1. Kwesekesa na mukanda wa Mateo 24:9, mwafwa bika kutwapandele kukomoka omwo baka-kaye batuzinda?

YEHOVA watutangele ngwendi tuzeme bakwetu na kushaka bakwetu batuzeme. Ngeci, nga munu atuzinda tukazibi manene kubabala ku mbunge na kulishoshomwena. Cakumwenako, ndokazi wa lizina lya Georgina wa ku Europe wendekele ngwendi: “Munjakele na myaka 14, banana banjizindile mwafwa ya kupangela Yehova. Njalizibile manene busiwa, co njasinganyekele ngwange hamo kesi nji munu wamubwa.” * Ndolome wa lizina lya Danylo wendekele ngwendi: “Maswalale mubanjipupile, kunjituka na kunjijujwisa mwafwa ya kupwa Mukaleho wa Yehova, njazibile manene lyoba na shwamwa.” Tukazibi manene kubabala ku mbunge banu mubakatulingi mwamubi. Oloni kutukomoka. Yesu wapolofwetele ngwendi banu batuzinda.—Tandeni Mateo 24:9.

2-3. Mwafwa bika baka-kaye bazinda baka-kukabangeya Yesu?

² Mwafwa bika baka-kaye bazinda baka-kukabangeya Yesu? Mwafwa tukatembwinina Yesu uje ‘kakundamene ku kaye.’ (Yowa 15:17-19) Tukasingimika baka-kuyula, oloni kutwesi kubalemesa. Co lalo, kutwesi kulinga byuma bya kufwa ngwe kulikobelesa mu bupolitiki, kulemesa pandelo nambe kwimba mwaso wa lifuti. Tukalemesa lika Yehova. Tuzibuka ngwetu Njambi ikeye napande kuyula banu nameme Satana na banu bendi bali na kumulwisa. (Kusha 3:1-5, 15) Tukalekeko bakwetu ngwetu Bumwene bwa Njambi bukebwo lika bukamanesa bukalu bubali na kuliwana nabwo. Co lalo, ololo bunyongesa banu boshe baje kubesi na kubukundwiya. (Ndanye 2:44; Kujo 19:19-21) Ou muzimbu wapwa waubwa  ku banu bababwa, oloni banu bababi kubaushakele.—Myaso 37:10, 11.

³ Cuma cikwabo cili na kulingisa baka-kaye batuzinde cinapu kwononoka mashiko a Njambi. Byuma byamona Njambi ngwendi byabibwa baka-kaye bakabimono ngwabo byabibi, co bije byakamono ngwendi byabibi bakebo bakabimono ngwabo byabibwa. Cakumwenako, banu babangi bakalingi byuma bya bunyengwe bya kulifwa na bije bibakele na kulinga banu ba mu nganda ya Sondoma na Ngomola, bije byalingisile Njambi anyongese bije binganda. (Yunda 7) Banu babangi bakatushendumuna na kutumona ngwe twapwa banu bakuminina bimbunge mwafwa kutwesi kulinga byuma bya cifwa eci.—1 Petu 4:3, 4.

4. Bifwa muka bitukwasa tukolese omwo banu batulinga mwamubi?

⁴ Bika bitukwasa tukolese nga banu batuzinda na kutushaula? Tunapande kukulahela ngwetu Yehova atukwasa. Likulahelo lyapwa ngwe ntelo, co lyasa ‘kuzima mikili ya tuhya ya muka-bubi.’ (Efeso 6:16) Oloni kutwapandele kukala lika na likulahelo, tunapande lalo kukala na cizemo. Mwafwa bika? Mwafwa cizemo “kucesi kulubala.” Cikafwiki byuma byoshe na kukolesa mu byuma byoshe. (1 Koli 13:4-7, 13) Tusimutwiyeni oni omwo kuzema Yehova, bandolome na bandokazi betu na bitozi betu kutukwasela tukolese omwo banu batulinga mwamubi.

5. Kuzema Yehova kwakwasele bati Yesu?

⁵ Butsiki bwa kwinduka litangwa libamutsiile, Yesu walekele baka-kumukabangeya ngwendi: ‘Njazema tate, co njili na kulinga byuma byanjishikile.’ (Yowa 14:31) Kuzema Yehova kwakwasele Yesu akolese omwo waliwanene na byeseko bya kuliseza-seza. Netu nga tuzema Yehova, co tukolesa omwo tuliwana na byeseko.

