1. Bisemi batonda ngwabo bana babo balinge bika?

 BISEMI, tuzibuka ngwetu mushaka kukwasa bana beni bazibuke Yehova na kumuzema. Oloni Njambi kutwesi kumumona. Ngeci, mwasa kukwasa bati bana beni bakulahele ngwabo Njambi kwakala, co lalo basa kushwena kuyehi nendi?—Jems 4:8.

2. Bisemi basa kulongesa bati bana babo bifwa bya Yehova?

² Ngila ya seho ya kukwaselamo bana bashwene kuli Yehova inapu kulilongesa nabo Mbimbiliya. (2 Timo 3:14-17) Mbimbiliya yamwesa ngila ikwabo yaibwa ya kukwaselamo bana balilongese bya Yehova. Ku mukanda wa Visimo, cisemi wa munalume ali na kwanukisa munendi ananguke bifwa bya Yehova bije bili na kusholoka mu byuma byanatanga. (Visi 3:19-21) Tusimutwiya bingila bimo bibasa kupangesa bisemi mu kulongesa bana babo bifwa bya Yehova kupangesa byuma bya kutanga.

3. Bisemi banapande kukwasa bati bana babo?

³ Mbimbiliya ngwayo: “Bifwa byendi [Njambi] bije kutwasa kumona, kulumbununa nzili yendi ya myaka yoshe na Bunjambi bwendi, banalimwenabyo mwamubwa tunde bene ha kutanga kwa kaye kutwala kulutwe, mwafwa bakabinangukila mu byuma bya kutanga.” (Loma 1:20) Bisemi, twakulahela ngwetu mukawana simbu ya kutumama na bana beni oku mukenga byuma bya kutanga. Pangeseni mwamubwa ei simbu mu kukwasa bana beni bamone “byuma bya kutanga” mubimweselamo bifwa byabibwa bya Yehova. Tucimoneni bibasa kulilongesa bisemi ku ngila yakele na kulongeselamo Yesu.

4. Yesu wapangesele bati byuma bya kutanga mu kulongesa bandongesi bendi? (Luka 12:24, 27-30)

 ⁴ Tumoneni Yesu mwapangeselelemo byuma bya kutanga mu kulongesa. Simbu imo Yesu walombele bandongesi bendi ngwendi batalesese makololo na bintemo. (Tandeni Luka 12:24, 27-30.) Yesu wasele kutumbula kasitu nambe cimena ceka, oloni watumbwile kazila na nemo ibazibukile bandongesi bendi. Hamo bandongesi bendi bakele na kumona makololo mubakele na kupulula, co lalo bakele na kumona binemo mu mahya. Acilingeni ngwe mumona Yesu enika makololo omwo asimutwiya na bandongesi bendi. Bika byalingile munima ya kwendeka ebi byakumwenako? Walongesele bandongesi bendi ngwendi Ishabo wa mwilu wapwa muka-kwana, co lalo wakala na ngozi. Yehova akakwasa bangamba bendi bawane byakulya na bizalo, ngwe mwakalingila ku makololo na binemo.

5. Byuma muka bya kutanga bibanasa kupangesa bisemi mu kulongesa bana babo bya Yehova?

⁵ Bisemi, mwasa kutembwinina bati mwanja wa Yesu omwo mulongesa bana beni? Munasa kuleka muneni cuma cimo ca kutanga cimwazema manene ca kufwa ngwe kasitu nambe nemo. Omwo mulinga ngoco mulumbunwineni bifwa bya Yehova ha byuma bya kutanga bimwashaka. Munasa kwihula muneni amileke kasitu nambe nemo yashaka manene. Nga mupangesa cuma ca kutanga cazema manene muneni mu kumulongesa bifwa byakala nabyo Yehova, co atolilila mwamubwa na kwaka mbunge ku byuma bimumulongesa.

