1-2. (a) Mwafwa bika kapositolo Paulu wendekele ngwendi cizemo cikeco cifwa “cakama manene?” (b) Tusimutwiya ha bihula muka?

 KAPOSITOLO Paulu mwakele na kusimutwiya bya likulahelo, lilabelelo na cizemo, kumamaneselelo wendekele ngwendi “cizemo cikeco cakama manene kutubakana ebi byoshe.” (1 Kori 13:13) Bika byalingisile Paulu endeke ngoco? Kulutwe kutukatondeka lalo kukala na likulahelo mu byuma byanatukulahesa Njambi bya kunena kaye kakaha nambe kulabelela ngwetu bilishulisilila, mwafwa ha simbu oyo, co binalishulisilila laja. Oloni simbu yoshe tunapande kukazema Yehova na banu. Cizemo cetu kuli Yehova na bakwetu cikatwalelelaho kukola myaka yoshe.

² Tunapande kukala na cizemo simbu yoshe. Ngeci, tusimutwiyeniko ha bihula bitatu. Cakulibanga, mwafwa bika tunapande kulizema umo na mukwabo? Camucibali, twasa kulimwesa bati cizemo umo na mukwabo? Camucitatu, twasa kutwalelelaho bati kukanyamesa cizemo cetu kuli umo na mukwabo?

3. Byuma muka bitulingisa tulizeme umo na mukwabo?

³ Mwafwa bika kunapu kwa seho kulizema umo na mukwabo? Nga tuzema bandolome na bandokazi betu, co tumwesa ngwetu tu baka-Kristu ba busunga. Yesu walekele tupositolo bendi ngwendi: “Banu boshe bakazibuka ngwabo mu bandongesi bange, nga mulizema mukati keni.” (Iwano 13:35) Co lalo kulizema umo na mukwabo kutulingisa tutwaleleleho kulikwatasana. Paulu wendekele ngwendi cizemo “cikakutila byuma byoshe  hamolika mu kulumbunuka.” (Kolo 3:14) Kuli cuma cikwabo lalo cinapande kutulingisa tulizeme umo na mukwabo. Kapositolo Iwano wasonekelele bakwabo baka-kukulahela ngwendi: “Woshe wazema Njambi napande lalo kuzema ndolome yendi.” (1 Iwano 4:21) Nga tumwesa ngwetu twalizema umo na mukwabo, co tumwesa ngwetu twazema Njambi.

4-5. Endekeni cakumwenako cije cimwesa ngwaco kuzema Njambi kwendelela na kuzema bakwetu.

⁴ Kuzema Njambi kwendelela bati na kumwesa bandolome na bandokazi betu cizemo? Cakumwenako, tusimutwiyeniko muikapangela hamo mbunge yetu na bilyo bikwabo bya mubila. Nga ndotolo apima lumbisi lwa maninga ha liboko lyetu, nasa kunanguka nomu muili na kupangela mbunge yetu. Eci cakumwenako calitombola bati na ñanda ya cizemo ituli na kusimutwiya?

⁵ Ngwe mwa ndotolo mwanasa kunangukila bukangule bwa mbunge yetu nga apima lumbisi lwa maninga etu, kwilula mutwazemena bakwetu kutukwasa kumona indi cizemo cetu kuli Njambi cinakanyama. Nga tunanguka ngwetu cizemo cetu kuli bandolome na bandokazi betu cili na kutonola, oku kunasa kumwesa ngwabo cizemo cetu kuli Njambi naco cili na kutonola. Kutwalelelaho kumwesa bandolome na bandokazi betu cizemo kumwesa ngwabo na cizemo cetu kuli Njambi cinakanyama.

6. Mwafwa bika cizemo cetu kuli bandolome na bandokazi betu kucapandele kutonola? (1 Iwano 4:7-9, 11)

⁶ Cizemo cetu kuli bandolome na bandokazi betu kucapandele kutonolo. Mwafwa bika? Mwafwa nga citonola, co kumwesa ngwabo busamba bwetu na Yehova bunazeye. Kapositolo Iwano watwanukisile ngwendi: “Uje kazemene ndolome yendi uje yamona, kasa kuzema Njambi uje kanda amone.” (1 Iwa 4:20) Bika bitulilongesako? Twasa kuzibisa Yehova kubwaha ku mbunge nga ‘tulizema umo na mukwabo.’—Tandeni 1 Iwano 4:7-9, 11.

