbimbiliya, mwafwa  nabo bakele “na kuliziba ngwe mutukalizibila.” (Jems 5:17) Nga tusinganyekesesa mwalingililemo banu bendi Yehova kunima, co tulimwena bene ngwetu “Yehova wakala manene na cizemo, co lalo wapwa muka-kutetela.”—Jems 5:11.

16. Nga tutanda mizimbu ya mu Mbimbiliya ya banu baje basebukile tulilongesa bika hali Yehova? (Isaya 55:7)

¹⁶ Mbimbiliya yamwesa mwatuzemena Yehova mu ngila ikwabo lalo. Bisoneka binamwesa ngwabyo Njambi yetu katuyengula nga tusebuka. Baisalele babiisililile Yehova ha bisimbu byabingi, oloni mubatengulukile na bimbunge byabo byoshe wabakonekelele. (Tandeni Isaya 55:7.) Baka-Kristu bakulibanga nabo balimwenenene ngwabo Njambi wakala na cizemo. Kapositolo Paulu bamuhwimininine aleke bakwabo baka-kukulahela ngwendi ‘bakonekele na kuzembeleka’ munu uje wakele na kulinga bubi bwakama uje watengulukile. (2 Kori 2:6, 7; 1 Kori 5:1-5) Kutakamesa kuzibuka ngwetu Yehova kayengwile bangamba bendi baje basebukile. Oloni wabakwasele na kubanangula na kubalanya lalo bapwe babusamba bendi. Nakulahesa kulinga byuma bya kulifwa kuli boshe baje batenguluka na kwecela bubi bwabo.—Jems 4:8-10.

17. Bika twendekela ngwetu Mbimbiliya inapu bwana bwa kulitila?

¹⁷ Yehova natwana bwana bwabubwa manene. Mwafwa bika Lijwi lyendi lyapwa lya kulitila? Ngwe mutunamwena Mbimbiliya imwesa ngwayo Njambi wakala na mana, muka-kusompa mu kusungama co lalo wakala na cizemo. Kutundaho, Mbimbiliya imwesa mwamubwa ngwayo Yehova ashaka tumuzibuke. Ashaka ngwendi tupwe babusamba bendi.

18. Twasa kumwesa bati ngwetu twakandelela kuli Yehova ha kutwana Mbimbiliya ije yapwa ‘bwana bwabubwa’?

¹⁸ Kutushaka kwombwanesa Lijwi lya Njambi lije lyapwa ‘bwana bwabubwa’ bwa natwana. (Jems 1:17) Ngeci tutwaleleleniho kumwesa ngwetu twakandelela kuli Yehova ha kutwana Mbimbiliya. Tulinga ngoco nga tutanda mwamubwa Lijwi lyendi na kusinganyekesesa ha byuma bitutanda. Nga tulinga ngoco, co twasa kukulahela ngwetu Yehova abezikisa kulifwita kwetu, co lalo atwana ‘mana akumuzibuka.’—Visi 2:5.