CILONGESA 39
Bika Bimikwasa Mukolese Nga Kabushoko Keni Alikela Kupangela Yehova?
‘Bisimbu byabingi bamubabalesele ku mbunge.’—MYASO 78:40.
MWASO 102 ‘Kwaseni Baje Banazeye’
BILI MUNO MU CILONGESA *
1. Banu bamo bakalizibi bati nga kabushoko kabo atunda mu cikungulukilo?
NGA munu umo mu naanga yeni atunda mu cikungulukilo, munasa kupokoka mbunge. Ndokazi Hilda wendekele ngwendi: “Omwo mukalimbo lyange watokele munima ya kulyambata ha myaka 41, njapokokele manene mbunge. * Oloni omwo munange wasezele cikungulukilo na bana bendi na munakazi wendi, njalizibile manene busiwa kutubakana munjalizibile omwo munalume wange watokele.”
Yehova azibuka mumukalizibila nga kabushoko keni ecela kumupangela (Taleni palagilafu 2-3) *
2-3. Kwesekesa na mukanda wa Myaso 78:40, 41, Yehova akalizibi bati nga ngamba yendi umo alikela kumupangela?
2 Yehova wapokokele manene mbunge omwo tungelo bamo bamutengulukilile. (Yunda 6) Co lalo, wazibile kubabala ku mbunge omwo Baisalele, baje bazemene belukilile-ilukilile kumutengulukila. (Tandeni Myaso 78:40, 41.) Ngeci, zibukeni ngweni Tate yetu wa mwilu wa cizemo akazibi kubabala ku mbunge nga kabushoko keni atunda mu cikungulukilo. Akazibisisa mumukalizibila. Co amitakamesa na kumikwasa mwafwa wakala na mema ku mbunge.
3 Muno mu cilongesa, tusimutwiya mutunasa kutambwila bukwasi kuli Yehova nga munu umo mu naanga yetu atunda mu cikungulukilo. Co lalo, tusimutwiya mutunasa katakameselamo bandolome na bandokazi betu baje bali na kuliwana nobu bukalu. Oloni tusimutwiyeni tahi ha bisinganyeka bimo bitunapande kujenjuka.
KETI MULYANE MULONGA
4. Bisemi babangi bakalizibi bati nga munabo alikela kupangela Yehova?
4 Kakangi bisemi bakalyana mulonga nga munabo atunda mu cikungulukilo mwafwa bakasinganyeka ngwabo kubamukwasele mangana atwaleleleho kupangela Yehova. Hanima ya kutundisa munendi mu cikungulukilo, ndolome Luke wendekele ngwendi: “Njakele na kulyana mulonga. Njakele na kulota-lota byuma byabibi. Simbu imo njakele na kulila, co njakele na kuziba manene kubabala ku mbunge.” Ndokazi Elizabeth nendi wakele na mwana watundile mu cikungulukilo, co wendekele ngwendi: “Njalyanene mulonga ha kupwa cisemi. Njakele na kuliziba ngwange hamo kunjamulongesele mwamubwa busunga.”
5. Iya itunapande kwana mulonga nga munu umo ecela kupangela Yehova?
5 Tunapande kwanuka ngwetu Yehova nana umo na umo wetu nzili ya kulyangwila bya kulinga. Ngeci, twasa kulyangwila kumwononoka nambe kujeneka kulinga ngoco. Banike bamo bisemi babo kubabamwesele mwanja waubwa. Nameme ngoco, banalyangwila kupangela Yehova, co banatwalelelaho kupwa ba kulongwa kuli ikeye. Oloni banike bamo bisemi babo bakapanga na nzili mangana babalongese busunga bwa mu lijwi lya Njambi. Nameme ngoco, mu kwita kwa simbu bakalikele kupangela Yehova. Ngeci, munu na munu napande kulyangwila indi apangela Yehova indi embwe. (Yosh 24:15) Co nga muneni nalikele kupangela Yehova, keti mulyane mulonga.