6. Tulilongesa bika ku byuma bibalingile baina ya Christopher?

⁶ Kuma bisemi banapande kukala na simbu yaingi ya kutondesesa bya kasitu nambe cimena cimo simbu kanda bacilongese munabo bifwa byabibwa bya Yehova byanasa kulilongesako ndi? Embwe. Yesu kendekele byuma byabingi mangana alumbunune mubakalila makololo nomwo mubikamenena binemo. Nameme hamo muneni washaka kuzibuka byabingi ha byuma bya kutanga, oloni hamo simbu imo munasa kupangesa cihula nameme majwi amandondo mu kumukwasa mangana ananguke simpi. Nangukeni byendekele ndolome Christopher kutalesa ku byuma byalingiwile ku bwanike bwendi: “Banana bakele na kwendekako byuma bimo kutalesa ku byuma bya kutanga mu ngila yayasi mangana batukwase kumona seho ya byuma bya kutanga. Cakumwenako, mutwakele na kwita kuyehi na minkinda banana bakele na kutuleka ngwabo, ‘Taleni ije minkinda bukama na bubwa bwayo. Kuma kuimwesa bubwa bwa Yehova ndi?’ Co lalo mutwakele kuyehi na kalunga-ndonga banana bakele na kwendeka ngwabo, ‘Taleni muwali na kulyashela aje mankimba. Kuma kuamwesa nzili yakala nayo Yehova ndi?’” Christopher ngwendi: “Byuma bibakele na kwendeka banana kubyapwile byabingi, oloni byatukwasele manene.”

7. Mwasa kulongesa bati muneni asinganyekesese ha byuma bya kutanga?

⁷ Bana beni mubakola bakwaseni balilongese byabingi ha byuma bya kutanga na kumona mubibakwasela bazibuke Yehova. Mwasa kutumbulako cuma cimo canatanga Njambi na kwihula muneni ngweni, “Eci cuma cikulongesa bika hali Yehova?” Munasa kukomoka na kubwahelela mumuziba cikumbululo cacibwa ca muneni.—Mate 21:16.

8. Bisemi ba Baisalele bakele na kulinga bika mubakele na kwenda na bana babo “mu ngila”?

⁸ Baisalele babashikile ngwabo balongese bana babo mashiko a Yehova nameme ha simbu ibenda nabo “mu ngila.” (Kwitu 11:19) Kwakele bingila bimo bije byakele na kwita mu membo a Baisalele. Co mubakele na kwita muje mu bingila bakele na kumona tusitu, tuzila na binemo  bya kuliseza-seza. Baisalele mubakele na kwita muje mu bingila na bana babo, bisemi bakele na kusimutwiya na bana babo ha byuma byanatanga Yehova. Bisemi neni mwasa kuwana simbu ya kulongesa bana beni kupangesa byuma bya kutanga. Tucimoneni mubanalingila ngoco bisemi bamo.

9. Bika bimulilongesa kuli Punitha na Katya?

⁹ Cisemi wa munakazi wa lizina lya Punitha, uje wakala mu mbongi yakama mu India ngwendi: “Tukapangesa simbu itukai kwimbo na kumona binaanga mu kukwasa bana betu balilongeseko bimo ku byuma byabibwa byanatanga Yehova. Njalimwena ngwange bana bange bakazibisisa bwino byuma bya kutanga nga bali kwimbo kutubakana nga bali muno mu mbongi.” Bisemi anukeni ngweni bana beni kubakebala simbu yaibwa imusikama nabo mu myela yaibwa oku mukenga byuma bya kutanga. Ndokazi Katya wa ku Moldova, ngwendi: “Byuma byabibwa manene byalingiwile ku bwanike bwange binjikanuka, inapwile simbu injakele na bisemi bange kwimbo, njakandelelako manene kuli bisemi bange hakunjikwasa kutunda ku bwanike bwange, kusinganyekesesa ha byuma bya kutanga na kumona mubinjikwasela njizibuke Yehova.”

10. Bika bibasa kulinga bisemi nga kuli na kubakaluwila kuya kwimbo na bana babo mangana bakamone byuma bya kutanga? (Taleni cipalo ca “ Byuma Bikwasa Bisemi.”)

¹⁰ Mwasa kulinga bati nga kumwasa kutunda mu mbongi na kuya ku membo? Amol uje wakala ku India ngwendi: “Ku mutambela kutwakala bisemi bakapanga ha simbu yailaha, co kutunda mu mbongi kuya ku membo kutula manene. Oloni mwasa kukenga byuma bya kutanga na kulilongesa bifwa bya Yehova oku muli mu njibo yeni. Cakumwenako, byuma bimo bya kutanga mwasa kubimona nga mushumbilila ha njanena yeni.” Nga mutalesesa mwamubwa hamo nameme ku njibo yeni kuli byuma bya kutanga bimwasa kumwesa bana beni. (Myaso 104:24) Cakumwenako, munasa  kumona byuma bimo bya kufwa ngwe tuzila, tulongolo, bimena na bikwabo byeka. Karina wa ku Germany ngwendi: “Banana bazema manene binemo, ngeci ku bwanike munjakele na kwenda nabo bakele na kunjinikila binemo byabibwa.” Bisemi mwasa kupangesa mavidio na mabulu etu aje endeka ha byuma bya kutanga, mu kulongesa bana beni bya Yehova. Kwoshe-kwoshe kumuli, mwasa kukwasa bana beni balilongese ku byuma byanatanga Njambi. Tusimutwiyenioni ha bifwa bimo bya Yehova bimwasa kulongesa bana beni.