7-8. Mu bingila muka mutwasa kumweselamo ngwetu twalizema umo na mukwabo?

⁷ Lishiko lya “kulizema umo na mukwabo” banalilukila-ilukila mu Lijwi lya Njambi. (Iwano 15:12, 17; Loma 13:8; 1 Tesa 4:9; 1 Pita 1:22; 1 Iwa 4:11) Oloni cizemo capwa cifwa ca mu mbunge nambe munu wa mukati, co kukwesi munu asa kumona bili mu mbunge ya mukwabo. Ngeci, twasa kumwesa bati ngwetu twalizema umo na mukwabo? Twasa kumwesa ngoco mu majwi na mu bilinga byetu.

⁸ Kuli bingila byabingi bitwasa kumweselamo ngwetu twazema bandolome na bandokazi betu. Mbimbiliya ngwayo: ‘Endekeni busunga kuli umo na mukwabo.’ (Zaka 8:16) “Kaleni mu kwoloka na bakweni.” (Maki 9:50) Pweni bakulibanga “mu kulisingimika umo na mukwabo.” (Loma 12:10) “Litambuleni umo na mukwabo.” (Loma 15:7) “Twaleleleniho . . . kulikonekela umo na mukwabo.” (Kolo 3:13) “Twaleleleniho kulyambatesa bitele bya kulema bya umo na mukwabo.” (Gala 6:2) “Twaleleleniho kulizembeleka umo na mukwabo.” (1 Tesa 4:18) “Twaleleleniho . . . kulitunga umo na mukwabo.” (1 Tesa 5:11) ‘Lilombeleleni umo na mukwabo.’—Jems 5:16.

9. Kuzembeleka bakwetu kumwesa bati ngwabo twabazema? (Taleni na cikupulo.)

⁹ Tusimutwiyeniko ha imo ya bingila bili mu paragirafu inahu bije bimwesa mutwasa kumwesela ngwetu twazema bakwetu. Paulu wendekele ngwendi: “Twaleleleniho kulizembeleka umo na mukwabo.” Mwafwa bika kuzembeleka bakwetu inapu ngila imo ya seho itwasa kumweselamo ngwetu twabazema? Kwesekesa na biñanda bimo byendeka  ha Mbimbiliya, lijwi lya “kuzembeleka” lyapangesele Paulu lilumbununa “kukala muyehi na munu uje naliwana na ceseko na kumutakamesa.” Ngeci, nga tuzembeleka mukwetu muka-Kristu uje ali mu bishoti, co tumukwasa atwaleleleho kupangela Yehova mu kulongwa. Nga tuzembeleka ndolome nambe ndokazi yetu, tumwesa ngwetu twamuzema.—2 Kori 7:6, 7, 13.

10. Kuzibila bakwetu mema ku mbunge na kubazembeleka kwendelela bati?

¹⁰ Kuzibila bakwetu mema ku mbunge na kubazembeleka bikendelela. Mu ngila muka? Munu uje wakala na mema ku mbunge akalingi mwoshe mwasela kuzembeleka bakwabo na kutepulula ku bishoti byabo. Ngeci, kuzibila bakwetu mema ku mbunge kutulingisa tubazembeleke. Paulu wamwesele ngwendi kuzibila banu mema ku mbunge kukekwo kukalingisa Yehova abazembeleke. Co wendekele ngwendi Yehova wapwa “Tate uje washula na mema ku mbunge, Njambi uje akatuzembeleka mu byuma byoshe.” (2 Kori 1:3) Paulu napangesa endekesi ya ‘kushula na mema ku mbunge’ kumwesa munu mwanasa kumwesela bakwabo mema ku mbunge. Njambi banamutumbula ngwabo Tate nambe Nsina ya mema ku mbunge mwafwa wakala manene na ngozi. Co kukala na mema ku mbunge kukeko kukamulingisa atuzembeleke “mu byeseko byetu byoshe.”(2 Kori 1:4) Ngwe mwa mema atunda mu kabwelubwelu ka mema amabwa mwanasa kumanesela lihwila lya banu na kubahwimisa, Yehova akazembeleka baje banazeye na kubahwimisa. Twasa kutembwinina bati Yehova mu kuzibila bakwetu mema ku mbunge na kubazembeleka? Ngila imo itwasa kulingilamo ngoco inapu kukala na bifwa bije bitulingisa tukale na mema ku mbunge na kuzembeleka bakwetu. Bifwa muka bimo bitunapande kukala nabyo?

