Mushaka Kukala na Bisinganyeka bya Yehova Ndi?
“Eceleleni Njambi atengulule biyongola bya mu bimbunge byeni.”—LOMA 12:2.
MYASO: 56, 123
1, 2. Kukola ku sipilitu kutukwasa tulilongese kulinga bika? Endekeni cakumwenako.
ACISINGANYEKENI ngweni mwanike wa mundondo bamwana bwana. Bisemi bendi bamuleka ngwabo: “Endeka ngwobe njakandelelako.” Mwanike akandelela, oloni kalingi ngoco kutundilila kwisi ya mbunge. Co mwakola amona seo ya kukandelela nga bakwabo bamulingila byuma byabibwa. Ha simbu eyi, akandelele kutundilila kwisi ya mbunge yendi. Mwafwa bika? Mwafwa nazibuka seo ya kukandelela.
2 Mu ngila imo lika, mutwashangumukile kulilongesa busunga, twanangukile seo ya kupangesa bilongesa bya Yehova bya maputukilo. Oloni mu kwita kwa simbu twalilongesele byabingi hali Yehova. Twazibukile byuma byashaka nebi byazinda, nomwo mwakamwenamo byuma. Nga tutabesa bisinganyeka bya Yehova bitutwamenene, co tumwesa ngwetu tushaka kukala na bisinganyeka byendi.
3. Bika kwapwila kwakukalu kukala na bisinganyeka bya Yehova?
3 Kusinganyeka ngwe mwakasinganyekela Yehova kwapwa kwakubwa, oloni kwapwa kwakukalu. Simbu imo, kujeneka kulumbunuka kukatulingisa tukale na bisinganyeka byabibi. Cakumwenako, hamo kukatukaluwila kuzibisisa biyongola bya Yehova ha futisi ya kujela, bufuko, cipangi ca kwambulula, kupangesa mwamubi maninga na ha byuma byeka. Bika bitwasa kulinga? Bika byasa kutukwasa tutwaleleleho kukala na bisinganyeka bya Njambi? Co kulinga ngoco kutukwasa bati ha simbu ino na kulutwe?
MUTWASA KUKELA NA BISINGANYEKA BYA YEHOVA
4. Bika bitunapande kulinga mangana ‘tutengulule biyongola bya mu bimbunge byetu’ ngwe mwatunangwile Paulu?
4 Tandeni Loma 12:2. Kapositolo Paulu nendakako byuma bitunapande kulinga mangana tukale na bisinganyeka bya Yehova. Cilongesa cinahu cinatukwasele ngwaco nga kutushaka ‘kulipwisa ngwe banu ba muno mu kaye,’ tunapande kujenjuka bilinga na bisinganyeka bya muno mu kaye. Paulu wendekele lalo ngwendi tunapande ‘kutengulula biyongola bya mu bimbunge byetu.’ Tunapande kutanda Lijwi lya Njambi na kusinganyekesesa, mangana tuzibuke bisinganyeka byendi na kusinganyeka ngwe mwakasinganyekela.
5. Kuliseza muka kuli mukati ka kutanda lika na kulilongesa? Lumbununeni.
5 Kulilongesa kukwapwile kutanda lika na kuwana bikumbululo ku bihula na kubifundika. Oloni omwo tutanda, tunapande kulilongesako bimo hali Yehova na byuma byashaka, nomu mwakasinganyekela. Tunapande kuzibisisa byuma bikalingisa Yehova atushike kulinga byuma bimo na kutubindika kulinga bikwabo. Tunapande lalo kuzibuka byuma bije bitunapande kutengululako mu buyoye bwetu na bisinganyeka byetu. Nameme kutwasa kulinga ebi byuma byoshe ha simbu itulilongesa, oloni hoshe hatulilongesela tunapande kuwana simbu yaingi ya kusinganyekesesa ha byuma bitunatanda.—Myatho 119:97; 1 Tima 4:15.
6. Kusinganyekesesa ha Lijwi lya Yehova kutukwasa bati?
6 Kusinganyekesesa ha Lijwi lya Njambi simbu yoshe kutukwasa manene. Kutukwasa ‘tuzibuke ngwetu’ bisinganyeka bya Yehova byapwa byabibwa, co bya kusungama. Kusinganyekesesa, kutukwasa tuzibuke bisinganyeka bya Yehova na kushangumuka kusinganyeka ngwe mwakasinganyekela na kutwalelelaho kulinga ngoco.