6. Mwana nasa kuliziba bati nga cisemi cendi ecela kupangela Njambi?
6 Simbu imo cisemi nasa kwecela kupangela Yehova na kuseza naanga yendi. (Myaso 27:10) Bana bendi banasa kuzeya mwafwa bamukulahelele. Baishe ya ndokazi Esther babatundisile mu cikungulukilo. Co wendekele ngwendi: “Njakele na kulila kushwa kumo mwafwa njanangukile ngwange batate balyangwilile kwecela kupangela Yehova. Njazema batate, ngeci mu babatundisile mu cikungulukilo njakele na kulishoshomwena mubukela buyoye bwabo. Co simbu imo, mbunge yange yakele na kujombozoka.”
7. Yehova akalizibi bati nga mwana aziba kubabala ku mbunge mwafwa ya bisemi bendi banatundu mu cikungulukilo?
7 Banike, nga cisemi ceni umo banamutundisa mu cikungulukilo, co zibukeni ngweni netu tuli na kuliziba manene busiwa. Co lalo, zibukeni ngweni Yehova azibuka ngwendi muli na kuziba manene kubabala ku mbunge. Wamizema, co ali na kubwahelela mwali na kumimona oku mumupangela mu kulongwa. Co lalo, netu bandolome na bandokazi beni twabwahelela. Anukeni lalo ngweni keti yeni munalingisa bisemi beni becele kupangela Yehova. Ngwe mutunendeka ha kulibanga, Yehova nana munu na munu nzili ya kulyangwila bya kulinga. Ngeci, muka-kwambulula wa kumbwitika woshe napande kulyambatela “citele cendi babenya.”—Ngala 6:5.
8. Bika bibanapande kulinga bandolome na bandokazi omwo babandamena ngwabo kabushoko kabo eluke kuli Yehova? (Taleni lalo cipalo ca “ Ilukeni Kuli Yehova.”)
8 Nga kabushoko keni atunda mu cikungulukilo, mutwalelelaho kukulahela ngweni tangwa akeluka. Co bika bimunapande kulinga ha simbu imubandamena ngweni eluke? Twaleleleniho kukanyamesa likulahelo lyeni. Nga mulinga ngoco, co mumwesa baka-naanga yeni boshe mwanja waubwa kwambateselela na uje natundu mu cikungulukilo. Co lalo, kulinga ngoco kumikwasa mujeneke kuliziba manene busiwa. Bika bimunapande kulinga mangana mutwaleleleho kukanyamesa likulahelo lyeni?
MUNAPANDE KULINGA BIKA MANGANA MUTWALELELEHO KUKANYAMESA LIKULAHELO LYENI?
9. Mwasa kutwalelelaho bati kukanyamesa likulahelo lyeni? (Taleni lalo cipalo ca “ Bisoneka Byasa Kumitakamesa Nga Kabushoko Keni Natundu mu Cikungulukilo.”)
9 Esekeni mwoshe mumwasela kulinga byuma bya ku sipilitu. Kunapu kwa seho manene kutwalelelaho kukanyamesa likulahelo lyeni na likulahelo lya baka-naanga yeni. Mwasa kulinga bati ngoco? Likulahelo lyeni litwalelelaho kukanyama nga mutanda Lijwi lya Njambi simbu yoshe na kusinganyekesesa ha byuma bimutanda na kukunguluka. Baishe ya Joanna na ndokazi yendi batundile mu cikungulukilo. Co wendekele ngwendi: “Njikashubuluka nga njitanda mizimbu ya banu bamo babanendeka mu Mbimbiliya ba kufwa ngwe Abingaile, Esita, Yombi, Yosefa na Yesu. Myanja yabo ikanjishongangeya na kunjikwasa njisinganyeke manene ha byuma byabibwa. Co lalo, kutolilila ku myaso yetu ya kulitila kukanjitakamesa manene.”
