1-2. Bika bikalingiwa ha cimbwitiko, co bika bitusimutwiya?

 KUMA mwamonaho laja cibunga ca baje banalibwahesela kubambwitika ndi? Nga mukemwo, co mwalizibilile mubakumbulwile bihula bibali kutunda kwisi ya bimbunge byabo simbu kanda babambwitike. Mwalimwenenene mubabwahelelele babushoko bwabo na babusamba babo. Kutundaho, mwalimwenenene mwabwahelelele umo na umo wabo munima ya kumumbwitika na kuziba mbunga bakanda maboko. Calumingo na calumingo, banu ba kweta ku 1,000 bakalikundika na kubambwitika na kupwa Bakaleho ba Yehova Njambi.

² Yenico? Nga muli na biyongola bya kumimbwitika, co mu ba seho manene, mwafwa mwalyangwila ‘kulemesa’ Yehova muno mu kaye kakabi. (Myaso 14:1, 2) Cino cilongesa banacisonekela yeni, ipwe mu banike nambe mu bakulunu. Oloni nameme yetu babanambwitika laja eci cilongesa citushongangeya tutwaleleleho kupangela Yehova myaka yoshe. Ngeci, tusimutwiya ha byuma bitatu, bije binapande kutushongangeya kupangela Yehova.

3. Mwafwa bika banu ba Yehova bazema busunga na byuma bya busunga? (Myaso 119:128, 163)

³ Yehova washikile banu bendi ngwendi, ‘bazeme busunga.’ (Zaka 8:19) Yesu nendi washongangeyeye baka-kumukabangeya ngwendi bazeme byuma bya busunga. (Mate 5:6) Kuzema busunga kulumbununa kukala na lishungu lya kulinga byuma byabibwa co lalo bya kujela ku mesho a Njambi. Kuma mwazema busunga na byuma bya busunga ndi? Twakulahela ngwetu mwabizema, mwafwa mwazinda makuli na byuma byoshe byabibi. (Tandeni Myaso 119:128, 163.) Boshe baje bakendeka makuli bakatembwinina Satana uje ali na kuyula kano kaye. (Iwano 8:44; 12:31) Cimo ca bilengo byali nabyo Satana cinapu kubiisa lizina lya Yehova Njambi lije lyapwa lya kujela. Kushwa lika mu lihya lya Edeni Satana natwalelelaho  kubangeya Njambi biñanda bya makuli. Akeseka mwasela mwoshe kulingisa banu basinganyeke ngwabo Yehova kapwile muka-kuyula wamubwa mwafwa akomina banu byuma byabibwa. (Kusha 3:1, 4, 5) Makuli a Satana anatwalelelaho kulingisa banu basinganyeke ngwabo Yehova kapwile muka-kuyula wamubwa. Nga banu balyangwila kujeneka “kuzema busunga” Satana asa kubalingisa balinge byuma byoshe-byoshe byabibi.—Loma 1:25-31.

4. Yehova namwesa bati ngwendi wapwa “Njambi wa busunga”? (Taleni na cikupulo.)

⁴ Yehova wapwa “Njambi wa busunga,” co akalongesa busunga baje bamuzema. (Myaso 31:5) Byuma byakabalongesa bili na kubakwasa bajeneke kutaba makuli a Satana. Yehova akalongesa lalo banu bendi bapwe baka-busunga na kupwa ba kulongwa. Co oku kukabalingisa bakale mu kwoloka na kujeneka kuliziba ngwabo bapwa bangoco. (Visi 13:5, 6) Kuma ebi bikebyo binalingiwa kuli yeni mwafwa ya kulilongesa Mbimbiliya ndi? Mwalimwena ngweni kulinga byuma mu ngila yazema Yehova kunakwasa banu babangi, co neni kumikwasa. (Myaso 77:13) Ngeci, mushaka kulyangwila kulinga byuma bya busunga ku mesho a Yehova. (Mate 6:33) Mushaka kwimanena busunga na kumwesa ngweni byuma byanendeka Satana hali Yehova bya makuli. Mwasa kulinga bati ngoco?