TUKALINGI BYUMA BITUKASINGANYEKA
7, 8. (a) Yehova wamona bati bufuko? (Kengeni bikupulo ha liputa 23.) (b) Nga tumona byuma mwakabimwena Njambi, co bika bitutwameka kulutwe?
7 Byuma bitukasinganyeka bikatulingisa tulizibeko mu ngila imo na kulinga byuma bimo. (Mako 7:21-23; Yako 2:17) Tucisimutwiyeniko ha myanja imo mangana tuzibisise mwamubwa eyi ñanda. Cakumwenako, biñanda byabibwa bitukwasa tuzibuke mwakamwenamo Yehova bufuko. Njambi wangwile Yosefa na Maliya ngwendi bapwe bisemi ba Yesu nameme bapwile bihutu. (Levi 12:8; Luka 2:24) Yesu mwasemukile, Maliya ‘wamulangekele mu cikasa ca kulila bingombe, mwafwa kubawanene mulili mu njuvo ya kutulila bangenzi.’ (Luka 2:7) Ngwe Yehova washakele ngwe wabwaesele njubo yaibwa mangana Munendi asemukilemo. Oloni washakele ngwendi Yesu asemuke na kukolela mu nanga ya banu baje bazema byuma bya ku sipilitu. Ebi bikebyo byuma byapwile bya seo kuli Yehova.
8 Eyi ñanda ya mu Mbimbiliya ya kusemuka kwa Yesu inatukwasa tuzibuke biyongola bya Yehova ha bufuko. Bisemi bamo bakashongangeya bana babo bashakezeke bufuko nameme nga kulinga ngoco kuzeyesa bana babo ku sipilitu. Oloni twalimwena ngwetu byuma bya ku sipilitu bikebyo byapwa bya seo manene kuli Yehova. Mukamono byuma ngwe mwakabimwena Yehova ndi? Bilinga byeni bili na kumwesa ngocho ndi?—Tandeni Vahevelu 13:5.
9, 10. Twasa kutembwinina bati Yehova uje wazinda kutanwwisa bakwetu?
9 Tucimoneni lalo mwakamwenamo Njambi nga tutanwisa bakwetu. Yesu wendekele ngwendi “Nga munu umo atanganesa mwanike wamundondo ngeci kesi akulaele kuli yange, mwamubwa munu wangacije kumukutiiya limanya lyakama lya kulolela bunga mu mukoshi wendi na kumumbila mu mema a kalunga.” (Mako 9:42) Yesu wamwesele cifwa ca Yehova mu kushula, co wamona ngwendi kutanwisa bakwetu wapwa mulonga wakama. Ngeci, Yehova nendi kesi kuliziva mwamubwa nga munu umo atanwisa muka-kukabangeya Kilisitu.—Yowa 14:9.
10 Tukamono byuma ngwe mwakabimwena Yehova na Yesu ndi? Tukasinganyeka ngwe bakebo ndi? Bilinga byetu bili na kumwesa ngoco ndi? Cakumweneno, hamo twashaka buzalo bumo buje bwasa kulubalesa bamo mu cikungulukilo nambe kukatula mashungu a kulilala. Kuzema bandolome betu kutulingisa twecele kuzala obu buzalo ndi?—1 Tima 2:9, 10.
11, 12. Kumona bubi ngwe mwakabumwena Yehova na kukala na mbunge ya kulibindika kutukwasa bati tujeneke kulinga bubi?
11 Cakumwenako ca mu citatu: Yehova wazinda bubi. (Myaso 5:4) Nameme Njambi azibuka ngwendi tukakala na bisinganyeka byabibi mwafwa kutwapwile banu ba kulumbunuka, oloni washaka ngwendi tuzinde bubi. (Tandeni Myaso 97:10.) Kusinganyekesesa ha byuma bikalingisa Yehova azinde bubi, kutukwasa tusinganyeke ngwe mwakasinganyela ikeye na kubyana kulinga bubi.
12 Kukala na bisinganyeka bya Yehova kutukwasa tunanguke byuma bimo kupwa byabibi nameme kubabitumbwile mu Mbimbiliya. Cakumwenako kubwelula kunapu kwakubi, co kunalisala manene muno mu kaye. Bamo bakendeka ngwabo kukina mutenya nambe kubwelula kukwabihile mwafwa kunaliseze na kulilala na munu. * Kuma bilinga bya cifwa eci bimwesa ngwabo tukasinganyeka mwakasinganyekela Njambi, uje wazinda bubi bwoshe ndi? Tulifwiteni kukala na mbunge ya kulibindika na kuzinda bilinga byoshe byabibi byazinda Yehova.—Loma 12:9.