10. Mukanda wa Myaso 32:6-8, utukwasa bati tukolese nga tuli mu bishoti?
10 Lekeni Yehova mwoshe mumuli na kulizibila. Twaleleleniho kulombela kuli Yehova nameme munazeye. Lombeni Njambi yetu wa cizemo amikwase kumona byuma ngwe mwakabimwena. Co lalo, ‘amyane mana na kumilongesa ngila imunapande kwendamo.’ (Tandeni Myaso 32:6-8.) Oloni hamo kunasa kumikaluwila kuleka Yehova mwoshe mumuli na kulizibila. Nameme ngoco, Yehova akazibisisa mumukalizibila. Wamizema manene, co ali na kumishongangeya ngwendi mumuleke bishoti byeni byoshe.—Kutu 34:6; Myaso 62:7, 8.
11. Kwesekesa na mukanda wa Vahevelu 12:11, mwafwa bika tunapande kukulahela ngwetu Yehova akakula mu ngila ya cizemo? (Taleni lalo cipalo ca “ Kutundisa Munu mu Cikungulukilo Kunapu Ngila Yakamweselamo Yehova Cizemo.”)
11 Kundwiyeni bibanangula bakulunu. Yehova ikeye nabwahesa ngwendi baje kubashaka kutenguluka babatundise mu cikungulukilo. Kutundisa munu uje kashaka kutenguluka mu cikungulukilo kumukwasa atenguluke. Co lalo, kukwasa banu boshe mu cikungulukilo. (Tandeni Vahevelu 12:11.) Kakangi banu baje bakayayabala ngwabo bakulunu kubatalele mwamubwa ñanda ya munu umo uje ibanatundisa mu cikungulukilo, kubesi kwendeka ha bubi bunamulingisa bamutundise mu cikungulukilo. Tunapande kwanuka ngwetu kutuzibuka ñanda yoshe mu kushula. Ngeci, tunapande kukulahela ngwetu bakulunu banakwile oyo ñanda, banesekele mwoshe mubanaselele kukabangeya binangulo bya mu Mbimbiliya na ‘kusompela Shukulu Kalunga.’—2 Mizi 19:6.
12. Bubwa muka bubanalimwena bandolome na bandokazi bamo mwafwa ya kukundwiya mwakakwilamo Yehova?
12 Nga mukundwiya bibanangula bakulunu omwo banatundisa kabushoko keni mu cikungulukilo, munasa kumukwasa eluke kuli Yehova. Ndokazi Elizabeth itunabanga kusimutwiya wendekele ngwendi: “Kunatukaluwilile manene kujeneka kulikwatasana na munetu wa munalume uje watundile mu cikungulukilo. Oloni omwo welukile kuli Yehova wendekele ngwendi balingile mwamubwa kumutundisa mu cikungulukilo. Co lalo, wendekele ngwendi walilongesele byabingi. Ngeci, njanangukile ngwange Yehova akakula mu kusungama simbu yoshe.” Munalume wendi Mark nendi wendekele ngwendi: “Mu kwita kwa simbu munetu wanjilekele ngwendi kujeneka kulikwatasana nendi kwamulingisile ashake kwiluka mu cikungulukilo. Njikakandelela manene kuli Yehova mwafwa watukwasele twononoke mashiko endi.”
13. Bika byasa kumikwasa mukolese nga muli na kuliziba kubihya ku mbunge?
13 Lekeniko babusamba beni ba ha mbunge mumuli na kulizibila. Waneniko simbu ya kusikama na bandolome na bandokazi ba kuhya ku sipilitu baje basa kumitakamesa. (Visi 12:25; 17:17) Joanna itunabanga kusimutwiya wendekele ngwendi: “Njakele na kuliziba bulika. Oloni kusimutwiya na babusamba bange ba ha mbunge kwanjikwasele njikolese.” Mwasa kulinga bati nga bandolome na bandokazi bamo bendeka byuma bije bimizibisa manene kubabala ku mbunge?
