1. Tuzibuka bati ngwetu Yehova ashaka ngwendi tushwene kuyehi nendi?

 YEHOVA atulanya tushwene kuyehi nendi. (Jems 4:8) Ashaka apwe Njambi yetu, Tate yetu na kabusamba ketu. Akakumbulula malombelo etu, co akatukwasa nga tunaliwana na bukalu. Co akapangesa munga yendi kutulongesa na kutunyungilila. Oloni bika bitunapande kulinga mangana tushwene kuyehi na Yehova?

2. Twasa kushwena bati kuyehi na Yehova?

² Twasa kushwena kuyehi na Yehova nga tulombela kuli ikeye, tutanda Lijwi lyendi na kusinganyekesesa ha byuma bitutanda. Nga tulinga ngoco, co tumuzema manene na kumukandelela. Co lalo tumwononoka na kumushangazala mu ngila inapande. (Kujo 4:11) Nga tuzibuka mwamubwa Yehova, co tumukulahela manene na kukulahela munga yendi ije yali na kulikwasesa mu kutukwasa.

3. Liyabolo akalingi bati mangana atwonowese kupangela Yehova, co bika bitukwasa tutwaleleleho kupangela Yehova na kukala mu munga yendi? (Myaso 31:13, 14)

³ Oloni Liyabolo akeseka kutwonowesa kupangela Yehova maneneni nga tunaliwana na bukalu. Akalingi bati ngoco? Akashaka kutwonowesa kukulahela Yehova na munga yendi kamandondo-kamandondo. Oloni twasa kumubyanena. Nga tukanyamesa likulahelo lyetu na kukulahela manene Yehova, co tutwalelelaho kumupangela na kukala mu munga yendi.—Tandeni Myaso 31:13, 14.

4. Bika bitusimutwiya muno mu cilongesa?

⁴ Muno mu cilongesa, tusimutwiya ha bukalu butatu buje bunasa kutundilila ku banu baje kubapwile baka-Kristu. Obu  bukalu bwasa kutulingisa tulikele kukulahela Yehova na munga yendi. Obu bukalu bwasa kutwonowesa bati kupangela Yehova? Co bika bitunapande kulinga mangana tukolese mutuliwana nobu bukalu?

5. Bukalu bwasa bati kutwonowesa kukulahela Yehova na munga yendi?

⁵ Simbu imo tukaliwana na bukalu bwa kufwa ngwe kutulwisa kuli baka-naanga yetu nambe kututundisa bipangi. Obu bukalu bwasa kutwonowesa bati kukulahela Yehova na munga yendi? Nga tuliwana na bukalu ha simbu ya ilaha, tunasa kuzeya na kuliziba ngwe tubangoco. Satana akalikwasesa bukalu bwa cifwa eci mangana tusinganyeke ngwetu Njambi katwakele mbunge. Liyabolo akashaka tusinganyeke ngwetu tukaliwana mu bukalu mwafwa ya kupangela Yehova na kukala mu munga yendi. Ebi bikebyo byalingiwile ku Baisalele bamo mubakele mu Ejipiti. Hakulibanga bakulahelele ngwabo Yehova ikeye wangwile Mosesa na Aloni mangana babapatule mu bundungo. (Kutu 4:29-31) Oloni Falo mwakaluwisile bipangi byabo, banene Mosesa na Aloni mulonga. Bendekele ngwabo: “Munatuzindisa kuli mwene na bantwama bendi. Yeni munabana moko yakututsiisa.” (Kutu 5:19-21) Banene mulonga bangamba ba Njambi ba kulongwa. Eci capwile cuma cacibi manene. Nga neni munaliwana na bukalu bumo ha simbu yailaha, bika bimunapande kulinga mangana mutwaleleleho kukulahela Yehova na munga yendi?

6. Mwanja wa kapolofweto Hambakuke utulongesa ngwawo bika bitunapande kulinga mangana tukolese omwo tuliwana na byeseko? (Hambakuke 3:17-19)