5. Mwasa kwimanena bati busunga na byuma bya busunga?

⁵ Mwasa kulyangwila kuyoya mu ngila ije imwesa ngwayo mushaka kwimanena busunga na kubyana makuli a Satana. Co lalo mushaka kumwesa ngweni Yehova ikeye napande kumiyula, co mwalyangwila kulinga byuma bije bilitombola na cizango cendi. Mwasa kulinga bati ngoco? Likundikeni kuli Yehova kwitila mu lilombelo na kumukulahesa ngweni mumupangela, co mweseni kulikundika kweni ku mbunga ha kumimbwitika. Kuzema busunga na byuma bya busunga kukekwo kumishongangeya mushake kumimbwitika.

6. Byuma muka bibanendeka ku mukanda wa Myaso 45:4, bije bitulingisa tuzeme Yesu Kristu?

⁶ Mwafwa bika mwazema Yesu Kristu? Nangukeni byuma bikatulingisa tuzeme manene Yesu Kristu bije bili ku mukanda wa Myaso 45:4. (Tandeni.) Yesu wazema manene busunga, kulikehesa na byuma bya busunga. Nga mwazema busunga na byuma bya busunga, co mwazema Yesu Kristu. Acisinganyekeni lika byuma byalingile Yesu mu kwimanena busunga na byuma bya busunga. (Iwano 18:37) Oloni bika twendekela ngwetu Yesu wazema manene kulikehesa?

7. Kulikehesa kwa Yesu kukamilingisa mulizibe bati?

⁷ Bilinga bya Yesu bimwesa ngwabyo wazema kulikehesa. Cakumwenako, akana bumpau bwoshe kuli Ishe. (Maki 10:17, 18; Iwano 5:19) Kulikehesa kwa Yesu kukamilingisa mulizibe bati? Twakulahela ngwetu kukamilingisa muzeme Muna Njambi na kumukabangeya. Mwafwa bika Yesu wapwa wa kulikehesa? Mwafwa wazema Ishe uje wapwa wa kulikehesa, co akamutembwinina. (Myaso 18:35; Hebe 1:3) Kuma oku kumilingisa muzeme manene Yesu, uje akatembwinina bifwa byabibwa bya Yehova ndi?

8. Mwafwa bika twabwahelela omwo Yesu napu Mwene yetu?

⁸ Twazema Mwene yetu Yesu, mwafwa wapwa Mwene wamubwa manene. Yehova ikeye wamulongesele na kumwangula kupwa Mwene. (Isaya 50:4, 5) Acisinganyekeni mwanatumwesela cizemo cendi ha kulyana kututsila. (Iwano 13:1) Munapande kuzema Yesu, mwafwa ikeye Mwene yeni. Wendekele ngwendi babusamba bendi bakamwesa ngwabo bamuzema mubakononoka mashiko endi. (Iwano 14:15; 15:14, 15) Kunapu kubezika kwakama manene kupwa kabusamba ka Muna Njambi.

9. Cimbwitiko ca baka-Kristu cinalifu bati na cimbwitiko ca Yesu Kristu?

⁹ Yesu washikile ngwendi baka-kumukabangeya boshe banapande kubambwitika. (Mate 28:19, 20) Yesu nendi bamumbwitikile. Cimbwitiko cendi na cimbwitiko ca baka-kumukabangeya byalisezeko mu bingila bimo. (Taleni cipalo ca “ Mucinalisezela Cimbwitiko ca Yesu na Cimbwitiko ca Baka-kumukabangeya.”) Oloni byalifuko mu bingila bimo. Yesu mubamumbwitikile wamwesele ngwendi nalyana kulinga cizango ca Ishe. (Hebe 10:7) Mu ngila imolika baka-Kristu mubakabambwitika bakamwesa ku mbunga ngwabo banalikundika kuli Yehova Njambi. Ngeci cuma ca seho kuli bakebo cinapwoni kulinga cizango ca Njambi. Mu kulinga ngoco bakabangeya mwanja waubwa wa shukulu yabo.

10. Mwafwa bika kuzema Yesu kunapande kumishongangeya kumimbwitika?

¹⁰ Mwakulahela ngweni Yesu ikeye Muna Njambi umolika, co lalo ikeye yanangula kupwa Mwene yetu. Co lalo munazibuka ngweni Yesu wapwa wa kulikehesa co lalo akatembwinina Ishe mu kulumbunuka. Mwalilongesa ngweni Yesu wanene byakulya baje batsile njala, wazembelekele baje bazeyele na kukangwisa babezi. (Mate 14:14-21) Kutundaho, mwalimwena mwali na kutwamenenamo cikungulukilo cendi ano matangwa. (Mate 23:10) Co lalo mwazibuka ngweni akalinga byuma byakama ha kupwa Mwene wa Bumwene bwa Njambi. Mwasa kumwesa bati ngweni mwamuzema? Kabangeyeni mwanja wendi. (Iwano 14:21) Mukabangeya mwanja wendi nga mulikundika kuli Yehova na kumimbwitika.