6. Kwesekesa na mukanda wa Loma 5:3-5, bangamba ba Yehova bakalizibi bati mubakabalwisa?

⁶ Kuzema Njambi kuli na kukwasa bangamba ba Yehova babangi bakolese omwo bali na kubayandesa. Cakumwenako, baka-nkuta yakama ya Bayunda bashikile tupositolo ngwabo becele kwambulula, oloni kuzema Njambi kwabakwasele bamwononoke kutubakana kwononoka banu. (Vili 5:29; 1 Yowa 5:3) Ano matangwa, kuzema manene Yehova kuli na kukwasa bandolome na bandokazi betu bakolese nameme baka-fulumende bali na kubalwisa na kubayandesa manene. Baka-kaye mubali na kutulwisa kutwesi na kuzeya, oloni tuli na kubwahelela.—Vili 5:41; tandeni Loma 5:3-5.

7. Bika bitunapande kulinga nga baka-naanga yetu batulwisa?

⁷ Kunasa kutukaluwila kukolesa nga baka-naanga yetu batulwisa. Omwo mushangumuka kulilongesa Mbimbiliya na Bakaleho ba Yehova baka-naanga yeni basa kusinganyeka ngwabo muli na kungumuna. Bamo basa kusinganyeka ngwabo mwazaluka. (Esekeseni Mako 3:21.) Co basa kumiyandesa manene. Oloni kutwapandele kukomoka nga baka-naanga yetu batulwisa. Yesu wendekele ngwendi: “Bitozi bakama ba munu bapwa babushoko ba mu njubo yendi.” (Mateo 10:36) Nameme babushoko bwetu batulwisa, kutwapandele kubazinda. Mwafwa bika? Mwafwa kuzema manene Yehova kutushongangeya tuzeme manene bakwetu. (Mateo 22:37-39) Oloni kutwapandele kwecela kwononoka binangulo na mashiko a mu Mbimbiliya mwafwa ya kushaka kuzibisa banu kubwaha ku bimbunge.

8-9. Bika byakwasele ndokazi umo akolese mubamuyandesele manene?

⁸ Georgina itunabanga kusimutwiya wakolesele omwo baina bamulwisile manene. Georgina wendekele ngwendi: “Yange na banana twashangumukile kulilongesa Mbimbiliya na Bakaleho ba Yehova. Munima ya bingonde 6 njashakele  kushangumuka kukunguluka, oloni banana bashangumukile kunjilwisa. Njanangukile ngwange bashangumukile kulikwatasana na baka-kutengulukila, co bakele na kunjileka byuma bya makuli bibakele na kubaleka mangana banjonowese kulikwatasana na Bakaleho. Banana bakele na kunjituka, kunjikoka ku binkambu, kunjijujwisa na kumbangela mabulu ange. Oloni munjakele na myaka 15 banjimbwitikile. Banana bashakazekele bingila bya kunjonoweselamo kupangela Yehova. Co banjitwalele ku njibo kubakanyungila banike ba kujeneka kuziba. Banike bamo bakele kuje ku njibo bakele na kupangesa bumbanda bwa kupendesa na kulinga byuma byeka bya mazilo. Kunasa kupwa kwakukalu kukolesa nga munu uje napande kukuzema na kukunyungilila ikeye ali na kukulwisa.”

⁹ Bika byakwasele Georgina akolese? Wendekele ngwendi: “Litangwa libashangumukile kunjilwisa banana, te njamanesa kutanda Mbimbiliya yoshe. Njakulahelele ngwange njinawana busunga, co lalo busamba bwange na Yehova bwakanyamene. Njakele na kulombela kuli Yehova simbu yoshe, co wakele na kunjikumbulula. Ha simbu injakele kuje ku njibo ya kunyungila banike ba kujeneka kuziba, ndokazi umo wanjilanyele ku njibo yendi, co twakalilongesele Mbimbiliya. Munjakele na kuya ku Njubo ya Bumwene, bandolome na bandokazi bakele na kunjitakamesa. Banjikwasele njipwe wa kuzituka. Co njalimwenenene ngwange Yehova ali na nzili kutubakana banu boshe-boshe baje batulwisa.”

10. Yehova Njambi yetu alinga bika?

¹⁰ Kapositolo Paulu wasonekele ngwendi: “Nacimo cahi casa kututundisa ku cizemo ca Njambi cije cinapu cetu muli Kilistu Yesu Mwene yetu.” (Loma 8:38, 39) Simbu imo tunasa kuyanda, oloni Yehova atwalelelaho kukala hamo netu na kututakamesa. Co lalo, ngwe mutunamwena kuli Georgina, Yehova akapangesa bandolome na bandokazi betu mangana atukwase.