⁶ Lombeleni kuli Yehova kutundilila kwisi ya mbunge, co kulaheleni ngweni amikwasa. Kapolofweto Hambakuke waliwanene na bukalu bwabwingi. Simbu imo walizibile ngwendi Yehova kamwakele mbunge. Ngeci walekele Yehova mwoshe mwakele na kulizibila. Wendekele ngwendi: “Shukulu Kalunga, bisimbu byabingi njinakala na kutambeka kuli yobe ngeci unjikwase. Simbu mukajo ukanjitolilila? . . Bikajo biutabesela banu babapakese ngacije?” (Hamba 1:2, 3) Yehova wakumbulwile lilombelo lya ngamba yendi wa kulongwa lya kutundilila kwisi ya mbunge. (Hamba 2:2, 3) Hambakuke mwasinganyekesesele omwo Yehova wobwelelemo bangamba bendi, wapwile wa kubwahelela lalo. Wakulahelele ngwendi Yehova wamwakele mbunge, co amukwasa akolese mu bukalu bwakele nabwo. (Tandeni Hambakuke 3:17-19.) Bika bitulilongesako? Nga muliwana na bukalu, lombeleni kuli Yehova na kumuleka mwoshe mu muli na kulizibila. Kutundaho, kulaheleni ngweni amikwasa. Nga mulinga ngoco, co Yehova amikwasa mukolese. Nga mulimwena mwamikwaselamo Yehova, co likulahelo lyeni likanyama.

7. Babushoko ba Shirley bashakele akulahele bika, co bika byamukwasele atwaleleleho kukulahela Yehova?

⁷ Twaleleleniho kulinga byuma bije bimikwasa mutwaleleleho kupangela Yehova. Kulinga ngoco kukekwo kwakwasele ndokazi Shirley wa ku Papua New Guinea omwo waliwanene na bukalu. b Naanga ya Shirley yakele mu buhutu, co simbu imo kwakele na kubakaluwila kuwana byakulya. Kabushoko kendi umo wendekele byuma bije byashakele kuzeyesa likulahelo lyendi muli Yehova. Wamulekele ngwendi: “Ukendeka ngwobe sipilitu ya Njambi ili na kukukwasa. Ili na kukukwasa bati? Naanga icili mu buhutu. Uli na kubiisila simbu yobe mu kwambulula.” Shirley wendekele ngwendi: “Njalihwile ngwange, ‘kuma Njambi watwaka mbunge  indi katwakele mbunge?’ Ngeci njalombelele kuli Yehova oho bene na kumuleka mwoshe munjakele na kulizibila. Njatwaleleleleho kutanda Mbimbiliya na mabulu etu na kutwalelelaho kwambulula na kukunguluka.” Wanangukile ngwendi Yehova wakele na kunyunga naanga yabo. Baka-naanga yendi bakele na byakulya, co bapwile bakubwahelela. Shirley ngwendi: “Njalizibile ngwange Yehova wakele na kukumbulula malombelo ange.” (1 Timo 6:6-8) Nga neni mutwalelelaho kulinga byuma bya ku sipilitu, co kumwecelela bukalu bumuli na kuliwana nabwo bumyonowese kukulahela Yehova na kumupangela.

8. Bika bibanasa kuliwana nabyo bandolome bali na kutwamenena mu Munga ya Yehova?

⁸ Bitozi betu bakendeka biñanda bya makuli hali bandolome baje bali na kutwamenena na ha Munga ya Yehova kupangesa intaneti na bingila bikwabo bibakatambwilamo banu mizimbu. (Myaso 31:13) Bandolome bamo banabakutu mwafwa ya kubabangeya ngwabo bikenya. Bikebyo bibaliwanene nabyo Baka-Kristu bakulibanga omwo kapositolo Paulu bamubangeyeye biñanda bya makuli na kumukuta. Balingile bati?

9. Baka-Kristu bakulibanga bamo balingile bati kapositolo Paulu mubamukutile?

⁹ Baka-Kristu bakulibanga bamo becelele kukwasa kapositolo Paulu mwakele mu kamenga ku Loma. (2 Timo 1:8, 15) Mwafwa bika? Kuma bakele na kuziba shwamwa kumukwasa mwafwa ya banu babangi baje bamumwene kupwa cikenya ndi? (2 Timo 2:8, 9) Indi hamo batewele ngwabo nga bamukwasa, nabo co babayandesa ndi? Acisinganyekeni mwalizibilile Paulu omwo bonowele kumukwasa. Wakolesele mwaliwanene na bukalu bwa kuliseza-seza, co lalo wakele buyoye bwendi mu bushonde mwafwa ya kushaka kubakwasa. (Bili 20:18-21; 2 Koli 1:8) Kutwapandele kutembwinina baje bonowene kukwasa kapositolo Paulu ha simbu yakele mu bukalu. Bika bitunapande kwanuka nga bandolome bali na kutwamenena babayandesa?

10. Bika bitunapande kwanuka nga bandolome bali na kutwamenena babayandesa, co mwafwa bika?

¹⁰ Anukeni bibali na kutuyandesela nou ali  na kubashongangeya balinge ngoco. Mukanda wa 2 Timothi 3:12 ngwawo: “Boshe baje bashaka kuyoya mu kulyana kupangela Njambi mu kulikwatasana na Kristu Yesu nabo babapakesa.” Ngeci kutwapandele kukomoka omwo Satana ali na kulwisa baje bali na kutwamenena. Ashaka ngwendi aba bandolome bonowe kutwalelelaho kupwa ba kulongwa, co lalo ashaka ngwendi tuzibe lyoba.—1 Pita 5:8.