11. Cuma muka ca seho manene cinapande kumishongangeya mulyangwile kumimbwitika, co mwafwa bika?

¹¹ Cuma muka ca seho manene cinapande kumishongangeya mulyangwile kumimbwitika? Yesu wendekele lishiko lyakama manene ku mashiko a Njambi. Eli lishiko ngwalyo: “Unapande kuzema Yehova Njambi yobe na mbunge yobe yoshe na mwonyo wobe woshe na bisinganyeka byobe byoshe na nzili yobe yoshe.” (Maki 12:30) Kuma mukemwo mumwazemena Njambi ngoco ndi?

12. Mwafwa bika mwazema Yehova? (Taleni na cikupulo.)

¹² Kuli byuma byabingi bikatulingisa tuzeme Yehova. Cakumwenako, mwalilongesa ngweni Yehova ikeye ‘Muka-kwana kuyoya,’ co lalo “bwana bwoshe bwabubwa na bwana bwoshe bwa kulumbunuka” bukatundu kuli ikeye. (Myaso 36:9; Jems 1:17) Byuma byoshe byabibwa bitukalikuu byatunda kuli Njambi yetu wa cizemo.

13. Mwafwa bika ndando ya kupatula inapu bwana bwabubwa manene?

¹³ Ndando ya kupatula yapwa bwana bwabubwa bwanatwana Yehova. Bika twendekela ngoco? Acisinganyekeni busamba bwakala mukati ka  Yehova na Yesu. Yesu wendekele ngwendi: “Tate wanjizema” co nange lalo “njazema Tate.” (Iwano 10:17; 14:31) Yehova na Yesu bakele hamo ha myaka yaingi, co busamba bwabo bwakanyamene manene. (Visi 8:22, 23, 30) Acisinganyekeni lika mwalizibilile Njambi mwamwene Munendi ayanda na kutsa. Yehova wazema banu kwambateselela hamo neni, mukemwo watumine Munendi kwakumitsila mangana mukayoye myaka yoshe. (Iwano 3:16; Gala 2:20) Eci cikeco cuma cakama manene cikatulingisa tuzeme manene Njambi.

14. Cilengo muka ca seho manene cimunasa kulyakela?

¹⁴ Kutwalelelaho kulilongesa bya Yehova kunamilingisa mumuzeme manene. Ngeci mushaka kutakamesa manene busamba bweni nendi ha simbu ino na ku myaka yoshe. Mwasa kulinga ngoco. Ashaka ngwendi mumuzibise kubwaha ku mbunge. (Visi 23:15, 16) Mwasa kumuzibisa kubwaha ku mbunge ha kwendeka na kulinga byuma byabibwa. Mumuli na kuyoyela kunapande kumwesa ngwabo mwazema manene Yehova. (1 Iwa 5:3) Eci cikeco cilengo ca seho manene cimunasa kulyakela.

15. Mwasa kumwesa bati ngweni mwazema Yehova?

¹⁵ Mwasa kumwesa bati ngweni mwazema Yehova? Cakulibanga, lombeleni lilombelo lya kulikundika kuli Njambi umolika wa busunga. (Myaso 40:8) Kutundaho, mweseni kulikundika kweni ku mbunga ha kumimbwitika. Ngwe mutunasimutwiya ha kulibanga muno mu cilongesa, litangwa  lya cimbwitiko lyapwa lya kulitila, co lalo lya kubwahelela. Mushangumuka yoyesi yaiha ya kuyoyela Yehova. (Loma 14:8; 1 Pita 4:1, 2) Eci cinapu cuma ca seho manene cimwasa kulyangwila kulinga. Co kulyangwila kumimbwitika kumilingisa muyoye buyoye bwabubwa manene. Bika twendekela ngoco?