11. Kwesekesa na mukanda wa Kolose 3:12 na 1 Pita 3:8, bifwa muka bikwabo bitunapande kukala nabyo bije bitulingisa tutwaleleleho kumwesa bakwetu cizemo na kubazembeleka?

¹¹ Bika bitukwasa tutwaleleleho kukala na cizemo mangana ‘tutwaleleleho kulizembeleka umo na mukwabo’ ha litangwa na litangwa? Tunapande kukala na biyongola bimolika, kulizibila ngozi na kukala na cizemo ca kuzema bandolome. (Tandeni Kolose 3:12; 1 Pita 3:8.) Kukala nebi bifwa kutukwasa bati? Nga tuzibila ngozi bandolome betu, tubaka manene mbunge na kubazembeleka nga bali na kuliwana na bukalu. Yesu wendekele ngwendi “kanwa kakendeka byuma binashulu mu mbunge. Munu wamubwa atuhwisa byuma byabibwa ku bufuko bwendi.” (Mate 12:34, 35) Kuzembeleka bandolome na bandokazi betu baje banaliwana na bukalu inapu ngila imo itwasa kumweselamo ngwetu twabazema.

12. (a) Mwafwa bika tunapande kunanguka byuma bije byasa kulingisa cizemo cetu ku bakwetu citonole? (b) Tusimutwiya ha cihula muka?

¹² Tubaboshe tushaka ‘kutwalelelaho kulizema umo na mukwabo.’ (1 Iwa 4:7) Nameme ngoco, tunapande kwanuka byuma byendekele Yesu. Wendekele ngwendi “cizemo ca banu babangi cikatonola.” (Mate 24:12) Yesu kendekele ngwendi bwingi bwa bandongesi bendi bakalikela kulimwesa cizemo umo na mukwabo. Nameme ngoco, tunapande kunyanyama mangana keti tutembwinine banu bali muno mu kaye baje kubesi na cizemo. Ngeci, tusimutwiyeniko ha cihula eci ca seho: Twasa kuzibuka bati indi cizemo cetu kuli bandolome na bandokazi betu cinakanyama?

13. Bika byasa kutukwasa kuzibuka indi cizemo cetu kuli bandolome na bandokazi betu cinakanyama?

¹³ Ngila imo itwasa kumwenamo indi cizemo cetu cinakanyama inapu kwilula mutukalingila  byuma bimo mu kuyoya. (2 Kori 8:8) Kapositolo Pita wendekele byuma bimo bitunapande kulinga. Wendekele ngwendi: “Kutundaho, lizemeni manene umo na mukwabo, mwafwa cizemo cikafwiki bubi bwabwingi.” (1 Pita 4:8) Mutukalingila nga bakwetu banendeka nambe kulinga byuma bije byatuzibisa kubabala ku mbunge kwasa kumwesa indi twabazema.

14. Kwesekesa na mukanda wa 1 Pita 4:8, cizemo ca cifwa muka citunapande kukala naco? Endekeni cakumwenako.

¹⁴ Tucisinganyekeseseni ha majwi a Pita. Majwi akulibanga ha vesi 8 amwesa cifwa ca cizemo citunapande kukala naco. Ngwawo tunapande ‘kulizema manene.’ Lijwi lya “manene” lyapangesele Pita lilumbununa “kujangumuna.” Mutamba wamucibali wa vesi umwesa byasa kutundamo nga tulizema manene. Kuzema manene bakwetu kufwika bubi bwabo. Kunapu lika ngwe tunakwata nanga ije yasa kujangumuka na maboko etu abali, co tuijangumuna, jangumuneee, kweta noho haifwikila bubi bwa bakwetu. Keti bumolika, oloni “bubi bwabwingi.” Kufwika inapu endekesi ya cifwisa ije ilumbununa kukonekela bakwetu. Ngecilika nanga muyasa kufwikila mazilo ali ha mesa, cizemo casa kufwika tupenga nambe kujeneka kulumbunuka kwa bakwetu.