LIBWAESELENI CIMWEJA BYA KULINGA KULUTWE
13. Mwafwa bika tunapande kuzibukila cimweja mwakamwenamo byuma Yehova?
13 Omwo tulilongesa, tunapande kunanguka mwakamwenamo Yehova byuma mangana tukase kwangula mwamubwa bya kulinga kulutwe. Nga tukaliwana na ceseko cije cikatondeka ngwabo oho bene twangule bya kulinga, co kukatupwila kwakwasi kwangula mwamubwa bya kulinga. (Visi 22:3) Tucisimutwiyeniko ha myanja imo ya mu Mbimbiliya.
14. Bika bitulilongesa kuli Yosefa omwo wabyanene kulilala na munakazi wa Potifalo?
14 Yosefa mwabyanene bwasi bwasi kulilala na munakazi wa Potifalo, wamwesele bisinganyeka bya Yehova. Wamwene ngwendi vaka-kulyambata banapande kupwa ba kulongwa. (Tandeni Kushangumuka 39:8, 9.) Co lalo mwakumbulwile munakazi wa Potifalo ngwendi, “batijo njasa kulinga cuma cacivi ngacije na kubulumuna kuli Njambi?” wamwesele ngwendi wamwene byuma mwakabimwena Njambi. Yetuco? Mulinga bati nga imukapanga nendi ali na kumipashula? Mulinga bati nga banamitumina muzimbu nambe cikupulo cije cikatula mashungu a kulilala ha foni yeni? * Kutupwila kwakwasi kwangula mwamubwa bya kulinga nga twazibuka laja mwakamwenamo Yehova eyi ñanda.
15. Bika bitukwasa tutwaleleleho kupwa ba kulongwa kuli Yehova ngwe mubalingile baje Bahebelu batatu?
15 Tusimutwiyeni hali Shandelaki, Meshake na Ambendenengo. Kubyana kutsikamena kamponya ka ngolinde ka Mwene Nevukataneza na kusimpa kwabo mu kukumbulula mwene, bamwesele ngwabo bazibukile byalibungila mu kupwa ba kulongwa kuli Yehova. (Kutu 20:4, 5; Ndanye 3:4-6, 12, 16-18) Mulinga bati nga mukulunu wa bipangi amileka ngwendi mulambule bimbongo bya kupangesa mu cilika ca kukundama ku bulombelo bwa makuli? Simbu kanda muciliwane na ceseko ca kufwa ngoco, kunapu kwa seo kuzibukila cimweja bisinganyeka bya Yehova ha ñanda oyo. Nga mwalibwaesela cimweja, co kukamipwila kwakwasi kwangula mwamubwa bya kwendeka na kulinga ngwe mubalingile baje Bahebelu batatu.
Munatondesesa, kushulisilila mapapelo amwesa mwakumisakelamo na kusimutwiya na ndotolo ndi? (Kengeni palangilafu 16)
16. Kuzibuka mwamubwa bisinganyeka bya Yehova kutukwasa bati tulibwaesele ngila yaibwa ya kutusakelamo?
16 Kusinganyekesesa ha Lijwi lya Yehova kutukwasa tutwaleleleho kupwa ba kulongwa nameme ha simbu ya kubinja. Nameme twasa bakabyana kubaka maninga nambe byuma biwana bije byatunga maninga, oloni twasa kutaba kutusaka mu bingila bije bilitombola na binangulo bya mu Mbimbiliya. (Vili 15:28, 29) Kunapu kwakubwa kuzibukila cimweja bitunapande kulinga nga tuliwana na bukalu bwa cifwa eci, keti kubandamena kubanga ha simbu itukala mu cipatela. Ino ikeyo simbu ya kutondesesa na kushulisilila mapapelo a kufwa ngwe kadi ya DPA (Durable Power of Attorney) na kumwesa bandotolo ngila yanapande kutusakelamo. *
17-19. Mwafwa bika kunapu kwa seo kuzibukila cimweja mwakamwenamo byuma Yehova? Endekeniko bukalu bumo buje butwasa kulibwaesela cimweja.
17 Acanukeni cikumbululo ca Yesu kuli Petulu: “Mwene lizibile ngozi.” Yesu wasinganyekesesele ha cizango ca Njambi kulutwe, co washakele kushulisilila bisoneka bije byapolofwetele ha buyoye na kutsa kwendi. Kulinga ngoco, kwamukwasele alikolese na kutwalelelaho kulongwa kuli Yehova kweta na ku kutsa.—Tandeni Mateo 16:21-23.