11. Cizemo cendekele Yesu ku mukanda wa Yowano 15:12, 13 cakwasele bati bandongesi bendi? Endekeni cakumwenako.

¹¹ Butsiki bwa kwinduka litangwa libamutsiile, Yesu walekele bandongesi bendi ngwendi balizeme umo na mukwabo. (Tandeni Yowano 15:12, 13.) Wazibukile ngwendi nga balizema manene umo na mukwabo, co balikwatasana na kukolesa omwo baka-kaye babalwisa. Tusimutwiyeni byuma byalingiwile mu cikungulukilo ca Tesalonika. Bandolome na bandokazi bomu mu cikungulukilo babalwisile kushwa lika hacashangumukilile. Oloni aba bandolome na bandokazi  batwaleleleho kukolesa na kulizema umo na mukwabo. (1 Tesa 1:3, 6, 7) Paulu wabashongangeyeye ngwendi batwaleleleho kulizema manene. (1 Tesa 4:9, 10) Cizemo cabalingisile bazembeleke na kutakamesa baje bazeyele. (1 Tesa 5:14) Bakabangeyeye cinangulo ca Paulu mukemwo munima ya mwaka umo mwabasonekelele mukanda wa mu cibali, wendekele ngwendi: “Cizemo cije muli naco kuli umo na mukwabo cili na kwama manene.” (2 Tesa 1:3-5) Cizemo cabakwasele bakolese omwo baliwanene na bukalu.

12. Bandolome na bandokazi ba mu lifuti limo bamwesele bati cizemo kuli umo na mukwabo ha simbu ya nzita?

¹² Tusimutwiyeni lalo hali Danylo na munakazi wendi. Nzita muyetele mu nganda mubakele, batwaleleleho kukunguluka, kwambulula na kulipangela byakulya bibakele nabyo na bandolome na bandokazi babo. Litangwa limo, maswalale bakobelele mu njubo ya Danylo oku banambata mata. Danylo ngwendi: “Banjisindiiye ngwabo njecele kupwa Mukaleho wa Yehova. Munjabyanene banjipupile na kunjihwetesa bilyanga ku mutwe. Simbu kanda baye, banjilekele ngwabo bakeluka mangana bakulale na munakazi wange. Oloni bandolome batukwasele tujalukile ku nganda yeka kupangesa kumboyo. Kunjikebala cizemo cibatumwesele baje bandolome. Mutwaketele mu nganda mutwajalukilile, bandolome batwakawanene batutambwile mwamubwa. Batwanene byakulya na kutukwasa kuwana njibo, co banjikwasele njiwane cipangi. Ngeci, netu twasele kutambula bandolome na bandokazi betu baje batewele nzita.” Mizimbu ya cifwa eci, itulingisa tukulahele ngwetu kulizema umo na mukwabo kutukwasa tukolese omwo batulwisa.

13. Sipilitu ya kujela itukwasa bati tutwaleleleho kupangela Yehova nameme banu batulwisa?

¹³ Yesu walekele baka-kumukabangeya ngwendi bazeme bitozi babo. (Mateo 5:44, 45) Kuma kwakwasi kulinga ngoco ndi? Embwe. Oloni sipilitu ya kujela ya Njambi yasa kutukwasa kulinga ngoco. Bushuka bwa ku sipilitu bunambateselela bifwa bya kufwa ngwe cizemo, kuwa mbunge, kukala na mbunge ya kubandamena na kukwata mbunge. (Ngala 5:22, 23) Kukala nebi bifwa kutukwasa tukolese nga banu batulwisa. Banu babangi banecela kutulwisa mwafwa banalume babo, banakazi babo, bana babo nambe banu babatunga nabo baje bapwa Bakaleho bali na kumwesa ebi bifwa bya bunjambi. Co bwingi bwabo banapu oni bandolome na bandokazi betu. Nga kumikaluwila kuzema banu baje bali na kumilwisa mwafwa ya kupangela Yehova, co lombeni sipilitu ya kujela imikwase. (Luka  11:13) Zibukeni ngweni kukulahela Njambi kwapwa kwa seho simbu yoshe.—Visi 3:5-7.

14-15. Mukanda wa Loma 12:17-21 wakwasele bati Yasmeen amwese cizemo kuli munalume wendi nameme wakele na kumulwisa?

¹⁴ Tusimutwiyeni hali Yasmeen. Mwashangumukile kulikwatasana na Bakaleho ba Yehova munalume wendi wasinganyekele ngwendi banamungumuna, co washakezekele bingila bya kumwecelesa kupangela Njambi. Wakele na kumushaula, co walekele babushoko na mukulunu wa bulombelo na cimbanda ngwendi bamujujwise na kumubangeya ngwabo ali na kwangununa naanga. Simbu imo, ou munalume waile ku Njubo ya Bumwene na kukayalumukila bandolome na bandokazi. Ha bisimbu byabingi, Yasmeen wakele na kulila mwafwa ya kumulinga mwamubi.