11. Bika bitulilongesa ku mwanja wa Onesifola? (2 Timothi 1:16-18)

¹¹ Twaleleleniho kukwasa bandolome beni nameme bali mu bukalu. (Tandeni 2 Timothi 1:16-18.) Muka-Kristu wa mu cikungulukilo ca baka-Kristu bakulibanga wa lizina lya Onesifola wakwasele Paulu mwakele mu kamenga. “Kazibilile shwamwa malyenge [a Paulu].” Oloni Onesifola watondele Paulu, co omwo wamuwanene washakezekele bingila byakumukwaselamo. Omwo walingile ngoco, Onesifola wakele buyoye bwendi mu bushonde. Bika bitulilongesako? Kutwapandele kwecelela lyoba litwonowese kukwasa bandolomne betu babali na kuyandesa. Oloni tunapande kweseka mutwasela mwoshe kubakwasa. (Visi 17:17) Tunapande kubazema na kubakwasa.

12. Bika bitulilongesa ku bandolome na bandokazi betu ba mu Russia?

¹² Tusimutwiyeni ha byuma bibalingile bandolome na bandokazi betu mu Russia mangana bakwase bakwabo baka-Kristu baje bakele mu kamenga. Ha simbu ibakele na kutala biñanda bya bandolome na bandokazi bamo, bandolome na bandokazi babangi bakele na kuya ku nkuta kukatolililako. Bika bitulilongesako? Nga bandolome bali na kutwamenena bababangeya biñanda bya makuli, kubapakesa, nambe kubaka mu kamenga, kutwapandele kulijujukila. Tunapande kubaka mu malombelo etu, kukwasa binanga byabo, na kushakezeka bingila bikwabo byakubakwaselamo.—Bili 12:5; 2 Kori 1:10, 11.

13. Kutushendumuna kwasa kutwonowesa bati kukulahela Yehova na munga yendi?

¹³ Babushoko bwetu baje kubapwile Bakaleho, na banu batukakobela nabo sikola nambe batukapanga nabo banasa kutushendumuna mwafwa ya cipangi cetu ca kwambulula na kwononoka mashiko a Yehova. (1 Pita 4:4) Banasa kwendeka ngwabo: “Mwapwa mu banu bababwa, oloni bulombelo bweni bwakala manene na mashiko, co lalo bwapwa bwa kusalela.” Bamo banasa kutushendumuna mwafwa ya kujeneka kulikwatasana na banu banatundu mu cikungulukilo. Banasa kwendeka ngwabo: “Kumwesi na cizemo.” Majwi a cifwa eci anasa kutulingisa tushangumuke kuuwasana na kusinganyeka ngwetu mashiko a Yehova kuwapwile amabwa. Tunasa kushangumuka kusinganyeka ngwetu mashiko a Yehova apwa amakalu. Co lalo tunasa kusinganyeka ngwetu munga yendi ili na kukaluwisa manene byuma. Nga neni mukemwo mumuli na kulizibila, co bika byasa kumikwasa mukanyamese busamba bweni na Yehova na kutwalelelaho kukala mu munga yendi?

14. Bika bitunapande kulinga nga banu batushendumuna mwafwa ya kwononoka mashiko a Yehova? (Myaso 119:50-52)

¹⁴ Twaleleleniho kulinga byuma byazema Yehova. Yombi watwaleleleleho kulinga byazema Yehova, nameme bakele na kumushendumuna. Munalume umo uje walishashele kupwa kabusamba ka Yombi washakele ngwendi Yombi asinganyeke ngwendi Njambi kakele mbunge ku byuma byakele na kulinga. (Yombi 4:17, 18; 22:3) Oloni Yombi katabele awa makuli. Wazibukile ngwendi  mashiko a Yehova apwa amabwa, co watwaleleleho kuwakabangeya. Katabesele banu bamwonowese kupwa wa kulongwa kuli Yehova. (Yombi 27:5, 6) Bika bitulilongesako? Kumishendumuna kukwapandele kumyonowesa kwononoka mashiko a Yehova. Singanyekeni ha byuma bimunaliwana nabyo mu kuyoya. Hamo munalimwena ngweni kukabangeya mashiko a Yehova kunamikwasa manene mu kuyoya kweni? Twaleleleniho kukala mu munga ije ikononoka mashiko a Njambi. Kulinga ngoco kutukwasa tutwaleleleho kupangela Yehova nameme batushendumuna.—Tandeni Myaso 119:50-52.