11. Bisemi basa kukwasa bati bana babo bananguke ngwabo Yehova wakala na cizemo?

¹¹ Mwasa kukwasa muneni amone cizemo cakala naco Yehova, mu kumumwesa omwo tusitu bakanyungilamo bana babo. (Mate 23:37) Mwasa kwendeka lalo ha byuma bya kutanga bya kuliseza-seza bitukalikuu manene. Karina, itunabanga kwendeka ngwendi: “Munjakele na kwenda na banana bakele na kunjishongangeya njimane na kutalesesa mwamubwa binemo na kumona omwo imo na imo imweselamo cizemo cakala naco Yehova. Nameme kuneti myaka yaingi njicikakengesesa binemo bya kuliseza-seza na mibala yabyo yaibwa. Bikanjanukisa mwatuzemena Yehova.”

12. Bisemi basa kukwasa bati bana babo bananguke mana akala nawo Njambi? (Myaso 139:14) (Taleni na cikupulo.)

¹² Kwaseni bana beni bananguke mana akala nawo Njambi. Yehova wakala manene na mana kutubakana yetu. (Loma 11:33) Cakumwenako, mwasa kuleka muneni omwo mema ali hano hasi muakapangela mashelwa mwilu, nomwo mashelwa akanunguluka kutunda ku mutambela umo, kuya ku mutambela ukwabo. (Yombi 38:36, 37) Mwasa kumulumbunwina lalo mubanatangela mubila wetu mu ngila ya kulitila. (Tandeni Myaso 139:14.) Bikebyo byalingile cisemi wa munalume wa lizina lya Vladimir. Wendekele ngwendi: “Litangwa limo munetu wawile ha kinga, co wabulumukile. Munima ya matangwa amandondo mbandu yendi yolele. Nange na muka-limbo lyange twalumbunwinine munetu ngwetu Njambi watutangele na maseuzi aje akwasa mibila yetu ilyolele ikeyo ibenya. Co twamulekele ngwetu byuma bibakapanga banu kubyasa kulinga ngoco. Cakumwenako, nga mota inabihya mwafwa ya kulindyanga na ikwabo, kuyasa kulibwahesa  ikeyo ibenya. Byuma byaliwanene nabyo munetu byamukwasele azibisise ngwendi Yehova wapwa muka-mana.”

13. Bisemi basa kukwasa bati bana babo bananguke nzili yakala nayo Njambi? (Isaya 40:26)

¹³ Yehova ali na kutulanya ngwendi tukenge mwilu na kumona mwali na kupangeselamo nzili yendi mu kulingisa bingongonosi bitwaleleleho kukala mu mitambela yabyo. (Tandeni Isaya 40:26.) Mwasa kushongangeya muneni akenge mwilu na kusinganyekesesa ha byuma byali na kumona. Ndokazi Tingting wa ku Taiwan anuka byuma byalingiwile ku bwanike bwendi. Ngwendi: “Simbu imo njaile na banana ku mutambela umo wa kulako na mbongi, co twakalikuwile kukenga byuma bya mwilu butsiki, mwafwa kukwakele malaiti aje asele kututanganesa. Ha simbu injakele na kulishoshomwena ngwange hamo kunjasa kutwalelelaho kupwa wa kulongwa kuli Yehova, mwafwa bakwetu bakele na kunjisindiya kulinga byuma byabibi. Banana banjishongangeyeye njisinganyekesese ha nzili yapangesele Yehova mu kutanga bingongonosi, co lalo banjilekele ngwabo asa kupangesa ije nzili mu kunjikwasa njihyane byeseko byoshe-byoshe. Byuma bya kutanga bitwamwene lije litangwa byanjilingisile njizibuke mwamubwa Yehova na kulyangwila kumupangela.”