15. Nga tukala na cizemo ca kukanyama kuli bandolome na bandokazi, co tulinga bika? (Kolose 3:13)

 ¹⁵ Cizemo cetu kuli bandolome na bandokazi cinapande kupwa ca kukanyama mangana twase kulikonekela umo na mukwabo nameme kulinga ngoco kunasa kupwa kwakukalu. (Tandeni Kolose 3:13.) Nga tukonekela bakwetu, co tumwesa ngwetu cizemo cetu cinakanyama, co lalo tumwesa ngwetu tushaka kuzibisa Yehova kubwaha. Bika bikwabo bitukwasa tukonekele bakwetu na kujeneka kulubala bwasi nga banatubiisila?

16-17. Bika byasa lalo kutukwasa tujeneke kwaka mbunge ku tupenga twa bakwetu? Endekeni cakumwenako. (Taleni na cikupulo.)

¹⁶ Akeni mbunge ku bifwa byabibwa bya bandolome na bandokazi, keti ku tupenga twabo. Tucisimutwiyeni ha cakumwenako eci. Lingeni ngwe muli ku cilika na bandolome na bandokazi beni. Muli na kulikuwa kusikama nabo, co mulikupula cikupulo mu foni. Mulikupula lalo bikupulo bibali mwafwa hamo cakulibanga kucatuhukile bwino. Co muli na bikupulo bitatwoni. Oloni munanguka ngweni ha cikupulo cimo, ndolome umo kasholokele mwamubwa. Mucilinga bati oco cikupulo? Mucitundisa mu foni mwafwa muli na bikupulo bibali habanasholoka mwamubwa banu boshe.

¹⁷ Twasa kwesekesa bikupulo bitukatulika, ku byuma bitukanuka. Kakangi tukanuka bisimbu byabibwa bitwalikuwile kukala hamo na bandolome na bandokazi betu. Oloni bati nga ha bisimbu bya cifweci, ndolome nambe ndokazi  alinga nambe kwendeka byuma kubyapandele? Tunapande kulinga bati? Tunapande kwibalako byuma byanalingi ngecilika mutunasa kutundisila cikupulo mu foni cije kucatuhukile bwino. (Visi 19:11; Efeso 4:32) Twasa kwibala bubi bwanalingi ndolome nambe ndokazi mwafwa kuli byuma byabibwa byabingi byanalingi bije bitwasa kwanuka. Tunapande kwanuka byuma byabibwa bibakalingi bandolome na bandokazi betu.

18. Bisimpi muka bitunasimutwiya kutalesa ku cizemo?

¹⁸ Mwafwa bika tunapande kutwalelelaho kukanyamesa cizemo cetu kuli umo na mukwabo? Ngwe mutunamwena, nga tuzema bandolome na bandokazi betu, co tumwesa ngwetu twazema Yehova. Twasa kumwesa bati ngwetu twazema bandolome na bandokazi betu? Ngila imo itwasa kulingilamo ngoco inapu kubazembeleka. Nga tubazibila mema ku mbunge, co ‘tutwalelelaho kulizembeleka umo na mukwabo.’ Twasa kutwalelelaho bati kukanyamesa cizemo cetu kuli umo na mukwabo? Nga tulinga mutwasela mwoshe kukonekela bakwetu nga banatubiisila nameme kulinga ngoco kukwapwile kwakwasi.

19. Mwafwa bika tunapande kuzema bandolome na bandokazi betu, maneneni ano matangwa?

¹⁹ Mwafwa bika kunapu kwa seho kulimwesa cizemo ano matangwa? Nangukeni byendekele Pita: “Mamaneselelo a byuma byoshe ali muyehi. Ngeci, . . . lizemeni manene umo na mukwabo.” (1 Pita 4:7, 8) Bika bitunabandamena kuliwana nabyo omwo tushwena manene ku mamaneselelo a kano kaye kakabi? Yesu walekele baka-kumukabangeya ngwendi: “Mafuti oshe akamizinda mwafwa ya lizina lyange.” (Mate 24:9) Tunapande kulikwatasana mangana tutwaleleleho kupangela Yehova mu kulongwa nameme bali na kutulwisa. Nga tulizema umo na mukwabo, co Satana onowa kutwangununa mwafwa cizemo “cikakutila byuma byoshe hamolika mu kulumbunuka.”—Kolo 3:14; Filp 2:1, 2.