18 Ano matangwa, Njambi atonda ngwendi banu bendi batakamese busamba bwabo nendi na kupanga cipangi ca kwambulula na ntwima. (Mateo 6:33; 28:19, 20; Yako 4:8) Ngwe mukwafwile kuli Yesu, banu bamo basa kweseka kututangula. Cakumwenako, mulinga bati nga mukulunu wa bipangi ashaka kumijundula ha cipangi na kubwezelela ku bimbongo bimukatambula, oloni oco cipangi cimyonowesa kupanga bipangi bimo bya ku sipilitu? Hamo muli na kukobela sikola, co banu bamo bamileka ngwabo bamifwetela bimbongo mangana mukakobelele sikola kulako na bisemi beni. Kuma eyi ikeyo thimbu ya kulombela, kutondosesa, kwihula baka-naanga nambe bakulunu mu cikungulukilo mangana mwangule bya kulinga ndi? Ino bene ikeyo simbu ya kuzibuka bisinganyeka bya Yehova ha biñanda bya cifwa eci mangana tukale na bisinganyeka byendi. Co mumukaliwana na ceseko ca kufwa ngoco, kumipwila kwakwasi kuzibuka bya kulinga. Mukazibuka bya kulinga mwafwa mwalyangila kupangela Yehova.
19 Mwasa kusinganyeka ha byeseko bikwabo bije byasa kumizila mu kukasumuna. Nameme ngoco, kutwasa kuzibukila cimweja byeseko byoshe bituliwana nabyo. Oloni nga ha simbu ya kulilongesa lika lyetu, tusinganyekesesa na kunanguka mwakamwenamo byuma Yehova, co twakanuka bisimpi bitunalilongesa na kubipangesa omwo tuliwana na byeseko. Ngeci mutulilongesa, tunapande kunanguka bisinganyeka bya Yehova mangana tusinganyeke ngwe mwakasinganyekela na kwangula mwamubwa bya kulinga ha simbu ino na kulutwe.
MUBYASA KUKAMIKWASELA BISINGANYEKA BYA YEHOVA KULUTWE
20, 21. (a) Bika bitukalikuwa mu kaye kakaha? (b) Bika bitukwasa tupwe ba kubwaelela ano matangwa?
20 Tunabandema kukayoya mu kaye kakaha. Bwingi bwetu tushaka kukayoya myaka yoshe mu palandaisi hano hasi. Mu Bumwene bwa Njambi, bukalu buje buli na kuyandesa banu ano matangwa bukahwa. Nameme ha simbu oyo banu bakatwalelelaho kukala na nzili ya kulyangwila bya kulinga. Munu na munu akalyangwila byuma byashaka.
21 Oloni kukukakala kulilingila byuma mutushakela mwoshe. Mashiko a Yehova akewo akatwamenena baka-kulikehesa mu kwangula byabibwa ku byabibi. Kulinga ngoco kunapu kwakubwa mwafwa kukatulingisa tukakale mu kubwaelela na kwoloka. (Myaso 37:11) Nameme ha simbu ino twasa kuyoya mu kubwaelela nga tukala na bisinganyeka bya Yehova.
^ par. 12 Munu akina kinisi ya cifwa eci, basa kumusanena ku komiti ya kusompa kwesekesa na mubinafwilililemo byuma. Muka-Kilisitu uje abwelula napande kulomba bukwasi ku bakulunu.—Yako 5:14, 15.
^ par. 14 Kulitumina tumizimbu na bikupulo na mabidiyo aje akatula mashungu akulilala kwapwa kwakubi. Kwesekesa na byuma binalingiwa, munu alinga ngoco basa kumusanena ku komiti ya kusompa. Baka-fulumende, simbu imo bakana mulonga banike baje bakalitumina bikupulo na mabidiyo aje akatula mashungu akulilala. Nga mushaka kuzibuka byabingi ha ñanda eyi, yeni ha wembusaiti mukatande ñanda ya “Young People Ask—What Should I Know About Sexting?” (Nyatekeni ha BIBLE TEACHINGS > TEENAGERS.) Nambe kutanda ñanda ya “Mwa ku Ambolela ni Mwanaa Mina ya sa Nonoboka ka za Taba ya ku Lumela Mashango A za Somano” mu Muzuhe! ya November 2013, lipu. 4-5.
^ par. 16 Mu mabulu etu, muli binangulo bya mu Mbimbiliya bije byasa kutukwasa twangule ngila ya kutukwaselamo. Cakumwenako, kengeni libulu lya “Kaleni Mu Chithzemo Cha Njambi,” lipu. 215-218.