14. Mwafwa bika tunapande ‘kwecelela tupenga twa bakwetu na kulikonekela umo na mukwabo kutundilila kwisi ya mbunge’?
14 Bisimbu bimo bandolome na bandokazi betu banasa kutwendeka mwamubi, oloni tunapande kubazibisisa. (Yako 3:2) Tubaboshe kutwalumbunukile, ngeci kumwapandele kukomoka nga ndolome nambe ndokazi alusuka kwendeka nambe kwendeka byuma bije bimizibisa kubabala ku mbunge. Kapositolo Paulu watunangwile ngwendi: “Eceleleni tupenga twa bakweni na kulikonekela umo na mukwabo kutundilila kwisi ya mbunge nameme munu ali na cuma cimulingisa ayayabale hali mukwabo.” (Kolo 3:13, NWT) Ndokazi umo uje wakele na kabushoko kendi ibatundisile mu cikungulukilo wendekele ngwendi: “Yehova wanjikwasele njikonekele bandolome na bandokazi baje bakele na biyongola bya kunjitakamesa, oloni bendekele byuma bije byanjizibisile kubabala ku mbunge mwafwa ya kujeneka kulumbunuka.” Bika bibanasa kulinga bandolome na bandokazi mangana batakamese baje bali na babushoko bwabo banatundu mu cikungulukilo?
CIKUNGULUKILO CASA KUKWASA BATI?
15. Twasa kukwasa bati bandolome na bandokazi baje bali na kabushoko kabo ibanatundisa ololo mu cikungulukilo?
15 Keti muyengule babushoko bwa uje natundu mu cikungulukilo. Ndokazi Miriam ngwendi ndolome yendi mubamutundisile mu cikungulukilo kakele na kushubuluka kuya ku biwano. Wendekele ngwendi: “Njalihwile ngwange, bandolome na bandokazi bakendeka bika? Oloni bandolome na bandokazi babangi bazibile kubabala ku mbunge omwo shongo yange bamutundisile mu cikungulukilo. Co lalo, kubakele na kwendeka byuma byabibi hali ikeye. Aba bandolome na bandokazi banjikwasele mangana keti njilizibe bulika.” Ndokazi mukwabo wendekele ngwendi: “Omwo munetu wa mukwenje bamutundisile mu cikungulukilo, bandolome na bandokazi bezile na kututakamesa. Bamo batulekele ngwabo kubazibukile bya kwendeka. Oloni balilile nange nambe kunjisonekela mukanda wa kunjitakamesa. Byuma bibalingile byanjitakamesele manene.”
16. Bandolome na bandokazi basa kutwalelelaho bati kukanyamesa baje bali ba babushoko bwabo banatundu mu cikungulukilo?
16 Twaleleleniho kukwasa bandolome na bandokazi baje bali na babushoko bwabo banatundu mu cikungulukilo. Ino ikeyo simbu ibatonda manene ngwabo mubatakamese na kubamwesa cizemo. (Heve 10:24, 25) Simbu imo, baka-naanga ya munu uje natundu mu cikungulukilo banasa kuliziba ngwabo bandolome na bandokazi bali na kubayengula. Twesekeni mwoshe mutwasela kubakwasa mangana keti balizibe ngoco. Co lalo, nga bisemi ba ndokazi nambe ndolome wa mwanike banatundu mu cikungulukilo, tunapande kumushongangeya na kumushangazala. Muka-limbo lya ndokazi Maria bamutundisile mu cikungulukilo, co lalo wasezele naanga yendi. Maria wendekele ngwendi: “Babusamba bange bamo bakele na kwija ku njubo yange kwa kututelekela byakulya na kulingila hamo netu kulemesa kwa naanga. Bazibisisile munjakele na kulizibila, co bakele na kulila nange. Bakele na kunjimanena omwo banu bamo bakele na kwendeka byuma bya makuli hali yange. Ngeci, banjitakamesele manene.”—Loma. 12:13, 15.