15. Mwafwa bika Brizit bamushendumwine?

¹⁵ Tusimutwiyeniko ha byuma byalingiwile kuli ndokazi Brizit wa ku India. Baka-naanga yendi bamushendumwine mwafwa ya likulahelo lyendi. Mukwetile simbu yaindondo kutunda habamumbwitikilile mu 1997, muka-limbo lyendi uje kapwile Mukaleho bamutundisile bipangi. Ngeci muka-limbo lyendi wayongwele ngwendi nendi na munakazi wendi na bana babo bajalukile ku bisemi bendi baje bakele ku lifuti lyeka. Oloni kulinga ngoco kwalingisile ndokazi Brizit aliwane na bukalu bwakama manene. Wapandele kupanga ha litangwa na litangwa mangana akwase naanga yendi mwafwa munalume wendi kakele na kupanga. Kutundaho, wapandele kwenda bungenzi bwa makilomita 350 mangana akete ku cikungulukilo cakeleko muyehi. Calubinda, babushoko bwa muka-limbo lyendi bamulwisile mwafwa ya likulahelo lyendi. Bamulwisile manene, ngeci Brizit na naanga yendi bajalukile lalo. Co lalo, munalume wendi watsile mu kukasumuna. Kutundaho, munendi wa myaka 12 watsile ku mushongo wa kansa. Babushoko bwa Brizit bamwanene mulonga ha byuma byakele na kulingiwa. Bendekele ngwabo ngwe kapwile Mukaleho wa Yehova, ngwe bije byuma byoshe kubyalingiwile. Nameme ngoco, watwaleleleho kukulahela Yehova na kukala mu munga yendi.

16. Yehova wabezikisile bati ndokazi Brizit mwafwa ya kumukulahela na kutwalelelaho kukala mu munga yendi?

¹⁶ Ndokazi Brizit wakele kulako na cikungulukilo,  ngeci kanyungi wa kuzenguluka wamutabesele kwambulwila mu citingitingi mwakele, na kulilingila biwano mu njibo yendi. Hakulibanga walizibile ngwendi kasa kulinga ngoco. Oloni walingile byamulekele kanyungi wa kuzenguluka. Wambulwilile banu ba mu citingitingi cendi, kulilingila biwano mu njibo yendi, na kulinga kulemesa kwa naanga na bana bendi. Bubwa muka bwatundilemo? Ndokazi Brizit washangumukile kulilongesa Mbimbiliya na banu babangi, co bwingi bwabo babambwitikile. Mu 2005, washangumukile bupainiya bwa simbu yoshe. Yehova wamubezikisile mwafwa ya kutwalelelaho kumukulahela na kukala mu munga yendi. Bana bendi bali na kupangela Yehova mu kulongwa, co ha simbu ino mu citingitingi mwakala muli bikungulukilo bibali. Ndokazi Brizit nakulahela ngwendi Yehova ikeye wamukwasele akolese mwaliwanene na bukalu nomwo babushoko bwendi bamushendumwine.

17. Bika bitunapande kutwalelelaho kulinga?

¹⁷ Satana ashaka tusinganyeke ngwetu Yehova katukwasa nga tuliwana na bukalu, co lalo kukala mu munga yendi kulingisa byuma bitukaluwile. Satana ashaka tulijujukile nga bandolome bali na kutwamenena bababangeya biñanda bya makuli, babayandesa, nambe kubaka mu kamenga. Co lalo ashaka ngwendi nga batushendumuna twonowe kukabangeya mashiko a Yehova na kutunda mu munga yendi. Oloni kasa kutukwisa mwafwa tuzibuka mwamubwa bingila byakapangesa. (2 Kori 2:11) Twaleleleniho kubyana makuli a Satana na kutwalelelaho kupwa ba kulongwa kuli Yehova na kukala mu munga yendi. Anukeni ngweni Yehova kakamiseze. (Myaso 28:7) Ngeci keti mutabese cuma coshe-coshe cimyonowese kupangela Yehova.—Loma 8:35-39.

18. Bika bitukasimutwiya mu cilongesa cinatako?

¹⁸ Muno mu cilongesa tunasimutwiya ha bukalu butunasa kuliwana nabwo kutundilila ku banu baje kubapwile Bakaleho. Oloni bukalu butunda ku bandolome na bandokazi nabwo bunasa kutwonowesa kutwalelelaho kupwa ba kulongwa kuli Yehova na munga yendi. Twasa kukolesa bati omwo tuliwana nobu bukalu? Tukasimutwiya ei ñanda mu cilongesa cinatako.