16. Mukanda wa Myaso 41:12, unamwesa bati ngwawo Yehova akabezikisa baje balyana kumupangela?

¹⁶ Yehova wapwa muka-kwana wa kulitila. Nameme mumwane byabingi bati, oloni ikeye amyana byabingi kutubakana nebi bimunamwana. (Maki 10:29, 30) Amikwasa muyoye mwamubwa nameme muno mu kaye kakabi kaje kali muyehi na kunyonga. Oloni owo anapu lika mashangumukilo. Yoyesi imushangumuka kutunda habamimbwitikila inapande kutwalelelaho. Mwasa kutwalelelaho kupangela Tate yeni wa mwilu imwazema ku myaka yoshe. Busamba bweni na Yehova butwalelelaho kukanyama. Co lalo mukayoya myaka yoshe, mwafwa Njambi wakalako myaka yoshe.—Tandeni Myaso 41:12.

17. Cuma muka ca seho cimwasa kwana Yehova cije kakele naco?

¹⁷ Nga mulikundika na kumimbwitika, co mwana Ishweni cuma ca seho manene. Namyana byuma byabingi bimunalikuu, co lalo namikwasa mupwe ba kubwahelela. Ngeci, mulinga mwamubwa kwana uje watangele melu na lifuti-libu cuma ca seho manene cije kakele naco. Eci cuma cinapu kulyana kumupangela. (Yombi 1:8; 41:11; Visi 27:11) Ei inapu ngila yaibwa manene imwasa kuyoyelamo buyoye bweni. Cili bene, kuzema Yehova kukekwo kunapande kumishongangeya mulyangwile kumimbwitika.

18. Bihula muka bimunapande kulihula?

¹⁸ Mwasa kukumbulula bati nga bamihula ngwabo, ‘Mushaka kumimbwitika ndi?’ Yeni babenya munapande kukumbulula. Oloni mulinga mwamubwa manene nga mulihula ngweni, ‘Bika njicibandamena?’ (Bili 8:36) Anukeni byuma bitatu bitunasimutwiya bije binapande kumishongangeya mulyangwile kumimbwitika. Cakulibanga, kuzema busunga na byuma bya busunga. Lihuleni ngweni, ‘Kuma njishaka kukakalako ha simbu ije banu boshe mubakendeka busunga na kulinga byuma byabibwa ndi?’ Camucibali, kuzema Yesu  Kristu. Lihuleni ngweni, ‘Kuma njishaka Muna Njambi apwe Mwene yange ndi? Kuma njishaka kukabangeya mwanja wendi ndi?’ Co cuma camucitatu cije cinapu ca seho manene, kuzema Yehova. Lihuleni ngweni, ‘Kuma njishaka kuzibisa Yehova kubwaha ku mbunge na kumupangela mu kuyoya kwange kwoshe ndi?’ Nga mwakumbulula ngweni eyo ku bihula byoshe ebi, co bikoni bimyonowesa kulyangwila kumimbwitika? Bika mucibandamena?—Bili 16:33.

19. Mwafwa bika kumwapandele kwishwala kulyangwila kumimbwitika? Endekeni cakumwenako. (Iwano 4:34)

¹⁹ Nga mucisinganyeka ngweni kumwalibwaheselele kumimbwitika, co cakumwenako ca Yesu cimikwasa manene. (Tandeni Iwano 4:34.) Yesu wesekesele kulinga cizango ca Ishe ku byakulya. Mwafwa bika? Mwafwa byakulya bikatukwasa. Yesu wazibukile ngwendi byuma byoshe byatulomba Yehova ngwendi tulinge bikwasa yetu. Yehova kashaka ngwendi tulinge byuma bije byasa kutukobelesa mu bukalu. Kuma Yehova ashaka ngwendi bamimbwitike ndi? Eyo. (Bili 2:38) Ngeci, kulyangwila kumimbwitika kumikwasa. Nga kumwesi kukwata-kwata ku masinde kulya cakulya cije cimwashaka manene, co bikoni bili na kumyonowesa kulyangwila kumimbwitika?

20. Bika bitukasimutwiya mu cilongesa cinatako?

²⁰ Mwalibwahesela kumimbwitika ndi? Bamo banasa kukumbulula ngwabo, “Kunjalibwaheselele.” Kwendeka lika busunga kulyangwila kumimbwitika keti cuma cacindondo, oloni cinapu cuma ca seho manene. Ngeci munapande kusinganyekesesa mwamubwa simbu kanda mulyangwile kulinga ngoco, co lalo munapande kulifwita na kukala na mbunge ya kubandamena. Oloni nga muli na lishungu lya kulyangwila kumimbwitika, co bika bimunapande kulinga ha simbu ino mangana mupwisemo bitondeka? Tukakumbulula eci cihula mu cilongesa cinatako.