Bandolome na bandokazi basa kumwesa ngwabo bazema naanga ya munu uje natundu mu cikungulukilo nga babakwasa (Taleni palagilafu 17) *
17. Bakulunu banapande kulinga bika mangana batakamese baje banapokoka bimbunge?
17 Bakulunu, waneniko bingila mwakutakamesela bandolome na bandokazi baje bali na babushoko bwabo banatundu mu cikungulukilo. Muli na cipangi cakama ca kutakamesa bandolome na bandokazi baje bali na babushoko bwabo banecela kupangela Yehova. (1 Tesa 5:14) Simutwiyeni nabo simbu kanda biwano bishangumuke nambe munima yabyo mangana mubatakamese. Bendeleni ku binjibo byabo na kulombela hamo nabo. Pangeni nabo mu lihya, co lalo simbu imo mwasa kubalanya ku kulemesa kweni kwa naanga. Bakulunu, akeni mbunge bimanga ba Yehova baje banapokoka bimbunge, co lalo bamweseni cizemo na mema ku mbunge.—1 Tesa 2:7, 8.
KETI MUZEYE, OLONI TWALELELENIHO KUKULAHELA YEHOVA
18. Kwesekesa na mukanda wa 2 Petulu 3:9, Njambi ashaka ngwendi baje banalikele kumupangela balinge bika?
18 Yehova “kashaka umo akanyonge, oloni ashaka ngeci boshe batenguluke kutunda ku bubi bwabo.” (Tandeni 2 Petulu 3:9.) Nameme munu nalingi bubi bwakama, oloni Njambi acimumona kupwa wa seho. Anukeni ngweni Yehova watulandele na ndando yakama manene, watumine Munendi yazema mangana akututsile. Yehova wazema baje banatundu mu cikungulukilo, co akalingi mwoshe mwasela kubakwasa mangana belukile kuli ikeye. Nakulahela ngwendi beluka ngwe mucimwesela cisimo ca Yesu ca mwana wa kuzimbala. (Luka 15:11-32) Banu babangi baje batundile mu cikungulukilo baneluka lalo kuli Ishabo wa cizemo. Co bandolome na bandokazi banabatambula na maboko abali. Elizabeth itunabanga kusimutwiya wabwahelelele manene omwo munendi welukile mu cikungulukilo. Wendekele ngwendi: “Njakandelela manene kuli bandolome na bandokazi babangi baje batukwasele tukulahele ngwetu munetu tangwa akeluka.”
19. Mwafwa bika tunapande kutwalelelaho kukulahela Yehova?
19 Twasa kutwalelelaho kukulahela Yehova mwafwa binangulo byoshe byakatwana bikatukwasa. Wapwa muka-kwana, co wakala na mema ku mbunge. Co lalo, wazema manene bangamba bendi. Kulaheleni ngweni Yehova akala neni ha simbu yoshe imuli mu bukalu. (Heve 13:5, 6) Mark itunabanga kusimutwiya wendekele ngwendi: “Yehova katumbilile kuti. Atwalelelaho kutukwasa nga tuli mu bukalu.” Yehova atwalelelaho kumyana “nzili ije itubakana nzili ya bunu.” (2 Koli 4:7 NWT) Cili bene mwasa kutwalelelaho kupwa ba kulongwa kuli Yehova na kukulahela ngweni kabushoko keni uje necela kumupangela akeluka.
MWASO 44 Lilombelo Lya Munu wa Kulikehesa
^ par. 5 Tukalizibi manene kubabala ku mbunge nga kabushoko ketu alikela kupangela Yehova. Muno mu cilongesa, tusimutwiya mwakalizibila Yehova nga munu umo alikela kumupangela. Tusimutwiya lalo bibanasa kulinga babushoko bwa uje munu natundu mu cikungulukilo mangana bakolese na kutwalelelaho kukanyamesa busamba bwabo na Yehova. Co lalo, tusimutwiya bibanasa kulinga bandolome na bandokazi mangana bakanyamese na kukwasa naanga ya uje munu natundu mu cikungulukilo.
^ par. 1 Mazina amo muno mu cilongesa banawatengulula.