¹⁵ Yasmeen mwakele na kuya ku Njubo ya Bumwene, bandolome na bandokazi bakele na kumuzembeleka na kumutakamesa. Bakulunu bamunangwile ngwabo apangese cinangulo cili ku mukanda wa Loma 12:17-21. (Tandeni.) Yasmeen ngwendi: “Kwanjikaluwilile kulinga ngoco, oloni njalombelele kuli Yehova na kulinga munjasela mwoshe kupangesa biyendeka Mbimbiliya. Munalume wange mwakele na kwitila mazilo mu kicini mangana anjilubalese, njakele na kuwakomba lika. Mwakele na kunjiyalumukila, njakele na kumukumbulula mu kasingimiko. Co mwabinjile, njamunyungile mwamubwa.”

16-17. Bika bimulilongesa kuli Yasmeen?

¹⁶ Kuli bubwa bwanalimwena Yasmeen mwafwa ya kumwesa cizemo kuli munalume wendi. Wendekele ngwendi: “Munalume wange washangumukile kunjikulahela manene mwafwa wazibukile ngwendi njakele na kwendeka busunga simbu yoshe. Wakele na kunjitolilila mutwakele na kusimutwiya biñanda bya kukundama ku bulombelo, co watabele kutengulula futisi yendi. Ano matangwa, akanjishongangeya njiye ku biwano. Byuma binatenguluka mu naanga yetu, co tuli na kuyoya mu kwoloka. Njakulahela ngwange munalume wange nasa kutambula busunga na kulikwatasana nange mu kupangela Yehova.”

¹⁷ Byaliwanene nabyo Yasmeen bimwesa ngwabyo cizemo “cikafwiki byuma byoshe, cikakulahela byuma byoshe, co cikakolesa mu byuma byoshe.” (1 Koli 13:4, 7, NWT) Cizemo cakala manene na nzili kutubakana cizindo. Nga tuzema bitozi betu, banasa kutengulula bisinganyeka byabo na kwecela kutulwisa. Co lalo, nga tutwalelelaho kumwesa cizemo, co tuzibisa Yehova kubwaha ku mbunge. Twasa kutwalelelaho kupwa ba kubwahelela nameme bitozi betu kubecela kutulwisa. Mwafwa bika?

18. Mwafwa bika tunapande kubwahelela omwo banu batuzinda?

¹⁸ Yesu wendekele ngwendi: ‘Bwaheleleni omwo banu bamizinda.’ (Luka 6:22) Kutwashakele ngwetu banu batuzinde, co lalo kutwesi kuliziba mwamubwa nga banu batuyandesa mwafwa ya likulahelo lyetu. Co mwafwa bika tunapande kubwahelela omwo banu batulinga mwamubi? Tusimutwiyeni ha byuma bitatu. Ca kulibanga, Njambi abwahelela mwatumona tukolesa omwo banu batulinga mwamubi. (1 Petu 4:13, 14) Ca mu cibali, likulahelo lyetu likanyama. (1 Petu 1:7) Co ca mu citatu, tukatambulula cikandelela cetu ca mwonyo wa myaka yoshe.—Loma 2:6, 7.

19. Mwafwa bika tupositolo babwahelele munima ya kubapupa?

¹⁹ Mukwetile simbu kutunda hasangukilile Yesu, tupositolo bendi babwahelelele ngwe mwendekelele. Mubabapupile na kubashika ngwabo becele kwambulula, babwahelelele. Mwafwa bika? ‘Bapandele kuyanda na kushauka mwafwa ya lizina lya Yesu.’ (Vili 5:40-42) Bazemene manene Mwene yabo, co bitozi babo kubasele kubajujwisa. Bamwesele cizemo cabo omwo bambulwile muzimbu waubwa ha ‘litangwa na litangwa.’ Bandolome na bandokazi betu babangi bali na kutwalelelaho kupangela Yehova nameme bali na kuliwana na bukalu. Bazibuka ngwabo Yehova kebala bipangi byabo na cizemo cibali na kumwesa mwafwa ya lizina lyendi.—Heve 6:10.

20. Bika bitusimutwiya mu cilongesa cinatako?

²⁰ Baka-kaye batwalelelaho kutuzinda. (Yowa 15:19) Oloni kutwapandele kulishoshomwena. Ngwe mutumwena mu cilongesa cinatako, Yehova ‘atakamesa na kunyungilila’ bangamba bendi ba kulongwa. (2 Tesa 3:3) Ngeci, tutwaleleleniho kuzema Yehova na kuzema bandolome na bandokazi betu na bitozi betu. Nga tulinga ngoco, co tulikwatasana na kukanyamesa likulahelo lyetu. Co lalo, tunena bumpau kuli Yehova na kumwesa ngwetu cizemo cakala na nzili kutubakana cizindo.