14. Bisemi basa kupangesa bati byuma bya kutanga mu kukwasa bana babo bamone ngwabo Yehova wapwa Njambi wa kubwahelela?

¹⁴ Byuma bya kutanga bimwesa ngwabyo Yehova wapwa wa kubwahelela, co ashaka ngwendi netu tupwe ba kubwahelela. Baka-sayansi ngwabo tusitu babangi bakehe, kwambateselela na tuzila na bisi. (Yombi 40:20) Kuma simbu imo muneni wajolele mwamwene kasitu ali na kweha ndi? Hamo simbu imo wamwene kangatwa ali na kwehela ku muti nambe tutali bali na kweha. Simbu ikwabo mumukamona muneni ajola mwafwa ya byuma byanalingi kasitu umo, co mwanukiseni ngweni tuli na kupangela Njambi wa kubwahelela.—1 Timo 1:11.

15. Bika byasa kukwasa bisemi bazibuke bibali na kusinganyeka bana babo? (Visi 20:5) (Taleni na cikupulo.)

¹⁵ Simbu imo banike kukabakaluwila kuleka bisemi bukalu bubali na kuliwana nabwo. Nga bukebo bukalu bubali na kuliwana nabwo bana beni, co bakwaseni mangana bamileke bili  ku bimbunge byabo. (Tandeni Visimo 20:5.) Bisemi bamo kukabasiwila kusimutwiya na bana babo ha simbu ibali na kulikuwa kukengela hamo byuma bya kutanga. Mwafwa bika? Mwafwa ha simbu ei byahi byasa kutanganesa mwana nambe cisemi. Cisemi wa munalume wa lizina lya Masahiko wa ku Taiwan, nendeka cuma cikwabo ngwendi: “Mutukai na bana betu mu kupashala ku minkinda nambe ku bindonga, bakalizibi kushubuluka. Ngeci, kukatupwila kwakwasi kusimutwiya nabo na kuziba bili ku bimbunge byabo.” Katya itunabanga kwendeka ngwendi: “Munjakele na kutunda ku sikola banana bakele na kunjitwala ku myela yaibwa. Ha simbu ei njakele na kuliziba kushubuluka, co lalo kwanjipwililile kwakwasi kuleka banana byuma binjaliwanene nabyo ku sikola nomu munjalizibilile.”

16. Bisemi na bana basa kupangesa bati byuma bya kutanga mu kulishubulwisa?

¹⁶ Nga bisemi na bana bawana simbu ya kulikuwila hamo byuma bya kutanga, co bapwa ba kubwahelela na kulizema manene umo na mukwabo. Mbimbiliya yendeka ngwayo kuli, ‘simbu ya kujola’ na “simbu ya kukina.” (Kwambu 3:1, 4) Yehova natanga myela yaibwa hano hasi kuje kutwasa kulingila byuma bitwazema. Bisemi babangi bashaka kuya na bana babo ku myela kubakanyungila tusitu, ku membo, ku minkinda hamolika na ku bindonga mangana bamone byuma bya kutanga. Banike bamo bashaka kushatuka na kwehela mu myela ya kulishubulwisa, kukenga tusitu nambe kulapa mu bindonga, mashali na ku kalunga-ndonga. Kwoshe-kwoshe kutuli twasa kulikuwa kumona byuma bya kutanga na kulilongesako bimo hali Yehova.

17. Mwafwa bika bisemi banapande kukwasa bana babo balikuwe byuma byanatanga Njambi?

¹⁷ Mu kaye kakaha, bisemi hamolika na bana bakalikuwa manene byuma bya kutanga kutubakana mubali na kulikuwilamo ano matangwa. Kutukatewe tusitu, co lalo na tusitu kubakatutewe ngwe mubali na kututewela ano matangwa. (Isaya 11:6-9) Tukalikuwa byuma byanatanga Yehova ku myaka yoshe. (Myaso 22:26) Bisemi shangumukeni kukwasa bana beni balikuwe byuma byanatanga Yehova ha simbu ino, keti kubandamena ngwabo kubanga mu kaye kakaha. Omwo mupangesa byuma bya kutanga mu kulongesa bana beni bya Yehova banasa kulitombola na Mwene Devidi uje wendekele ngwendi: “Kukwesi bipangi bya kulifwa nebi byobe.”—Myaso 86:8.